I C 169/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2023-11-09
Sygn. akt I C 169/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 20 października 2023 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący sędzia (del.) Marcin Polit
Protokolant stażysta Dominika Głębocka
po rozpoznaniu w dniu 25 września 2023 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa M. I. i S. I.
przeciwko (...) S.A. w W.
o zapłatę
zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. łącznie na rzecz M. I. i S. I. kwotę 22 400 (dwadzieścia dwa tysiące czterysta) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 lutego 2014 roku do dnia 31 stycznia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;
oddala powództwo w pozostałej części;
zasądza od powodów M. I. i S. I. na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 7 563,41 zł (siedem tysięcy pięćset sześćdziesiąt trzy złote i czterdzieści jeden groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;
nakazuje pobranie od powodów M. I. i S. I. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwoty 1 506,57 zł (tysiąc pięćset sześć złotych i pięćdziesiąt siedem groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
Sygn. akt I C 169/21
UZASADNIENIE
Pozwem wniesionym do tut. Sądu w dniu 3 sierpnia 2013 roku (data stempla pocztowego – k. 43) powodowie M. I. i S. I. wnieśli o zasądzenie na ich rzecz solidarnie od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego (...) z siedzibą w W.:
400 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty z tytułu odszkodowania za szkodę poniesioną w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości przy ul. (...) w W., wskutek utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania (OOU) w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości strony powodowej z tego powodu;
200 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty z tytułu odszkodowania za szkodę obejmującą koszty związane z rewitalizacją akustyczną w zakresie nieruchomości w związku z narażeniem budynku powodów na podwyższony poziom hałasu spowodowanego oddziaływaniem akustycznym lotniska (...) im. (...) w W.;
ustalenie odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości w zakresie ubytku wartości przedmiotowej nieruchomości, ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości i kosztów na rewitalizację (izolację) akustyczną budynku mieszkalnego;
zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
(pozew – k. 2-6)
W piśmie z dnia 10 stycznia 2014 roku strona powodowa oświadczyła, że modyfikuje żądanie pozwu w zakresie roszczenia pieniężnego i wnosi o zasądzenie kwot 250 000 zł (zamiast wyżej wskazanej kwoty 400 000 zł) oraz 50 000 zł (zamiast wyżej wskazanej kwoty 200 000), tj. łącznej kwoty 300 000 zł (pismo – k. 55).
Zarządzeniem z dnia 5 lutego 2014 roku tut. Sąd zwrócił pozew z uwagi na jego nieopłacenie w terminie (zarządzenie – kk. 63-64).
Na skutek wniesionego w dniu 24 lutego 2014 roku (data stempla pocztowego – k. 71v.) wniosku o nadanie sprawie nowej sygnatury i dalsze prowadzenie sprawy, zarządzeniem z dnia 17 marca 2014 roku wpisano sprawę pod nowy numer w repertorium C (wniosek – k. 70; zarządzenie – k. 73).
W odpowiedzi na pozew wniesionej do tut. Sądu w dniu 29 kwietnia 2014 roku (data stempla pocztowego – k. 163) pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz od pozwanych zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na pozew – k. 79-93).
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Uchwałą nr(...)Sejmiku Województwa (...) z 20 czerwca 2011 r. ((...)) (dalej: Uchwała), został utworzony obszar ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. (dalej: OOU) zgodnie z przepisami ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony Środowiska. Uchwała weszła w życie 3 sierpnia 2011 r.
M. I. i S. I. są współwłaścicielami, na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości położonej przy ul. (...) w W., położonej w obrębie (...), na działce nr (...), dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie XIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) (odpis KW – kk. 16-17, zaświadczenie prezydenta (...) W. w oparciu o dane z ewidencji gruntów i budynków – k. 636).
Nieruchomość położona przy ul. (...) zgodnie z załącznikami do Uchwały została w całości objęta obszarem ograniczonego użytkowania, co zostało zapisane pod pozycją (...)załącznika nr 6 do uchwały nr (...)Sejmiku Województwa (...) stanowiącego wykaz działek ewidencyjnych, które znajdują się na OOU (uchwała wraz z załącznikiem nr 6 – kk. 18-22; mapy – kk. 105-108; opinia biegłej z zakresu (...) – k. 583).
Objęcie nieruchomości, na której zamieszkują powodowie wywołuje ograniczenia i niedogodności co do sposobu korzystania z nieruchomości związane z hałasem powodowanym przez startujące z (...)samoloty, mikrodrgania odczuwane w budynku oraz osiadający się pył na oknach i parapetach (zeznania powoda S. I. – kk. 222-223; zeznania pozwanej M. I. – k. 223).
Wartość rynkowa nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) wg stanu na dzień sprzed wejścia w życie Uchwały nr(...)oraz wg cen i warunków rynkowych aktualnych na dzień sporządzenia opinii (tj. na dzień 6 listopada 2018 roku) wyniosła(...) zł, zaś wg stanu na dzień 4 sierpnia 2011 r. oraz wg cen i warunków rynkowych aktualnych na dzień wykonania opinii wyniosła (...)zł – tym samym różnica między tymi kwotami wynosi (...) zł, a zatem różnica procentowa wynosi 23,553%. Biorąc zaś pod uwagę sytuację rynkową innych, podobnych nieruchomości, spadek wartości we wskazanym okresie był o 1,433% większy niż w przypadku nieruchomości spoza OOU. Rzeczywista utrata wartości nieruchomości przy ul. (...) w W. z tytułu wprowadzenia OOU wynosi natomiast (...) zł (opinia biegłej M. G. z zakresu wyceny nieruchomości – kk. 576-636).
Pismem datowanym na dzień 1 sierpnia 2013 roku, a nadanym w placówce pocztowej w dniu 2 sierpnia 2013 roku M. I. i S. I. wezwali Przedsiębiorstwo Państwowe (...) z siedzibą w W. (poprzednia nazwa pozwanego) do zapłaty łącznej kwoty 1 400 000 zł z tytułu odszkodowania za szkodę polegającą na utracie wartości nieruchomości (600 000 zł), za szkodę w związku z ograniczeniem korzystania z nieruchomości, niedogodnościami spowodowanym wprowadzeniem OOU (500 000 zł) oraz za szkodę w związku z koniecznością poniesienia nakładów na izolację akustyczną budynku posadowionego na nieruchomości (300 000 zł; pismo wraz z potwierdzeniem nadania – kk. 23-26).
Jednocześnie pismem datowanym na dzień 2 sierpnia 2013 roku i nadanym w placówce tego samego dnia powodowie skierowali do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie wniosek o zawezwanie do próby ugodowej w sprawie o zapłatę wskazanej wyżej łącznej kwoty 1 400 000 zł. Wniosek został doręczony Przedsiębiorstwu Państwowemu (...) w W. w dniu 5 listopada 2013 roku. Ugoda nie została zawarta (pismo wraz z potwierdzeniem nadania – kk. 198-201; akta XV GCo 2160/13: z.p.o. – k. 15, protokół – k. 21).
S. I. i M. I. nie dokonali żadnych prac i nie ponieśli żadnych kosztów z tytułu rewitalizacji (wprowadzenia izolacji) akustycznej zamieszkiwanego budynku mieszkalnego na nieruchomości przy ul. (...) (oświadczenie – k. 803).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego i w pełni dał wiarę wskazanym, załączonym do pism procesowym dokumentom oraz zeznaniom powodów – ich wiarygodność nie była podważana przez żadną ze stron.
Podstawę ustaleń faktycznych stanowiła jednak przede wszystkim opinia biegłej z zakresu wyceny nieruchomości M. G.. W ocenie Sądu brak było podstaw do podważania prawidłowości przedstawionych przez biegłą ustaleń. Biegła odniosła się również w sposób wyczerpujący do wszelkich stawianych przez strony zarzutów, obszernie argumentując swoje stanowisko i brak było podstaw do zakwestionowania głównych ustaleń biegłej. W toku postępowania toczącego się od 2014 roku Sąd dopuścił szereg dowodów z opinii i opinii uzupełniających biegłych, w ocenie Sądu opinia biegłej M. G. była jednak najwłaściwsza z uwagi na zastosowaną metodologię, bowiem biegła:
dokonała oszacowania wartości rynkowej nieruchomości wycenianej na datę sprzed wejścia w życie Uchwały nr (...)oraz wartości rynkowej w dacie sporządzenia opinii;
wybrała dwie nieruchomości podobne do nieruchomości wycenianej znajdujące się poza OOU, oszacowała ich wartości rynkowe na datę sprzed wejścia w życie Uchwały nr 76/11 oraz ich wartości rynkowe w dacie sporządzenia opinii
obliczyła różnice procentowe wzrostu lub spadku wartości przedmiotowej nieruchomości dla obydwu dat oraz obliczono różnice procentowe wzrostu lub spadku wartości dwóch nieruchomości podobnych;
skorygowano otrzymają różnicę wzrostu lub spadku wartości nieruchomości wycenianej o uśrednioną otrzymają różnicę wzrostu lub spadku wartości nieruchomości podobnych (opinia uzupełniająca – k. 669).
Tak przeprowadzona procedura pozwoliła stwierdzić, że nastąpiła zmiana wartości rynkowej nieruchomości na skutek utworzenia OWU wynosząca 1,43%. Jednocześnie – w przeciwieństwie do uzupełniającej opinii biegłego M. C. (kk. 450-499) – nie podlegała podnoszonym zarzutom strony powodowej dotyczącej tego, że nieruchomości wybrane celem porównania spadku wartości rynkowych znajdowały się w obrębie innych dzielnic W., a zatem nie podlegało kwestionowaniu ich podobieństwo do podlegającej badaniu nieruchomości przy ul. (...).
Sąd nie dał wiary twierdzeniom strony powodowej, jakoby występowała konieczność rewitalizacji akustycznej (wprowadzenia izolacji) na nieruchomości w związku z narażeniem budynku powodów na podwyższony poziom hałasu spowodowanego oddziaływaniem akustycznym lotniska (...) im. (...) w W., z uwagi na rzekome przekroczenie dopuszczalnych przepisami prawa norm. Podstawą do wykazania takiej okoliczności powinna być – podobnie jak w zakresie roszczenia objętego pkt 1 petitum pozwu – opinia biegłego, konkretnie z zakresu akustyki (co zostało również stwierdzone przez biegłego ds. budownictwa S. K. w piśmie z dnia 26 kwietnia 2016 roku k. 394-395), jednak postanowieniem z dnia 28 października 2016 roku (k. 427) Sąd ostatecznie pominął ten dowód z uwagi na nieuiszczenie zaliczki na poczet kosztów tej opinii. Skoro mimo wezwania strona powodowa zaliczki nie wpłaciła, Sąd był uprawniony do pominięcia tego dowodu i działanie to było zgodne z obowiązującymi przepisami i racjonalną oraz celowościową wykładnią w/w norm prawnych. Wskazać należy, iż z art. 130 4 §1 k.p.c. wynika jednoznacznie, że strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. Jeżeli okazuje się, że przewidywane lub rzeczywiste wydatki są większe od wniesionej zaliczki, przewodniczący wzywa o jej uzupełnienie w trybie określonym w §2. Stosownie zaś do §5, w razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami, co też uczynił. Jednocześnie brak było przy tym podstaw do tego, aby Sąd przeprowadzał wskazany dowód z urzędu.
Z uwagi na dokonanie powyższych ustaleń, należało pominąć dowód z pozostałych, a także dalszych opinii biegłych jako mających wykazać okoliczności, które już zostały rozstrzygnięte oraz zmierzających jedynie do przedłużania postępowania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części dotyczącej roszczenia odszkodowawczego z tytułu spadku wartości nieruchomości w wysokości 22 400 zł. W zakresie pozostałym powództwo podlegało oddaleniu.
Zgodnie z art. 129 ust. 1-2 p.o.ś. (w brzmieniu obowiązującym na datę uchwały przez Sejmik Województwa (...) nr(...)), jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części. W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Zgodnie z art. 136 ust. 2 i 3 p.o.ś., obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania. W razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.
Podstawą powyższych roszczeń może być ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości poprzez stworzenie obszaru ograniczonego użytkowania (vide- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2010 r., sygn. II CSK 602/09). W orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtował się pogląd, zgodnie z którym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości według art. 129 ust. 2 p.o.ś. jest już samo ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania. W związku z ustanowieniem takiego obszaru dochodzi do zawężenia granic własności i tym samym ścieśnienia wyłącznego władztwa właściciela względem nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania, który będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, w tym hałas.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 p.o.ś., stworzenie obszaru ograniczonego użytkowania może mieć miejsce, jeżeli z przeglądu ekologicznego albo z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo z analizy porealizacyjnej wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu. Obszar ograniczonego użytkowania dla przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko lub dla zakładów lub innych obiektów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako takie przedsięwzięcie, określa się na zasadach wskazanych w art. 135 ust. 2 p.o.ś. Przepis ten zawiera delegację do określenia obszaru ograniczonego użytkowania, jak również wskazuje rodzaj aktu prawnego, w drodze którego następuje jego utworzenie.
Nieruchomość przy ul. (...) w W. znajduje się na obszarze ograniczonego użytkowania, o którym mowa w uchwale nr (...)Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. Zatem już samo objęcie nieruchomości powodów obszarem ograniczonego użytkowania doprowadziło do ograniczenia sposobu korzystania z tej nieruchomości, o którym mowa w art. 129 p.o.ś.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że powodom przysługiwała w niniejszej sprawie legitymacja czynna do wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym wywodzonym z ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania na podstawie uchwały Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. Legitymowanym czynnie do wystąpienia z roszczeniem o zapłatę odszkodowania za zmniejszenie wartości nieruchomości jest wyłącznie osoba, która była właścicielem nieruchomości w dacie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Powodowie są i byli współwłaścicielami nieruchomości w tej dacie.
Zgodnie z art. 129 ust. 4 p.o.ś. (w brzmieniu obowiązującym w dniu wejścia w życie Uchwały) z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Jak wskazuje się w orzecznictwie, dla zachowania wskazanego terminu wystarczające jest: wniesienie pozwu, wezwanie zobowiązanego do zapłaty czy wezwanie do próby ugodowej (zob. uchwała SN z 15.09.2017 r., III CZP 37/17, LEX nr 2353034, OSNC 2018/7–8, poz. 68).
Przedmiotowa Uchwała weszła w życie po upływie 14 dni od dnia jej opublikowania 20 lipca 2011 r., więc powodowie wnosząc do Sądu wniosek o zawezwanie do próby ugodowej w dniu 2 sierpnia 2013 r. zachowali dwuletni termin (który upływał w dniu 4 sierpnia 2013 r.) na wniesienie tego roszczenia, wynikający z art. 129 ust. 4 p.o.ś. W tym miejscu należy zaznaczyć, że choć przepis z art. 129 ust. 4 p.o.ś. został uznany za niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 marca 2018 r. sygn. akt K 2/17 (Dz.U.2018.534), to zgodnie z tym wyrokiem miał on utracić moc z dniem 15 marca 2019 r. Tym samym przepis ten znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie, a orzeczenie TK nie ma wpływu na niniejsze postępowanie w tym zakresie.
Mając natomiast na względzie treść uchwały Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 2022 r. (III CZP 81/22) wskazać należy, że wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na niemożność zachowania standardów ochrony środowiska przed hałasem w związku z funkcjonowaniem lotniska (art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1973) nie stanowi samodzielnej podstawy roszczenia odszkodowawczego z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, określonego w art. 129 ust. 2 tej ustawy.
Art. 129 ust. 2 p.o.ś. powinien być wykładany ściśle, co wynika z charakteru odpowiedzialności odszkodowawczej przewidzianej w związku z ustanowieniem OOU, które jest legalnym działaniem władzy publicznej. Szkoda polegająca na zmniejszeniu wartości nieruchomości musi pozostawać w związku przyczynowym z takim „ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości”, które wprowadza akt prawa miejscowego, ustanawiający obszar ograniczonego użytkowania. Szkodzie relewantnej odpowiadają zatem jedynie majątkowe następstwa wprowadzonych na takim terenie nakazów, zakazów i zaleceń.
Z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wynika, że lokalizacja w obszarze ograniczonego użytkowania w przypadku nieruchomości powodów przyczyniła się do spadku poziomu jego wartości rynkowej w nieznacznym stopniu, tj. w zakresie 1,43% w porównaniu do innych, podobnych nieruchomości, nieobjętych jednak OOU. Z opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości wynika, że objęcie nieruchomości OOU miało wpływ na spadek wartości rynkowej lokalu o kwotę 22 400 zł. Tym samym żądanie zapłaty kwoty pieniężnej tytułem odszkodowania z tego tytułu podlegało uwzględnieniu w zakresie tej właśnie kwoty.
Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś., w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. Z kolei w §6 Uchwały z dnia 20 czerwca 2011 r. określono, że w nowoprojektowanych budynkach należy zapewnić izolacyjność akustyczną ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów – zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane i przepisami wykonawczymi do tej ustawy, zaś w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające klimat akustyczny w pomieszczeniach zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane i przepisami wykonawczymi do tej ustawy.
Zgodnie z art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c. w procesie cywilnym ciężar przedstawienia dowodów spoczywa na stronach. Jeżeli dana strona z określonego faktu wywodzi skutki prawne, powinna ten fakt udowodnić. Istota rozkładu ciężaru dowodu w procesie cywilnym sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Nie jest zadaniem Sądu zastępowanie stron w czynnościach, do których obliguje je art. 232 k.p.c. W szczególności Sąd nie jest zobowiązany do uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych, pozwalających na ich udowodnienie. Nie ma też obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. To strony, nie zaś Sąd są dysponentem toczącego się postępowania i one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik (tak m.in. wyrok SA w Łodzi z dnia 9 stycznia 2019, sygn. akt I ACa 286/18, LEX nr 2637805; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 maja 2018, sygn. akt I ACa 62/18, LEX nr 2519222).
W myśl przytoczonych przepisów to na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie. Reguła ta nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji, gdy strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, co miało miejsce w niniejszej sprawie. Jeśli strona powodowa dochodziła roszczenia odszkodowawczego z tytułu kosztów związanych z rewitalizacją akustyczną, powinna była skutecznie wykazać, że takie koszty rzeczywiście poniosła, czego jednak nie uczyniła. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 października 2022 r., (sygn. III CZP 100/22, OSNC 2023, nr 6, poz. 58) stwierdził bowiem wprost, że właścicielowi nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania, o której mowa w art. 135 p.o.ś, nie przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, jeżeli koszty te nie zostały poniesione. Sąd w całości pogląd ten podziela. Powodowie nie ponieśli żadnych kosztów z tego tytułu, a zatem już z tego względu powództwo w tym zakresie jest niezasadne.
Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że dla stwierdzenia, czy ta rewitalizacja jest potrzebna, fundamentalne znaczenie ma rozstrzygnięcie, czy na terenie tej nieruchomości faktycznie zostały przekroczone maksymalne wskaźniki natężenia hałasu, określone Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 112). Ciężar dowodu co do wykazania tej okoliczności spoczywa na osobie poszkodowanej (a w tym wypadku na stronie powodowej). Ustalenie wskazanej okoliczności wymagało uzyskania wiadomości specjalnych, którymi Sąd nie dysponuje. Strona powodowa jednak nie uiściła stosownej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, Sąd był uprawniony do pominięcia tego dowodu i działanie to było zgodne z obowiązującymi przepisami i racjonalną oraz celowościową wykładnią w/w norm prawnych. Jak już wskazano wyżej, z art. 130 4§1 k.p.c. wynika jednoznacznie, że strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. Jeżeli okazuje się, że przewidywane lub rzeczywiste wydatki są większe od wniesionej zaliczki, przewodniczący wzywa o jej uzupełnienie w trybie określonym w §2. Stosownie zaś do §5, w razie nieuiszczenia zaliczki Sąd pominie czynność połączoną z wydatkami, co też uczynił. Jednocześnie brak było przy tym podstaw do tego, aby Sąd przeprowadzał wskazany dowód z urzędu.
Strona powodowa nie wykazała tym samym, że przekroczono dopuszczalny przepisami prawa poziom hałasu, a co za tym idzie izolacyjność akustyczna budynku przy ul. (...) w W. nie spełnia wymagań określonych w Polskich Normach w dziedzinie akustyki budowlanej i konieczne jest wprowadzenie jej modernizacji.
M. I. i S. I. są małżonkami. Art. 31§1 k.r.o. stwarza domniemanie przynależności do majątku dorobkowego przedmiotów majątkowych nabytych w czasie trwania wspólności ustawowej. Powodowie nie obalili domniemania wynikającego z art. 31§1 k.r.o., tj. nie wykazali, by został ustanowiony pomiędzy nimi inny ustrój majątkowy, w związku z czym niezasadnym było żądanie zasądzenia określonej w pozwie kwoty solidarnie. Tym samym Sąd zasądził żądaną kwotę łącznie na rzecz powodów.
Od zasądzonej kwoty 22 400 zł Sąd zasądził odsetki ustawowe od dnia 24 lutego 2014 r., tj. od dnia złożenia wniosku o wpisanie pod nowy numer sprawy wszczętej na skutek wniesionego pozwu (uprzednio zwróconego wskutek braków formalnych) do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetki ustawowe za opóźnienie od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. Wyszczególnienie powyższe wynika z treści art. 2 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830), nowelizującej brzmienie art. 359 k.c. oraz art. 481 k.c. Roszczenie niewątpliwie stało się wymagalne przed dniem 24 lutego 2014 roku (z uwagi na skierowane w dniu 2 sierpnia 2013 roku pisma – wezwanie do zapłaty oraz wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, który został doręczony pozwanemu w listopadzie 2013 roku), a zatem nie było przeszkód do zasądzenia ww. odsetek od dnia wskazanego przez stronę powodową.
Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w pkt I-II wyroku.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98§1, art. 98§3 i art. 99 k.p.c., stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik procesu, przyjmując, że powodowie wygrali niniejszy proces w 7,47% a pozwany w 92,53%. Koszty poniesione przez stronę powodową wyniosły 29 234 zł i na tą kwotę złożyły się: opłata od pozwu w wysokości 15 000 zł, wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 7.200 zł (§6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 461 z późn. zm.), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 34 zł i zaliczki uiszczone tytułem pokrycia wynagrodzenia biegłego w wysokości łącznej 7.000 zł (k. 201, k. 285, k. 399, k. 501, k. 564). Pozwany poniósł koszty w wysokości 10 534,09 zł, na którą to kwotę złożyły się: wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 7.200 zł oraz zaliczki na poczet wynagrodzeń biegłych w wysokości łącznej 3 334,09 zł (k. 285, k. 565, k. 645, k. 747). Biorąc pod uwagę wynik sprawy, powodom należy się więc kwota 2 183,78 zł zaś pozwanemu kwota 9 747,19 zł, zatem po kompensacji, należało zasądzić od powodów na rzecz pozwanego kwotę 7 563,41 zł, o czym orzeczono jak w pkt III wyroku.
W przedmiocie nakazania pobrania od powodów kwoty 1.506,57 zł tytułem kosztów poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa Sąd orzekł zgodnie z art. 98§1 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 u.k.s.c. Koszty poniesione przez Skarb Państwa tymczasowo tytułem pokrycia wynagrodzeń biegłych wyniosły 3 789,66 zł (k. 285, k. 328, k. 501, k. 560, k. 645, k. 676, k. 714, k. 731). Stosownie do wyniku sprawy, powodowie powinni ponieść koszty z tego tytułu w wysokości 3 506,57 zł, zaś pozwany w wysokości 283,09 zł. Z uwagi zaś na pozostające na rachunku Skarbu Państwa niewykorzystane zaliczki (k. 757, k. 747), należało owe zaliczki przeksięgować na rachunek Skarbu Państwa tytułem pokrycia tych kosztów, zaś w zakresie pozostałej w wyniku powyższego kwoty 1 506,57 zł nakazać jej pobranie od powodów, o czym orzeczono w pkt IV wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia () Marcin Polit
Data wytworzenia informacji: