Treść orzeczenia I C 130/18 - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

I C 130/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2019-01-21

Sygn. akt I C 130/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Tadeusz Bulanda

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Skolimowska

po rozpoznaniu w dniu 7 stycznia 2019 r. w W.

na rozprawie sprawy z powództwa M. E. i M. K.

przeciwko (...) W.

o zapłatę

I. Umarza postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty 402,86 zł (czterysta dwa złote i osiemdziesiąt sześć groszy);

II. Zasądza od (...) W.na rzecz:

1) M. E. kwotę:

i. kwotę 28 327,95 zł (dwadzieścia osiem tysięcy trzysta dwadzieścia siedem złotych i dziewięćdziesiąt pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty,

ii. kwotę 56 881,03 zł (pięćdziesiąt sześć tysięcy osiemset osiemdziesiąt jeden złotych i trzy grosze) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia zapłaty,

(...). kwotę 63 866,88 zł (sześćdziesiąt trzy tysiące osiemset sześćdziesiąt sześć złotych i osiemdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia zapłaty,

iv. kwotę 80 271,55 zł (osiemdziesiąt tysięcy dwieście siedemdziesiąt jeden złotych i pięćdziesiąt pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty,

v. kwotę 59 084,32 zł (pięćdziesiąt dziewięć tysięcy osiemdziesiąt cztery złote i trzydzieści dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty,

vi. kwotę 72 134,20 zł (siedemdziesiąt dwa tysiące sto trzydzieści cztery złote i dwadzieścia groszy) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

vii. kwotę 37 702,82 zł (trzydzieści siedem tysięcy siedemset dwa złote i osiemdziesiąt dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

viii. kwotę 11 866,41 zł (jedenaście tysięcy osiemset sześćdziesiąt sześć złotych i czterdzieści jeden groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

ix. kwotę 34 597,93 zł (trzydzieści cztery tysiące pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych i dziewięćdziesiąt trzy grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty;

2) M. K.:

ii. kwotę 56 881,04 zł (pięćdziesiąt sześć tysięcy osiemset osiemdziesiąt jeden złotych i cztery grosze) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia zapłaty,

v. kwotę 59 084,31 zł (pięćdziesiąt dziewięć tysięcy osiemdziesiąt cztery złote i trzydzieści jeden groszy) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty,

vii. kwotę 37 702,83 zł (trzydzieści siedem tysięcy siedemset dwa złote i osiemdziesiąt trzy grosze) wraz z odsetkami ustawowymi, a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie, za okres od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

viii. kwotę 11 866,40 zł (jedenaście tysięcy osiemset sześćdziesiąt sześć złotych i czterdzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

ix. kwotę 34 597,94 zł (trzydzieści cztery tysiące pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych i dziewięćdziesiąt cztery grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty;

III. Oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV. Obciąża kosztami procesu, za I instancję i instancję zażaleniową, powódki w udziałach po 23,50% i pozwanego w udziale 53%, i pozostawia szczegółowe wyliczenie tych kosztów referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 130/18

UZASADNIENIE

Pozwem z 29 grudnia 2017 roku M. E. i M. K., prowadzące Przedszkole Niepubliczne (...), wniosły o zasądzenie od pozwanego (...) W.na rzecz powodów kwoty 1 664 582,65 zł wraz z odsetkami ustawowymi/odsetkami ustawowymi za opóźnienie od następujących kwot:

1) 107 926,20 zł od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty;

2) 216 229,51 zł od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia zapłaty;

3) 304 796,16 zł od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia zapłaty;

4) 316 763,39 zł od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty;

5) 268 845,22 zł od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty;

6) 281 687,84 zł od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty;

7) 75 405,65 zł od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty;

8) 23 732,81 zł od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

9) 69 195,87 zł od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty.

Ponadto powódki wniosły o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pozew – k. 3-13).

W uzasadnieniu powódki wskazały, że dochodzone pozwem świadczenie stanowi różnicę pomiędzy należnymi kwotami dotacji od (...) W. za lata 2008-2016, obliczonymi zgodnie z zasadami obliczania wysokości dotacji oświatowej, a kwotami faktycznie wypłaconymi na rzecz przedszkola. Swoje roszczenie oparły na art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty (dalej u.o.s.), w związku z zaniżeniem przez pozwanego w latach 2008-2016 kwot wypłacanych na ich rzecz dotacji (tj. różnicy między kwotą wypłaconą a należną). Powódki podniosły, że podstawą naliczania dotacji jest nie mniej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia. Jako wydatki bieżące, będące podstawą naliczania dotacji dla przedszkoli niepublicznych, wskazały zarówno planowane wydatki określone w rozdziale 80104 (Przedszkola), jak również wydatki wspólne dla całej oświaty z rozdziałów 80114 (Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej), 80146 (Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli), 80148 (Stołówki szkolne i przedszkolne) i 80195 (Pozostała działalność), ujęte wprost, bądź proporcjonalnie w stosunku do przedszkoli niepublicznych. Przedstawiły sposób wyliczenia dotacji na ucznia przedszkola oraz wskazały różnicę pomiędzy kwotą należnej dotacji a przekazaną stronie powodowej kwotą dotacji w latach 2008-2016. Powódki domagały się też odsetek liczonych od całości brakującej kwoty dotacji, będącej świadczeniem jednorazowym od 1 stycznia roku następującego po zakończeniu roku, za który przysługuje dana kwota dotacji. W dniu 19 grudnia 2017 r. powódki wezwały pozwanego do zapłaty brakującej sumy dotacji, jednak pozwany dotychczas nie uregulował należności na rzecz powodów (pozew – k. 3-12, wezwanie do zapłaty z 19 grudnia 2017 r. – k. 420-432).

W odpowiedzi na pozew (...) W. w pierwszej kolejności wniosło o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c., ewentualnie o wydanie rozstrzygnięcia na podstawie art. 222 k.p.c. o oddaleniu zarzutu niedopuszczalności drogi sądowej, a w razie uznania, że nie zachodzi niedopuszczalność drogi sądowej – o oddalenie powództwa w całości, kwestionując powództwo co do zasady oraz co do wysokości Jednocześnie pozwany wniósł o zasądzenie od każdej powódki na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na pozew – k. 443-454).

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że wyliczenia zawarte w pozwie zostały dokonane w sposób dowolny, niemający potwierdzenia w obowiązujących przepisach prawa, w części opierają się na twierdzeniach wewnętrznie sprzecznych, zaś przyjęcie wnioskowania zaproponowanego przez powódki prowadziłoby do przyjęcia rozwiązań dowolnych i sprzecznych z zasadami udzielania i rozliczania dotacji. Nadto strona pozwana zaznaczyła, że w podstawie obliczenia dotacji dla przedszkoli niepublicznych nie były uwzględniane środki gromadzone przez przedszkola publiczne na tzw. rachunkach dochodów wydzielonych, na których przedszkola publiczne rozliczają głównie wpłaty rodziców za wyżywienie i darowizny. Pozwany podkreślił, że wydatki przedszkoli publicznych realizowane w ramach tych rachunków nie są wydatkami ponoszonymi przez gminę, lecz przez rodziców i nie są przewidziane w budżecie, tylko w załączniku do uchwały budżetowej. Zdaniem strony pozwanej, powódki nieprawidłowo ujmują też jako wydatki przedszkoli publicznych wydatki realizowane w innych instytucjach miejskich określone w rozdziałach 80114 (Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół), 80146 (Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli), 80148 (Stołówki szkolne i przedszkolnej) i 80195 (Pozostała działalność). W odniesieniu do wydatków z rozdziału 80114 pozwany wskazał na rozróżnienie wydatków „w przedszkolach publicznych” od ponoszonych „na przedszkola publiczne”, podnosząc, że wydatkami ponoszonymi w przedszkolach nie są wydatki ponoszone w dzielnicowych biurach finansów oświaty, które prowadzą obsługę finansowo-księgową szkół i placówek (...) W.. W zakresie wydatków z rozdziału 80148 (...) W. zaznaczyło, że wydatki związane z kosztami żywienia ewidencjonowane były bardzo często w podstawowym rozdziale działalności (80104 – Przedszkola), a nie w rozdziale 80148 – Stołówki szkolne i przedszkolne. Przyznało jednocześnie, że obecnie niektóre przedszkola zaczęły klasyfikować część tych wydatków w rozdziale 80148, a wydatki te były uwzględniane w podstawie obliczenia dotacji. Ostatecznie w zakresie wydatków z rozdziałów 80146 i 80195 strona pozwana wskazała, że nie można uznać za wydatki ponoszone w przedszkolach wydatków związanych z działalnością przedszkolną, których dysponentem był inny podmiot np. Urząd Dzielnicy. W związku z tym, zdaniem pozwanego, przy obliczaniu kwoty dotacji brak jest podstaw do uwzględniania wydatków z rozdziałów 80114, 80148, 80146 i 80195. Pozwany zarzucił także podanie błędnej kwoty w odniesieniu do dotacji przekazanej w 2012 r. Pozwana miała przekazać dotację należną za rok 2012 w wysokości wynosić 674 230,81 zł oraz dotację należną za rok 2011 w wysokości 1 704,41 zł (niewypłaconą w 2011 roku z uwagi na brak środków), zaś powódki wskazały kwotę dotacji 674 230,81 zł. Tym samym kwota 1.704,41 została całkowicie pominięta przez powódki. Co więcej przy obliczaniu wysokości dotacji za 2016 r. powódki podały nieprawidłową kwotę dochodów związanych z prowadzeniem przedszkoli: w rozdziale 80114 – kwotę (...) zł zamiast (...) zł oraz w rozdziale 80149 – (...) zł zamiast (...) zł. Pozwany podkreślił również, że przeprowadzona w II połowie 2014 r. w Urzędzie (...) W. kontrola Najwyższej Izby Kontroli, dotycząca wykonywania zadań oświatowych w latach 2011-2014, w tym dotowania placówek niepublicznych, wykazała, że ustalone przez (...) W. zasady przyznawania dotacji były zgodnie z art. 80 i 90 ustawy o systemie oświaty. Niezależnie od powyższego pozwane Miasto podnosiło zarzut przedawnienia roszczenia o zapłatę kwot:

1) 107 926,20 zł tytułem wyrównania dotacji za 2008 r.;

2) 216 229,51 zł tytułem wyrównania dotacji za 2009 r.;

3) 304 796,16 zł tytułem wyrównania dotacji za 2010 r.;

4) 316 763,39 zł tytułem wyrównania dotacji za 2011 r.;

5) 268 845,22 zł tytułem wyrównania dotacji za 2012 r.;

6) 281 687,84 zł tytułem wyrównania dotacji za 2013 r.;

7) 75 405,65 zł tytułem wyrównania dotacji za 2014 r.

Jednocześnie pozwany podniósł, że roszczenie o odsetki, jako roszczenie okresowe, przedawnia się w terminie 3 lat. Tym samym przedawnione jest również roszczenie o odsetki od kwot dotacji za lata 2008-2014 (odpowiedź na pozew – k. 443-454).

Postanowieniem z 25 maja 2018 r. Sąd odmówił odrzucenia pozwu (postanowienie – k. 481-482).

Strona powodowa w piśmie procesowym z 12 grudnia 2018 r. zamieściła tabelkę ilustrującą kwoty zaniżeń z podziałem na elementy składające się na wysokość dotacji oraz różnicy pomiędzy dotacją prawidłową oraz wypłaconą przez pozwaną (Tabela nr 1) oraz załączyła Tabelę nr 2 zawierającą elementy składowe prawidłowej kwoty dotacji z podziałem na poszczególne kategorie wydatków bieżących (pismo procesowe – k. 738-740).

W piśmie procesowym z 24 grudnia 2018 r. pozwane (...) W. ustosunkowało się do twierdzeń powódek wskazanych w treści pisma z 12 grudnia 2018 r. (pismo procesowe pozwanego – k. 742-743).

Na rozprawie w dniu 7 stycznia 2019 r. pełnomocnik powódek poparł powództwo, wnosząc o zasądzenie kwoty 1 664 179,79 zł. Jednocześnie wskazał, że za 2012 rok kwota roszczenia wynosi 267 139,81 zł, natomiast za 2014 rok kwota roszczenia to 76 708,20 zł, cofając żądanie pozwu ponad kwotę 1 664 179,79 zł ze zrzeczeniem się roszczenia i wnosząc o umorzenie postępowania w tym zakresie. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania (protokół rozprawy – k. 746).

Pełnomocnik pozwanego podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu i zastępstwa procesowego według norm przepisanych (protokół rozprawy – k. 746-747).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. E. i M. K., w ramach działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej (...) s.c., prowadzą Przedszkole Niepubliczne (...) które zostało zarejestrowane w ewidencji szkół i placówek niepublicznych prowadzonej przez (...) W. (zaświadczenie nr (...) z 19 kwietnia 2012 r. – k. 19). Z tego tytułu od stycznia 2008 r. otrzymywały dotacje na dofinansowanie bieżącej działalności oświatowej przewidziane w art. 90 ust. 2b u.o.s.

Rada (...). W. uchwałami podjętymi w latach 2007-2015 określiła wysokość dotacji w wysokości 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia. W okresie objętym żądaniem pozwu Rada (...) W. przyjęła następujące uchwały:

-: uchwałę nr XXI/709/2007 z 20 grudnia 2007 r.;
-: uchwałę nr XLV/1407/2008 z 11 grudnia 2008 r.;
-: uchwałę nr LXIX/2173/2009 z 17 grudnia 2009 r.;
-: uchwałę nr LXIX/2173/2009 z 17 grudnia 2010 r.;
-: uchwalę nr VI/101/2011 z 13 stycznia 2011 r.;
-: uchwałę nr XXIX/632/2011 z 15 grudnia 2011 r.;
-: uchwałę nr XLVIII/1302/2012 z 13 grudnia 2011 r.;
-: uchwałę nr LXXIII/1887/2013 z dnia 12 grudnia 2013 r.;
-: uchwałę nr IV/40/2015 z dnia 15 stycznia 2015 r.;
-: uchwałę nr XXI/516/2015 z 10 grudnia 2015 r.

W roku 2008 powódkom została wypłacona dotacja w wysokości (...) zł, w 2009 roku w wysokości (...) zł, w 2010 roku w wysokości (...) zł, w 2011 roku w wysokości (...) zł, w 2012 roku w wysokości (...) zł, w 2013 roku w wysokości (...) zł, w 2014 roku w wysokości (...) zł, w 2015 roku w wysokości (...) zł, a w 2016 roku w wysokości (...) zł (kwota dotacji oświatowych wskazana przez strony – k. 4v-12, 530). Kwota dotacji ustalana była na podstawie faktycznej liczby uczniów, która wynosiła: w 2008 roku – 510 dzieci, w 2009 roku – 841 dzieci, w 2010 roku – 1152 dzieci, w 2011 roku – 1091 dzieci, w 2012 roku – 1103 dzieci, w 2013 roku – 1121 dzieci, w 2014 roku – 1038 dzieci, w 2015 roku – 865 dzieci, w 2016 roku – 823 dzieci (niekwestionowane).

W piśmie z 9 maja 2014 r. Biuro Edukacji Urzędu (...) W. udzieliło Stowarzyszeniu (...), w trybie udostępnienia informacji publicznej, informacji, że w rozdziale 80146 Dokształcenie i doskonalenie nauczycieli wydatki przypadające w 2012 roku na przedszkola publiczne prowadzone przez (...) W. wyniosły 1 477 215 zł, natomiast w rozdziale 80146 Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli wyniosły 1 350 821 zł, zaś w rozdziale 80148 Stołówki szkolne i przedszkolne wynoszą 11 340 502 zł. Jednocześnie wyjaśniło, że w odniesieniu do rozdziałów 80114 Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i 80195 Pozostała działalność (...) W. nie prowadzi odrębnej ewidencji wydatków poza obowiązującą klasyfikacją budżetową (pismo – k. 117v). Z kolei w piśmie z 28 maja 2014 r. Biuro Edukacji Urzędu (...). W. wyjaśniło, że w latach 2010-2011 wydatki związane z wyżywieniem wychowanków nie były ewidencjonowane w rozdziale 80148 tylko w rozdziale podstawowym 80104 Przedszkola. W piśmie wskazano także, że w odniesieniu do rozdziałów 80114 Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół oraz 80195 Pozostała działalność (...) W., a w latach 2010-2011 również w odniesieniu do działu 80146 nie była prowadzona odrębna ewidencja wydatków. Zaznaczono, że w okresie wrzesień-grudzień 2013 roku dochody z tytułu opłat za godziny ponad podstawą programową w przedszkolach publicznych wyniosły 5 702 841 zł i wyjaśniono, że informacjami na temat dochodów z tytułu wyżywienia dysponują wyłącznie dyrektorzy przedszkoli, gdyż są one gromadzone na wyodrębnionych rachunkach (pismo – k. 118v).

W piśmie z 9 lutego 2016 r. Biuro Edukacji Urzędu (...) W.udzieliło Stowarzyszeniu (...), w trybie udostępnienia informacji publicznej, informacji, że w roku 2016 w rozdziale 80146 wydatki bieżące przypadające na przedszkola prowadzone przez (...) W. wyniosły 1 497 047 zł, w rozdziale 80148 – 11 236 776 zł, zaś w rozdziale 90195 – 1 289 441 zł. Ponadto wskazało, że w odniesieniu do rozdziałów 80113 Dowożenie uczniów do szkół i 80114 Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół nie prowadzi odrębnej ewidencji wydatków i wydatki te nie są realizowane w przedszkolach (pismo – k.119v).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2008 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 478 351 546 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 57 659 565 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 7 192 897 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 24 669 118 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 23 332 861 zł ( sprawozdanie Rb-28S za 2008 rok – k. 115-116).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2009 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 530 304 561 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 61 855 570 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 8 165 642 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 26 437 112 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 25 698 147 zł (sprawozdanie Rb-28S za 2009 rok – k. 108-114).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2010 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 524 072 070 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 64 158 627 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 8 604 091 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 29 810 204 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 34 541 334 zł (sprawozdanie Rb-28S za 2010 rok – k. 100-107).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2011 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 529 532 757zł, w rozdziale 80114 wynosiła 65 412 994 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 8 863 631 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 34 974 069 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 33 870 585 zł (sprawozdanie Rb-28S za 2011 rok – k. 92-99).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2012 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 554 261 678 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 66 784 543 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 9 317 921 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 35 562 515 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 44 994 227 zł (sprawozdanie Rb-28S za 2012 rok – k. 83-91).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28s z wykonania planu wydatków budżetowych na 2013 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 601 411 339 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 65 991 970 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 9 117 108 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 26 241 591 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 51 122 069 zł (sprawozdanie Rb-28s za 2013 rok – k. 73-77).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2014 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 644 049 289 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 66 312 487 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 9 555 434 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 27 869 907 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 36 045 926 zł (sprawozdanie Rb-28S za 2014 rok – k. 66-72).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2015 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 643 854 118 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 75 615 327 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 10 416 929 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 29 467 995 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 44 187 072 zł, w rozdziale 80149 wynosiła 58 226 546 zł (sprawozdanie Rb-28S za 2015 rok – k. 59-63).

Zgodnie ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na 2016 r., łączna kwota planowanych wydatków, w dziale 801, w rozdziale 80104 wynosiła 757 846 933 zł, w rozdziale 80114 wynosiła 74 797 793 zł, w rozdziale 80146 wynosiła 10 941 886 zł, w rozdziale 80148 wynosiła 30 197 427 zł, w rozdziale 80195 wynosiła 36 751 135 zł, w rozdziale 80149 wynosiła 70 108 913 zł (sprawozdanie Rb-28S za 2016 rok – k. 52-56).

Pismem z 19 grudnia 2017 r. powódki wezwały pozwanego do zapłaty na ich rzecz, z tytułu należnej a niewypłaconej dotacji za lata 2008-2016, kwoty w łącznej wysokości 1 664 578,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami, w nieprzekraczalnym terminie 3 dni, na wskazany w piśmie rachunek bankowy. Jednocześnie poinformowały, że w przypadku bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu roszczenie będzie dochodzone na drodze postępowania sądowego (wezwanie – k. 420-432).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów. Prawdziwość i wiarygodność dokumentów (w zakresie ich zgodności z oryginałem) nie budzi wątpliwości Sądu, nie była też kwestionowana przez strony postępowania. Sąd co do zasady dał wiarę przesłuchanym w sprawie świadkom, przy czym Sąd miał na uwadze, że znaczna część ich zeznań miała charakter opinii na temat prawidłowości rozliczania dotacji.

Świadek A. F. wskazała, że dla ustalenia wysokości dotacji ma znaczenie to, w jakim rozdziale planowany jest wydatek, każdy rozdział ma swoją nazwę i określone środki. Świadek wskazała, że do 2014 roku wydatki z rozdziałów rozporządzenia 80114 (obsługa księgowa), 80146 (wydatki na dokształcani i doskonalenie zawodowe nauczycieli), 80148 (stołówki szkolne i przedszkolne) i 80195 (pozostała działalność) nie były doliczane do podstawy obliczenia dotacji dla przedszkoli, planowane są w głównym budżecie przez gminę. Poprzednio wydatki te były zaplanowane w głównym rozdziale 80114. Świadek nie pamiętała, czy wydatki te były doliczane od 2015 czy od 2016 roku. Świadek wskazała nadto, że księgowością szkół publicznych w W. zajmuje się zespół księgowo-administracyjny wspólny dla obsługi całej oświaty. Świadek wskazała, że sporną kwestią jest zakwalifikowanie wydatków na wyżywienie dzieci. Opłaty wnoszone przez rodziców były brane pod uwagę przy obliczaniu dotacji. Świadek nie potrafiła wyjaśnić, czy przez zmianę praktyki w 2015 roku dotacja była zaniżona.

Świadek M. L. zajmuje się ustalaniem stawek dotacji dla przedszkoli i szkół niepublicznych. Wskazał, że podstawą ustalania dotacji dla przedszkoli niepublicznych stanowiły wydatki ponoszone „w przedszkolach publicznych”, wydatki bieżące. Rozdział 80114 nie był brany pod uwagę, gdyż wydatki w tym rozdziale nie są ponoszone w przedszkolach tylko w wyodrębnionych jednostkach organizacyjnych miasta. W latach 2008-2016 opłaty wnoszone przez rodziców były brane pod uwagę przy obliczaniu dotacji. Świadek wskazał, że warunkiem uwzględnienia wydatku w podstawie obliczenia dotacji jest ponoszenie go w przedszkolu, a nie w innej instytucji, np. Urzędzie Gminy.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy się odnieść do najdalej idącego zarzutu przedawnienia roszczeń powódek. Zarzut ten był w ocenie Sądu uzasadniony jedynie w części.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że – wbrew twierdzeniom strony pozwanej – dotacje dla przedszkoli nie mają charakteru świadczeń okresowych w rozumieniu art. 118 k.c. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 22 maja 2014 r., sygn. akt IV CSK 531/13, z regulacji zawartej w ustawie o systemie oświaty wynika, że dotacje dla niepublicznych szkół ponadgimnazjalnych z uprawnieniami szkół publicznych (analogicznie jak w przypadku przedszkoli) są świadczeniami jednorazowymi, ponieważ ich wysokość jest określona bez odwoływania się do elementu czasu (OSNC 2015/4/49, Biul.SN 2014/9/8, M. Prawn. 2015/19/1035). Oceny tej nie zmienia okoliczność, że – zgodnie z art. 90 ust. 3c u.s.o. – dotacje przekazywane są na rachunek szkoły w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, a część za grudzień w terminie do dnia 15 grudnia, gdyż jest to tylko określenie sposobu spełnienia świadczenia jednorazowego.

W związku z powyższym, w zakresie roszczenia głównego, zastosowanie ma dziesięcioletni termin przedawnienia roszczenia. Z kolei roszczenie o odsetki – jako roszczenie okresowe – przedawnia się w terminie 3 lat, stosownie do art. 118 k.c.

Zgodnie z brzmieniem art. 90 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2004 r., niepubliczne przedszkola, w tym specjalne, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych oraz szkół podstawowych artystycznych, otrzymują dotacje z budżetu gminy. W myśl ustępu 2b cytowanego przepisu, dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach prowadzonych przez gminę w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji informację o planowanej liczbie uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.

Zgodnie z ust. 3c dotacje, o których mowa w ust. 2, 2b, 2c, 3 i 3a, są przekazywane na rachunek bankowy szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub zespołu szkół lub placówek w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, z tym że część za grudzień jest przekazywana w terminie do dnia 15 grudnia.

Zmianom podlegał ustęp 4 cytowanego przepisu, który od 22 kwietnia 2009 r. otrzymał brzmienie: „Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a i 2a-3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.”.

W dniu 22 kwietnia 2009 r. dodany został ust. 3d, zgodnie z którym dotacje, o których mowa w ust. 1a-3b, są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być wykorzystane wyłącznie na pokrycie wydatków bieżących szkoły lub placówki.

W okresie od 1 września 2013 r. do 31 sierpnia 2015 r. minimalną wysokość dotacji dla niepublicznych przedszkoli określał art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 827, ze zm.) stanowiący, że dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach prowadzonych przez gminę w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji informację o planowanej liczbie uczniów nie później niż do dnia 30 września poprzedzającego rok udzielania dotacji.

Od 1 września 2015 r. wysokość dotacji dla niepublicznych przedszkoli regulował art. 90 ust. 2b u.s.o. Zgodnie ze wskazanym przepisem dotacje dla przedszkoli niepublicznych przysługiwały na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach prowadzonych przez gminę w przeliczeniu na jednego ucznia, pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji informację o planowanej liczbie uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W treści art. 90 ust. 4 ustawy zawarta została delegacja ustawowa dla organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego do ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. la-lc i 2-3b, oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, a także termin i sposób rozliczenia dotacji.

Z kolei zakres pojęcia „wydatki bieżące” określa ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w brzmieniu obowiązującym w okresie objętym żądaniem pozwu, która w art. 124 ust. 3 stanowi, że wydatki bieżące jednostek budżetowych obejmują:

1) wynagrodzenia i uposażenia osób zatrudnionych w państwowych jednostkach budżetowych oraz składki naliczane od tych wynagrodzeń i uposażeń,

2) zakupy towarów i usług,

3) koszty utrzymania oraz inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek budżetowych i realizacją ich statutowych zadań,

4) koszty zadań zleconych do realizacji jednostkom zaliczanym i niezaliczanym do sektora finansów publicznych, z wyłączeniem organizacji pozarządowych.

Powyższe przepisy precyzuje rozporządzenie Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U z 2010 nr 38, poz. 207). Zgodnie z załącznikiem nr 4 do tego rozporządzenia pt. „Klasyfikacja paragrafów wydatków i środków” w pierwotnym brzmieniu do wydatków bieżących jednostek budżetowych zaliczane są wydatki sklasyfikowane w paragrafach: 401 do 418, 420 do 430, 432 do 470, 472, 474 do 478, 481, 482, 490 i 493 do 498.

Powódki dochodzą w oparciu o ww. przepisy części dotacji przysługującej na prowadzenie niepublicznego przedszkola wskazując, że w latach 2008-2016 została ona wypłacona w zaniżonej wysokości. Zdaniem Sądu strona powodowa słusznie twierdzi, że z analizy ww. przepisów wynika, że do podstawy ustalenia wysokości dotacji na uczniów przedszkoli niepublicznych należy wliczyć: wynagrodzenia i uposażenia osób zatrudnionych w jednostkach budżetowych oraz składki naliczane od tych wynagrodzeń, koszty utrzymania i inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek budżetowych i realizacją ich zadań statutowych.

W treści pozwu strona powodowa przedstawiła metodologię obliczenia podstawy naliczania dotacji oraz szczegółowe obliczenia wysokości niezapłaconej dotacji z lat 2008-2016, zaś w piśmie procesowym z dnia 12 grudnia 2018 r. przedstawiła tabelaryczne ujęcie kwot zaniżonych dotacji z podziałem na elementy składające się na wysokość dotacji i poszczególnych kategorii wydatków bieżących (pozew – k. 3-13; Tabele nr 1 i 2 – k. 738, 740).

Zdaniem Sądu na uwzględnienie zasługują twierdzenia strony powodowej co do tego, że należy uwzględnić wydatki związane z przedszkolem niezależnie od tego, gdzie zostały one zaplanowane. Wbrew twierdzeniom powódek, nie należy jednak uwzględniać kwot wyodrębnionych na rachunkach własnych. W tym zakresie przekonująca jest argumentacja strony pozwanej, że skoro te rachunki obejmują wpłaty rodziców lub innych osób, nie zaś wydatki gminy, to prawidłowe obliczenie dotacji nie powinno obejmować tych kwot. Sąd znane jest stanowisko sądów administracyjnych, jak również Sądu Najwyższego, zgodnie z którym niezależnie od umiejscowienia źródła finansowania wydatków, należy je uwzględnić. Argumentacja tych rozstrzygnięć opiera się na założeniu, że skoro ustawodawca w 2013 roku zmienił przepisy i stwierdził, że tych kwot wliczać nie należy to oznacza, iż poprzednio były one wliczane. W ocenie Sądu orzekającego równie uprawniona jest argumentacja, że skoro od 2013 roku jednoznacznie stwierdzono, że wydatków zgromadzonych na rachunkach wyodrębnionych nie należy wliczać do podstawy obliczania dotacji, stanowi to jedynie potwierdzenie stanu faktycznego, że kwot tych nie należało uwzględniać w podstawie obliczenia dotacji. Przekonujący jest argument, że na rachunku dochodów własnych mogły znajdować się wpłaty nie pochodzące od gminy, a pochodzące od rodziców i np. podmiotów korzystających z pomieszczeń przedszkola. Z tych względów należało przychylić się do argumentacji strony pozwanej, że nie może stanowić podstawy obliczenia dotacji kwota zgromadzona na rachunku dochodów własnych.

W tym miejscu należy odnieść się do zarzutów pozwanego, że podstawy dokonywania obliczeń nie mogą stanowić informacje zawarte w sprawozdaniach Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych za poszczególne lata. Pozwany wskazywał, że dokument ten nie stanowi części uchwały budżetowej i jest sporządzany na koniec roku, już po zamknięciu roku budżetowego. Stwierdził, że dokonywanie obliczenia dotacji na podstawie tego dokumentu uniemożliwiłoby jej przekazanie w 12 częściach – zgodnie z art. 90 ust. 4e u.s.o., a na pozwanego zostałoby nałożone zadanie niemożliwe do wykonania. Twierdzenia pozwanego wynikają z niezrozumienia twierdzeń powódek, które nie twierdziły, że dotacje nie powinny być ustalane w oparciu o planowane wydatki, których wysokość jest wskazywana w uchwałach budżetowych, lecz jedynie na potrzeby tego postępowania, dla uproszczenia obliczeń, przeprowadziły te obliczenia na podstawie kwot planowanych wydatków, wskazanych w sprawozdaniach Rb-28S.

Jak już wskazano wyżej, przy obliczaniu dotacji należy brać pod uwagę kwotę planowanych wydatków wskazaną w uchwale budżetowej, jednak w przypadku, gdy w ciągu roku uchwała ta jest zmieniana, kwota dotacji powinna zostać obliczona ponownie, przy uwzględnieniu tej zmienionej wysokości planowanych wydatków i – w przypadku, gdy w wyniku tej zmiany kwota dotacji wzrosła – pozwany powinien wyrównać różnicę od początku roku. Informacja zawarta w sprawozdaniu Rb-28S zawiera ostateczną planowaną kwotę wydatków w danym roku budżetowym, a zatem może stanowić podstawę do ustalenia kwoty dotacji należnej za dany rok. Dokument ten, jak słusznie wskazuje strona powodowa, stanowi źródło wiedzy koniecznej do wyliczenia kwot należnych dotacji. Z tych względów Sąd uznał zarzuty pozwanego w tym zakresie za nieuzasadnione.

Pozwany podnosił również, że strona powodowa nieprawidłowo uwzględnia jako wydatki przedszkoli publicznych wydatki realizowane w innych instytucjach miejskich, w szczególności na obsługę finansowo-księgową szkół i placówek w rozdziale 80114. Stanowisko to należy uznać za błędne.

Przedszkola niepubliczne ponoszą we własnym zakresie koszty obsługi ekonomiczno-administracyjnej i nawet jeśli usługi te wykonywane są faktycznie poza przedszkolem, to stanowią wydatek „w przedszkolu”. Okoliczność, że przedszkola i szkoły publiczne obsługiwane są centralnie w dzielnicowych biurach finansów oświaty nie stanowi podstawy do nieuwzględnienia tych wydatków przy obliczaniu kwoty dotacji. Z kolei w odniesieniu do wydatków w rozdziale 80148 pozwany sam wskazał, że wydatki związane z kosztami żywienia bardzo często ewidencjonowane były w podstawowym rozdziale działalności 80104 Przedszkola. Potwierdził jednak, że zarówno w przeszłości jak i obecnie wydatki te były uwzględnione w postawie obliczenia dotacji. Ostatecznie również zarzut pozwanego dotyczący błędnego wliczenia wydatków zawartych w rozdziale 80146 i 80145 jest niezasadny. Urzędy Dzielnic dysponowały środkami związanymi z działalnością przedszkolną określonymi w rozdziałach 80146 i 80195, jednak okoliczność ta nie przesądza o tym, że wydatków tych nie należy uznać za ponoszone w przedszkolach.

Powódki zastosowały metodologię obliczenia podstawy naliczania dotacji wydatków wspólnych ujętych w budżecie w dziale 801, wskazując jednocześnie, że z uwagi na brak danych z (...) W. dotyczących rozdziału tych wydatków na poszczególne typy i rodzaje placówek oświatowych, zastosowano uśredniony historyczny wskaźnik za okres dziesięcioletni (2004-2014) proporcjonalny wskaźnik 0,27 dla działów zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej, dokształcanie i doskonalenie nauczycieli i pozostała działalność wyliczony jako stosunek liczby dzieci w przedszkolach, których organem prowadzącym było (...) W. do liczby dzieci we wszystkich placówkach oświatowych objętych tym działem, dla których organem prowadzącym było (...) W.. Zaś dla działu stołówki szkolne i przedszkolne przyjęto, że działem tym objęta jest połowa uczniów szkół podstawowych oraz wszystkie dzieci uczęszczające do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych, wskaźnik taki wynosi zatem 0,49. Na potrzeby wskaźników liczba dzieci przyjęta została w oparciu o dane z GUS za tożsamy okres. Powyższa metodologia obliczenia wydatków wspólnych, przypadających na przedszkola prowadzone przez (...) W. jest prawidłowo, zaś konieczność zastosowania jej do całego okresu objętego wezwaniem wynika z tego, że (...) W. nie przekazało szczegółowych danych dotyczących wydatków wspólnych. Pozwany nie zakwestionował liczby dzieci za każdy rok uczęszczających do przedszkola powódek, jak również liczby dzieci uczęszczająca do przedszkoli publicznych, która stanowiła postawę do obliczenia wartości tej dotacji.

Sąd miał na uwadze zarzuty strony pozwanej w zakresie błędnego przyjęcia wysokości dotacji za rok 2016, gdzie w zakresie kwoty dochodów związanych z prowadzeniem przedszkoli: w rozdziale 80114 – powódki wskazały kwotę (...),00 zł zamiast (...) zł oraz w rozdziale 80149 – (...) zł zamiast (...) zł. O ile jednak kwota z rozdziału 80114 – (...),00 zł, jak podnosi pozwany, została zawyżona o kwotę (...) zł, to wskazując na nieprawidłowo określoną wysokość wydatków z rozdziału 80149 pozwany nie podaje źródła informacji, z którego miałaby wynikać kwota (...) zł. Pozwany zakwestionował, by informację o kwocie (...) zł w rozdziale 80149 powódki uzyskały z pisma Biura Edukacji z 9 lutego 2016 r. (znak (...)), gdyż w piśmie tym wyszczególniono jedynie wydatki w rozdziałach 80146, 80148 oraz 80195. Brak wskazania przez pozwanego źródła informacji w zakresie wysokość wydatków z rozdziału 80149 w 2016 roku (tj. wskazywanej jako prawidłowa kwoty (...) zł), uniemożliwia weryfikację obliczenia wysokości niezapłaconej dotacji we wskazanym roku. Z tych względów również w tym zakresie Sąd uznał, że pozwanemu nie udało się skutecznie zakwestionować wyliczeń strony powodowej.

Wskazaną w treści pozwu metodologię obliczenia wydatków wspólnych na przedszkola – poza wliczeniem do tych wydatków środków z Rachunków dochodów własnych – jako wszechstronną i wyczerpującą, Sąd przyjmuje jako podstawę także własnego rozstrzygnięcia, nie dostrzegając jednocześnie potrzeby ich uzupełnienia. Powielanie wyliczeń w pełnym zakresie nie jest więc celowe, zwłaszcza wobec wcześniejszego obszernego ich przytoczenia w treści pozwu.

Sąd ostatecznie oparł się na tabeli załączonej przez stronę powodową do pisma z 12 grudnia 2018 r., której strona pozwana skutecznie nie zakwestionowała. W piśmie z 24 grudnia 2018 r. strona pozwana – ustosunkowując się do twierdzeń powódek zawartych w piśmie procesowym z 12 grudnia 2018 r. – nie podnosiła zarzutu nieprawidłowości wyliczeń zawartych w Tabelach nr 1 i 2. Ponadto pozwany potwierdził, że „metodę obliczenia kwoty dotacji postulowaną przez powódki, tj. na podstawie planu wydatków na koniec roku, można hipotetycznie zastosować, ale tylko post factum, obliczając dotacje za lata minione” (k. 743). Okoliczność taka ma miejsce w niniejszej sprawie, gdyż powódki domagają się zasądzenia różnicy między należnymi kwotami dotacji, a kwotami faktycznie wypłaconymi na rzecz przedszkola za lata 2008-2016 (lata minione).

W Tabeli numer 2 zatytułowanej „Elementy składowe prawidłowej kwoty dotacji z podziałem na poszczególne kategorie wydatków bieżących”, dołączonej do pisma strony powodowej z 12 grudnia 2018 r. (Tabela nr 2, k. 740), w ostatniej kolumnie powódki wskazały wartość łącznej dotacji prawidłowej w latach 2008-2016, wliczając w latach 2008-2013 kwotę dotacji z tytułu wydatków z Rachunków dochodów własnych (kolumna nr 10). Sąd uznał, że nie może stanowić podstawy obliczenia dotacji kwota zgromadzona na rachunku dochodów własnych, dlatego też łączną kwotę dotacji z ostatniej kolumny za lata 2008-2013 pomniejszył o kwoty wskazane w kolumnie 10. Następnie Sąd pomnożył uzyskane kwoty przez liczbę dzieci (niesporne), uzyskując w ten sposób kwoty należnych dotacji, tj.: w 2008 r. – kwota 343 2014,50 zł, w 2009 r. – 610 137,09 zł, w 2010 r. – 824 279,04 zł, w 2011 r. – 788 880,28 zł, w 2012 r. – 794 104,85 zł, w 2013 r. – 817 433,20 zł, w 2014 r. – 759 608,40 zł, w 2015 r. – 641 094,75 zł, w 2016 r. – 681 460,46 zł.

W dalszej kolejności od wymienionych kwot Sąd odjął dotacje wypłacone przez (...) W.. Powódki w pozwie wskazały kwoty otrzymane przez pozwanego w latach 2008-2016 (pozew, k. 4v-12). Następnie tabelę dotacji przedstawiła strona pozwana (k. 530). Sąd zważył przy tym, że wskazywane przez strony wartości różniły się w zakresie dotacji przekazanych w latach 2012 i 2014. Powódki wskazywały, że w 2012 roku dotacja wyniosła 674 230,81 zł, zaś zdaniem pozwanego Miasta była o 1 705,41 zł wyższa. Z kolei w 2014 r. powódki kwotę dotacji określiły na 646 139,29 zł, zaś pozwane Miasto wskazało niższą wartość, tj. 644 836,74 zł (różnica wynosi 1 302,55 zł). Sąd w zakresie różnic w wypłaconych dotacjach przyjął, że w 2012 roku kwota faktycznie przekazanych dotacji wyniosła 675 936,22 zł, zgodnie z twierdzeniami pozwanego Miasta, który podnosił, że powódki pominęły w swych wyliczeniach wyrównanie za 2011 r. w kwocie 1 705,41 zł przekazane im dopiero w 2012 r. Natomiast w 2014 r. Sąd przyjął, że wypłacona dotacja była wyższa od twierdzeń pozwanego i wynosiła 646 139,29 zł (zgodnie z twierdzeniami strony powodowej).

Powyższe wyliczenia dały podstawy do przyjęcia, że w latach 2008 – 2016 różnica pomiędzy należnymi kwotami dotacji, a kwotami faktycznie przekazanymi wynosiła odpowiednio: 56 655,90 zł w 2008 roku, 113 762,07 zł w 2009 roku, 127 733,76 zł w 2010 roku, 160 543,10 zł w 2011 roku, 118 168,63 zł w 2012 roku, 144 268,40 zł w 2013 roku, 113 469,11 zł w 2014 roku, 39 449,86 zł w 2015 roku oraz 69 195,87 zł w 2016 roku. Sąd zauważa, że powódki w zakresie dotacji za lata 2014 i 2015 dochodziły niższych kwot, niż oszacowane przez Sąd różnice między dotacjami należnymi i wypłaconymi. Mając na uwadze treść art. 321 § 1 k.p.c. Sąd zasądził na rzecz strony powodowej kwoty w wysokościach wskazanych przez powódki, albowiem Sąd jest związany żądaniem zgłoszonym przez stronę i nie może orzec ponad żądanie.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał kwotę należnej, a dotychczas niewypłaconej części dotacji za sporny okres na kwotę łącznie 889 466,19 zł, w tym: 56 655,90 zł za rok 2008, 113 762,07 zł za rok 2009, 127 733,76 zł za rok 2010, 160 543,10 zł za rok 2011, 118 168,63 zł za rok 2012, 144 268,40 zł za rok 2013, 75 405,65 zł za rok 2014, 23 732,81 zł za rok 2015 oraz 69 195,87 zł za rok 2016.

Sąd, zasądzając dochodzone roszczenie podzielił je w równych częściach pomiędzy powódki. Brak jest podstaw do zasądzenia kwot do rąk jednej z powódek, czy też solidarnie, ponieważ wierzytelność przypada wspólnikom spółki cywilnej po połowie. Z uwagi na brak możliwości podzielenia między powódki zasądzonych kwot co do jednego grosza, kwoty z lat 2009, 2012, 2014 i 2015 nieznacznie się różnią.

Z tych względów Sąd uwzględnił powództwo do wskazanej wysokości uznając, że dalej idące żądanie podlegało oddaleniu.

Roszczenie o niewypłaconą dotację oświatową przedawnia się z upływem 10 lat, zgodnie z art. 118 k.c. Wypłata dotacji nie jest bowiem świadczeniem okresowym – dotacja jest świadczeniem jednorazowym, otrzymywanym w okresie roku, wypłacanym w comiesięcznych „ratach” (art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty). Należne odsetki ustawowe, zasądzone w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.p.c. – winny być liczone za poszczególne lata począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, za który dotacja miała być wypłacona. Dlatego też żądanie odsetek zostało w całości uwzględnione.

Mając na uwadze cofnięcie żądania pozwu ponad kwotę 1 664 179,79 zł ze zrzeczeniem się roszczenia, wyrażone na rozprawie w dniu 7 stycznia 2019 r. Sąd umorzył postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty 402,86 zł, na mocy art. 355 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 i 3 k.p.c., uznając skuteczność cofnięcia pozwu w tej części, o czym Sąd orzekł w punkcie I wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., obciążając strony kosztami procesu za I instancję i instancję zażaleniową, w tym powódki w udziałach po 23,50% i pozwanego w udziale 53%, przy czym szczegółowe rozliczenie kosztów pozostawił referendarzowi sądowemu.

Dodano: 5 lipca 2021, Opublikował(a): Iwona Lubańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Tadeusz Bulanda
Data wytworzenia informacji: 21 stycznia 2019