Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 30 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XXII

Sąd Wspólnotowych Znaków Towarowych i Wzorów Przemysłowych

w składzie następującym :

Przewodniczący SSO Beata Piwowarska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 30 czerwca 2016 r. w Warszawie

sprawy z wniosku M. KGaA z siedzibą w D. ((...)

z udziałem (...) S.A. z siedzibą w P.

- o udzielenie zabezpieczenia

postanawia: oddalić wniosek.

UZASADNIENIE

27 czerwca 2016 r. M. KGaA z siedzibą w D. wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o zakazanie (...) S.A. w P. używania w obrocie oznaczenia (...) w odniesieniu do dietetycznych środków spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego wprowadzanych do obrotu pod nazwą „ (...) ”, co narusza prawa wnioskodawcy do słownego znaku towarowego (...) ( (...)), tj. roszczenia o zakazanie obowiązanej używania w obrocie oznaczenia (...) w odniesieniu do preparatów farmaceutycznych oraz substancji dietetycznych do celów leczniczych, tj. umieszczenia oznaczenia (...) na takich towarach, w ich opakowaniu oraz w ulotkach, a także oferowania, wprowadzania do obrotu, magazynowania w tym celu, a także przywozu i wywodu oraz reklamy tak oznaczonych towarów, poprzez:

(i)  zajęcie na czas trwania procesu środków spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego pod nazwą „ (...) ” zawierających – na opakowaniu lub w ulotce – oznaczenie (...) , znajdujących się pod adresem: P. 149, (...)-(...) C. (gmina T.), powiat (...) wschodni, a także w innych miejscach, gdzie znajdują się te towary. Ustalonych podczas czynności komorniczych;

(ii)  ustanowienie na czas trwania procesu zakazu umieszczanie przez (...) S.A. (samodzielnie lub przy pomocy osób trzecich) oznaczenia (...) w jakiejkolwiek formie gramatycznej – na dietetycznych środkach spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego lub suplementach diety, ich opakowaniu lub w ulotkach, jak też w materiałach marketingowych, a także – zakazu oferowania, wprowadzania do obrotu, magazynowania w tym celu, a także przywozu i wywozu oraz reklamy tak oznaczonych towarów.

Na podstawie art. 756 ² k.p.c. w zw. z art. 1051 ¹ § 1 k.p.c. uprawniony wniósł o zagrożenie obowiązanej nakazaniem zapłaty na jej rzecz kwoty 2.000 zł za każdy dzień naruszenia obowiązków wskazanych w punkcie ii.

Sąd ustalił:

M. KGaA z siedzibą w D. jest przedsiębiorcą farmaceutycznym zajmującym się produkcją leków dostępnych na receptę, jak i innych preparatów oraz suplementów diety. Jest m.in. producentem suplementu diety F. N. 1, składającego się z aktywnej formy folianów – M. (L-metylofolian wapnia), wykorzystywanej m.in. w przebiegu ciąży. M. stanowi szczególną postać kwasu foliowego, która nie wymaga przekształcania w organizmie, dzięki czemu jest bezpośrednio wchłaniany i wykorzystywany przez organizm. (dowód: wydruki ze stron internetowych)

M. KGaA jest uprawniony do słownego znaku towarowego (...) , zarejestrowanego w (...) pod nr (...), z pierwszeństwem od 30 czerwca 1999 r., chronionego na terytorium Polski dla towarów w klasie 5. klasyfikacji nicejskiej, m.in. dla produktów farmaceutycznych i weterynaryjnych, środków sanitarnych do celów medycznych, substancji dietetycznych do celów lecznicych. (dowód: wydruk z bazy (...) wraz z tłumaczeniem, publikacja w Wiadomościach Urzędu Patentowego RP z maja 2001 r.)

Znak towarowy (...) był umieszczany na opakowaniach oferowanych przez uprawnionego lub podmioty powiązane z nim gospodarczo suplementów diety F. 800 (...) i F. 400 (...)+ (...),zastąpione obecnie nazwami (...) 1 i (...) 2. Na polskim rynku dostępny jest także suplement diety S. - F. (M.®) 400 Mg 50 tabletek, w skład którego wchodzi substancja L-metylofolian wapnia. Uprawniony deklaruje, że udziela osobom trzecim licencji na używanie jego znaku towarowego, jak również udostępnia samą substancje, na bazie której produkują oraz wprowadzają oni do obrotu własne preparaty oraz suplementy diety. (dowód: wydruki ze stron internetowych)

(...) S.A. z siedzibą w P. prowadzi działalność gopodarczą m.in. w zakresie produkcji leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych, jak również podstawowych substancji farmaceutycznych. O. jest m.in. producentem dietetycznego środka spożywaczego specjalnego przeznaczenia medycznego w postaci kapsłuek „ (...) ”, który zwiera odpowiednio dobraną kompozycję kwasu dokozaheksaenowego, witamin i minerałów, wspierającą organizm kobiety ciężarnej, karmiącej, jak i prawidłowy rozwój płodu. „(...)” ułatwia prawidłowe zaopatrzenie organizmu w kwasy tłuszczowe OMEGA 3, kwas foliowy, witaminę D, jod oraz magnez. Składa się m.in. z oleju rybiego, żelatyny, tlenku magnezu, glicerolu, wosku pszczelego, dwutlenku krzemu, laktozy, lecytyny słonecznikowej, jodu, kwasu foliowego witaminy D oraz metafoliny (L-metylofolianu wapnia). (dowód: odpis z KRS, opakowanie produktu wraz z ulotką, dowód zakupu, fotografia)

Sąd zważył:

Podstawową funkcją znaku towarowego jest gwarantowanie konsumentowi lub końcowemu odbiorcy możliwości określenia pochodzenia towaru lub usługi nim oznaczonych, odróżnienia go (bez ewentualności wprowadzenia w błąd) od towarów lub usług innego pochodzenia. (tak wyroki Euro-pejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 23/05/1978 r. w sprawie 102/77 Hoffmann-La Roche , z 18/06/2002 r. w sprawie C-299/99 P. , z 8/05/2008 r. w sprawie C-304/06 Eurohypo , wyrok Sądu Unii Europejskiej z 8/02/2011 r. w sprawie T-157/08 Insulate for life) Prawo wyłączne zostało przyznane, aby umożliwić właścicielowi znaku towarowego ochronę jego szczególnych interesów, zadbanie o to, aby znak ten mógł spełniać właściwe mu funkcje wskazywania konsumentom pochodzenia towaru lub usługi oraz gwarantowania ich jakości, a także funkcje komunikacyjną, reklamową i inwestycyjną. Wykonywanie prawa wyłącznego jest zastrzeżone dla przypadków, w których używanie przez osoby trzecie określonego oznaczenia wpływa lub może negatywnie wpływać na pełnione przez znak funkcje. (tak wyrok Trybunału z 22/09/2011 r. w sprawie C-482/09 Budějovický Budvar , a także wyroki z 18/06/2009 r. w sprawie C-487/07 L’Oréal i in., z 23/03/2010 r. w sprawach połączonych od C-236/08 do C-238/08 G. France i G. )

Zgłoszenie i rejestracja znaku towarowego dokonane na podstawie Porozumienia madryckiego dotyczącego międzynarodowej rejestracji znaków z 14/04/1891 r. (Dz.U. z 1993 r., nr 116, poz. 514 i 515) i protokołu do Porozumienia madryckiego przyjętego 27/06/1989 r. (Dz. U. z 2003 r., nr 13, poz.129) w jednym z państw będących ich stroną (państwie pochodzenia) może zostać rozszerzone na terytorium Polski. Skutkiem uznania ochrony międzynarodowego znaku towarowego na terytorium Polski jest przyznanie mu ochrony równorzędnej z ochroną znaku krajowego, prawa wyłącznego używania znaku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (art. 153 p.w.p.), z pierwszeństwem określonym w dacie zgłoszenia rejestracji znaku w państwie pochodzenia. Art. 152 ¹⁶ ustawy z 30/06/2000 r. prawo własności przemysłowej stanowi bowiem, że do roszczeń z tytułu naruszenia prawa z rejestracji międzynarodowego znaku towarowego korzystającego z ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stosuje się odpowiednio przepisy art. 296-298. Ich wykładni dokonuje się zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/95/WE z 22/10/2008 r . mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych.

Przepis art. 296 ust. 2 ustawy z 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej przyznaje właścicielowi prawo do wyłącznego i niezakłóconego używania znaku towarowego oraz zakazania innym osobom, które nie mają jego zgody, używania w obrocie :

1.  znaku identycznego do znaku zarejestrowanego w odniesieniu do identycznych towarów;

2.  znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego znaku towarowego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaków;

3.  znaku identycznego lub podobnego do renomowanego znaku towarowego, zarejestrowane-go w odniesieniu do jakichkolwiek towarów, jeżeli może to przynieść używającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniejszego.

Zdefiniowane przez ustawodawcę krajowego typy naruszeń wiążą się – co do zasady - z negatywnym wpływem działania osoby nieuprawnionej na możliwość pełnienia przez znak towarowy przynależnych mu funkcji (w szczególności oznaczenia pochodzenia). Aby uzyskać ochronę przed naruszeniami – także tymczasową w trybie zabezpieczenia – uprawniony powinien wskazać na skutek jaki w korzystaniu przezeń z wyłączności używania znaku towarowego wywiera działanie pozwanego / obowiązanego. Nieprzedstawienie twierdzeń, ewentualnie także dowodów w tym zakresie, wyłącza możliwość uznania roszczeń zgłaszanych na podstawie art. 296 ust. 1 p.w.p. za udowodnione, czy uprawdopodobnione.

Kwalifikacja naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy na tle przepisu art. 296 ust. 2 p.w.p. powinna być dokonywana wg zasad wypracowanych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Unii Europejskiej na tle Pierwszej Dyrektywy Rady nr 89/104/EWG z 21/12/1989 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych (zmienionej Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/95/WE z 22/10/2008 r. mającą na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych) oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z 26/02/2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego.

Ocena identyczności lub podobieństwa znaku zarejestrowanego i przeciwstawianego mu oznaczenia pozwanego opiera się na ich zgodności wizualnej, fonetycznej i koncepcyjnej. Znaki należy porównywać całościowo, a decydujące znaczenie mieć będą elementy odróżniające (dominujące), a nie opisowe. Oznaczenie może być uznane za identyczne ze znakiem, tylko wtedy, gdy powtarza – bez dokonywania zmian lub uzupełnień – wszystkie jego elementy lub, gdy rozpatrywane jako całość, wykazuje nieznaczne różnice, które nie zostaną dostrzeżone przez przeciętnego konsumenta. (tak wyrok Trybunału z 20/03/2003 r. C-291/00 LTJ Diffusion) Dwa znaki towarowe są do siebie podobne jeżeli, z punktu widzenia określonego kręgu odbiorców, są one przynajmniej częściowo identyczne w jednym lub kilku istotnych aspektach. (tak wyrok Sądu z 23/10/2002 r. w sprawie T-6/01 Matratzen ) Dla stwierdzenia, czy w konkretnym przypadku znaki są identyczne, czy też można mówić zaledwie o podobieństwie, konieczne jest dokonanie oceny wizualnych, fonetycznych i znaczeniowych cech znaków i ich całościowego oddziaływania na percepcję należycie poinformowanego, dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta. (tak wyroki Trybunału z 20/03/2003 r. w sprawie C-291/00 LTJ Diffusion, z 8/05/2014 r. w sprawie C-591/12 P Bimbo SA )

Dokonując oceny podobieństwa towarów i usług należy brać pod uwagę wszystkie czynniki charakteryzujące zachodzące między nimi relacje (zależności), szczególnie ich rodzaj i przeznaczenie, sposób używania lub korzystania z nich, warunki w jakich są sprzedawane, a także ich wzajemny, konkurencyjny lub komplementarny charakter. (tak wyroki Sądu z 23/10/2002 r. w sprawie T-388/00 ELS, z 4/11/2003 r. w sprawie T-85/02 Castillo )

Całościowa ocena zakłada pewną współzależność między branymi pod uwagę czynnikami, w szczególności podobieństwem znaków oraz podobieństwem towarów/usług, których one dotyczą, przy czym niski stopień podobieństwa towarów i usług może być zrównoważony znaczącym stopniem podobieństwa znaków i odwrotnie. (zasada wzajemnej zależności - tak wyroki Trybunału z 23/10/2002 r. w sprawie T-6/01 Matratzen, z 13/09/2007 r. w sprawie C-234/06 Il Ponte Finanziaria , z 18/12/2008 r. w sprawie C-16/06 Mobilix )

W myśl utrwalonego orzecznictwa, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd istnieje, gdy znaczna część właściwego kręgu odbiorców mogłaby zostać skłoniona do omyłkowego zakupu towaru pozwanego, myśląc, że jest to towar uprawnionego (uznając, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa), ewentualnie mogłaby uznać, że dane towary lub usługi pochodzą z przedsię-biorstw powiązanych ze sobą gospodarczo. (tak wyroki Trybunału z 29/091998 r. w sprawie C-39/97 C. , z 4/05/1999 r. w sprawach połączonych C-108/97, C-109/97 Windsurfing C. P. , z 22/06/1999 r. w sprawie C-342/97 L. S. M., z 2/09/2010 r. w sprawie C-254/09 C. K. K. i wyrok Sądu z 9/12/2010 r. w sprawie T-303/08 (...) ) Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd powinno być oceniane w sposób całościowy, według sposobu postrzegania określonego konsumenta, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych okoliczności konkretnego przypadku, szczególnie wzajemnej zależności między podobieństwem oznaczeń i towarów lub usług, których one dotyczą. (tak wyroki Trybunału z 11/11/1997 r. w sprawie C-25/95 S. , z 23/03/2006 r. w sprawie C-206/04 M. , z 18/12/2008 r. w sprawie C-16/06 M., z 8/05/2014 r. w sprawie C-591/12 P B. oraz wyroki Sądu z 9/07/2003 r. w sprawie T-162/01 G. (...) i z 20/01/2010 r. w sprawie T-460/07 L. B. )

Właściwy krąg odbiorców składa się z przeciętnych konsumentów, należycie poinformowanych, dostatecznie uważnych i rozsądnych, przy czym poziom uwagi konsumentów może się różnie kształtować w zależności od kategorii towarów lub usług. (tak wyroki Trybunału z 22/06/1999 r. w sprawie C-342/97 Lloyd Schuhfabrik Meyer , z 6/05/2003 r. w sprawie C-104/01 Libertel i z 12/01/2006 r. C-361/04 Ruiz Picasso ) Przeciętny konsument rzadko ma możliwość przeprowadzenia bezpośredniego porównania różnych znaków towarowych, musi zazwyczaj zdać się na zachowany w pamięci niedoskonały ich obraz. Ryzyko konfuzji jest tym większe, im silniejszy jest charakter odróżniający znaku towarowego, który wynika z jego samoistnych cech lub renomy (znajomości, rozpoznawalności na rynku). (tak wyroki Trybunału z 22/06/1999 r. w sprawie C-342/97 Lloyd Schuhfabrik Meyer , z 11/11/1997 r. w sprawie C-251/95 SABEL i z 29/09/1998 r. w sprawie C-39/97 C. )

Istnieje pewna współzależność pomiędzy znajomością znaku wśród odbiorców, a jego charakte-rem odróżniającym - tym bardziej wzmocnionym, im bardziej znak jest znany. Przy ocenie, czy znak cieszy się wysoce odróżniającym charakterem wynikającym z jego znajomości wśród odbiorców, należy rozpatrzyć wszystkie istotne okoliczności danego przypadku, w szczególności udział znaku w rynku, natężenie, zasięg geograficzny i długość okresu jego używania, wielkość inwestycji dokonanych przez przedsiębiorstwo w celu jego promocji, udział procentowy zainteresowanych grup odbiorców, którym znak umożliwia zidentyfikowanie towarów jako pochodzących z określonego przedsiębiorstwa, jak również oświadczenia izb handlowych i przemysłowych lub stowarzyszeń zawodowych. (tak wyrok Sądu z 12/07/2006 r. w sprawie T-277/04 Vitakraft-Werke ) Ciężar udowodnienia siły znaku towarowego i jego odróżniającego charakteru, spoczywa na powodzie. (art. 6 k.c.)

Odnosząc powyższe rozważania do twierdzeń i dowodów przedstawionych we wniosku Sąd, uznał, że uprawniony należycie uprawdopodobnił, że służy mu prawo wyłączne go słownego znaku towarowego (...), chronionego na terytorium Polski dla towarów w klasie 5. klasyfikacji nicejskiej, m.in. dla produktów farmaceutycznych i weterynaryjnych, środków sanitarnych do celów medycznych, substancji dietetycznych do celów lecznicych.

W ocenie Sądu brak jest natomiast podstaw do stwierdzenia, że obowiązana dopuszcza się naruszenia prawa wyłącznego spółki (...). (...) S.A. oferuje do sprzedaży i reklamuje towary identyczne z tymi, dla których chroniony jest znak (...) w opakowaniach, które opatruje oznaczeniem słowno-graficznym składającym się z wielu elementów, przede wszystkim z kolorowego napisu (...) , wykonanego ozdobną czcionką, litery d, h, a są umieszczone w dopasowanych do siebie puzzlach w kolorach: różowym, pomarańczowym i zielonym, które łącznie należy traktować jako znak towarowy identyfikujący pochodzenie produktu:

Po lewej stronie frontowej ścianki opakowania wypisane są składniki produktu spożywczego: DHA, Kwas foliowy, Metafolina, Jod, Witamina D, Magnez oraz jego postać – kapsułki. Brak jest podstaw by uznać, że każde z wymienionych oznaczeń z osobna zostało użyte w funkcji znaku towarowego. Sąd ma co do tego zasadnicze wątpliwości. Nie zasługuje na akceptację próba wyizolowania przez uprawnionego z przestrzennej postaci opakowania jednego tylko słowa M. i przeciwstawianie go znakowi towarowemu (...) . Nie usprawiedliwia tego ani sposób przedstawienia ani wielkość tego elementu. Przeciwnie, Sąd jest przekonany, że osoby zainteresowane nabyciem produktu nie będą traktować tego jednego słowa jako wskazania pochodzenia produktu (...) od uprawnionego lub podmiotu powiązanego z nim gospodarczo.

Za uznaniem, że mamy tu do czynienia wyłącznie z informacją o jednym ze składników produktu spożywczego przemawiają także materiały reklamowe (zapis TERAZ z metafoliną) i treść ulotki informacyjnej.

Jeśli nawet uznać, że słowo M. stanowi element znaku towarowego (łącznie z innymi elementami słownymi i graficznymi umieszczonymi na opakowaniu produktu obowiązanej), to nie ma dowodów na jego szczególnie wysoki charakter odróżniający, taką znajomość w relatywnym kręgu konsumentów, że identyfikując towar i jego pochodzenie pominą oni całkowicie nazwę handlową produktu - (...) . Należy przeto uznać, że uprawniony nie uprawdopodobnił faktu naruszenia prawa z rejestracji międzynarodowego znaku towarowego (...) w którejkolwiek z form wymienionych w art. 296 ust. 2 p.w.p., a w konsekwencji przyszłych roszczeń, które miałyby z tego naruszenia wynikać. Z tych przyczyn Sąd postanowił o oddaleniu wniosku. ( a contrario art. 730 ¹ k.p.c.)

ZARZĄDZENIE

-

(...),

-

(...)

-

(...).

30/06/2016 r.