Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 20 listopada 2024 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący sędzia Marcin Polit

Protokolant stażysta Zuzanna Kurek

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2024 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) W.

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie w sprawie zakresie żądania zapłaty kwoty 73 919,04 zł (siedemdziesiąt trzy tysiące dziewięćset dziewiętnaście złotych i cztery grosze), dochodzonej tytułem należności głównej;

II.  zasądza od pozwanej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. na rzecz powoda (...) W. kwotę 307 438,83 zł (trzysta siedem tysięcy czterysta trzydzieści osiem złotych i osiemdziesiąt trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 lipca 2019 roku do dnia zapłaty;

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  zasądza od pozwanej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. na rzecz powoda (...) W. kwotę 29 868 (dwadzieścia dziewięć tysięcy osiemset sześćdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 10 800 (dziesięć tysięcy osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 97/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 grudnia 2022 roku powód (...) W. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. kwot:

a)  14 464,03 zł wraz z odsetkami:

- ustawowymi od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku,

- ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

b)  59 455,01 zł wraz z odsetkami:

- ustawowymi od dnia 1 kwietnia do dnia 31 grudnia 2015 roku;

- ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

c)  102 479,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty;

d)  102 479,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

e)  102 479,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty.

Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania. Żądane w pozwie kwoty stanowiły nieuiszczone przez pozwanego opłaty z tytułu użytkowania wieczystego za lata 2014, 2015, 2016, 2017 i 2018, na podstawie aktualizacji opłaty rocznej dokonanej na mocy art. 77 ust. 2a Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n.; pozew – kk. 3-5v.).

W odpowiedzi na pozew z dnia 1 lutego 2023 roku pozwany (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa wniósł o oddalenie powództwa w całości, zarzucając, że powód nie wykazał, że żądana pozwem kwota jest w rzeczywistości należna powodowi, jak również nie wykazał zasadności roszczenia odsetkowego (odpowiedź na pozew – kk. 83-85).

Pismem z dnia 13 lutego 2024 roku powód dokonał modyfikacji żądania pozwu i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwot:

a)  11 082,46 zł;

b)  46 704,11 zł;

c)  102 479,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty;

d)  102 479,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

e)  102 479,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty.

Jednocześnie cofnął pozew co do kwoty 14 464,03 zł i co do kwoty 59 455,01 zł, a zatem łącznie co do kwoty 73 919,04 zł. Żądane kwoty 11 082,46 zł i 46,704,11 zł stanowią zatem odsetki ustawowe i ustawowe za opóźnienie (modyfikacja pozwu – kk. 102-102v.).

Strona pozwana podtrzymała swoje stanowisko na rozprawie w dniu 14 listopada 2024 roku (protokół – k. 138).

Sąd ustalił, co następuje.

Pismem z dnia 21 sierpnia 2013 roku Prezydent (...) W. wypowiedział (...) Spółdzielni Mieszkaniowej, jako użytkownikowi wieczystemu udziału wynoszącego (...) w nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) stanowiącej działkę ew. nr (...) obręb (...), dla której prowadzona jest KW (...), wysokość dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości oraz zaoferował od dnia 1 stycznia 2014 roku nową wysokość – z kwoty 14 464,03 zł na kwotę 118 910,01 zł z uwagi na wzrost wartości nieruchomości, przy zachowaniu stawki 1%. Przy zachowaniu reguł określonych w art. 77 ust. 2a u.g.n., należne opłaty za kolejne lata miały wynosić:

- 28 928,06 zł – w terminie do dnia 31 marca 2014 roku;

- 73 919,04 zł – w terminie do dnia 31 marca 2015 roku;

- 118 910,01 zł – w terminie do dnia 31 marca 2016 roku.

Wypowiedzenie zostało odebrane w dniu 4 września 2013 roku (wypowiedzenie – kk. 55-55v.; potwierdzenie odbioru – k. 56).

Wnioskiem z dnia 26 września 2013 roku skierowanym do Samorządu Kolegium Odwoławczego (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa wniosła o ustalenie, że dokonane przez Prezydenta (...) W. pismem z dnia 21 sierpnia 2013 roku wypowiedzenie wysokości dotychczasowej stawki opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu przy ul. (...), stanowiącego działkę ew. nr (...) w obrębie(...) o pow. 4 906 m ^{( 2)} i ustalenie nowej – zbyt wysokiej w stosunku do obowiązującej dotychczas stawki (ponad 800%) jest nieuzasadnione (wniosek – k. 57-57v.).

Orzeczeniem z dnia 24 stycznia 2018 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. w sprawie o sygn. (...) orzekło na podstawie art. 79 ust. 3 u.g.n., że dokonane wypowiedzenie dotychczasowej wysokości opłaty rocznej jest bezskuteczne (orzeczenie – kk. 59-60).

Prezydent (...) W. jako reprezentujący właściciela nieruchomości gruntowej (...) W. wniósł do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie sprzeciw od ww. orzeczenia SKO (sprzeciw – kk. 61-61v.).

Zarządzeniem z dnia 17 maja 2019 roku w sprawie o sygn. I C 3771/18 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w W. zwrócił pozew z uwagi na nieuzupełnienie braków formalnych. Zarządzenie jest prawomocne z dniem 12 lipca 2019 roku (zarządzenie – k. 128).

Pismem z dnia 4 listopada 2021 roku Prezydent (...) W. wezwał (...) Spółdzielnię Mieszkaniową do zapłaty kwot z tytułu użytkowania wieczystego za lata 2014-2018, a także odsetek z tytułu zwłoki, w łącznej wysokości 508 447,04 zł (wezwanie do zapłaty – k. 65).

W dniu 5 września 2023 roku (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w W. uiściła na rzecz (...) W. kwotę 14 464,03 zł tytułem wyrównania opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste za rok 2014, zaś w dniu 6 listopada 2023 roku uiściła kwotę 59 455,01 zł – tytułem wyrównania za rok 2015 (potwierdzenia przelewu – k. 98, k. 99). Wcześniej także uiściła kwoty:

- 14 464,03 zł – za rok 2014,

- 14 464,03 zł – za rok 2015,

- 13 769,73 zł – za rok 2016,

- 13 769,73 zł – za rok 2017,

- 13 769,73 zł – za rok 2018 (fakt przyznany przez pozwanego).

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony i brak było też podstaw, by Sąd miał zakwestionować ich prawdziwość i wiarygodność. Stan faktyczny nie był co do zasady sporny, a strona pozwana zarzuciła jedynie, że powód nie wykazał, iż żądana pozwem kwota jest w rzeczywistości należna, jak również nie wykazał zasadności roszczenia odsetkowego.

Sąd zważył co następuje.

W przedmiocie umorzenia postępowania Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 203§1 k.p.c. z uwagi na cofnięcie pozwu w zakresie łącznej kwoty 73 919,04 zł. Cofnięcie pozwu nastąpiło za dorozumianą zgodą pozwanego i z uwagi spełnienie przez niego roszczenia już po wniesieniu pozwu.

W pozostałym, popieranym do dnia zamknięcia rozprawy zakresie, powództwo podlegało uwzględnieniu w przeważającej części.

Strona powodowa jako właściciel nieruchomości dokonała aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego na mocy art. 77 ust. 2a u.g.n. Następnie powód dokonał wypowiedzenia dotychczasowej wysokości opłaty (art. 78 ust. 1 u.g.n.), co pozwany (użytkownik wieczysty) zaskarżył na drodze złożonego wniosku do SKO (art. 78 ust. 2 u.g.n.). Orzeczeniem z dnia 24 stycznia 2018 roku SKO orzekło o bezskuteczności dokonanego wypowiedzenia, jednak powód w ustawowym terminie wniósł sprzeciw od tego orzeczenia (art. 80 ust. 1 u.g.n.), co oznacza, że orzeczenie utraciło moc (art. 80 ust. 3 u.g.n.), a zatem wypowiedzenie opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego z dnia 21 sierpnia 2013 roku w mocy pozostało (o czym szerzej w dalszej części uzasadnienia). Zgodnie z treścią tego wypowiedzenia, w myśl art. 77 ust. 2a u.g.n., pozwany był obowiązany do uiszczenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w wysokości:

- 28 928,06 zł – za rok 2014,

- 73 919,04 zł – za rok 2015,

- 118 910,01 zł – za rok 2016,

- 118 910,01 zł – za rok 2017,

- 118 910,01 zł – za rok 2018.

Bezspornym było, że pozwany uiścił kwoty:

- 14 464,03 zł – za rok 2014,

- 14 464,03 zł – za rok 2015,

- 13 769,73 zł – za rok 2016,

- 13 769,73 zł – za rok 2017,

- 13 769,73 zł – za rok 2018.

W konsekwencji powód pierwotnie w pozwie dochodził zapłaty różnicy między kwotami wynikającymi z wypowiedzenia, a kwotami już uiszczonymi, tj.:

- 14 464,03 zł – za rok 2014

- 59 455,01 zł – za rok 2015

- 102 479,61 zł – za rok 2016

- 102 479,61 zł – za rok 2017

- 102 479,61 zł – za rok 2018

W toku postępowania pozwany zapłacił kwoty 14 464,03 zł oraz 59 455,01 zł (odpowiednio za lata 2014 i 2015). Tym samym pozostały do zapłaty kwoty tytułem opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste za lata 2016-2018, tj. w łącznej kwocie 307 438,83 zł (102 479,61 x 3) i w takim zakresie powództwo w zakresie roszczenia głównego jest zasadne.

Oddaleniu podlegało jednak powództwo w zakresie kwot 11 082,46 zł i 46,704,11 zł dochodzonych tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych i ustawowych za opóźnienie od dochodzonych pierwotnie kwot tytułem opłaty rocznej za lata 2014 i 2015, a także w zakresie pozostałych odsetek ustawowych za opóźnienie od zasądzonej kwoty roszczenia głównego ponad orzeczone odsetki za okres od dnia 13 lipca 2019 roku do dnia zapłaty. W myśl tezy wyrażonej w uchwale Sądu Najwyższego z 23 czerwca 2005 roku (III CZP 37/05, OSNC 2006, nr 5, poz. 82), roszczenie z tytułu opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego staje się wymagalne – w części przewyższającej opłatę dotychczasową – dopiero po prawomocnym zakończeniu sprawy sądowej wszczętej na skutek wniesienia sprzeciwu od orzeczenia SKO (zob. także: R. Trzaskowski, Wymagalność opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste ustalonej przez samorządowe kolegium odwoławcze albo sąd, Palestra 2006, nr 3-4, s. 220). Dotyczy to również sytuacji, gdy sprawa ta zakończyła się zarządzeniem o zwrocie pozwu, albowiem skoro użytkownik wieczysty nie uzupełnia braków formalnych pozwu, to jest to wyrazem jego rezygnacji ze skontrolowania zaproponowanej przez właściciela nieruchomości zaktualizowanej opłaty. W konsekwencji zaoferowana w wypowiedzeniu opłata roczna staje się obowiązująca po uprawomocnieniu się tego zarządzenia, gdyż nie została skutecznie podważona przez użytkownika (zob. wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z 13.11.2017 r., XVIII C 1072/16, LEX nr 2437540; także cytowany w nim: wyrok SN z 19.11.2015 r., V CSK 147/15, LEX nr 1943242). Skoro zatem zarządzenie z dnia 17 maja 2019 roku w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w W. pod sygn. I C 3771/18 w przedmiocie zwrotu pozwu stało się prawomocne z dniem 12 lipca 2019 roku, to odsetki od żądanej przez powoda kwoty należą się dopiero od dnia następnego, tj. od dnia 13 lipca 2019 roku.

Mając na uwadze powyższe rozważania, należało orzec jak w punktach II-III sentencji wyroku.

W przedmiocie kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98§1, §1 ¹ i §3 k.p.c., art. 99 k.p.c. oraz art. 100 k.p.c., uznając, że strona powodowa przegrała proces jedynie w nieznacznej części, a zatem należy jej się zwrot całości poniesionych przez nią kosztów procesu. Należy też zaznaczyć, że w zakresie w jakim powód cofnął pozew, także należy uznać pozwanego za przegrywającego sprawę, albowiem cofnięcie nastąpiło z uwagi na spełnienie przez pozwanego roszczenia w tym zakresie już po wniesieniu pozwu (post. SN z 12.04.2012 r., sygn. II CZ 208/11, LEX nr 1214570). Na koszty procesu poniesione przez stronę powodową złożyły się opłata od pozwu w wysokości 19 068 zł oraz wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika będącego radcą prawnym w wysokości 10 800 zł (§2 ust. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w punkcie IV sentencji wyroku.