Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Małgorzata Perdion-Kalicka
Protokolant –	sekretarz sądowy Wioleta Donoch

po rozpoznaniu 29 sierpnia 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółka z o.o. w B.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 10 lipca 2017 r. Nr (...)

1.  uchyla zaskarżoną decyzję;

2.  zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz (...) Spółka z o.o. w B. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka

Sygn. akt XVII AmE 247/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 10 lipca 2017 r. nr(...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej także: Prezes URE) - działając na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 56 ust. 2 i art. 56 ust. 3 i 6 oraz art. 30 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (dalej: PE) oraz w związku z art. 104 k.p.a., po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. (dalej: Przedsiębiorca, Powód) - orzekł, że przedsiębiorca naruszył warunek nr 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 4 listopada 2014 r. nr (...) poprzez prowadzenie koncesjonowanej działalności gospodarczej na stacji paliw w M., przy ul. (...) niezgodnie z przepisami ustawy – Prawo o miarach. poprzez eksploatowanie posadowionego na ww. stacji paliw odmierzacza paliw ciekłych niespełniającego wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych i za to działanie wymierzył przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 5 000 zł.

Powodowa spółka złożyła odwołanie od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości i zarzucając:

1. Naruszenie art. 56 ust.1 pkt 12 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne poprzez jego zastosowanie i wymierzenie powodowi kary pieniężnej za zachowanie polegające na eksploatowaniu posadowionego na stacji paliw odmierzacza paliw ciekłych niespełniającego wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych bez wskazania konkretnej podstawy prawnej naruszenia;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonej decyzji i mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, iż urządzenie pomiarowe – odmierzacz o numerze fabrycznym (...) w dniu kontroli nie był wyłączony z eksploatacji i pozostawał w stanie gotowości do użycia, podczas kiedy zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia takiego założenia;

3. Naruszenie art. 56 ust. 6 PE poprzez błędną ocenę społecznej szkodliwości dokonanego przez powoda naruszenia, kwalifikując to zachowanie/zaniechanie (nieświadome używanie odmierzacza niespełniającego wymagań metrologicznych) jako czyn bezpośrednio godzący w interesy końcowych odbiorców paliwa;

4.  Naruszenie art. 56 ust. 6a PE poprzez niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie przez Prezesa URE, że nie ma podstaw do odstąpienia od wymierzenia powodowi kary, pomimo wystąpienia przesłanek do odstąpienia w zakresie znikomego stopnia szkodliwości czynu powoda oraz zaprzestania naruszania prawa jak i dotychczasowe zachowanie powoda przy wykonywaniu koncesjonowanej działalności gospodarczej;

Stawiając powyższe zarzuty powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i umorzenie postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej oraz orzeczenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym ewentualnie kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o oddalenie odwołania, przeprowadzenie dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Przedsiębiorca (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. uzyskał na mocy decyzji z 4 listopada 2014 r., nr (...) koncesję na obrót paliwami ciekłymi, której termin ważności został ustalony od 21 lutego 2016 roku do 21 lutego 2026 roku. (decyzja z 4 listopada 2014 r., nr (...), k. 39-41v).

W punkcie 2.2.1. tej koncesji wskazano, że koncesjonariusz jest zobowiązany do utrzymywania stanu technicznego oraz wyposażenia obiektów, instalacji i urządzeń zapewniających wysoką efektywność i najlepszą jakość wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją z uwzględnieniem racjonalnego poziomu kosztów, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, w tym metrologiczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, w tym w szczególności w zakresie bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia.

Na stacji paliw w M., przy ul. (...), Obwodowy Urząd Miar w T. przeprowadził kontrolę polegającą m. in. na sprawdzeniu spełnienia wymagań przez przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej, wprowadzone do obrotu lub użytkowania, stosowane albo przechowywane w stanie gotowości do użycia. W dniu 5 września 2016 r. skontrolowano następujące odmierzacze paliw ciekłych:

1.  nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...);

2.  nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...);

3.  nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...);

4.  nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...).

W wyniku ww. kontroli stwierdzono, że za pomocą odmierzacza paliw ciekłych, który wydawał olej napędowy - nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...) został przekroczony błąd dopuszczalny wskazania objętości, który wyniósł +0,583%. Wobec powyższego odmierzacz ten został zabezpieczony za pomocą naklejki: „uwaga przyrząd pomiarowy niezgodny z obowiązującymi przepisami ustawy Prawo o miarach”. Protokół kontroli został podpisany przez kierownika kontrolowanej stacji paliw, a powód nie złożył zastrzeżeń i uwag do protokołu. (protokół kontroli nr(...) wraz z załącznikiem, k. 6-9 akt adm.).

W dniu kontroli odmierzacz paliw ciekłych nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...) posiadał świadectwo legalizacji ponownej, które było wystawione w dniu 23 stycznia 2015 r., a ważne było do dnia 31 stycznia 2017 r. Pozostałe odmierzacze paliw ciekłych zainstalowane na stacji paliw powoda w M. również posiadały ważne świadectwa legalizacji. (świadectwo legalizacji ponownej odmierzacza paliw ciekłych nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...), k. 14 akt adm., świadectwo legalizacji ponownej odmierzacza paliw ciekłych nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...), k. 15 akt adm., świadectwo legalizacji ponownej odmierzacza paliw ciekłych nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...), k. 16 akt adm., świadectwo legalizacji ponownej odmierzacza paliw ciekłych nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...), k. 17 akt adm.).

W dniu 5 września 2016 r. świadectwo legalizacji odmierzacza paliw ciekłych o nr fabr. (...) i nr czujnika objętości (...) straciło ważność z uwagi na stwierdzenie przez Obwodowy Urząd Miar w T., że ww. przyrząd pomiarowy przestał spełniać wymagania w związku z przekroczeniem dopuszczalnego błędu granicznego. (pismo Naczelnika Obwodowego Urzędu Miar w T. z 13 lutego 2017 r., k. 50).

Po utracie ważności świadectwa legalizacji odmierzacza paliw ciekłych o nr fabr. (...) i nr czujnika objętości (...), powód w dniu 19 września 2016 r. uzyskał świadectwo legalizacji ponownej ww. odmierzacza na okres do dnia 30 września 2018 r. (świadectwo legalizacji ponownej odmierzacza paliw ciekłych nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...), k. 19 akt adm.).

Powyżej opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wskazane dowody, zgromadzone w toku postępowania administracyjnego, jak i w oparciu o twierdzenia stron, oraz fakty powszechnie znane. Sąd przyznał moc dowodową wszystkim zebranym w sprawie dokumentom, które nie były kwestionowane przez strony, a i Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić im mocy dowodowej. Odnośnie faktu posiadania ważnego dowodu legalizacji odmierzacza paliw ciekłych – oleju napędowego nr fabr. (...), nr czujnika objętości (...), to Sąd w tej kwestii oparł się ważnym dowodzie legalizacji przedmiotowego odmierzacza. Sąd nie miał wątpliwości, co do prawdziwości tego dowodu, gdyż powód załączył świadectwo legalizacji ww. odmierzacza, a także organ kontroli w trakcie kontroli nie stwierdził naruszenia dowodów legalizacji na odmierzaczu, a fakt posiadania ważnej legalizacji potwierdził również w protokole kontroli.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie powoda zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę prawną do nałożenia na powoda przez Prezesa URE kary pieniężnej stanowił przepis art. 56 ust 1 pkt 12 p.e., w myśl którego karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji.

Z punktu widzenia niniejszego rozstrzygnięcia istotne jest więc, czy powód naruszył warunek nr 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, tj. czy przy prowadzenia stacji paliw w M. respektował wymogi techniczne, w tym metrologiczne a więc czy przestrzegał przepisów ustawy prawo o miarach.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy Prawo o miarach przyrządy pomiarowe, które mogą być stosowane:

1) w ochronie zdrowia, życia i środowiska,

2) w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego,

3) w ochronie praw konsumenta,

4) przy pobieraniu opłat, podatków i innych należności budżetowych oraz ustalaniu opustów, kar umownych, wynagrodzeń i odszkodowań, a także przy pobieraniu i ustalaniu podobnych należności i świadczeń,

5) przy dokonywaniu kontroli celno-skarbowej,

6) w obrocie

- i są określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, podlegają prawnej kontroli metrologicznej.

Stosownie do art. 8a ust. 1 ustawy Prawo o miarach przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej mogą być wprowadzane do obrotu i użytkowania oraz użytkowane tylko wówczas, jeżeli posiadają odpowiednio ważną decyzję zatwierdzenia typu lub ważną legalizację.

Natomiast zgodnie z art. 8n ust. 1a ustawy Prawo o miarach w przypadku stwierdzenia na podstawie przeprowadzonego sprawdzenia przyrządu pomiarowego, że przyrząd pomiarowy nie spełnia wymagań, organ administracji miar albo podmiot upoważniony, w drodze decyzji, odmawia poświadczenia dowodem legalizacji, że ten przyrząd spełnia wymagania. Legalizacja jest ważna przez czas określony (ust. 2). Zgodnie z art. 8n ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo o miarach legalizacja traci ważność w przypadku stwierdzenia, że przyrząd pomiarowy przestał spełniać wymagania.

W myśl rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (dalej także: rozporządzenie o kontroli metrologicznej instalacji pomiarowych, dopuszczalny błąd graniczny w klasie dokładności 0,5 dla instalacji pomiarowych wynosi 0,5% (w załączniku nr 1 do ww. rozporządzenia wskazano dopuszczalne błędy graniczne instalacji pomiarowych dla poszczególnych klas dokładności).

Okres ważności legalizacji odmierzacza paliw ciekłych innych niż gazy ciekłe został określony w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 7 stycznia 2008 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych (obowiązującym w dniu przeprowadzonej kontroli u powoda) i wynosił dla legalizacji ponownej 25 miesięcy.

Dokonując subsumpcji ustalonego stanu faktycznego do powołanych przepisów prawa, należy stwierdzić, że powód w żadnej mierze nie naruszył przepisów metrologicznych.

W szczególności powód w dniu kontroli przeprowadzonej na jego stacji paliw w M. przez Obwodowy Urząd Miar w T., tj w dniu 5 września 2016 roku, wykorzystywał odmierzacz paliw ciekłych o nr fabr. (...) i nr czujnika objętości (...) który posiadał ważne świadectwo legalizacji.

Świadectwo legalizacji, które było w dacie kontroli ważne, co wynika z jego treści, aż do 31 stycznia 2017, utraciło ważność dopiero w wyniku stwierdzenia podczas kontroli, że przyrząd pomiarowy przestał spełniać wymagania. Zatem świadectwo legalizacji odmierzacza o nr fabr. (...) i nr czujnika objętości (...) utraciło swoją ważność, zgodnie z art. 8n ust. 4 pkt 1 ustawy prawo o miarach, w wyniku stwierdzenia przez Obwodowy Urząd Miar w T., że przyrząd pomiarowy przestał spełniać wymagania. Utrata ważności świadectwa mogła jednak nastąpić jedynie na przyszłość, po stwierdzeniu w wyniku kontroli, ze urządzenie nie spełnia wymagań, a nie ze skutkiem wstecznym. Powyższa regulacja art. 8n ust 4 pkt 1 ustawy jasno wskazuje, że dopiero po dokonaniu kontroli i w razie stwierdzenia w niej nieprawidłowości w postaci zaprzestania spełnienia wymagań przez przyrząd pomiarowy, dochodzi do utraty ważności legalizacji tego przyrządu.

W niniejszej sprawie po stwierdzeniu w wyniku kontroli niespełnienia wymogów metrologicznych przez przedmiotowy odmierzacz, kotrolujący oznaczyli go za pomocą specjalnej naklejki i odmierzacz został wyłączony z użytkowania do momentu uzyskania świadectwa legalizacji ponownej w dniu 19 września 2016 r.

Zdaniem Sądu logiczna analiza treści powołanych przepisów, nie pozwala na uznanie, że korzystanie z odmierzacza paliw posiadającego ważne świadectwo legalizacji, przed dokonaniem przedmiotowej kontroli, stanowiło naruszenia jakichkolwiek przepisów, w tym metrologicznych, a tym samym by mogło stanowić naruszenia warunków koncesji.

Reasumując, odmierzacz paliw ciekłych posadowiony na stacji paliw w M. przy ul. (...) mógł być legalnie używany aż do daty kontroli, gdyż zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy prawo o miarach posiadał on ważną wówczas legalizację.

W ocenie Sąd, nie można w sprawie niniejszej zarzucić także powodowi niezachowania należytej staranności przy wykonywaniu działalności koncesjonowanej, polegającej na obrocie paliwami ciekłymi, do jakiej był zobowiązany w świetle art. 355 § 2 kc, bowiem wszystkie odmierzacze paliw ciekłych wykorzystywanie na stacji powoda w M. posiadały ważne świadectwa legalizacji ponownej. Powód zatem w terminie zgłaszał wszystkie odmierzacze do ponownej legalizacji. Ponadto wszystkie odmierzacze posiadały nienaruszone plomby.

Zdaniem Sądu powyższe ustalenia nie pozwalają na przyjęcie, że powód utrzymywał w gotowości do użycia odmierzacz nieposiadający ważnego świadectwa legalizacji, jak konkludował organ w zaskarżonej decyzji. Nie sposób bowiem zgodzić się z argumentacją Prezesa URE, że utrata ważności legalizacji odmierzacza, w wyniku stwierdzenia niespełnienia przez ten odmierzacz wymogów metrologicznych, powoduje naruszenie przez powoda obowiązków wynikających z koncesji. Wbrew twierdzeniom organu, w sprawie niniejszej powód nie naruszył warunków udzielonej mu koncesji, gdyż utrzymywał przedmiotowy odmierzacz w gotowości do użycia na podstawie ważnego świadectwa jego legalizacji. Powód zaś nie użytkował odmierzacza po utracie ważności jego legalizacji wskutek stwierdzenia niespełnienia wymogów metrologicznych przez przedmiotowy przyrząd. Wobec powyższego w ocenie Sądu powód prowadząc działalność gospodarcza przestrzegał obowiązujących go przepisów i nie naruszył obowiązków wynikających z koncesji.

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, że brak było podstaw do nałożenia na powoda kary pieniężnej, o jakiej mowa w art. 56 ust 1 pkt 12 p.e., skoro nie można uznać, aby powód naruszył warunki udzielonej mu koncesji.

W tym stanie rzeczy decyzja podlegała uchyleniu w oparciu o przepis art. 479 ⁵³ § 2 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Do kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia prawa przez powoda zaliczono poniesione przez powoda koszty opłaty sądowej od odwołania w kwocie 100 zł .

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka