Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Wydział IV Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Derejczyk

Protokolant: protokolant sądowy Mateusz Stopczyński

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2016 roku w Warszawie

sprawy z powództwa (...) 1 Funduszu (...) w W.

przeciwko K. G.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego K. G. na rzecz powoda (...) 1 Funduszu (...) w W. kwotę 111.417,19 (sto jedenaście tysięcy czterysta siedemnaście tysięcy 19/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 listopada 2011 roku do dnia zapłaty.

II.  Obciąża pozwanego kosztami postępowania w całości.

III.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 1393 (jeden tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt trzy) złote tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Sygn. akt IV C 619/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 kwietnia 2015 roku złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powód (...) 1 Fundusz (...) z siedzibą w W. wniósł o wydanie nakazu zapłaty zasądzającego na jego rzecz od pozwanego K. G. kwoty 111.417,19 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i kosztami postępowania według norm przepisanych (k-3-10). W uzasadnieniu powód podniósł, iż na podstawie umowy cesji nabył niezaspokojoną wierzytelność banku (...) S.A. względem pozwanego z tytułu umowy o kredyt gotówkowy z dnia 28 grudnia 2010r. W braku dobrowolnego spłacenia spornej kwoty przez pozwanego, powód zmuszony był wystąpić na drogę sądową.

Nakazem zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 18 maja 2015 roku pozwany został zobowiązany do zapłaty powodowi kwoty 111.417,19 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 24 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 4.993 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (k. 11).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k-15-17). W uzasadnieniu zaś wskazał, iż powołany przez stronę powodową dokument w postaci umowy kredytu P. z dnia 28 grudnia 2010 roku nie stanowi potwierdzenia, iż wierzytelność w ogóle istnieje. Strona powodowa zarzuciła również brak legitymacji czynnej powoda do występowania w niniejszym postępowaniu, z uwagi na brak dokumentu, z którego wynikałoby, iż wierzytelność wobec pozwanego przeszła skutecznie na stronę powodową. Poza tym - jego zdaniem - roszczenie nie jest wymagalne, gdyż brak jest dowodu w postaci wypowiedzenia umowy kredytowej wraz z potwierdzeniem doręczenia go pozwanemu. W ocenie pozwanego, powód nie przedłożył ani jednego dowodu na istnienie wierzytelności, jej wysokości i wymagalności (k-16-17).

W piśmie z dnia 11 września 2015 roku pozwany podtrzymał swoje stanowisko procesowe, dodatkowo podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, nieważności umowy kredytu i braku przekazania przez bank pozwanemu środków pieniężnych (k- 106-109).

W postępowaniu przed tutejszym Sądem strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany K. G. w dniu 22 grudnia 2010 roku złożył wniosek
o udzielenie kredytu (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej ( dowód: wniosek k. 59-62).

W dniu 28 grudnia 2010 roku pozwany zawarł z bankiem (...) Spółka Akcyjną z siedzibą w W. umowę kredytu gotówkowego P. z pakietem ubezpieczeniowym przeznaczonego na remont w kwocie 99.000 zł na okres wynoszący 84 miesięcy ( dowód: umowa, harmonogram spłat k. 46-57). Wypłata tego kredytu nastąpiła jednorazowo dnia 28 grudnia 2010 roku na rachunek wskazany w umowie po ustanowieniu zabezpieczeń kredytu (§ 3 umowy) ( dowód: potwierdzenia uruchomienia kredytu k-58).

W dniu 5 października 2012 roku na skutek upływu terminu płatności rat określonych w umowie o kredyt gotówkowy i harmonogramie spłat, (...) S.A. w W. wezwał pozwanego do zapłaty zaległości i raty bieżącej w kwocie 1.649,74 zł, odsetek za nieterminową spłatę – 2,31 zł. Ponadto w wezwaniu tym bank (...) S.A. w W. zastrzegł wypowiedzenie umowy kredytowej w przypadku niedokonania wymaganej wpłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania przedmiotowego pisma. Pouczono pozwanego, iż wypowiedzenie warunków spłaty oznacza obowiązek spłaty całej kwoty zadłużenia w terminie 30 dni, natomiast zadłużenie pozwanego wynosi łącznie kwotę 93.062,28 zł. Ponadto pouczono pozwanego, iż dalsze odsetki naliczane zostaną na bieżąco według stopy procentowej wynoszącej 25% w stosunku rocznym ( dowód: wezwanie do zapłaty i wypowiedzenie k.63, dowód doręczenia wezwania z wypowiedzeniem k-64).

Ugodą zawartą w dniu 10 maja 2012 roku strony określiły nowe warunki spłaty zadłużenia wynoszącego 89.080,04 zł i odsetki w kwocie 1.740,55 zł wraz z dalszymi odsetkami naliczanymi od dnia 11 maja 2012 roku. Pozwany w całości uznał swój dług i zobowiązał się go spłacić w ratach miesięcznych płatnych do dnia 5 -go dnia każdego miesiąca w okresie od czerwca 2012 roku do grudnia 2018 roku (dowód: ugoda i harmonogram spłat k-67-70, 74-76).

W związku z faktem, iż warunki ustalone przez strony w wyżej wymienionej ugodzie nie były przestrzegane przez pozwanego, (...) S.A. w dniu 22 lutego 2013 roku dokonał wypowiedzenia umowy ugody w trybie natychmiastowym, jednocześnie wzywając pozwanego do natychmiastowej spłaty całego zadłużenia ( dowód: wypowiedzenie k. 77). Wezwanie to zostało doręczone przez pozwanemu w dniu 6 marca 2013 roku (dowód: potwierdzenie odbioru k-78-79).

Bankowym tytułem egzekucyjnym stwierdzono wymagalne zadłużenie pozwanego w kwocie 85.527,73 zł z tytułu należności głównej oraz w kwocie 9.344,51 zł tytułem odsetek naliczonych do dnia 20 maja 2013 roku plus koszty 146,99 zł oraz dalsze odsetki od dnia 21 maja 2013 roku (dowód: bankowy tytuł egzekucyjny k. 82).

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 10 czerwca 2013 roku została nadana klauzula wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przeciwko pozwanemu z ograniczeniem egzekucji do kwoty 148.500 zł (dowód: postanowienie k. 83-84).

Bank (...) S.A. pismem z dnia 8 sierpnia 2013 roku złożył wniosek do komornika sądowego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (dowód: wniosek k-85-86).

Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 1 października 2014 roku Bank dokonał przelewu całości wierzytelności, przysługującej mu względem pozwanego, na powoda (...) 1 Fundusz (...) z siedzibą w W. (dowód: umowa sprzedaży wierzytelności k-28-31,42-44 , aneks nr (...) k-33-34).

W dniu 15 października 2014 roku (...) S.A. z siedzibą w W. złożył do komornika sądowego - na podstawie art. 825 k.p.c. - wniosek o umorzenie egzekucji prowadzonej w stosunku do pozwanego (dowód: wniosek k-87).

Pismem z dnia 20 października 2014 r. Bank zawiadomił pozwanego o przeniesieniu wierzytelności na powoda (dowód: pismo k-92). Z kolei powód skierował do pozwanego w dniu 23 października 2014 r. pismo, w którym zawiadomił pozwanego o przeniesieniu wierzytelności i wezwał pozwanego do dobrowolnej zapłaty zadłużenia w kwocie 110.054,18 zł lub zawarcia porozumienia w terminie do dnia 4 grudnia 2014 roku, z zastrzeżeniem, że w przeciwnym wypadku sprawa zostanie skierowana na drogę sądową (dowód: wezwanie do zapłaty k. 90-91). Pozwany nie uregulował w całości swojego zadłużenia.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów. Dokumenty te stanowiły pełnowartościowy materiał dowodowy, z uwagi, iż nie zostały skutecznie zakwestionowane przez żadną ze stron, co dało Sądowi możliwość ustalenia w sposób nie budzący wątpliwości stanu faktycznego w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu, nie ujawniły się także żadne przesłanki nakazujące z urzędu powziąć wątpliwości o ich prawdziwości lub autentyczności.

Sąd oddalił wnioski dowodowe sformułowane przez stronę powodową dotyczące przesłuchania pozwanego na okoliczność zaciągnięcia zobowiązania, wypłaty środków finansowych i braku ich zwrotu zgodnie z umową, a także dowodu z opinii biegłego księgowego na okoliczność dokonania operacji finansowej przez cedenta na rzecz strony pozwanej, albowiem okoliczności sporne zostały dostatecznie uzasadnione a dopuszczenie tych dowodów spowodowałoby zwłokę w rozpoznaniu sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zostało uwzględnione w całości.

Powód dochodzi żądań z wierzytelności, która była przedmiotem cesji pomiędzy pierwotnym wierzycielem - (...) S.A. w W. a pozwanym.

Pozwany podważa skuteczność dokonanej cesji wskazując na brak legitymacji czynnej powoda, poza tym powołał się na nieudowodnienie istnienia, wysokości oraz wymagalności wierzytelności dochodzonej pozwanemu, nieważność umowy kredytu, brak przekazania przez bank pozwanemu środków pieniężnych, brak wymagalności roszczenia i przedawnienie roszczenia. Żaden z tych zarzutów w toku procesu nie okazał się skuteczny.

Podnosząc zarzut braku legitymacji czynnej pozwany wskazał, że powód nie dołączył jakiegokolwiek dokumentu, z którego wynikałoby, iż wierzytelność wobec pozwanego przeszła skutecznie na stronę powodową. Twierdzenie to nie jest uzasadnione.

Należy bowiem zauważyć, że skuteczność cesji w stosunku do spornej wierzytelności potwierdzają zarówno umowa cesji z dnia 1 października 2014 roku wraz z aneksem. Strony umowy cesji złożyły zgodne oświadczenia woli związania się umową cesji, co na podstawie art. 510 k.c. zrodziło skutek nie tylko zobowiązujący, ale również rozporządzający. Następnie strony umowy cesji przystąpiły do jej wykonania. Cedent przekazał cesjonariuszowi dane księgowe i dane osobowe, które były niezbędne dla dochodzenia przejętej wierzytelności przez cesjonariusza. Sam fakt ceny, którą uzyskano za dokonane cesji ma w niniejszej sprawie incydentalne znaczenie. W dniu wniesienia powództwa w tej sprawie powód dysponował tytułem prawnym i danymi, których cedent nie udostępniłby, gdyby nie uzyskał wcześniej zapłaty.

Wszystkie te czynności są zgodnie z art. 92a ust. 1. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, według którego bank może zawrzeć z towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo z funduszem sekurytyzacyjnym: umowę przelewu wierzytelności, umowę o subpartycypację. Przepis powyższy zawiera jasną dyspozycję, iż bank może zawrzeć z towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo z funduszem sekurytyzacyjnym umowę przelewu wierzytelności. Ponadto zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelności na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Okoliczności wykluczające możliwość skutecznego przeniesienia wierzytelności, o których mowa w wyżej przytoczonym artykule nie miały miejsca w niniejszej sprawie, dlatego Sąd uznał umowę przelewu wierzytelności zawartą pomiędzy powodem a (...) S.A. w W. za ważną. W konsekwencji powyższego należało uznać, iż strona powodowa posiada legitymację w niniejszym postępowaniu.

Odnosząc się do zarzutu nieważności umowy kredytu spowodowanej brakiem umocowania osób, które w imieniu banku podpisały przedmiotową umowę, to nie jest on skuteczny i nie zasługuje na uwzględnienie. Pozwany tej okoliczności nie udowodnił. Pozwany dobrowolnie i z własnej inicjatywy podpisał przedmiotową umowę. Nie kwestionował on wówczas umocowania osób, które w imieniu banku podpisywały umowę kredytu. Następnie otrzymał środki z tytułu kredytu i przystąpił do jego częściowej spłaty. Uregulował kilkanaście rat kredytu, tym samym dokonał niewłaściwego uznania swojego długu. Podejmując czynność faktyczną stanowiącą realizację postanowień umowy, pozwany potwierdził istnienie pomiędzy nim a bankiem stosunku prawnego wynikającego z zawartej umowy.

Również twierdzenia pozwanego w zakresie rzekomego nieotrzymania środków z tytułu udzielonego kredytu nie mogły się ostać. Powód przedłożył do akt dokument o nazwie: „Potwierdzenie uruchomienia kredytu”. Z dokumentu tego bezsprzecznie wynika, że nastąpił przelew środków na rachunek pozwanego z tytułu udzielonego kredytu. Co więcej przystąpienia przez pozwanego do spłaty zaciągniętego zobowiązania, a także zawarcie ugody potwierdza, iż pozwany otrzymał środki z tytułu udzielonego kredytu. Jest rzeczą oczywistą, że gdyby pozwany nie otrzymał środków finansowych od banku, to nie podjąłby próby spłaty zaciągniętego zobowiązania.

W ocenie Sądu, stanowisko strony pozwanej, odnoszące się do niekonstytucyjności bankowego tytułu egzekucyjnego nie jest uzasadnione. Strona pozwana w toku procesu powołała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 kwietnia 2015 roku (sygn. akt P45/12),traktujący o niezgodności z Konstytucją art. 96 ust. 1 i art. 97 ust.1 ustawy z dnia 1997 roku Prawo bankowe regulujące instytucje bankowego tytułu egzekucyjnego. O ile bowiem Trybunał orzekł o niekonstytucyjności przepisów regulujących instytucję bankowego tytułu egzekucyjnego, a tyle zakreślił termin, z którym utracą one swoją moc. Obecnie zatem przepisy te nadal obowiązują. A zatem wszelkie działania podejmowane na podstawie przedmiotowych regulacji są zgodne z prawem i skuteczne. Takie stanowisko wyraził również Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 3 lipca 2003 roku (sygn. III CZP 45/03), w której stwierdził, że określenie późniejszej daty utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego nie może być tłumaczone inaczej, jak jego pozostawienia przez oznaczony czas w porządku prawnym.

Należy więc stwierdzić, że wystawiony przez (...) S.A. bankowy tytuł egzekucyjny jest niewątpliwie dowodem istnienia, wysokości roszczenia przysługującego wobec pozwanego. Jako dowód z dokumentu prywatnego stanowi on przewidziany prawem środek dowodowy, z którym wiąże się domniemanie, że jego treść przedstawia rzeczywisty stan rzeczy. W sytuacji, w której nie jest podważana prawdziwość tego dokumentu zasadne jest uwzględnienie stanu faktycznego potwierdzonego i wynikającego ze złożonych przez powoda dowodów.

W nawiązaniu do zarzutu dotyczącego nieudowodnienia zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia należy zwrócić uwagę na fakt, iż dochodzona w niniejszej sprawie wierzytelności wynika z umowy kredytu P. z dnia 28 grudnia 2010 roku. Zawierając umowę pozwany w sposób swobodny i dobrowolny przyjął i zaakceptował warunki umowy. Tym samym zobowiązał się do spłaty zaciągniętego kredytu w ratach miesięcznych płatnych w terminach i wysokości określonej w harmonogramie stanowiącym załącznik do umowy. W związku z zaprzestaniem spłaty kredytu i zaistnieniem przesłanki o której umowa w § 18 ust. 1 pkt 1 umowy kredytu, wierzyciel pierwotny wypowiedział umowę, a roszczenie w całości zostało postawione w stan wymagalności.

W przedmiotowym przypadku roszczenie było precyzyjnie określone w treści umowy ugody, gdzie wskazana była data i numer umowy kredytu, z której wynika dochodzona wierzytelność. Ponadto wyraźne wskazanie kwoty należności głównej oraz odsetek pozwala stwierdzić, iż pozwany działał z wystarczającym rozeznaniem, a zatem skutecznie i właściwie uznał roszczenie. Dłużnik tym samym przyznał, iż wierzycielowi przysługuje w stosunku do niego wierzytelność wynikająca z konkretnego stosunku prawnego. Wskutek niewypełnienia warunków ugody, roszczenie w całości zostało postawione w stan wymagalności. Powyższy pogląd znajduje także odzwierciedlenie w orzecznictwie.

Zdaniem Sądu Najwyższego, dla zakwalifikowania zachowania dłużnika
w kategoriach uznania roszczenia konieczne jest stwierdzenie, że z rozeznaniem daje wyraz temu, iż wierzycielowi przysługuje w stosunku do niego wierzytelność wynikająca
z konkretnego stosunku prawnego. Bardziej szczegółowa identyfikacja wierzytelności,
w związku z którą następuje uznanie długu jest warunkiem zakwalifikowania w tych kategoriach konkretnego zachowania się dłużnika w tych przede wszystkim sytuacjach,
gdy strony sporu pozostają ze sobą w rozmaitych stosunkach prawnych, z których mogą wynikać różne wierzytelności pieniężne (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia
16 marca 2012 roku, IV CSK 366/11; 24 lutego 1970 roku, II PR 5/70; 16 września 1977 roku, III PR 105/77).

Zdaniem Sądu, pozwany nie udowodnił kwestii spełnienia przedmiotowego roszczenia
w całości względem pierwotnego wierzyciela – Banku (...) S.A. Zgodnie
z obowiązującym w procesie cywilnym rozkładem ciężaru dowodu przewidzianym
w art. 6 k.c., obowiązek udowodnienia faktu obciąża stronę, która z tego faktu wywodzi skutki prawne.

Nieskuteczny pozostaje również zarzut braku wymagalności roszczenia. Zasadniczym dowodem na wymagalność dochodzonego roszczenia jest oświadczenie z dnia 5 października 2012 roku w przedmiocie wezwania do zapłaty i wypowiedzenia umowy i oświadczenia z dnia 22 lutego 2013 roku o wypowiedzeniu ugody, oba doręczone ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Pośrednim dowodem na wymagalność roszczenia jest również umowa sprzedaży wierzytelności z 1 października 2014 roku, z której wynika, że bankowi przysługują bezsporne i wymagalne wierzytelności, bankowy tytuł egzekucyjny, a także postanowienie o nadaniu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Również podnoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia jest bezzasadny i nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. W myśl art. 120 § 1 k.c. data, od której biegnie czas przedawnienia liczona jest od daty wymagalności roszczenia.

W niniejszej sprawie roszczenia zostało postawione w całości w stan wymagalności na skutek wypowiedzenia ugody oświadczeniem z dnia 22 lutego 2013 roku doręczonym pozwanemu w dniu 6 marca 2013 roku. Następnie wierzyciel pierwotny wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, składając jednocześnie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności w/w tytułowi. Dokonana przez bank czynność w postaci złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu skutecznie przerwała bieg terminu przedawnienia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). Takie stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 stycznia 2004 roku III CZP 1-1/03, OSNC nr 4/2005, poz.58). W uchwale tej Sąd w sposób wyraźny stwierdził, iż wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerywa bieg przedawnienia . Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2013 roku Sąd Rejonowy w Pruszkowie nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności. Powód skierował pozew do sądu w dniu 24 kwietnia 2015 roku, tym samym bieg terminu przedawnienia został po raz kolejny skutecznie przerwany. Wskazuje to jednoznacznie, iż niniejsza sprawa nie uległa trzyletniemu terminowi przedawnienia.

Jeżeli zaś chodzi o odsetki, zgodnie z dyspozycją art. 481 k.c. wierzyciel może domagać się odsetek za okres opóźnienia w spełnieniu przez dłużnika świadczenia pieniężnego, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W niniejszej sprawie zasadnym było więc zasądzenie odsetek od wniesienia pozwu.

O kosztach procesu Sąd orzekł, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98 k.p.c. obciążył w całości pozwanego, jak stronę która przegrała proces. W skład tych kosztów wchodzi opłata sądowa od pozwu w kwocie 1.393 zł i koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.