Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 25 lutego 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Małgorzata Perdion-Kalicka

Protokolant – st.sekr.sądowy Jadwiga Skrzyńska

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2021 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z zażalenia (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w K.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wszczęcie postępowania

na skutek zażalenia (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w K. na postanowienie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 12 czerwca 2019 r., Nr (...)

postanawia:

1.  oddalić zażalenie;

2.  zasadzić od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w K. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka

Sygn. akt XVII Amz 1/20

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 12 czerwca 2019 r., Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 61a § 1 i 2 w zw. z art. 61 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm.) w związku z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (dalej p.e.) w związku z wnioskiem przedsiębiorcy (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w K. z dnia 12 kwietnia 2019 roku o rozstrzygnięcie sporu w trybie art. 8 ust. 1 p.e., postanowił odmówić wszczęcia postanowienia.

(postanowienie, k. 6-8v)

Od powyższego postanowienia zażalenie wniosła (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. zaskarżając je w całości.

Zaskarżonemu postanowieniu powód zarzucił naruszenie przepisów prawa w szczególności art. 8 ust. 1 p.e. poprzez odmowę wszczęcia postępowania administracyjnego, pomimo iż sprawa objęta wnioskiem z 12 kwietnia 2019 r. jest sprawą dotyczącą sporu w związku z nieuzasadnionym wstrzymaniem dostarczania energii na rzecz składającego zażalenie, a więc sprawą, która w myśl art. 8 ust. 1 p.e. podlega kognicji Prezesa URE.

Mając na względzie powyższe zarzuty, powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(zażalenie, k. 9-12v)

W odpowiedzi na zażalenie Prezes URE wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(odpowiedź na zażalenie, k. 40-44v)

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. jest przedsiębiorcą wpisanym do rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS (...). Przedmiotem działalności przedsiębiorcy jest m. in. wynajem i dzierżawa oraz roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków. (odpis pełny z KRS, k. 15-19).

Powód zawarł ze sprzedawcą energii: (...) S.A. z siedzibą w W. umowę sprzedaży energii elektrycznej do pięciu punktów poboru zlokalizowanych w W. przy ul. (...). Umowa została zawarta w dniu 5 czerwca 2018 r. na czas określony 12 miesięcy, a zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 2019 r.

Z dniem 28 lutego 2019 r. (...) S.A. zakończyło sprzedaż energii elektrycznej dla powoda w wyniku braku możliwości kontynuowania umowy z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową na dotychczasowych warunkach cenowych w związku z wypowiedzeniem umowy przez hurtowego sprzedawcę. (...) S.A. dokonało zmian w zawartej z powodem umowie, tj. w § 4 ust. 3 i 4 umowy w ten sposób, że zmieniono okres obowiązywania umowy do dnia 28 lutego 2019 r. i wskazano, że po upływie okresu obowiązywania umowy dojdzie do jej wygaśnięcia. Zmiana umowy weszła w życie 31 stycznia 2019 r. W związku z zaistniałą sytuacją powodowi przysługiwało prawo do wypowiedzenia umowy w terminie 14 dni od otrzymania powiadomienia, czego sprzedawca dokonał wraz ze skierowanym do powoda pismem. (pismo (...) S.A. z 11 stycznia 2019 r., k. 29 akt adm.)

(...) S.A. z siedzibą w W. poinformowała powoda, iż jest sprzedawcą rezerwowym energii elektrycznej dla obiektu powoda zlokalizowanego przy ul. (...) w związku z zakończeniem umowy sprzedaży energii przez (...) S.A. (pisma (...) S.A. z 5 marca 2019 r., k. 36-40 akt adm.)

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa wniosła o rozstrzygnięcie sporu w trybie art. 8 ust. 1 p.e. w sprawie nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania energii elektrycznej przez (...) S.A. z siedzibą w W.. (wniosek powoda z 12 kwietnia 2019 r., k. 2-7 akt adm.)

Postanowieniem z 12 czerwca 2019 r., Nr (...) Prezes URE odmówił wszczęcia postępowania wskazując, iż w niniejszej sprawie nie doszło do wstrzymania dostarczania energii elektrycznej, co wyłącza możliwość rozstrzygnięcia sporu przez Prezesa URE. (postanowienie Prezesa URE, k. 6-8v)

Powyższy stan faktyczny nie był sporny między stronami, spór ograniczał się bowiem do kwestii prawnych, w szczególności czy powód mógł w oparciu o przepis art. 8 ust. 1 p.e. oczekiwać od Prezesa URE merytorycznego rozstrzygnięcie sporu jak w złożonym wniosku.

Sąd zważył, co następuje:

Zażalenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. art. 23 ust. 2 pkt 12 p.e. do zakresu działania Prezesa URE należy rozstrzyganie sporów w zakresie określonym w art. 8 ust. 1 p.e.

W myśl art. 8 ust. 1 p.e. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek strony rozstrzyga w sprawach spornych dotyczących odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, w tym dotyczących zwiększenia mocy przyłączeniowej, umowy sprzedaży, umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii, umowy o świadczenie usług transportu gazu ziemnego, umowy o świadczenie usługi magazynowania paliw gazowych, umowy, o której mowa w art. 4c ust. 3, umowy o świadczenie usługi skraplania gazu ziemnego oraz umowy kompleksowej, oraz w przypadku nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii, odmowy przyłączenia w pierwszej kolejności instalacji odnawialnego źródła energii, a także odmowy przyłączenia mikroinstalacji, nieprzyłączenia mikroinstalacji pomimo upływu terminu, o którym mowa w art. 7 ust. 8d ⁷ pkt 2, nieuzasadnionego ograniczenia pracy lub odłączenia od sieci mikroinstalacji, lub odmowy dokonania zmiany umowy, o której mowa w art. 7 ust. 2a, w zakresie terminu dostarczenia po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej.

Przepis ten jednoznacznie przesądza, iż nie każda sprawa jest możliwa do rozstrzygnięcia w trybie określonym w przepisie art. 8 ust 1 p.e. Przedmiotem rozstrzygnięcia sporu w trybie art. 8 ust. 1 p.e. mogą być bowiem wyłącznie sprawy enumeratywnie wymienione w tym przepisie, gdyż przepis wskazuje na kompetencji organu administracji publicznej, a tych nie należy domniemywać.

Bezsporne było między stronami, że Prezes Urzędu Regulacji Energetyki rozstrzyga w sprawach spornych w przypadku nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania energii.

W sprawie problematyczne jest natomiast czy działanie (...) S.A. w postaci zaprzestania realizacji zawartej z powodem umowy sprzedaży energii stanowiło wstrzymanie dostarczania energii do obiektu powoda.

Przypadki w jakich dopuszczalne jest wstrzymanie dostaw energii enumeratywnie wymienia art. 6a i 6b p.e. Wstrzymanie dostarczania energii może nastąpić jeżeli:

1.  w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że nastąpiło nielegalne pobieranie paliw lub energii,

2.  odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności,

3.  w razie braku zgody odbiorcy na zainstalowanie układu pomiarowo-rozliczeniowego służącego do rozliczeń za dostarczaną energię elektryczną.

Rozstrzygając sprawę, Sąd stanął na stanowisku, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy nie doszło do wstrzymania dostarczania energii, o jakim mowa w art. 8 ust 1 p.e.

Należy wrócić uwagę na art. 5 ust. 2a pkt 1 lit. b p.e. (w brzmieniu obowiązującym do 17 czerwca 2019 r.), zgodnie z którym, umowa o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, której stroną jest użytkownik systemu niebędący podmiotem odpowiedzialnym za bilansowanie handlowe, powinna zawierać także, w przypadku gdy użytkownikiem systemu jest odbiorca oznaczenie podmiotu będącego dla odbiorcy sprzedawcą i zgodę tego odbiorcy na zawarcie przez operatora systemu dystrybucyjnego umowy sprzedaży energii elektrycznej z tym sprzedawcą, na jego rzecz i w jego imieniu, w przypadku zaprzestania dostarczania tej energii przez wybranego przez odbiorcę sprzedawcę.

Zdaniem Sądu zaprzestanie sprzedaży energii powodowi przez (...) S.A. skutkujące przejęciem obowiązku dostarczania energii elektrycznej powodowi przez sprzedawcę rezerwowego, którym jest (...) S.A. oznacza, że w sprawie niniejszej nie doszło do wstrzymania dostarczania energii powodowi. Nastąpiła zatem jedynie zmiana sprzedawcy energii, która zapewniła ciągłość sprzedaży i dystrybucji energii dla powoda.

Mimo, że w prawie energetycznym brak jest definicji legalnej pojęcia „dostarczania” jakim posługuje się art. 8 ust 1 p.e., to należy zwrócić uwagę, że synonimem dostarczania na gruncie prawa energetycznego jest pojęcie „dystrybucji”, zdefiniowanej w art. 3 pkt 5 p.e., która jest rozumiana m.in. jako transport paliw gazowych oraz energii elektrycznej sieciami dystrybucyjnymi w celu ich dostarczania odbiorcom, z wyłączeniem sprzedaży tych paliw lub energii. Nie ulega zatem wątpliwości, że dostarczania nie można utożsamiać ze sprzedażą, którą zdefiniowano w art. 3 pkt 6a p.e. jako bezpośrednią sprzedaż paliw lub energii przez podmiot zajmujący się ich wytwarzaniem lub odsprzedaż tych paliw lub energii przez podmiot zajmujący się ich obrotem.

Podkreślenia więc w tym miejscu wymaga, że zakończenie sprzedaży nie może być identyfikowane z zakończeniem dostarczania. Z przepisu art. 5 ust. 1 p.e., który stanowi, że dostarczanie paliw gazowych lub energii odbywa się, po uprzednim przyłączeniu do sieci, o którym mowa w art. 7, na podstawie umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowy sprzedaży, umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji i umowy o świadczenie usług magazynowania paliw gazowych lub umowy o świadczenie usług skraplania gazu ­– nie można wywieść, że zaprzestanie sprzedaży paliw gazowych lub energii powinno być uznane za zaprzestanie dostarczania tych paliw lub energii.

W związku z powyższą analizą Sąd nie podziela także przedstawionej przez powoda interpretacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylającej dyrektywę 2003/54/WE. Nie można bowiem utożsamiać zaprzestania sprzedaży energii elektrycznej ze wstrzymaniem jej dostaw, w sytuacji gdy sprzedaż jest kontynuowana przez sprzedawcę rezerwowego.

Jeśli więc w wyniku zmiany sprzedawcy nie następuje przerwa w dostawach energii elektrycznej, bowiem skutkiem zaprzestania sprzedaży energii elektrycznej przez wybranego przez odbiorcę sprzedawcy jest automatyczne przejęcie roli sprzedawcy przez sprzedawcę rezerwowego, co zostało uregulowane w art. 5 ust. 2a pkt 1 lit b p.e., to nie może być mowy o wstrzymaniu dostarczania energii. Powołany wyżej przepis art. 5 ust 2a pkt 1 lit.b p.e. zapewnia bowiem kontynuowanie sprzedaży energii elektrycznej na rzecz odbiorcy przez wybranego przez niego sprzedawcę rezerwowego (innego niż sprzedawca pierwotny), zabezpiecza zatem ciągłość fizycznych dostaw energii do odbiorcy.

Wobec powyższego błędnym jest wnioskowanie powoda, iż zaprzestanie sprzedaży energii przez (...) S.A. można traktować jako wstrzymanie dostarczania energii, o jakim mowa w art. 8 ust 1 p.e.

Zdaniem Sądu dopiero faktyczne fizyczne wstrzymanie dostarczania energii do powoda mogłoby stanowić podstawę do rozstrzygania sporu przez Prezesa URE na podstawie art. 8 ust. 1 p.e.

Na taki kierunek wykładni art 8 ust 1 p.e. w odniesieniu do wstrzymania dostarczania energii wskazuje jednoznaczne brzmienie przepisu, który stanowi o przypadku „nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania energii”, co zdaniem Sądu mieści w sobie już tryb dokonany dla tej czynności. Dodatkowo treść art. 8 ust 2 p.e., który dopuszcza wydanie przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki postanowienia, w którym określa on warunki podjęcia bądź kontynuowania dostaw do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sporu, wzmacnia tylko tą argumentację. O ile bowiem organ byłby uprawniony do rozstrzygania spraw pomimo niewstrzymania faktycznego dostarczania energii, to przepis ten nie miałby racji bytu. Tylko bowiem gdy dojdzie już do wstrzymania dostarczania energii uzasadnione jest podjęcie dostaw do czasu rozstrzygnięcia sporu.

Reasumując, zdaniem Sądu stan faktyczny niniejszej sprawy, gdy sprzedawca zaprzestaje sprzedaży energii elektrycznej, jak w sprawie niniejszej, a w jego miejsce wchodzi sprzedawca zapasowy i on kontynuuje sprzedaż energii, nie uzasadnia twierdzenia, że w sprawie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do odbiorcy, o jakim mowa w art. 8 ust 1 p.e.

Zaistniały spór pomiędzy powodem a (...) S.A. dotyczący w istocie zmiany terminu na jaki umowa sprzedaży energii elektrycznej była zawarta, może być rozpoznawany tylko na drodze zwykłego postępowania cywilnego, nie zaś przez Prezesa URE. Spór ogniskuje się bowiem wokół kwestii cywilnoprawnych, a brak fizycznego wstrzymania dostarczania energii dla odbiorcy wyłącza potrzebę ochrony jego interesu na drodze publicznoprawnej, która jest realizowana przez Prezesa URE w postępowaniu opartym na treści art. 8 ust 1 p.e.

Mając na uwadze powyższe Sąd podzielił pogląd organu, że spór powstały pomiędzy powodem, a spółką (...) S.A. nie podlega właściwości Prezesa URE. W konsekwencji brak jest podstawy prawnej do podjęcia przez Prezesa URE działań wnioskowanych przez przedsiębiorcę.

W tym stanie rzeczy organ prawidłowo orzekł o odmowie wszczęcia postępowania w oparciu o przepis art. 61 a § 1 kpa.

W myśl art. 61 § 1 kpa postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Gdy żądanie zostanie wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania (art. 61a § 1 kpa). Stroną postepowania jest natomiast każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek (art. 28 kpa). Nie chodzi tu więc o interes faktyczny, ale interes prawny, czyli taki który znajduje uzasadnienie w przepisie prawa. Zatem podmiot, dla którego z przepisów prawa materialnego nie wynikają żadne uprawnienia ani obowiązki, nie ma przymiotu strony w świetle art 28 kpa i nie jest legitymowany do żądania wszczęcia postępowania, czy też kwestionowania zapadłych w tym postępowaniu rozstrzygnięć (wyrok WSA w Gdańsku z 10.06.2015 r., sygn. II SA/Gd 679/14, LEX nr 1751474).

Stan faktyczny i prawny będący przedmiotem analizy Sądu pozwalał w sprawie na ustalenie, że skoro z przepisów prawa materialnego nie wynikają dla powoda żadne uprawnienia, w szczególności na gruncie art. 8 ust 1 p.e., to powód nie ma interesu prawnego a więc w konsekwencji nie może być stroną niniejszego postępowania. A skoro tak, to należało uznać, że żądanie wszczęcia postępowania zostało zgłoszone przez podmiot oczywiście nieuprawniony.

Odmowa wszczęcia postępowania w oparciu o przepis art. 61a kpa dopuszczalna jest zdaniem Sądu, gdy żądanie wszczęcia postępowania zostało zgłoszone przez podmiot oczywiście nieuprawniony, a stwierdzenie tego nie wymaga prowadzenia postępowania wyjaśniającego (por wyrok NSA z 18.11.2014, II OSK 1045/13).

Mając powyższe na uwadze, Sąd w oparciu o przepis art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c. w zw. z art. 479 ⁵⁵ k.p.c. zażalenie powoda oddalił.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., uznając, iż wobec oddalenia zażalenia kosztami procesu należy obciążyć stronę powodową, jako przegrywającą spór. Sąd zasądził na rzecz Prezesa URE koszty zastępstwa procesowego w stawce 720 zł, obliczonej na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia odwołania.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka