Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny- Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	SSO Joanna Machoń
Sędziowie:	SO Maja Smoderek SR del. Tomasz Niewiadomski (spr.)
Protokolant:	sekr. sądowy Grażyna Dwórznik

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko (...) Bank Spółka Akcyjna w W.

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie

z dnia 9 stycznia 2015 r., sygn. akt VI C 2055/13

1.oddala apelację;

2.zasądza od (...) sp. z o. o. w W. na rzecz (...) Banku Spółki Akcyjnej w W. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

SSR del. Tomasz Niewiadomski SSO Joanna Machoń SSO Maja Smoderek

Sygn. akt XXVII Ca 603/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 sierpnia 2013 roku skierowanym przeciwko (...) Bank spółce akcyjnej w W., (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. działająca przez Prezesa Zarządu D. S. (1) wniosła o zwolnienie spod egzekucji następujących ruchomości:

-

kanapy składanej trzyosobowej z dwoma fotelami, skórpodobnymi w kolorze beżowym o wartości 500 złotych, w lokalu nr (...),

-

telewizora S. A., ok. 40 cali; wartość szacunku 400 zł, w lokalu nr (...),

-

zestawu mebli ratanowych: łóżko, ławeczka, komoda, stolik czarny o wartości szacunkowej 500 zł, w lokalu (...),

-

telewizora (...), ok. 42 cali o wartości 500 złotych,

-

kompletu mebli ratanowych: komoda, szafka, drewniane, kolor czarny o wartości szacunkowej 1000 zł, w lokalu (...),

-

telewizora (...) (...), kolor czarny - trzy sztuki o wartości szacunkowej 500 zł, w lokalu (...),

-

monitora S., (...) — 5 sztuk o wartości szacunkowej 400 zł, w lokalu (...),

zajętych przez Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie E. M. w sprawach KM 418/13, KM 419/13 oraz KM 420/13 w dniu 4 lipca 2013 roku. W uzasadnieniu powód podnosił, że 8 lipca 2013 roku otrzymał informację od (...) sp. z o.o. o zajęciu nieruchomości tej Spółki w dniu 4 lipca 2013 roku przez Komornika sądowego E. M. należących do Powoda na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 28 lipca 2013 roku wobec innego podmiotu. Jednocześnie w dniu 8 lipca 2013 roku doręczono informacje o zajęciu ze strony Komornika. Zdaniem powoda Komornik Sądowy bezpodstawnie skierował egzekucję do nieruchomości opisanych powyżej. Następnie powód skierował do pozwanego pismo o zwolnienie tych przedmiotów, gdyż stanowią własność powoda. Do zwolnienie jednak nie doszło.

W odpowiedzi na pozew z dnia 2 grudnia 2014 roku (...) Bank spółka akcyjna w W. reprezentowana przez pełnomocnika procesowego wniosła o oddalenie powództwa, dołączenie akt Km i zasądzenie kosztów postępowania. Pozwany podniósł, iż do zajęcia doszło w dniu 4 lipca 2013 roku przez Komornika Sądowego pod adresem powoda, jednocześnie zaś dłużnikiem pozwanego obecnym przy zajęciu, a zarazem prezesem spółki jest D. S. (1), który podpisał protokół z zajęcia w dniu 4 lipca 2013 roku, tymczasem pozew został złożony w dniu 09 sierpnia 2013 roku. Oznacza to, iż upłynął termin materialnoprawny na złożenie powództwa. Wskazano na art. 841 kpc i 204 ksh .

Wyrokiem z dnia 9 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie oddalił powództwo i zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 617 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu ( wyrok k. 159). U podstaw powyższego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

W 2013 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie E. M. (dalej: Komornik) wszczęła egzekucję na wniosek (...) Bank spółki akcyjnej w W. (dalej: Bank) na podstawie przedstawionych tytułów:

a)  w sprawie Km 418/13 przeciwko (...) spółka z o.o. w W. z siedzibą w W. Al. (...) II (...)/44 (dalej: Dłużna Spółka), której jedynym członkiem zarządu jest D. S. (1) jako Prezes Zarządu, a wspólnikiem H. L.; poza adresem siedziby Bank podał tez inny adres przy ul. (...),

b)  w sprawie Km 419/13 przeciwko D. S. (1), zamieszkałemu: Al. (...) II (...),

c)  w sprawie Km 420/13 przeciwko D. S. (1), zamieszkałemu: Al. (...) II (...) .

Jednocześnie D. S. (1) pozostawał i jest Prezesem Zarządu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (dalej: Spółka), która swoją siedzibę ma pod tym samym adresem, co w/w Dłużna Spółka – Al. (...) II nr (...). Jej jedynym wspólnikiem, podobnie jak w przypadku wyżej wymienionej Dłużnej Spółki, jest H. L.. W toku egzekucji w sprawie Km 418/13 D. S. (1) odebrał wezwanie od Komornika skierowane do Dłużnej Spółki. Pod adresem Al. (...) II (...) odebrano również wezwanie do zapłaty – doręczenie osobie upoważnionej. W dniu 3 lipca 2014 roku pod adresem Al. (...) II (...) miała miejsce czynność komornicza; odnotowano, iż lokal jest zamknięty. Pod adresem zamieszkania D. S. (2) korespondencji nie podejmował, przy czym w dniu 3 lipca 2014 roku stawił się on w kancelarii komorniczej, potwierdził swój adres zamieszkania w lokalu nr (...), wskazując, iż lokal (...) (własność Dłużnej Spółki) jest wynajmowany (...) sp. z o.o., że lokal (...) należy do Dłużnej Spółki, że lokal (...) należy do Spółki, podobnie jak lokal (...) został sprzedany Spółce. Lokal (...) jest własnością Dłużnej Spółki, zaś wyposażenie lokalu (...) zostało sprzedane przez Dłużną Spółką na rzecz Spółki.

Dalej Sąd Rejonowy ustalił, że dnia 4 lipca 2013 roku w sprawie Km 418/13 Komornik dokonał zajęcia ruchomości znajdujących się w lokalu w W. przy Al. (...) II(...) (miejsce siedziby Dłużnej Spółki i lokal do niej należący) oraz przy Al. (...) II (...) (lokal należący wedle oświadczeń D. S. u Komornika, do Dłużnej Spółki). Przy czynności obecny był Prezes Zarządu Dłużnej Spółki (...), który w trakcie czynności jako właściciela wskazywał Spółkę, której również jest Prezesem. Po zajęciu rzeczy oddano pod dozór D. S. (1). Protokół zajęcia ruchomości został podpisany przez D. S. (1) w dniu 4 lipca 2013 roku. D. S. (1) potwierdził, iż otrzymał odpis protokołu, co potwierdził na dole strony tego dokumentu. Tego samego dnia, tj. w dniu 4 lipca 2013 roku w sprawie Km 419/13 i 420/13 Komornik dokonał zajęcia ruchomości znajdujących się w lokalu w W. przy Al. (...) II (...) (miejsce zamieszkania i zameldowania D. S. (1) – dłużnika w obu tych sprawach, sam lokal należący do Spółki). Protokół zajęcia ruchomości został również podpisany przez D. S. (1) w dniu 4 lipca 2013 roku. D. S. (1) otrzymał odpis protokołu, co potwierdził na dole strony tego dokumentu.

Kolejno Sąd I instancji ustalił, że w piśmie z datą 8 lipca 2013 roku Komornik poinformował (...) sp. z o.o. o dokonanym zajęciu i prawie do wytoczenia powództwa z art. 841 kpc. Wskazywał też na możliwość zwrócenia się bezpośrednio do wierzyciela o zwolnienie spod egzekucji. Tego samego dnia D. S. (1) – jako Prezes zarządu Spółki odebrał te pisma. W dniu odbioru pism D. S. informował Komornika, iż podjął rozmowy z Bankami w celu uzyskania kredytu na spłatę zobowiązań, informował o braku środków trwałych, braku papierów wartościowych. W piśmie z dnia 12 lipca 2013 roku działający ówcześnie w imieniu Spółki radca prawny skierował do Banku pismo, w którym informował, iż ruchomości zajęte przez Komornika w sprawach Km 418, 419 i 420/13 stanowią wyłączną własność mocodawcy (...) sp. z o.o. w W.. Wskazał, iż skierowanie egzekucji do tych rzeczy naruszyło prawo mocodawcy i że zaistniały przesłanki do wytoczenia powództwa ekscydencyjnego z art. 841 § 1 kpc. Wezwano do ich zwolnienia z zastrzeżeniem, iż jeszcze tego samego miesiąca zostanie skierowane powództwo o zwolnienie ich spod egzekucji.

Sąd Rejonowy ustalił nadto, że D. S. (1) wystawił faktury opatrzone datą 22 czerwca 2013 roku jako Prezes Zarządu Dłużnej Spółki. Faktury zostały opatrzone podpisem księgowej A. K. - bez daty i opatrzone numerami: nr (...) na kwotę 2.700 zł - ruchomości z lokalu Al. (...) II (...), (...) na kwotę 7000 zł - ruchomości z lokalu Al. (...) II (...) i (...) na kwotę 3.000,01 zł ruchomości Al. (...) II (...). Powoływano się w nich na inwentaryzację z 21 czerwca 2013 roku. Tego samego dnia wystawiono dowody wpłat, które sprawdził i zatwierdził D. S. (1). Potwierdzenie otrzymania kwoty potwierdziła Pani K. C.. Tych dokumentów nie okazano przy czynności zajęcia przez Komornika, w czasie tej czynności. Zostały one dołączone do pisma z dnia 12 lipca 2013 roku skierowanego do Banku.

Sąd I instancji podkreślił, że strony procesu nie były w sporze co do: treści protokołów zajęcia z 4 lipca 2013 roku, osób reprezentujących powoda - (...) sp. z o.o. i dłużnika - (...) sp. z o.o., siedziby tych spółek widniejących w KRS i ich wspólników, a także co do adresu zamieszkania i zameldowania D. S. (4) jako osoby fizycznej, dłużnika w sprawach Km 419 i 420/13. Strona pozwana kwestionowała natomiast twierdzenia Powoda co do sprzedaży ruchomości, w tym przedłożoną przez nią dokumentację. Sąd Rejonowy stwierdził, że dokumenty te, jako dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 kpc, nie są objęte domniemaniem prawdziwości, wobec czego podlegały ocenie w kontekście innych dowodów (art. 233 kpc) i zostały zestawione z zeznaniami świadka A. K. i D. S. (Prezesa powoda). W ocenie Sądu I instancji materiał ten nie był wystarczający do przyjęcia, iż w danym dniu miało miejsce przeniesienie własności tych rzeczy. Powód nie powołał osoby będącej świadkiem odbioru pieniędzy, nie przedstawił też żadnych konkretnych informacji dotyczących, kto był stroną umowy sprzedaży, kto reprezentował po obu stronach Spółki reprezentowane przez tego samego Prezesa Zarządu, dlaczego doszło do tej sprzedaży w czasie trwającej już egzekucji, a więc w sytuacji istnienia niespłaconych wierzytelności podmiotu, który miał być strona transakcji. Sąd wskazał również, że niezrozumiałym jest, iż materiał w postaci dokumentacji, która - wedle swej treści - pochodziła z 22 czerwca 2013 roku, nie został okazany Komornikowi ani 3 lipca 2013 roku, ani 4 lipca 2013 roku, zaś pierwszy raz został przedstawiony 8 dni po zajęciu (przy piśmie z dnia 12 lipca 2013 roku). W tej sytuacji dowód w postaci zeznań D. S. (1) nie mógł zostać oceniony jako obiektywnie wystarczający dla ustalenia, iż opisane w pozwie rzeczy stanowiły własność Powoda w chwili zajęcia.

W ocenie Sądu pierwszej instancji powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, w związku z czym podlegało oddaleniu. Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 841 § 3 kpc termin na wniesienie powództwa wynosi jeden miesiąc od daty powzięcia informacji o naruszeniu prawa, o którym mowa w § 1. Powołując się na orzecznictwo (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 kwietnia 2013 roku, I ACa 79/14, LEX nr 1372467), Sąd stwierdził, że termin ten jest materialnoprawny, co oznacza, że nie istnieje możliwość jego przywrócenia, a uchybienie temu terminowi skutkuje oddaleniem powództwa w całości. Przy tym chwilę dowiedzenia się o naruszeniu prawa należy łączyć z faktycznym stanem dowiedzenia się o zajęcia przedmiotu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2007 roku, V CSK 275/07). W tej zaś sprawie faktycznym momentem dowiedzenia się przez powoda o zajęciu był dzień zajęcia, czyli 4 lipca 2013 roku. Przy tym zajęciu Prezes zarządu reprezentujący powoda jednoosobowo (art. 204 ksh) był bezpośrednio obecny, odebrał odpis protokołu zajęcia ruchomości, jak sam zeznał nie zgadzał się z tą czynnością. Skoro więc w tym dniu powód dowiedział się o naruszeniu, to powództwo winien wytoczyć do dnia 4 sierpnia 2013 roku. Terminu tego nie zachował, składając pozew w dniu 8 sierpnia 2013 roku. Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że nie można tu opierać się na zawiadomieniu z 8 lipca 2013 roku, albowiem stanowiło ono jedynie dodatkową informację i nie znosiło faktu, iż w dniu 4 lipca 2013 roku D. S. (1) był obecny przy czynności zajęcia, odebrał odpis protokołu i, co więcej, nie zgadzał się z działaniami ze strony pracowników Kancelarii. Zatem jako osoba reprezentująca powoda już tego dnia posiadał pełną wiedzę umożliwiającą podjęcie działań, w tym wytoczenia powództwa z art. 841 kpc. Sąd I instancji podkreślił, że nie jest zrozumiałe to zaniechanie, skoro przy piśmie z 12 lipca 2013 roku działający w imieniu powoda pełnomocnik wykonujący zawód radcy prawnego zapowiedział wytoczenie takiego powództwa jeszcze w tym samym miesiącu, a więc w lipcu. Zdaniem Sądu Rejonowego już z tej tylko przyczyny powództwo musiało zostać oddalone.

Dodatkowo Sąd a quo podkreślił, iż postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie nie dało podstawy do przyjęcia, iż do naruszenia prawa w zakresie zajęcia ruchomości doszło, bowiem w sprawie nie udowodniono (art. 6 kc w zw. z art. 841 kpc), iż istotnie w chwili zajęcia w dniu zajęcia ruchomości powód był ich właścicielem, a dalej, iż w czerwcu miała miejsce sprzedaż ruchomości.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł w pkt II działając w oparciu o art. 98 kpc.

Od powyższego orzeczenia apelację wniósł powód, zarzucając mu naruszenie:

1.  art. 233 kpc poprzez przyjęcie, że nie doszło do przeniesienia własności nieruchomości, że powodowa spółka powzięła wiadomość o zajęciu ruchomości objętych pozwem w dniu 4 lipca 2013 roku oraz poprzez odmowę wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom D. S. (1),

2.  art. 841 § 3 kpc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie.

Wobec powyższych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie powództwa w całości, w zakresie kosztów postępowania oraz o zasądzenie na rzecz pozwanego od powoda kosztów postępowania za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu. W ocenie Sądu Okręgowego rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego oparte zostało na właściwie i szczegółowo ustalonym stanie faktycznym, co poprzedzone było wnikliwą i zasadną oceną materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy. Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy wydał w pełni poprawny wyrok, mający odzwierciedlenie nie tylko w treści obowiązujących przepisów prawa, ale odpowiadający także stanowisku ugruntowanemu w judykaturze. Z tych względów argumentacja zawarta w uzasadnieniu kwestionowanego wyroku zasługuje na akceptację, a tut. Sąd w pełni podziela ją i przyjmuje za własną.

W pierwszej kolejności należy podzielić stanowisko Sądu Rejonowego, że strona powodowa nie dochowała miesięcznego terminu wynikającego z art. 841 § 3 kpc, w myśl którego powództwo można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, chyba że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych. Zasadnie Sąd pierwszej instancji uznał, że art. 841 § 3 kpc wprowadza miesięczny termin prekluzyjny liczony od dnia, gdy osoba trzecia dowiedziała się o zajęciu przedmiotu w wyniku skierowania do niego egzekucji z naruszeniem jej prawa. Skuteczność powództwa określonego w art. 841 uzależniona więc została od zachowania terminu do jego wniesienia. Przytoczone sformułowanie nie pozostawia wątpliwości, że wskazanym w tym przepisie dniem, w którym strona dowiedziała się o naruszeniu prawa, jest dzień, w którym faktycznie powzięła ona informację o zajęciu przedmiotu, a nie dzień, w którym mogła się o nim dowiedzieć przy dołożeniu należytej staranności (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2007 roku, V CSK 275/07, LEX nr 677785). Z wprowadzeniem tego terminu powstał spór, czy zastrzeżony w ustawie procesowej miesięczny termin do wniesienia powództwa o zwolnienie od egzekucji jest terminem procesowym, czy też terminem materialnoprawnym. W przeważającej większości wypowiedzi w doktrynie i jednolicie w – dotychczasowym – orzecznictwie przyjmuje się, że miesięczny termin do wytoczenia powództwa przewidzianego w art. 841 jest terminem prawa materialnego, a co za tym idzie, jego niezachowanie nie pociąga za sobą odrzucenia pozwu, lecz oddalenie powództwa. Wyczerpującą argumentację tego stanowiska przytoczył Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 17 lipca 2007 roku, III CZP 57/07 (OSNC 2008/9/97, OSP 2009/4/41, LEX nr 277369).

Na gruncie stanu faktycznego niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że dniem, w którym strona powodowa dowiedziała się o naruszeniu prawa był 4 lipca 2013 roku, gdy doszło do zajęcia ruchomości objętych pozwem, a którą to czynność organu egzekucyjnego reprezentant – Prezes zarządu powodowej spółki potwierdził własnoręcznym podpisem na protokole zajęcia. Prawidłowo Sąd Rejonowy zauważył, że doręczenie zawiadomienia o zajęciu jest tylko czynnością techniczną organu, w żaden więc sposób nie niweluje skutku w postaci rozpoczęcia biegu terminu do wytoczenia powództwa ekscydencyjnego.

W świetle powyższych rozważań argumentacja skarżącego, iż zwlekanie z wytoczeniem niniejszego powództwa uzależnione było od chęci załatwienia sprawy na drodze ugodowej, zaś ostatecznie jego wniesienie podyktowane było brakiem reakcji wierzyciela na wezwanie do zwolnienia spod egzekucji, nie zasługuje na uwzględnienie. Termin określony w art. 841 § 3 kpc nie został zachowany, co obligowało Sąd I instancji do oddalenia powództwa.

Niezależnie od przytoczonych wyżej argumentów należy stwierdzić również, że Sąd Okręgowy podziela ustalenie Sądu Rejonowego, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie był w stanie wykazać w sposób niebudzący wątpliwości faktu sprzedaży ruchomości objętych pozwem, a tym samym – naruszenia praw powodowej spółki.

W tym zakresie za bezzasadne należało uznać podniesione w apelacji zarzuty dotyczące naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania cywilnego dotyczące prawidłowości oceny dowodów (art. 233 § 1 kpc). Dokonana przez niego analiza dowodów była w pełni prawidłowa, oparta na regułach logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów. Z kolei argumentacja strony pozwanej zaprezentowana w tym względzie wskazująca na dowolność owej oceny stanowiła jedynie polemikę z argumentacją Sądu. Należy wskazać, iż samo stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącej odpowiada rzeczywistości, nie jest wystarczające. Konieczne jest bowiem wykazanie, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, gdyż tylko takie uchybienie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (podobne uznał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 19 grudnia 2013 roku, I ACa 868/13, LEX nr 1416146). W realiach niniejszej sprawy tego rodzaju okoliczności pozwany nie wykazał.

Z tych względów, na podstawie art. 385 kpc, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc w zw. z § 12 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku, poz. 490 z późn. zm.).

SSO Maja Smoderek SSO Joanna Machoń SSR Tomasz Niewiadomski (del.)

Zarządzenie: (...).