Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 97/24

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

7.  USTALENIE FAKTÓW

7.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

I. S.

W okresie od 22 marca 2015 roku 17 kwietnia 2015 roku w W. i innych miejscowościach, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru czyniąc sobie z popełniania przestępstw stałe źródło dochodu, wbrew przepisom Ustawy z dnia 12 października 1990 roku o ochronie granicy państwowej czterokrotnie zorganizował obywatelom Rosji przekroczenie granicy Rzeczypospolitej Polskiej, w ten sposób, że przewoził obcokrajowców na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, zapewniał środki transportu i kierujących pojazdami, pilotował przejazdy i tak:

- w dniu 22 marca 2015 roku zorganizował przekroczenie wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej, czterem nieustalonym obywatelom Rosji nie posiadającym dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, których W. W. (1) samochodem marki (...) o nieustalonych numerach rejestracyjnych, zawiózł, po przekroczeniu granicy w dniu 23 marca w O., do B.,

- w dniu 26 marca 2015 roku zorganizował przekroczenie wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej, czterem nieustalonym obywatelom Rosji nie posiadającym dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, których W. W. (1) samochodem marki (...) o nieustalonych numerach rejestracyjnych, zawiózł, po przekroczeniu granicy w dniu 27 marca w O., do B.,

- w dniu 8 kwietnia 2015 roku zorganizował przekroczenie wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej, obywatelom Rosji: K. M., M. I., A. I., nie posiadającym dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, których samochodem marki (...) o nr rejestracyjnym (...) nieustalona osoba miała zawieźć do Belgii, lecz została zatrzymana przez funkcjonariuszy Straży Granicznej,

- w dniach 16-17 kwietnia 2015 roku zorganizował przekroczenie wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej, obywatelom Rosji: Z. A., R. S., P. S., R. S., nie posiadającym dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, których W. W. (1) samochodem marki (...) o nr rejestracyjnych (...) miał zawieźć do B., jednakże w dniu 17 kwietnia 2015 roku w O. został zatrzymany przez funkcjonariuszy Straży Granicznej.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

I. S. jest obywatelem Federacji Rosyjskiej, narodowości czeczeńskiej. W dniu 12 września 2011 r. złożył wniosek o nadanie statusu uchodźcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Decyzją Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia 20 czerwca 2013 r. odmówiono mu nadania statusu uchodźcy, odmówiono mu udzielenia ochrony uzupełniającej, udzielono natomiast zgody na pobyt tolerowany. W związku ze zmianą przepisów ustawy zgoda ta została zmieniona na zgodę na pobyt ze względów humanitarnych.

Przebywając w Polsce I. S. nawiązał kontakt z innym obywatelem Federacji Rosyjskiej narodowości czeczeńskiej, A. S.. Wspólnie rozpoczęli działalność polegającą na sprowadzaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osób narodowości czeczeńskiej, nie posiadającym dokumentów uprawniających na przekraczanie granicy Rzeczypospolitej Polskiej, a następnie przewożenia do krajów zachodnioeuropejskich.

I. S. zajmował się organizowaniem przejazdu tych osób przez granicę polską-niemiecką. W tym celu informował o tych osobach J. S. (1) lub J. B. (2), którzy z kolei umawiali się z kierowcami na wykonanie poszczególnych kursów.

częściowo wyjaśnienia I. S.

1469-1478, 1488-1496

zeznania W. W. (1)

10-22, 1686-1687

zeznania J. B. (1)

999-1003, 1004-1006, 1183-1184

zeznania J. S. (1)

(...)-1010, 1174-1175, 1190-1191, 1687-1689

zeznania A. J. (1)

1066-1069, 1193-1194, 1690

zeznania Ł. J. (1)

1070- (...)

zeznania M. K. (1)

1691

analiza połączeń telefonicznych

58, 66-72, 1011-1022

komunikaty z kontroli operacyjnej

89-370

protokoły odtworzenia zapisów z kontroli operacyjnej

371-983, 1023-1061, 1077-1154

notatka urzędowa

1197

dane z bazy PESEL

1207

W dniu 22 marca 2015 r. A. S. i I. S. zorganizowali czterem obywatelom Federacji Rosyjskiej, których tożsamość nie została ustalona, a które nie posiadały dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, przekroczenie w nieustalonym miejscu granicy Rzeczypospolitej Polskiej.

J. S. (1) przekazał informacje o tych osobach J. B. (1), który w dniu 22 marca 2015 r. skontaktował się z W. W. (1) i zaproponował mu przewóz tych osób do B..

J. B. (1) przywiózł te osoby do G., gdzie w dniu 23 marca 2015 r. spotkał się z W. W. (1). W. W. (1) zawiózł następnie te osoby samochodem marki (...) o nieustalonych numerach rejestracyjnych do B.. Granicę przekroczył w miejscowości O..

Za udział w (...) osób (...) otrzymali wynagrodzenie.

zeznania W. W. (1)

10-22, 1686-1687

zeznania J. B. (1)

999-1003, 1004-1006, 1183-1184

analiza połączeń telefonicznych

29-36, 58

komunikaty z kontroli operacyjnej

89-370

protokoły odtworzenia zapisów z kontroli operacyjnej

371-983

W dniu 26 marca 2015 r. A. S. i I. S. zorganizowali czterem obywatelom Federacji Rosyjskiej, których tożsamość nie została ustalona, a które nie posiadały dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, przekroczenie w nieustalonym miejscu granicy Rzeczypospolitej Polskiej.

J. S. (1) przekazał informacje o tych osobach J. B. (1), który w dniu 26 marca 2015 r. skontaktował się z W. W. (1) i zaproponował mu przewóz tych osób do B..

J. B. (1) umówił W. W. (1) na spotkanie przy Dworcu (...) w W. z A. S., który przywiózł czterech obywateli Rosji, a W. W. (1) zawiózł ich następnie samochodem marki (...) o nieustalonych numerach rejestracyjnych do B.. Granicę przekroczył w miejscowości O..

Za udział w (...) osób (...) otrzymali wynagrodzenie.

zeznania W. W. (1)

10-22, 1686-1687

zeznania J. B. (1)

999-1003, 1004-1006, 1183-1184

analiza połączeń telefonicznych

48-53, 58

komunikaty z kontroli operacyjnej

89-370

protokoły odtworzenia zapisów z kontroli operacyjnej

371-983

W dniu 2 kwietnia 2016 r. troje obywateli Federacji Rosyjskiej - K. M., M. I. i A. I., przekroczyły granicę Rzeczypospolitej Polskiej w T. i złożyły wniosek o przyznanie statusu uchodźcy. Osoby te nie posiadały dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej.

Osoby te zostały skierowane do ośrodka dl cudzoziemców w B., ale nie udały się tam. Zamiast tego nawiązały kontakt z A. S. i I. S., którzy wspólnie z J. S. (1) zorganizowali przewóz tych osób do Belgii. J. S. (1) umówił się na wykonanie tego przewozu z nieustaloną osobą, kierującą samochodem marki (...) o nr rejestracyjnym (...).

W dniu 8 kwietnia 2016 r. pojazd został zatrzymany do kontroli drogowej przez funkcjonariuszy Straży Granicznej, w związku z czym przewóz osób przez granicę został udaremniony.

zeznania J. S. (1)

(...)-1010, 1174-1175, 1190-1191, 1687-1689

analiza połączeń telefonicznych

59-62

pismo Urzędu do Spraw Cudzoziemców

74

postanowienie Komendanta Nadodrzańskiego Oddziału SG z dn. 08.04.2015r.

80

komunikaty z kontroli operacyjnej

89-370

protokoły odtworzenia zapisów z kontroli operacyjnej

371-983

W dniu 16 kwietnia 2016 r. troje obywateli Federacji Rosyjskiej -Z. A., R. S., P. S. i R. S., przekroczyły granicę Rzeczypospolitej Polskiej w T. i złożyły wniosek o przyznanie statusu uchodźcy. Osoby te nie posiadały dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej.

Osoby te zostały skierowane do ośrodka dl cudzoziemców w B., ale nie udały się tam. Zamiast tego nawiązały kontakt z A. S. i I. S., którzy wspólnie z J. S. (1) zorganizowali przewóz tych osób do B..

W dniu 16 kwietnia 2015 r. J. B. (1) skontaktował się z W. W. (1) z propozycją przewozu tych osób osób. Realizując wytyczne W. W. (1) udał się na Dworzec (...) w W., gdzie do jego samochodu marki (...) wsiadł I. S. z dwoma innymi mężczyznami. Następnie udali się na ul. (...) w W., gdzie do samochodu W. W. (1) wsiedli w/w obywatele Rosji. I. S. zapłacił W. W. (1) 200 euro za przewóz tych osób do B..

W miejscowości O., przy przekraczaniu granicy polsko-niemieckiej, W. W. (1) został zatrzymany przez patrol Straży Granicznej.

zeznania W. W. (1)

10-22, 1686-1687

zeznania M. B. (1)

26

zeznania J. B. (1)

999-1003, 1004-1006, 1183-1184

postanowienie Komendanta Placówki SG w T. z dn. 17.04.2015r.

28

analiza połączeń telefonicznych

37-47, 58

pismo Urzędu do Spraw Cudzoziemców

74

komunikaty z kontroli operacyjnej

89-370

protokoły odtworzenia zapisów z kontroli operacyjnej

371-983

I. S. nie był dotychczas karany.

karta karna

1699

7.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

I. S.

W okresie od 22 marca do 17 kwietnia 2015 roku w W. i innych miejscowościach, czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, brał udział w kierowanej przez A. S. zorganizowanej grupie przestępczej, w skład której wchodzili J. S. (1) i J. B. (1), która miała uprzednio określony sposób działania, komunikowania się oraz przestępczego rozliczania finansowego i połączona była wspólnym celem popełniania przestępstw polegających na organizowaniu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wbrew przepisom Ustawy z dnia 12 października 1990 roku o ochronie granicy państwowej, przekraczania granicy Rzeczypospolitej Polskiej, obywatelom Rosji nie posiadającym dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym w ramach założonego planu działania, zakładającego podział ról i korzyści uzyskanych z przestępstw, przewoził obcokrajowców na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, zapewniał środki transportu i kierujących pojazdami, pilotował przejazdy.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

I. S. był członkiem zorganizowanej grupy przestępczej, w skład której wchodzili ponadto A. S., J. S. (1) i J. B. (1),

zeznania J. B. (1)

999-1003, 1004-1006, 1183-1184

zeznania J. S. (1)

(...)-1010, 1174-1175, 1190-1191, 1687-1689

8.  OCena DOWOdów

8.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

częściowo wyjaśnienia I. S.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie w jakim opisał swój pobyt na obszarze RP, albowiem brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności oskarżonego w tym zakresie.

zeznania W. W., J. B., J. S., A. J., Ł. J., M. K., M. B.

Sąd dał wiarę zeznaniom tych świadków, albowiem były one logiczne i spójne, korespondowały także z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

analiza połączeń telefonicznych, komunikaty z kontroli operacyjnej, protokoły odtworzenia zapisów z kontroli operacyjnej, notatki urzędowe, dane z bazy PESEL, pisma UdSC, postanowienia SG, karta karna

Dokumenty urzędowe sporządzone przez upoważnione do tego organy w prawem przepisanej formie. Ich treść nie była kwestionowana przez strony, brak jest także innych okoliczności, które mogłyby podważać ich wiarygodność.

8.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.1

wyjaśnienia I. S.

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie, w jakim nie przyznał się do popełnienia czynu z art. 264 § 3 k.k., albowiem te wyjaśnienia pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

J. S. (1) zeznał, że zna oskarżonego (k. 1009, 1175, 1191, 1687-1689) i rozpoznał go jako osobę, od której "brał ludzi" (k. 1009). Z zeznań tych wynika także, że oskarżony był zaangażowany w organizowanie przewozu osób opisanych w zarzucie przez granicę polsko-niemiecką. Z kolei W. W. (1) rozpoznał oskarżonego jako osobę, która zapłaciła mu 200 euro za kurs w dniu 16 kwietnia 2015 r. (k. 12, 1687). W materiale dowodowym znajdują się także rozmowy z mężczyzną o imieniu (...) (k. 199, 205, 219).

Powyższe okoliczności jednoznacznie wskazują na popełnienie przez oskarżonego czynu z art. 264 § 3 k.k. Odmienne wyjaśnienia oskarżonego nie zasługują zatem na wiarę i stanowią jedynie przyjętą na potrzeby postępowania linię obrony.

zeznania M. K. (1) (k. 1073-1076, 1186-1187), A. S. (k. 1164-1165, 1201-1204)

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków zaprzeczających swojemu udziałowi w przestępczym procederze, albowiem pozostają one w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Dodatkowo M. K. (1) zeznając przed Sądem przyznał, że był zaangażowany w organizowanie przekraczania granicy polskiej osobom, które nie posiadały do tego uprawnień.

zeznania M. C. (k. 1717)

Zeznania te nie miały znaczenia dla ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie. Jakkolwiek brak jest podstaw do podważania wiarygodności zeznań świadka, to wskazać należy, iż te zeznania nie są wystarczające do podważenia jednoznacznych i konsekwentnych zeznań J. S. (1) i W. W. (1). Wskazać należy, iż świadek mógł nie wiedzieć o zaangażowaniu oskarżonego w przestępczy proceder.

zeznania P. P. (k. 1176-1177)

Zeznania te nie zawierały informacji istotnych dla odpowiedzialności oskarżonego w przedmiotowej sprawie.

analiza połączeń telefonicznych (k. 63-65), dane o wyjeździe (k. 1216), pomoc prawna z Federacji Rosyjskiej (k. 1287-1289a)

Dowody te nie miały znaczenia dla ustalenia odpowiedzialności karnej oskarżonego w przedmiotowej sprawie.

9.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

II

I. S.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Odpowiedzialności karnej z art. 264 § 3 k.k. podlega, kto organizuje innym osobom przekraczanie wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Oskarżony niewątpliwie organizował innym osobom przekraczanie granicy Rzeczypospolitej Polskiej w ten sposób, że informował o tych osobach J. S. (1), który następnie z pomocą J. B. (2) umawiał kierowców na wykonanie konkretnego przewozu. Jednocześnie przekroczenie granicy polskiej miało się odbyć wbrew przepisom ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz. U. z 2024 r. poz. 388), albowiem zgodnie z art. 15 ust. 1 tej ustawy przekraczanie granicy państwowej jest dozwolone na podstawie dokumentów uprawniających do ich przekroczenia, tymczasem osoby, które miały przekroczyć granicę, takich dokumentów nie posiadały.

Zarzucanego mu czynu oskarżony dopuścił się działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami. W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z art. 18 § 1 zd. 2 k.k. odpowiada za sprawstwo także ten, kto wykonuje czyn zabroniony wspólnie i w porozumieniu z inną osobą. W doktrynie podkreśla się, iż współsprawstwo jest to „oparte na porozumieniu wspólne wykonanie czynu zabronionego przez dwie co najmniej osoby, z których każda odgrywa istotną rolę w procesie realizacji ustawowych znamion czynu zabronionego. (…) [Przepis ten] stanowi podstawę do poszerzenia zakresu odpowiedzialności karnej za sprawstwo poza sytuacje własnoręcznego wypełnienia znamion czynu zabronionego przez sprawcę (wykonania tego czynu samodzielnie) na wypadek, w którym realizacja znamion (wykonanie) czynu zabronionego dokonywana jest przez zachowania dwóch co najmniej osób działających wspólnie i w porozumieniu” (patrz: Piotr Kardas, (w:) Andrzej Zoll (red.), „Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1-116 k.k.”, Zakamycze 2004).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 grudnia 2000 r. (sygn. III KKN 371/00) podkreślił, iż „art. 18 § 1 k.k. nie wprowadza żadnych dodatkowych warunków dotyczących formy porozumienia. Może dojść do niego nawet w sposób dorozumiany. Ważny jest natomiast zamiar współdziałania z drugą osobą w popełnieniu czynu zabronionego. Współdziałający nie muszą się bezpośrednio kontaktować, natomiast muszą mieć świadomość wspólnego wykonania czynu zabronionego, a zatem przynajmniej wiedzieć o sobie i zdawać sobie sprawę, że podejmowana czynność składa się na realizację wspólnie wykonywanej całości przedsięwzięcia”.

Dla przyjęcia współsprawstwa nie jest konieczne własnoręczne realizowanie znamion czynu zabronionego, wystarcza wspólne popełnienie przestępstwa według uzgodnionego wcześniej podziału ról (patrz: wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 15 czerwca 2000 r., sygn. II AKa 70/00).

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że zarzucanego mu czynu oskarżony dopuścił się działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami. Oskarżony bezpośrednio nie przewoził nikogo przez granicę RP, ale działając w ramach ustalonego podziału ról przekazał informację o osobach, chcących przekroczyć granicę, swoim współsprawców, który bezpośrednio organizowali lub wykonywali konkretne przewozy.

Stosownie do treści art. 12 k.k. (w brzmieniu obowiązującym w dacie czynu), dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony. W realiach przedmiotowej sprawy czyn oskarżonego obejmował cztery zachowania, polegające na zorganizowaniu nielegalnego przekroczenia granicy czterem grupom osób. Wielość zachowań oskarżonego podejmowanych w celu osiągnięcia z góry założonego celu wskazuje, że miał ona z góry powzięty zamiar dokonania kolejnych czynności zmierzających do osiągnięcia przestępczego skutku. Zasadne jest zatem przyjęcie kwalifikacji z art. 12 k.k.

Art. 65 § 1 k.k. przewiduje szczególną odpowiedzialność dla sprawcy, który z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu. Oskarżony działał w ramach organizowanej grupy, jak wykazano we wcześniejszej części uzasadnienia. Działając w ramach tej grupy, osiągał dochody od osób, chcących nielegalnie przekroczyć granicę RP. Zasadne jest zatem przyjęcie kwalifikacji z art. 65 § 1 k.k.

Sąd dokonał korekty opisu zarzucanego oskarżonemu czynu, eliminując z niego znamiona działania w zorganizowanej grupie przestępczej (z przyczyn wskazanych w pkt 3.5 uzasadnienia), a także wskazując, że przewozów z dnia 22 marca 2015 r., 26 marca 2015 r. oraz 16-17 kwietnia 2015 r. dokonała inna ustalona osoba (nieobjęta aktem oskarżenia w przedmiotowej sprawie), zaś przewozu w dniu 8 kwietnia 2015 r. dokonała inna nieustalona osoba (znajdujący się w aktach sprawy materiał dowodowy nie dał podstaw do ustalenia, że był to P. P.), zaś miejscem docelowym przewozu miała być Belgia (k. 160).

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☒

3.5. Uniewinnienie

I

I. S.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Odpowiedzialności z art. 258 § 1 k.k. podlega, kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego.

Aby stwierdzić, że mamy do czynienia z zorganizowaną grupą przestępczą w rozumieniu art. 258 k.k. niezbędne jest ustalenie, że grupa charakteryzuje się wewnętrzną strukturą organizacyjną, jest trwała, istnieją więzy organizacyjne w ramach wspólnego porozumienia, ma miejsce planowanie przestępstw, akceptacja celów, trwałość zaspokojenia potrzeb grupy, gromadzenie narzędzi do popełniania przestępstw, wyszukiwanie miejsc dla przechowywania łupu, rozprowadzania go, podział ról, skoordynowany sposób działania, powiązania socjologiczno-psychologiczne między członkami grupy (patrz: wyr. SA w Gdańsku z dn. 24.06.2014r., sygn. II AKa 413/13).

Oceniając wzajemne powiązania osób biorących udział w popełnianiu przestępstw wspólnie i w porozumieniu lub popełnianiu czynów ze sobą powiązanych, należy mieć na uwadze, czy charakter powiązań wykracza poza udział jedynie zespołu ludzi powiązanych towarzysko, z niskim stopniem zorganizowania, dokonujących czynów zabronionych przede wszystkim okazjonalnie, tj. w ramach zwykłego współsprawstwa, albowiem takie współdziałanie wykracza poza zakres wyznaczony treścią art. 258 k.k. (patrz: wyr. SA w Białymstoku z dn. 18.06.2015r., sygn. II AKa 59/15).

Branie udziału w zorganizowanej grupie przestępczej polega na przynależności do grupy, akceptowaniu zasad, które nimi rządzą oraz wykonywaniu poleceń i zadań wskazanych przez osoby stojące w hierarchii grupy lub związku odpowiednio wyżej. Istotna jest tu też identyfikacja członka z grupą lub związkiem, przy czym nie pozostaje on tam wyłącznie pasywny (vide Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. LEX, 2013).

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, iż jakkolwiek nie ulega wątpliwości, że oskarżony czynu z art. 264 § 3 k.k. dopuścił się działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, to zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, aby stanowiło to działanie w ramach zorganizowanej grupy przestępczej.

Przede wszystkim nie sposób uznać, aby w stosunku do oskarżonego oraz współsprawców przestępstwa z art. 264 § 3 k.k. można mówić o istnieniu sformalizowanej hierarchii organizacyjnej. Nie ulega wątpliwości, iż poszczególni współsprawcy wykonywali w ramach czynu zabronionego różne czynności, niemniej wynikało to nie z ustalonej z góry hierarchii i ustalonego podziału ról, ale raczej właściwości osobistych poszczególnych współsprawców (A. S. i I. S. nawiązywali kontakt osobami chcącymi przekroczyć bez zezwolenia granicę RP, informowali o tym J. S. (1) lub J. B. (1), którzy następnie umawiali kierowców - np. W. W. (3) - na konkretne kursy). Podkreślić przy tym należy, iż popełnienie przestępstw przez oskarżonego i jego współsprawców nie miało charakteru planowego. Oskarżony i jego współsprawcy nie prowadzili zorganizowanej działalności polegającej na sprowadzaniu i dalszym przewożeniu osób nieposiadających uprawnień do przekraczania granicy RP, ale działali nieregularnie, przy czym impulsem do podjęcia czynności sprawczych było nawiązanie kontaktu z A. S. lub I. S. przez obywateli rosyjskich narodowości czeczeńskiej, chcących nielegalnie przekroczyć polską granicę. Wówczas, kiedy niejako "nadarzyła się okazja", rozpoczynało się umawianie kierowców oraz ustalenie czasu i trasy przejazdu.

Dodatkowo, działania oskarżonego i innych współsprawców nie charakteryzowały się trwałością zaspokojenia potrzeb zespołu, objawiającą się m.in. w systematycznej dystrybucji na rzecz jego członków części osiąganych korzyści majątkowych. Otrzymywana przez poszczególne osoby zapłata nie była powiązana z wynagrodzeniem innych uczestników, udział każdej z osób ograniczony był do wykonywania przez nią indywidualnych czynności, nie było elementu planowania tych działań w ramach struktury grupowej.

Sąd w pełni aprobuje zapatrywania prawne Sądu Apelacyjnego w Łodzi zawarte w wyroku z 24 marca 2015 r. (sygn. II AKa 286/14), wskazujące, że „nawet współdziałanie kilku lub kilkunastu osób w popełnieniu czynu lub czynów zabronionych nie decyduje jeszcze o istnieniu przesłanek uzasadniających przypisanie im udziału w zorganizowanej grupie przestępczej i niezbędnym jest wykazanie w oparciu o przeprowadzone dowody, iż w konkretnym stanie faktycznym rzeczywiście występują wszystkie okoliczności pozwalające na przypisanie udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, przy oczywistym założeniu, że grupa przestępcza to coś znacznie więcej niż współsprawstwo, czy luźna grupa osób zamierzających popełnić przestępstwo czy też przestępstwa. Na marginesie zauważyć należy, iż podział ról nie jest jedynie charakterystyczny dla istnienia zorganizowanej grupy przestępczej i udziału w niej. Do określonego podziału ról dochodzi przecież także pomiędzy zwykłą grupą współsprawców”.

Dla prawnokarnej oceny zachowania oskarżonego pod kątem wypełnienia znamion z art. 258 § 1 k.k. nie są bez znaczenia zeznania J. S. (1) i J. B. (1) (wskazywanych przez prokuratora jako innych członków zorganizowanej grupy), z których treści w żaden sposób nie wynika, aby uważali się oni za członków takiej grupy, czy też obejmowali swoich zamiarem uczestnictwo w takiej grupie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uniewinnił oskarżonego od popełnienia czynu z art. 258 § 1 k.k. uznając, iż zachowanie oskarżonego wypełniało jedynie znamiona współsprawstwa.

10.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

I. S.

II

II

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd kierował się dyrektywami jej wymiaru określonymi w art. 53 § 1 i 2 k.k., które nakazują baczyć nie tylko na to, aby kara nie przekraczała stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, ale także by uwzględniała motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw czynu, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób jego życia przed popełnieniem przestępstwa.

Czyn z art. 264 § 3 k.k. (wg przepisów obowiązujących w dacie popełnienia czynu) zagrożony był karą pozbawienia wolności do lat 3.

Art. 65 § 1 k.k. stanowi, że wobec sprawcy skazanego w warunkach tego przepisu stosuje się dyrektywy wymiaru kary określone w art. 64 § 2 k.k., tzn. sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę (wg brzmienia przepisu obowiązującego w dacie popełnienia czynów).

Wina oskarżonego nie budzi wątpliwości Sądu. Oskarżony w chwili ich dokonania był osobą dorosłą i w pełni poczytalną. W ocenie Sądu nie działał on w sytuacji motywacyjnej odmiennej od normalnej i można było wymagać od niego zachowania zgodnego z prawem. Oskarżony miał przy tym pełną świadomość, że bierze udział w organizowaniu przekraczania granicy osobom, które nie posiadają stosownych, uprawniających do tego dokumentów. Stwierdzić zatem należy, że zarzucanych mu czynów dopuścił się działając w zamiarze bezpośrednim popełnienia przestępstwa, tzn. chciał ich popełnienia.

Wątpliwości Sądu nie budzi także wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Przemawia za tym rodzaj i charakter naruszonego dobra (ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, nienaruszalność granicy państwowej), sposób i okoliczności popełnienia czynów (działalność wspólnie i porozumieniu z innymi osobami, wielokrotność zachowań oskarżonego, skonkretyzowana rola, jaką pełnił w przestępczym procederze), postać zamiaru (zamiar bezpośredni) oraz motywacja sprawcy (chęć osiągnięcia korzyści majątkowej).

Na korzyść oskarżonego przemawia jego dotychczasowa niekaralność oraz brak realnie wyrządzonej szkody.

W świetle powyższych okoliczności Sąd uznał za uzasadnione wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku pozbawienia wolności. Tak ukształtowana kara odpowiada w ocenie Sądu stopniowi winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości jego czynu. Bierze także pod uwagę dotychczasową niekaralność oskarżonego oraz jego rolę w przestępczym procederze. W ocenie Sądu taka kara będzie właściwa dla osiągnięcia wobec oskarżonego celów kary, dostatecznie wskazując mu na naganność jego zachowania oraz zniechęcając go do popełniania podobnych przestępstw w przyszłości. Tak ukształtowania kara spełni zatem swoje cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak również w zakresie prewencji ogólnej, wskazując społeczeństwu, że dopuszczanie do nielegalnego przekraczania granicy nie pozostanie bez konsekwencji.

I. S.

III

II

Zgodnie z treścią art. 69 § 1 k.k., w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia czynu, sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zgodnie z § 2 przywołanego przepisu zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.

W ocenie Sądu w przypadku oskarżonego zachodzą przesłanki umożliwiające skorzystanie wobec niego z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary. Mieć na uwadze należy, iż oskarżony jest osobą niekaraną, od czasu popełnienia zarzucanego mu czynu (tj. od 2015 r.) nie był oskarżony. W ocenie Sądu zatem orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest wystarczające dla osiągnięcia celów kary i zapobieżenie powrotowi do przestępstwa.

Sąd ustalił okres próby w wymiarze 3 lat. Mieści się on w granicach zakreślonych w art. 70 § 1 pkt 1 k.k. (w brzmieniu z 2015 r.), będzie on w ocenie Sądu wystarczający do zweryfikowania pozytywnej prognozy kryminologicznej w stosunku do oskarżonego.

11.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

12.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie Sąd oparł na przepisach obowiązujących w dacie popełnienia przez oskarżonego zarzucanych mu czynów. Stosownie do dyspozycji art. 4 § 1 k.k. ustawę obowiązującą poprzednio stosuje się, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy.

Ustawa obowiązująca w dacie czynów jest względniejsza dla oskarżonego niż ustawa obowiązująca w dacie wyrokowania, albowiem przewiduje łagodniejszy rygor wymierzenia kary na podstawie art. 64 § 2 k.k. (obecnie obowiązujące przepisy nakazują wymierzać karę od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę) oraz łagodniejszą sankcję za czyny z art. 264 § 3 k.k.

13.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w przedmiotowej sprawie i obciążył nimi Skarb Państwa uznając, iż jego sytuacja osobista i majątkowa czyni obowiązek uiszczenia kosztów zbyt uciążliwym.

14.  Podpis