Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XX GC 489/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2015-09-15

Sygn. akt XX GC 489/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2015 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Baran

Protokolant:

Hanna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2015r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 3 617 zł (trzech tysięcy sześciuset siedemnastu złotych) tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 3 600 zł (trzech tysięcy sześciuset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

3.  nakazuje pobrać od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę
80,40 zł (osiemdziesięciu złotych czterdziestu groszy) tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

SSO Agnieszka Baran

Sygn. akt XX GC 489/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 listopada 2012 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym, aby pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zapłacił na rzecz powoda kwotę 156.955,60 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26 listopada 2012 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania sądowego, w tym kosztami zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód podniósł, że w dniu 10.02.2009r. zawarł z pozwaną spółką umowę o współpracę, w której zobowiązał się do świadczenia na rzecz pozwanego usług marketingowych i reklamy. Powód wykonał świadczenie stanowiące przedmiot umowy terminowo i wedle należytej staranności wymaganej podczas świadczenia tego typu usług i wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 16 lutego 2012r. z terminem płatności 3 marca 2012r. Pozwany nie uregulował należnej powodowi zapłaty. W dniu 18.04.2012r. pozwany skierował do powoda pismo z prośbą o rozłożenie zobowiązania na raty, odraczając termin spłaty całego zadłużenia do grudnia 2012r. Ostatecznie powód wypowiedział umowę ze skutkiem natychmiastowym w dniu 11 maja 2012r. (pozew k. 4 – 11).

Sąd uwzględnił roszczenie powoda w całości i w dniu 18 stycznia 2013 roku w postępowaniu upominawczym wydał nakaz zapłaty nakazując, aby pozwany zapłacił na rzecz powoda żądaną kwotę 156.955,60 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu (nakaz zapłaty k. 66).

W ustawowym terminie pozwana spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany podniósł zarzut nieistnienia objętych pozwem należności oraz, że nigdy nie uznał zadłużenia objętego pozwem. Wskazał, że umowa o współpracy z dnia 10.02.2009r. była przez strony realizowana jedynie w początkowym okresie jej obowiązywania, gdyż program (...) nigdy nie wszedł w życie. Ponadto powód wystawił za wyświadczone usługi dwie faktury VAT w 2011r., które zostały w całości opłacone przez pozwanego, wobec czego powód uzyskał wynagrodzenie za wszystkie wykonane czynności. Członkowie zarządu pozwanego nigdy nie składali oświadczenia woli dotyczącego uznania długu względem powoda. Pozwany nie prowadził z powodem rozmów ugodowych, ani nie udzielał pełnomocnictwa do prowadzenia takich rozmów lub składania oświadczeń woli o uznaniu długu żadnemu z pracowników bądź współpracowników pozwanego. Podniósł również, że powód nie wykazał, iż wykonał sporną umowę, ani na jakiej podstawie oparł wysokość wynagrodzenia określonego w fakturze VAT/ (...). Pozwany zgłosił ewentualny zarzut potrącenia kwoty 156.955,60 zł z należnością pozwanego z tytułu odszkodowania w tej samej wysokości przysługującą mu za nienależyte wykonanie przez powoda spornej umowy. Zarzut potrącenia został zgłoszony na wypadek nieuwzględnienia przez Sąd twierdzeń i zarzutów pozwanego uzasadniających oddalenie powództwa w przedmiotowej sprawie (sprzeciw k. 82 – 86).

W odpowiedzi na sprzeciw powód podniósł, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z niewłaściwym uznaniem długu, albowiem pozwany miał świadomość ciążącego na nim długu i zamiar dobrowolnego spełnienia świadczenia. Podtrzymał swoje twierdzenie, że w piśmie z dnia 18.04.2012r., w którym pozwany zwrócił się z prośbą o rozłożenie ciążącego na nim zobowiązania na raty, przygotowanym i podpisanym przez T. B. legitymującego się tytułem „pełnomocnik zarządu” pozwany uznał dług w wysokości żądanej w pozwie. T. B. w całym okresie współpracy stron legitymował się pieczątka z tytułem „Pełnomocnik prezesa zarządu” oraz osoby działającej w imieniu pozwanej spółki. Powód wskazał, że w spornym okresie pozwany zawarł kontrakty na realizację sześciu inwestycji o łącznej wartości (...) zł netto. Wynagrodzenie prowizyjne za wykonane usługi marketingowe oparte o wskaźnik (...) wynosi (...) zł netto. Kwota ta po udzieleniu niewielkich rabatów stanowi podstawę ustalenia należnego powodowi wynagrodzenia (odpowiedź na sprzeciw k. 126 – 138).

Na rozprawie w dniu 29 października 2014 roku pozwany potwierdził, że powód świadczył usługi marketingowe zarówno przy realizacji programu (...), jak i programu (...). Potwierdził również, że wykonał w 2011r. sześć lodowisk w ramach programu (...), za co otrzyma wynagrodzenie w kwocie (...) zł netto (protokół rozprawy k. 299, k. 302).

Na rozprawie w dniu 31 marca 2015 roku pozwany podniósł zarzut nieważności umowy o współpracy z dnia 10.02.2009r., wskazując, że podpisała ją w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. osoba nieumocowana do działania w imieniu i na rzecz pozwanej spółki (protokół rozprawy k. 349 – 353).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 lutego 2009r. w imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. podpis pod dokumentem zatytułowanym „Umowa o współpracy” złożył prezes zarządu spółki M. Z.. Kontrahenta umowy – (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. miał reprezentować prezes zarządu spółki K. K., uprawniony do jednoosobowej reprezentacji spółki (preambuła umowy o współpracy). W imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. podpis pod umową złożyła I. J. i opatrzyła podpis pieczęcią „Pełnomocnik prezesa zarządu”. I. J. jest (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Nigdy nie pełniła funkcji członka zarządu spółki (...) sp. z o.o. Nie okazała prezesowi zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. dokumentu pełnomocnictwa. M. Z. – prezes powodowej spółki w chwili składania podpisów pod umową o współpracy nie dysponował pełnomocnictwem udzielonym I. J.. Dokument taki nie został również dołączony do umowy o współpracy. Z uwagi na wieloletnią współpracę stron powód nie miał potrzeby weryfikowania, które osoby były w danej chwili umocowane do działania w imieniu pozwanego. Nie sprawdzał również aktualnych odpisów KRS pozwanego. Na mocy umowy o współpracy, która ostatecznie nie została skutecznie zawarta między stronami postępowania (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. miała zobowiązać się do świadczenia na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. usług marketingu produktu w postaci koncepcji, projektu wykonawczego oraz kompleksowej realizacji instalacji do sztucznego lodowiska (§ (...) umowy o współpracy). Produkt miał być upowszechniany i promowany pod marketingową nazwą (...) i miał dotyczyć rozbudowy boisk realizowanych lub zrealizowanych w ramach programu (...), (...) oraz innych boisk spełniających warunki techniczne do tego typu inwestycji (§ (...) umowy o współpracy). Umowa o współpracy miała być zawarta na czas oznaczony do dnia 31 grudnia 2012r. (§ (...) umowy o współpracy). Każdej ze stron miało przysługiwać prawo do odstąpienia od umowy w każdym czasie ze skutkiem natychmiastowym w przypadku rażącego naruszenia przez drugą stronę postanowień umowy (§ (...) umowy o współpracy). Usługi marketingowe, które miałaby świadczyć (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz pozwanego miały polegać na bieżącym monitorowaniu rynku pod kątem zgodności produktu z oczekiwaniami rynku, wyszukiwaniu podmiotów zainteresowanych współpracą z pozwanym w tworzeniu grupy świadczącej kompleksowe usługi finansowania i realizowania inwestycji, których przedmiotem byłby produkt, opracowanie koncepcji promocji i reklamy produktu i grypy realizującej inwestycje, upowszechnienie wśród inwestorów informacji o produkcie, prowadzenie kampanii reklamowej produktu, organizowania seminariów i prezentacji na temat produktu, podczas Kongresu Infrastruktury Sportowej i Centrum Budownictwa Sportowego na Targach B., organizowanie, wspólnie z pozwanym i partnerami współpracującymi przy produkcie, specjalnej serii seminariów skierowanych do inwestorów (miasta, gminy, powiatu) z całej P. dystrybucji materiałów informacyjnych dotyczących produktu na targach i konferencjach, na których obecny będzie pozwany, w tym B. (P.), (...) P. (G.), (...) (...) (...) Z. (K.), publikacji w serwisach internetowych (...) i (...) oraz czasopiśmie (...) oraz przez newslettery materiałów informacyjnych i tekstów specjalistycznych dotyczących produktu, publikacji reklam produktu w czasopiśmie (...), banerów reklamowych w serwisach internetowych (...) i (...) reklam na nośnikach stałych (plakaty, tablice reklamowe) i elektrycznych (ekran (...)) podczas imprez organizowanych przez pozwanego lub na których pozwany byłby obecny z własnym stanowiskiem (...)umowy o współpracy). Pozwany miał wyznaczyć T. B. jako osobę do bieżących kontaktów roboczych (...) umowy o współpracy). Za zrealizowanie usług określonych w umowie powód miał otrzymać od pozwanego wynagrodzenie prowizyjne w wysokości (...) netto plus VAT liczonej od wartości netto produktu za każdą inwestycję realizowaną lub zakontraktowaną w okresie 12 miesięcy od podpisania umowy, (...) netto plus VAT od wartości netto produktu za każdą inwestycję realizowaną lub zakontraktowaną w pozostałym okresie obowiązywania umowy oraz zakontraktowaną w okresie 12 miesięcy po wygaśnięciu umowy lub jej rozwiązaniu przez strony. Wynagrodzenie miałoby być płatne powodowi w terminie 14 dni od daty otrzymania przez pozwanego środków pieniężnych od Inwestora lub w terminie 60 dni od umownego zakończenia inwestycji, jeżeli pozwany nie otrzymałby wynagrodzenia z winy leżącej po jego stronie lub dowolnego partnera. W przypadku opóźnienia z zapłatą wynagrodzenia powodowi przysługiwałoby prawo do naliczenia odsetek za czas opóźnienia w wysokości równej odsetkom ustawowym (§ (...) umowy o współpracy).

Dowód: umowa o współpracy k. 28 – 31, odpis pełny KRS spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. k. 89 – 93, przesłuchanie powoda k. 350 – 351, k. 353.

Pomimo braku formalnego zwarcia umowy o współpracy w formie pisemnej, jak również braku zawarcia przez strony takiej umowy w formie ustnej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. świadczyła w latach 2009 – 2011 na rzecz (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. usługi marketingowe promując ideę budowy lodowisk w ramach programu (...), jak również w ramach rządowego programu (...) O., w szczególności organizowała seminaria, specjalne serie seminariów i prezentacje, na których prezentowano koncepcję lodowisk, projekt wykonawczy oraz technologię wykonania obiektu jaką dysponowała spółka (...) sp. z o.o. Współpraca stron przebiegała prawidłowo. Powód wykonywał powierzone mu usługi marketingowe, za co pozwany regulował należności. W 2011r. pozwany zapłacił powodowi wynagrodzenie za świadczone usługi marketingowe. Ponadto spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zarządzała (...) Klubem (...). Spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. była jednym z członków Klubu.

Dowód: prezentacje k. 140 – 150, k. 166 – 169, programy konferencji k. 151 – 165, k. 170, pisma k. 94 – 103, zeznania świadków P. Z. k. 250, k. 252, A. R. k. 250, k. 252, U. S. k. 299, k. 302, R. P. k. 300 – 302, R. C. k. 336, k. 338, W. K. k. 336 , k. 338, J. P. k. 427, przesłuchanie powoda k. 350, k. 353.

W 2011r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wykonała sześć lodowisk w ramach realizacji programu (...) O. w miejscowościach K. za kwotę 439.356 zł, O. za kwotę 646.115 zł, J. za kwotę 499.859 zł, U. za kwotę 359.000 zł, P. za kwotę 545.500 zł oraz w M. za kwotę 391.140 zł. Pozwany z tytułu realizacji programu (...) w 2011r. otrzymał łączne wynagrodzenie w kwocie (...) zł netto, tj. w wysokości (...) zł brutto.

Okoliczność bezsporna, zeznania świadka R. P. k. 300 – 302, przesłuchanie pozwanego k. 351, k. 353.

W dniu 16 lutego 2012r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystawiła na rzecz (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w W. fakturę VAT/ (...) z tytułu świadczonych usług marketingowych i reklamy zgodnie z umową z dnia 10.02.2009r., opiewającą na kwotę 116.563 zł netto, tj. 143.372,49 zł brutto, z terminem płatności 03.03.2012r. Pozwana spółka odmówiła zapłaty wynagrodzenia objętego w/w fakturą.

Dowód: faktura k. 32.

W dniu 18 kwietnia 2012r. I. J., działająca jako pełnomocnik prezesa zarządu spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wystąpiła do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. o rozłożenie na raty należności wskazanej na fakturze nr (...) wystawione dnia 16 lutego 2012r. Wskazała, że należność obejmuje wynagrodzenie z umowy o współpracy z dnia 10 lutego 2009 roku mającej za przedmiot świadczenie przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. usług marketingowych i reklamy. I. J. zaproponowała rozłożenie należności na 4 równe raty, płatne co miesiąc począwszy od września 2012 roku. I. J., (...) sp. z o.o., nie załączyła do wniosku pełnomocnictwa udzielonego jej przez prezesa zarządu spółki.

Dowód: pismo z dnia 18.04.2012r. k. 33.

W odpowiedzi na pismo z dnia 18 kwietnia 2012r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wezwała (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 143.372,49 zł do dnia 15 maja 2012r.

Dowód: pismo z dnia 30.04. (...). k. 34 – 35.

W dniu 23 maja 2012r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. złożyła (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej w dniu 10 lutego 2009 roku ze skutkiem natychmiastowym z uwagi na rażące naruszenie przez pozwanego postanowienia (...)umowy poprzez nieregulowanie zapłaty za zrealizowane przez powoda usługi.

Dowód: wypowiedzenie umowy k. 36, potwierdzenie odbioru k. 37.

W dniu 26 października 2012 roku Z. B. (1) polecił przesłać do (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. projekt ugody, w której pozwana spółka zobowiązywała się do zapłaty powodowi należności w kwocie 143.372,49 zł stwierdzonej fakturą VAT (...) z dnia 16 lutego 2012r. w dwóch ratach: do dnia 31 grudnia 2012r. w kwocie 71.500 zł i do dnia 31 stycznia 2012r. w kwocie 71.872,49 zł. Z. B. (1) w okresie od 29.01.2004r. do 27.01.2005r. był (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. W okresie od 29.01.2004r. do 12.06.2006r. pełnił funkcję prezesa zarządu w/w spółki uprawnionego do samodzielnej reprezentacji spółki. Obecnie jest prezesem zarządu pozwanej spółki. Funkcję prezesa zarządu objął w listopadzie 2013 roku. Przez powodową spółkę (...) był postrzegany jako udziałowiec pozwanej spółki, jej dyrektor, osoba zarządzająca firmą lub jej główny menadżer. Z. B. (1) był doradcą pozwanej spółki i prowadził własną działalność gospodarczą.

Dowód: korespondencja e – mail k. 38 – 39, projekt ugody k. 40 – 41, odpis pełny KRS spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. k. 89 – 93, odpis aktualny (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. k. 324 – 325, przesłuchanie powoda k. 350, k. 353, przesłuchanie pozwanego k. 351, k. 353.

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy. Dowody te nie były kwestionowane przez żadną ze stron niniejszego postępowania ani nie budziły wątpliwości po stronie Sądu. Wskazać należy, że stan faktyczny niniejszej sprawy nie był sporny w toku postępowania; strony różniły się w jego ocenie prawnej i na tym tle doszło do sporu będącego przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie.

Sąd poczynił ustalenia w sprawie również w oparciu o dokumenty złożone przez powoda przy odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty. Wbrew stanowisku pozwanego nie zostały one zgłoszone z uchybieniem zasad prekluzji wynikających z art. 207 § 6 k.p.c. W świetle okoliczności niniejszej spawy nie ulega wątpliwości, że potrzeba zgłoszenia nowych wniosków dowodowych wynikła z argumentacji podniesionej przez pozwaną spółkę w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Z uwagi na zarzut braku należytego wykonania umowy sformułowany przez pozwanego po stronie powoda powstała potrzeba powołania nowych środków dowodowych celem wykazania zasadności dochodzonego roszczenia i prawdziwości twierdzeń pozwu. Z uwagi na zarzuty podnoszone przez pozwanego niezbędnym było przeprowadzenie dowodów z dokumentów potwierdzających wykonanie przez powoda usług marketingowych.

Sąd nie znalazł powodów by kwestionować prawdziwość zeznań świadków U. S. k. 299, k. 302, R. P. k. 300 – 302, R. C. k. 336, k. 338, J. P. k. 427, albowiem w toku niniejszego postępowania strony nie powołały dowodów przeciwnych, które mogłyby je podważać. Świadkowie jako osoby obce dla stron nie są bezpośrednio zainteresowani wynikiem niniejszego postępowania, nie mieli zatem powodów by składać nieprawdziwe zeznania korzystne dla którejkolwiek ze stron niniejszego postępowania i narażać się na odpowiedzialność karną w trybie art. 233 k.k. Świadkowie obiektywnie zrelacjonowali przebieg zdarzeń, w których bezpośrednio uczestniczyli, nie ukrywając, że nie posiadali dogłębnej wiedzy w zakresie umocowania osób do działania w imieniu pozwanej spółki w poszczególnych okresach współpracy stron postępowania. Zeznania świadków wzajemnie ze sobą korespondują dając pełny obraz współpracy stron, łączących je relacji oraz potwierdzają wykonywanie przez powoda na rzecz pozwanego usług marketingowych w 2011r.

Zeznania świadków P. Z. (k. 249 – 250, k. 252), A. R. (k. 250 – 252), W. K. k. 336 , k. 338 nie stanowią istotnego materiału dowodowego w sprawie. Świadek P. Z. nie posiada wiedzy na temat współpracy pozwanego z powodem, jak równie z nie zna treści umowy jaka miał zostać zawarta między stronami. Świadek nie posiadał również wiedzy na okoliczność wykonywanych przez powoda usług, w tym w szczególności wywiązania się z umowy z dnia 10.02.2009r. Świadek A. R. nie posiada wiedzy na temat zależności pomiędzy pozwanym a Polskim Kongresem Infrastruktury Sportowej, nie widział umowy zawartej pomiędzy stronami postępowania, ani Polskim Kongresem Infrastruktury Sportowej. Świadek W. K. nie posiadał wiedzy w zakresie współpracy stron postępowania. Brak wiedzy świadków o stosunkach prawnych łączących strony, jak również ich zależnościach i prowadzonej współpracy spowodował, że zeznania złożone przez świadków w toku postępowania nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Sąd nie przeprowadził dowodu z zeznań świadka K. Z., albowiem pozwany cofnął wniosek o przeprowadzenie tego dowodu (wniosek k. 83, cofnięcie wniosku k. 371).

Sąd nie kwestionuje prawdziwości wyjaśnień stron złożonych na rozprawie w dniu 31 marca 2015r., w takcie których przesłuchany w charakterze powoda prezes zarządu powodowej spółki potwierdził, że wspólnik pozwanej spółki składająca podpis pod umową o współpracy z dnia 10.02.2009r. nie przedłożyła stosowanego pełnomocnictwa udzielonego jej przez członków zarządu pozwanego, dokument pełnomocnictwa nie znajdował się posiadaniu powoda. Wyjaśnienia stron postępowania znajdują potwierdzenie w załączonym do pozwu dokumencie umowy oraz dokumencie oświadczenia o uznaniu długu. Korespondują również z zeznaniami przesłuchanych w toku postępowania świadków.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. nie zasługuje na uwzględnienie i jako takie podlega oddaleniu w całości.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia czy strony w dniu 10 lutego 2009r. zawarły ważną umowę o współpracy, na mocy, której powód zobowiązał się do świadczenia na rzecz pozwanego usług marketingowych oraz czy w oparciu o postanowienia umowy o współpracy powód jest uprawniony do żądania zapłaty przez pozwanego wynagrodzenia w umówionej wysokości, wskazanej w (...) umowy o współpracy.

W ocenie Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy nie ma podstaw do ustalenia, że pozwany jest zobowiązany do zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia za usługi marketingowe świadczone w okresie 2011r. Strona pozwana zasadnie podniosła zarzut nieważności umowy o współpracy z dnia 10.02.2009r. Poza sporem w toku niniejszego postępowania pozostawała okoliczność podpisania umowy o współpracy w imieniu pozwanej spółki przez I. J., która opatrzyła swój podpis pieczęcią „Pełnomocnik prezesa zarządu”. Z treści załączonego do akt sprawy odpisu pełnego KRS pozwanej spółki k. 89 – 93 oraz odpisu aktualnego KRS pozwanej spółki k. 324 – 325 jednoznacznie wynika, że I. J. jest wspólnikiem pozwanej spółki i nigdy nie pełniła funkcji członka zarządu strony pozwanej. Prawa i obowiązku wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zostały uregulowane w rozdziale 2 działu I tytułu III kodeksu spółek handlowych. Wśród praw przysługujących wspólnikom ustawodawca nie wymienił jednak uprawnienia do działania w imieniu i na rzecz spółki z ograniczoną wspólnika osobiście. Ustawodawca nie przypisał również wspólnikowi spółki z ograniczoną odpowiedzialnością atrybutu pełnomocnika spółki z ograniczona odpowiedzialnością nadawanego mu z mocy prawa. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 38 k.c. osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Do tworzenia i urzeczywistniania woli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uprawnione są osoby wchodzące w skład jej organów. Zgodnie z regulacją art. 201 § 1 k.s.h. zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Art. 208 § 2 i § 3 k.s.h. stanowi, że każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki; każdy członek zarządu może prowadzić bez uprzedniej uchwały zarządu sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. Z powołanych regulacji wynika, że to zarząd spółki prowadzi sprawy spółki, organizuje i prowadzi działalność gospodarczą, zawiera umowy w imieniu spółki oraz udziela pełnomocnictw osobom trzecim. W preambule umowy o współpracy z dnia 10.02.2009r. wskazano, że pozwaną spółkę reprezentuje jej ówczesny prezes zarządu K. K.. Pomimo formalnego prawidłowego wskazania organu uprawnionego do reprezentowania pozwanej spółki i działania w imieniu spółki (...) nie sygnował swoim podpisem umowy o współpracy. Popis pod dokumentem umowy złożyła I. J. – pełnomocnik prezesa zarządu. Zgodnie z regulacją art. 95 § 1 i § 2 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela; czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. W myśl art. 96 k.c. umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Strona pozwana zasadnie zakwestionowała umocowanie I. J. do działania w imieniu pozwanej spółki przy zawieraniu umowy o współpracy datowanej 10.02.2009r. W toku procesu strona powodowa nie tylko nie przedłożyła pełnomocnictwa udzielonego I. J., lecz potwierdziła, że dokument pełnomocnictwa nie został okazany przy podpisywaniu umowy, strona powodowa nie dysponowała i nadal nie dysponuje pełnomocnictwem udzielonym I. J. (przesłuchanie przedstawiciela powoda k. k. 350 – 351, k. 353). Dokument pełnomocnictwa nie został również dołączony do umowy o współpracy. W tym miejscu należy wskazać, że to na stronie powodowej spoczywał ciężar procesowy wykazania należytego umocowania pełnomocnika strony pozwanej do zawarcia w dniu 10.02.2009r. umowy o współpracy, a w konsekwencji do dochodzenia wynagrodzenia objętego postanowieniami umowy. Zgodnie z regulacją art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z dyspozycją art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, zaś Sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę. Z uwagi na wolę ustawodawcy wyrażoną w ar. 232 k.p.c. należy przyjąć, że strona postępowania ma obowiązek wyraźnego powołania konkretnego środka dowodowego. Taka interpretacja art. 232 k.p.c., jest zgodna ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 17 grudnia 1996r. (I CKU 45/96, OSNC 1997/6 – 7/76). W powołanym orzeczeniu Sąd Najwyższy wskazał, iż przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Należy podkreślić, iż art. 232 k.p.c. zdanie drugie stanowi istotny wyjątek od zasady kontradyktoryjności i wynikającego z niej ciężaru dostarczenia dowodów przez strony, dlatego sąd powinien traktować dopuszczenie dowodu z urzędu jako środek ostateczny, w sytuacji, gdy nie może w inny sposób przeciwstawić się niebezpieczeństwu nieprawidłowego rozstrzygnięcia sprawy.

Nie uszło uwadze Sądu, że członek organu powoda nie zachował należytej staranności przy podpisywaniu umowy o współpracę. Wieloletnia współpraca stron oraz nieformalne prowadzenie rozmów m. in. przy okazji wspólnych obiadów nie zwalniało powoda z obowiązku zweryfikowania umocowania przedstawicieli do działania w imieniu pozwanej spółki. Przedstawiciel powoda w toku przesłuchania przyznał, że nie tylko nie zweryfikował, kto był umocowany do działania w imieniu pozwanego z mocy ustawy, lecz również nie czuł takiej potrzeby. Powód jako podmiot profesjonalny w obrocie gospodarczym miał pełną świadomość, że sprawy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzi jej zarząd, co znalazło odzwierciedlenie w treści preambuły umowy o współpracy.

Zawierająca umowę o współpracy I. J. nie działała jako organ pozwanej spółki (art. 39 § 1 k.c.) ani nie była należycie umocowana do działania w imieniu pozwanej spółki jako jej pełnomocnik. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym wyjaśnień przedstawiciela powoda, należy stwierdzić, że pozwana spółka w ogóle nie udzieliła I. J. pełnomocnictwa do działania w imieniu prezesa zarządu spółki, w tym w szczególności nie udzieliła jej pełnomocnictwa do zawarcia umowy o współpracy z dnia 10.02.2009r. Nieposiadająca umocowania do działania w imieniu pozwanego I. J. działała jako rzekomy pełnomocnik pozwanej spółki, o którym mowa w art. 103 § 1 k.c. Działanie pełnomocnika pozwanej spółki bez umocowania spowodowało nieważność czynności prawnej, gdyż nie została ona sanowana zgodnie z przepisem art. 103 k.c. Z art. 103 § 1 k.c. wynika, że ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Umowa o współpracy z dnia 10.02.2009r. nie wywołała skutków bezpośrednich dla rzekomego mocodawcy, tj. pozwanej spółki, który wykonując przysługujące mu uprawnienie mógł spowodować uchylenie zawieszonej bezskuteczności umowy poprzez jej potwierdzenie i wówczas mowa stałaby się skuteczna od chwili zawarcia. Powodowa spółka nie skorzystała z uprawnienia do ograniczenia czasu trwania niepewności i wyznaczenia pozwanemu, w którego imieniu umowa została zawarta, odpowiedniego terminu do jej potwierdzenia w trybie art. 103 § 2 k.c. Umowa o współpracy, w której pozwaną spółkę reprezentowała I. J. jako pełnomocnik, zawarta pomimo braku udzielenia pełnomocnictwa, jest dotknięta w całości bezskutecznością zawieszoną. O aktualizacji skutków prawnych umowy w sferze prawnej pełnomocnika lub jej definitywnej bezskuteczności (nieważności) decydowało wyłącznie działanie pozwanego. Potwierdzenie następuje w drodze oświadczenia woli osoby, która jest uprawniona do zatwierdzenia czynności. Może ono nastąpić zasadniczo w formie dowolnej, zarówno w oświadczeniu woli złożonym w sposób wyraźny, jak i w sposób dorozumiany np. przez przystąpienie rzekomego mocodawcy do wykonania umowy, o ile ten wiedział o jej zawarciu w jego imieniu przez rzekomego pełnomocnika (tak. Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 4 września 2013r., III AUa 1759/12, niepubl., LEX nr 1409147, Sąd Okręgowy w Krakowie w wyroku z dnia 30 października 2013r., IX GC 464/13, niepubl., LEX nr 1715376). W toku niniejszego postępowania powód nie powołał środków dowodowych, które pozwoliłby stwierdzić, że pozwany wiedział, że doszło do zawarcia umowy w jego imieniu. Powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie przedstawił dowodów potwierdzających okoliczność wykonywania przez pozwanego umowy o współpracy, w tym regulowania na rzecz powoda wynagrodzenia w wysokości wskazanej w (...)umowy, w tym w szczególności poprzez przedłożenie faktur wystawionych przez powoda i potwierdzeń wpłat dokonanych przez pozwanego, lub przesłuchania na tę okoliczność świadków powołanych w sprawie. Z uwagi na brak należytego umocowania I. J. do działania w imieniu pozwanej spółki nie można również uznać, aby złożyła ona skuteczne oświadczenie o uznaniu długu w piśmie z dnia 18 kwietnia 2012r., na które powołuje się powodowa spółka. I. J. nie została umocowana do składania oświadczeń woli w imieniu pozwanego, w tym do potwierdzenia podstawy i wysokości ewentualnie ciążącego na pozwanej spółce zobowiązania.

Wbrew stanowisku prezentowanemu przez powoda nie można uznać, aby doszło do niewłaściwego uznania długu w trakcie rozmów prowadzonych przez przedstawicieli powoda ze Z. B. (2) zakończonych wymianą korespondencji za pośrednictwem poczty elektronicznej w dniu 26.10.2012r. Powodowa spółka postrzegała Z. B. (2) jako udziałowca pozwanej spółki, jej dyrektora, osobę zarządzająca firmą lub jej głównego menadżera. W okolicznościach nieformalnej współpracy strony i permanentnego braku weryfikowania przez powoda osób uprawnionych do działania w imieniu pozwanego, nie można stwierdzić, aby błędne wyobrażenie o współpracującym z pozwanym przedsiębiorcy było uzasadnione, a zwłaszcza aby błąd ten został wywołany działaniami pozwanego lub Z. B. (2). Powód nie wykazał okoliczności posługiwania się przez Z. B. (2) pieczątką „dyrektor pozwanego” lub „menadżer pozwanego”. Ponadto Z. B. (1) nie był przedstawicielem czy też menadżerem pozwanej spółki. Nie łączyła go z pozwaną spółką umowa o zarządzanie, zatem Z. B. (1) nie mógł być traktowany jako członek zarządu strony pozwanej i aby miał wynikający z przepisów prawa obowiązek prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania. Z. B. (1) nie został również umocowany do działania w imieniu pozwanej spółki jako jej pełnomocnik. Nieformalne rozmowy prowadzone pomiędzy powodem a Z. B. (1) nie wywoływały skutków prawnych po stronie pozwanego. W toku procesu powód nie wykazał również, aby w negocjacjach zakończonych sporządzeniem projektu ugody brały udział osoby umocowane do działania w imieniu pozwanego.

Reasumując należy stwierdzić, że umowa o współpracy z dnia 10.02.2009r. nie została skutecznie zawarta między stronami postępowania, co w konsekwencji nie rodziło obowiązku jej wykonywania, w tym zwłaszcza obowiązku po stronie pozwanej spółki zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia w wysokości wskazanej w (...)umowy o współpracy. Z uwagi na faktyczne świadczenie przez powoda usług marketingowych na rzecz pozwanego mógł on jedynie wnosić o zasądzenie wynagrodzenia odpowiadającego wykonanej pracy. Powód powinien zatem wykazać w pierwszej kolejności, że łączyła go z pozwanym ustana umowa o świadczenie usług, a następnie jaka jest wysokość wynagrodzenia odpowiadającego wykonanej przez powoda pracy. Zarówno w pozwie, jak i po zakwestionowaniu przez stronę pozwaną ważności umowy o współpracy z dnia 10.02.2009r. (protokół rozprawy k. 349 – 353) powód, a ściśle ujmując profesjonalny pełnomocnik powoda, nie powołał żadnych środków dowodowych na okoliczność związania stron ustną umową o współpracy, a nadto nie powołał dowodu z opinii biegłego celem ustalenia wysokości wynagrodzenia odpowiadającego wykonanej przez powoda pracy. Należy podkreślić, że rzeczą Sądu w toku niniejszego postępowania nie było udzielanie pouczeń w jakimkolwiek zakresie stronie powodowej reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika, jak również prowadzenie postępowania dowodowego z urzędu celem wykazania zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia i jego wysokości, co byłoby sprzeczne kontradyktoryjnym charakterem procesu cywilnego. Powód nie oparł również roszczenia na treści art. 410 k.c. w zw. z art. 405 k.c. i nie powołał środków dowodowych celem wykazania, wysokości korzyści majątkowej jaką pozwany miał uzyskać na skutek świadczonych przez powoda usług marketingowych. Ewentualne wyliczenie wysokości korzyści majątkowych również wymagało przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokości takich korzyści, o co powód nie wnioskował. Wyliczenie wysokości korzyści majątkowych uzyskanych przez powoda nie mogło się opierać regulacji (...) nieważnej umowy o współpracy z dnia 10.02.2009r.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1, § 3 i § 4 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu); do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony; wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy. Koszty procesu po stronie pozwanej stanowi wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego ustalone w oparciu o § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2002, Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) – 3.600 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł.

O wydatkach poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa w wysokości 80,40 zł z tytułu zwrotu świadkowi kosztów podróży Sąd orzekł na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2014, poz. 1025 j.t.) w zw. z art. 98 § 1 k.p.c.

SSO Agnieszka Baran

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Lubańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Baran
Data wytworzenia informacji: