I C 176/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-03-12
Sygn. akt I C 176/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 18 grudnia 2024 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący sędzia Marcin Polit
Protokolant Jakub Wojdyna
po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2024 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa D. W.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki D. W. kwotę 49 390 (czterdzieści dziewięć tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:
1. od kwoty 49 340 (czterdzieści dziewięć tysięcy trzysta czterdzieści) złotych od dnia 28 lutego 2022 roku do dnia zapłaty,
2. od kwoty 50 (pięćdziesiąt) złotych od dnia 11 marca 2023 roku do dnia zapłaty;
II. oddala powództwo w pozostałej części;
III. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki D. W. kwotę 4 297,56 zł (cztery tysiące dwieście dziewięćdziesiąt siedem złotych i pięćdziesiąt sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu – z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty;
IV. nakazuje pobranie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych:
1. od powódki D. W. kwoty 638,29 zł (sześćset trzydzieści osiem złotych i dwadzieścia dziewięć groszy),
2. od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 1 134,56 zł (tysiąc sto trzydzieści cztery złote i pięćdziesiąt sześć groszy).
Sygn. akt I C 176/23
UZASADNIENIE
Pozwem wniesionym do tut. Sądu w dniu 4 stycznia 2023 roku (data stempla pocztowego – k. 92) powódka D. W. zastępowana przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. (dalej: (...) S.A.) na rzecz powódki:
1. kwoty 69 700 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 lutego 2022 roku do dnia zapłaty. Ponadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego;
2. kwoty 7 194,86 zł tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 lutego 2022 roku do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że doznała krzywdy w postaci cierpień fizycznych na skutek wypadku komunikacyjnego (pozew – kk. 3-9).
W odpowiedzi na pozew z dnia 10 marca 2023 roku (data stempla pocztowego – k. 121) pozwany (...) S.A. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego obliczonego według norm przepisanych. Pozwany wskazał, że:
-
-
część dochodzonych w ramach roszczenia kwot została już zapłacona powódce,
-
-
dochodzone zadośćuczynienie jest zawyżone,
-
-
niezasadne jest dochodzenie odsetek od zadośćuczynienia za okres poprzedzający wyrokowanie,
-
-
powódka nie wykazała zasadności dochodzenia zwrotu kosztów zakupu materaca pneumatycznego i wskazanych lekarstw,
-
-
kwestionuje konieczność sprawowania opieki nad powódką we wskazywanym wymiarze 540 godzin, a także zastosowaną stawkę za godzinę opieki.
(odpowiedź na pozew – kk. 108-113).
W dalszym toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 7 lipca 2021 roku miał miejsce wypadek komunikacyjny, którego sprawcą był kierujący pojazdem marki S. o nr rej. (...) (w chwili zdarzenia ubezpieczony u (...) S.A. w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych – okoliczność bezsporna, przyznana przez pozwanego), a poszkodowaną była D. W., która na skutek zdarzenia – przebywając wówczas na wakacjach z matką i siostrami, siedząc na siedzeniu pasażera – straciła przytomność i doznała znacznych obrażeń ciała. Po wykonaniu czynności ratunkowych przez ratowników medycznych została przetransportowana do (...) Szpitala Zespolonego w E. na (...). Po przeprowadzeniu badań stwierdzono u niej: zwichnięcie prawego stawu biodrowego, złamanie III i IV kości śródręcza prawego, a także nieprzemieszczone złamanie głowy kości udowej prawej (które zakwalifikowano do leczenia zachowawczego). W dniu 8 lipca trafiła na Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej w ww. szpitalu. W dniu 9 lipca 2021 roku D. W. została poddana zabiegowi operacyjnemu – otwartego nastawienia i zespolenia wewnętrznego kości III i IV śródręcza prawego. Zastosowano stabilizator stawu biodrowego. W dniu 14 lipca 2021 roku pacjentkę wypisano z zaleceniami: zakazu poruszania stawem biodrowym prawym, oszczędzanie kończyny górnej prawej, zakazu obciążania jej przez co najmniej 3 miesiące oraz zakazu jakiegokolwiek obciążania kości udowej. Skierowano ją także do poradni rehabilitacyjnej. Zwolnienie lekarskie wystawiono do dnia 10 października 2021 roku.
(karta informacyjna – kk. 13-14; dokumentacja medyczna – kk. 29-52, kk. 193-228 karta medycznych czynności ratunkowych – k. 186; opinia biegłego – k. 299; zeznania świadek A. J. – protokół k. 266; zeznania świadek R. W. – protokół kk. 267-268v.).
Od momentu wypisania ze szpitala D. W. wymagała całodobowej opieki przez 12 tygodni w zakresie:
-
-
mycia i ubierania – 3,5h w tygodniu,
-
-
toalety – 3,5h w tygodniu,
-
-
przemieszczania – 3,5h w tygodniu,
-
-
przygotowywania posiłków – 3h w tygodniu,
-
-
utrzymania porządku – 1,5h w tygodniu,
-
-
załatwiania spraw poza domem – 1,5h w tygodniu.
(opinia biegłego – k. 300).
Zwolnienie lekarskie zostało następnie przedłużone – od dnia 11 października do dnia 2 grudnia 2021 roku, a następnie do dnia 4 stycznia 2022 roku (e-zwolnienie – k. 53, k. 54; orzeczenie M. – k. 21).
W dniu 19 sierpnia 2021 roku D. W. stawiła się w poradni urazowo-ortopedycznej w Centrum (...) w C.. Stwierdzono dość znaczne ograniczenie zakresu zgięcia stawu MCP III-V oraz stawów PIP III-IV. Zalecono ćwiczenia zakresu ruchomości stawów palców, wydano skierowanie na rehabilitację domową. Ponadto pacjentka została skierowana do poradni chirurgii szczękowo-twarzowej z uwagi na silne bóle żuchwy (skierowanie – kk. 55-56; historia zdrowia i choroby – k. 59; zeznania powódki – protokół k. 269).
Następnie w ramach wizyty w dniu 9 września 2021 roku w poradni urazowo-ortopedycznej w Centrum (...) w C. stwierdzono jedynie umiarkowaną poprawę zakresu ruchomości stawów palców. Skierowano ponownie do oddziału rehabilitacji oraz do poradni rehabilitacyjnej. Dopiero wtedy zezwolono jej na siadania, a za 3 tygodnie na częściowe obciążanie prawej kończyny dolnej (historia zdrowia i choroby – k. 59).
Kolejno w ramach wizyty w dniu 14 października 2021 roku stwierdzono znaczną poprawę w obrębie biodra, poruszanie się w domu bez kul. Wciąż występowały dolegliwości bólowe – choć jedynie przy przywodzeniu w stawie biodrowym. Stwierdzono brak poprawy w obrębie prawej ręki – brak poprawy zgięcia stawów MCP i PIP (historia zdrowia i choroby – k. 59).
W dniu 2 grudnia 2021 roku D. W. zgłosiła znaczną poprawę po rehabilitacji, pełny zakres ruchomości palców, brak dolegliwości bólowych (historia zdrowia i choroby – k. 180v.)
W ramach wizyty w dniu 23 czerwca 2022 roku D. W. zgłosiła utrzymujące się uczucie przeskakiwania na przedniej powierzchni biodra prawego, w trakcie którego obecny jest ból. Zgłosiła też chęć usunięcia płyty z prawej ręki z uwagi na wyczuwanie jej przy palpacji (historia zdrowia i choroby – k. 70, k. 180v.).
D. W. przebywała w szpitalu – (...)w C., na oddziale chirurgii urazowo-ortopedycznej, w dniach 15-17 sierpnia 2022 roku celem usunięcia materiału zespalającego znajdującego się w prawej ręce. W trakcie operacji stwierdzono jednak, że z uwagi na nietypowość rodzaju materiału zespalającego, zespolenia nie da się usunąć i jedynie ponownie ranę zaszyto i założono opatrunek, zalecając ew. usunięcie zespolenia w ośrodku operującym pierwotnie (karta informacyjna – kk. 71-72, kk. 243-244; dokumentacja medyczna – kk. 156-178).
Po wykonaniu badania USG okolicy biodra prawego w dniu 14 lipca 2023 roku stwierdzono: „przyczepy ścięgniste tej okolicy pogrubiałe cechy płynu wokół” pogrubiałą błonę maziową, przerost fałdów błony maziowej (wynik badania – k. 245-246).
D. W. przebywała ponownie w szpitalu – (...) w C., na oddziale chirurgii urazowo-ortopedycznej, w dniach 15-16 marca 2024 roku. Wykonano planowy zabieg operacyjny – artroskopię stawu biodrowego prawego – usunięcie nawarstwień kostnych na granicy głowy i szyjni kości udowej w części przedniej i górno-bocznej, uwolnienie przykurczonej torby stawowej, nacięcie ścięgnistej części mięśnia biodrowo-lędźwiowego, plastykę obrąbka stawowego, stabilizację JuggerKnot, plastykę i uzupełnienie ubytków w zakresie ogniska chondromalacji głowy kości udowej preparatem C.. Po zabiegu zalecono m.in. poruszanie się z pomocą kul łokciowych, częściowe obciążanie kończyny dopiero po 4 tygodniach od operacji, ćwiczenia kończyny dolnej, zażywanie leków (karta informacyjna – kk. 328-330; protokół zabiegu operacyjnego – kk. 332-333). Następnie pacjentka odbywała fizjoterapię w dniach 20-31 maja 2024 roku, za które poniosła koszty w kwocie 600 zł, a podczas kolejnych wizyt kontrolnych w dniach 30 kwietnia i 4 czerwca 2024 roku przedłużano zwolnienie lekarskie kolejno do dnia 31 maja i 7 czerwca 2024 roku (historia zdrowia i choroby – k. 331; rachunek – k. 334; informacja fizjoterapeuty – k. 335).
D. W. zmagała i zmaga się z licznymi utrudnieniami zdrowotnymi w związku z wypadkiem: ograniczenia funkcjonalne stawu biodrowego prawego, statyczne i dynamiczne ograniczenia kończyny dolnej prawej, ograniczona jest funkcja ręki prawej (przez obecność metalowej płytki), z blizną stanowiącą defekt kosmetyczny, miała też ograniczony, utykający chód. Zmagała się też ze znacznymi dolegliwościami bólowymi, określanymi nawet na 10/10, które ustępowały stopniowo do 2/10 po wysiłku. Dochodzenie do pełnej sprawności przychodziło powoli, z problemami (zwapnienie, niedostateczny zrost kości), w dalszym ciągu odczuwane są dolegliwości ze strony biodra. Nie może dźwigać większych ciężarów. Rokowania są niepewne – możliwe są dalsze ograniczenia ruchomości prawej ręki, zaś jeśli chodzi o biodro prawe – istnieje prawdopodobieństwo rozwoju zmian zwyrodnieniowych z ograniczeniem funkcji, dolegliwościami subiektywnymi, prawdopodobna jest w przyszłości konieczność kolejnego leczenia operacyjnego (aloplastyki stawu, założenia endoprotezy), celem poprawy ruchomości biodra prawego (orzeczenie o stanie zdrowia M. – k. 16; opinia biegłego – k. 299; karta wizyty – kk. 362-363; zeznania świadek A. J. – protokół kk. 266-267; zeznania świadek R. W. – protokół kk. 267-268; zeznania powódki – protokół kk. 268v.-270).
W związku z wypadkiem komunikacyjnym u D. W. wystąpiły również problemy natury psychicznej – miała ona już wcześniej zaburzenia lękowe, w związku z czym leczyła się psychiatrycznie, a wypadek tylko je pogłębił. Brała ona udział w konsultacjach psychologicznych w dniach 2, 16 i 30 sierpnia, a także 14 października 2021 roku, a następnie kontynuowała terapię do maja 2022 roku. W ramach wizyt w Klinice (...) stwierdzono u niej występowanie zaburzeń stresowych pourazowych, lękowych uogólnionych oraz zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Stwierdzono objawy depresyjne: anhedonię, izolację społeczną i zawodową, myślenie katastroficzne, a ponadto problemy ze snem, nasilone lęki (w tym napady paniki, napady padaczkowe), płaczliwość, nadmierną nerwowość. Pacjentka była leczona farmakologicznie (informacja z przebiegu terapii psychologicznej – kk. 62-63; opinia lekarza psychiatry – k. 64; dokumentacja medyczna – kk. 73-74, kk. 140-144; zeznania powódki – protokół kk. 269v.-270).
D. W. odbywała turnusy rehabilitacyjne, w ramach których wykonywane były ćwiczenia i specjalistyczne zabiegi w dniach 6-21 czerwca 2022 roku. Odbywała także 10 zabiegów w poradni fizjoterapeutycznej w dniach 11-22 września 2023 roku (karta informacyjna – k. 68; zaświadczenie – k. 69; karta informacyjna – k. 249).
Wg stanu na dzień 15 lutego 2024 roku obecna jest blizna pooperacyjna na grzbietowej powierzchni śródręcza prawego i nieznaczna deformacja okolicy końca dalszego III kości śródręcza spowodowana wyczuwalnym zespoleniem metalowym. Ruchomość palców jest symetryczna, prawidłowa. Widoczne są blizny pourazowe obu podudzi o średnicy ok. 1 cm. Występuje ograniczenie zgięcia biodra prawego do 80 stopni, brak rotacji wewnętrznej. Aktualnie możliwy do określenia długotrwały uszczerbek na zdrowiu D. W. wynosi:
-
-
1% - za przebyte złamanie III kości śródręcza prawego, wyleczone z pozostawieniem blizny i materiału zespalającego;
-
-
1% - za przebyte złamanie IV kości śródręcza prawego wyleczone z pozostawieniem blizny i materiału zespalającego;
-
-
10% - za przebyte zwichnięcie biodra prawego z ograniczeniem jego ruchomości.
(opinia biegłego – k. 298-299)
Decyzją z dnia 3 listopada 2021 roku (...) S.A. w związku ze szkodą przyznało na rzecz D. W. świadczenie w łącznej kwocie 36 706,57 zł, która obejmuje:
-
-
27 000 zł tytułem zadośćuczynienia,
-
-
3 600 zł tytułem kosztów opieki (przy przyjęciu konieczności sprawowania opieki w okresie 90 dni w wymiarze 5 godzin dziennie, przy stawce za opiekę w kwocie 8 zł za godzinę),
-
-
3 524,54 zł tytułem kosztów leczenia,
-
-
360,03 zł tytułem kosztów dojazdu,
-
-
2 220 zł tytułem kosztów najmu mieszkania.
(decyzja o przyznaniu świadczeń – kk. 77-78)
Decyzją z dnia 21 stycznia 2022 roku (...) S.A. przyznało na rzecz D. W. świadczenie w kwocie 4 050 zł, która obejmuje:
-
-
3 300 zł tytułem zadośćuczynienia,
-
-
750 zł tytułem kosztów dodatkowego leczenia.
W ramach uzasadnienia odmowy dalszej dopłaty, w decyzji m.in. wskazano, że lekarz orzecznik stwierdził konieczność opieki osób trzecich łącznie przez 448 godzin i za taką ilość godzin przyznał poszkodowanej odszkodowanie z tytułu kosztów opieki (decyzja o przyznaniu świadczeń – kk. 79-81).
Decyzją z dnia 28 lutego 2022 roku (...) S.A. przyznało dodatkowo kwotę 34,12 zł (decyzja o przyznaniu świadczeń – kk. 82-83; akta szkody – płyta CD, k. 120).
Decyzją ZUS Oddziału w P. z dnia 1 lipca 2022 roku przyznano na rzecz D. W. prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 5 marca 2022 roku do dnia 2 czerwca 2022 roku w wysokości 90% podstawy wymiaru, zaś od dnia 3 czerwca 2022 roku do dnia 2 lipca 2022 roku w wysokości 75% podstawy wymiaru (decyzja – kk. 75-76).
Decyzją z dnia 20 lipca 2022 roku (...) S.A. przyznało na rzecz D. W. świadczenie w kwocie 836,25 zł, która obejmuje:
-
-
800 zł tytułem rachunków za wizyty u lekarza psychiatry (4x200 zł),
-
-
36,25 zł tytułem kosztów kupna leków R. i A..
(akta szkody – płyta CD, k. 120).
D. W. jest z zawodu nauczycielem wychowania przedszkolnego. Do pracy powróciła po ok. 7 miesiącach od dnia wypadku, jednak po powrocie nie powróciła od razu do pełnej kondycji psychicznej i fizycznej, miała problemy przy opiece nad dziećmi (jak stwierdzono w ramach wizyty u lekarza psychiatry w dniu 19 marca 2022 roku: „jest dość powolna, dzieci ją bardzo drażnią”), odczuwała duży niepokój, lęk, płaczliwość, problemy ze snem, a ponadto dolegliwości związane z niestabilnością biodra. Dolegliwości te w dalszym ciągu występowały na dzień wizyty u lekarza psychiatry w dniu 25 kwietnia 2022 roku. Poprawę stwierdzono na wizycie w dniu 23 maja 2022 roku („dużo mniej lęku, mniej się denerwuje”). Na dzień 15 lutego 2024 roku wciąż miała problemy z siadaniem w pozycji kucznej i po turecku, a podczas chodzenia dochodzi okresowo do blokowania prawego stawu biodrowego. Od 22 sierpnia 2022 roku pozostaje zatrudniona przez Towarzystwo (...) Sp. z o.o. z siedziba w W. na podstawie umowy o pracę. Na skutek zwolnień lekarskich utraciła część wynagrodzenia (orzeczenie M. – k. 16; opinia lekarza psychiatry – k. 64; karty wizyty – k. 65, k. 66, k. 67; opinia biegłego – k. 300; zaświadczenie – k. 353).
D. W. poniosła koszty:
-
-
zakupu materaca pneumatycznego przeciwodleżynowego (zgodnie z zaleceniem lekarzy) – w kwocie 400 zł,
-
-
leków w kwotach 28,98 zł (S. i C.) i 36,25 zł (R. i A.),
-
-
badań RTG w kwocie 50 zł,
-
-
wizyt u lekarza psychiatry – w kwotach 4x 200 zł,
-
-
badania USG – w kwocie 200 zł,
-
-
konsultacji lekarskiej – w kwocie 250 zł,
-
-
badań RTG – w kwocie 96 zł,
-
-
badania rezonansu magnetycznego – w kwocie 650 zł.
(faktury – kk. 84-86, k. 91 rachunki – kk. 87-90; kopia faktury – k. 247; faktury – kk. 255-257; zeznania świadek R. W. – protokół k. 268).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dokumentów zgromadzonych w aktach przedmiotowej sprawy, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron procesu, a Sąd nie znalazł podstaw, aby powziąć wątpliwość wobec któregokolwiek z dokumentów. Celem uzyskania wiadomości specjalnych – ustalenia zakresu obrażeń ciała powódki, procentowego uszczerbku na zdrowiu, intensywności dolegliwości po wypadku, długości koniecznej opieki osób trzecich – Sąd oparł się na opinii biegłego, którą należało uznać w całości za prawidłową. Zeznania powódki, a także wymienionych świadków Sąd uznał za wiarygodne i stanowiące cenne uzupełnienie okoliczności faktycznych wynikających z dokumentów.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Powództwo podlegało uwzględnieniu w części.
Roszczenie powódki o zasądzenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę należy zakwalifikować jako żądanie oparte na art. 445§1 k.c. i art. 448§1 k.c., zaś roszczenie o odszkodowanie – na art. 444§1 k.c.
Zgodnie z art. 445§1 k.c., w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Z kolei zgodnie z art. 444§1 k.c. W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Zgodnie z art. 448§1 k.c., w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę albo zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.
Powódka w pozwie wywodziła, że na skutek zdarzenia drogowego doznała znacznych obrażeń ciała, które następnie skutkowały cierpieniem fizycznym i psychicznym, a skutki urazów ciała odczuwa do chwili obecnej. Należy wskazać, że pozwany co do zasady uznał swoją odpowiedzialność, jako ubezpieczyciel z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy zdarzenia z dnia 7 lipca 2021 roku. Tym samym legitymacja bierna pozwanego opiera się na art. 822§1 i nast. k.c. i nie budziła wątpliwości Sądu.
Problematyka umów odpowiedzialności cywilnej uregulowana została również w przepisach szczególnych, tj. obowiązującej od dnia 1 stycznia 2004 roku ustawie z dnia ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 2214, dalej u.u.o.). Zgodnie z art. 34 ust. 1 u.u.o. z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Przepis art. 19 ust. 1 u.u.o. stanowi z kolei, że poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. O zgłoszonym roszczeniu zakład ubezpieczeń powiadamia niezwłocznie ubezpieczonego.
Zgodnie z art. 436§2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. W myśl art. 361§1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wedle reguły wskazanej w art. 363§1 k.c. w razie zaistnienia wypadku poszkodowany powinien uzyskać pełną rekompensatę poniesionej szkody.
Biorąc pod uwagę ustalenia stanu faktycznego nie budziły wątpliwości Sądu okoliczności dotyczące sprawstwa wypadku z dnia 7 lipca 2021 roku, a przede wszystkim tego, że pojazd sprawcy wypadku objęty był polisą OC wystawioną przez (...) S.A. Jak wykazało postępowanie dowodowe, krzywda w postaci rozstroju zdrowia powódki co do zasady również nie budziła wątpliwości – zarówno bowiem na etapie postępowania likwidacyjnego, jak w postępowaniu sądowym, pozwany nie kwestionował co do zasady swojej odpowiedzialności odszkodowawczej za to zdarzenie, albowiem wypłacił on już wcześniej powódce zadośćuczynienie i odszkodowanie. Powódka żądała jednak zrekompensowania swojej krzywdy w większym wymiarze. Z treści pozwu wynikało, że powódka domagała się łącznie 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia. Pozwany wypłacił powódce z tego tytułu 30 300 zł: na mocy decyzji z dnia 3 listopada 2021 roku – 27 000 zł oraz na mocy decyzji z dnia 21 stycznia 2022 roku – 3 300 zł. Tym samym w ramach powództwa powódka dochodziła pozostałej kwoty 69 700 zł.
Kompensacyjny charakter zadośćuczynienia wymaga, aby przedstawiało ono ekonomicznie odczuwalną wartość, utrzymaną w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia należy przy tym do istotnych uprawnień sądu rozstrzygającego sprawę. Z samej bowiem istoty szkody niemajątkowej, a więc uszczerbku, który nie przekłada się wprost na określoną wartość majątkową, wynika, że wysokość zadośćuczynienia nie może być oznaczona z taką dokładnością i przy zastosowaniu tych samych kryteriów oceny, co przy wyrównaniu szkody majątkowej. Jednocześnie ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445§1 k.c. wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, takich jak np. wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, rokowania stanu zdrowotnego na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa, jaki wpływ wywarło zdarzenie wyrządzające szkodę na dotychczasowy sposób życia poszkodowanego, uczucie krzywdy spowodowanej ułomnością, utratą przyjemności i radości z życia, brania udziału w życiu towarzyskim itp.
Biorąc pod uwagę zakres cierpień powódki, w ocenie Sądu zadośćuczynienie jest uzasadnione w łącznej kwocie 75 000 zł, a skoro pozwany uiścił już 30 300 zł – zasądzeniu podlegała kwota 44 700 zł.
Powódka na skutek wypadku doznała zwichnięcia prawego stawu biodrowego, złamania III i IV kości śródręcza prawego, a także nieprzemieszczonego złamania głowy kości udowej prawej (które zakwalifikowano do leczenia zachowawczego). To skutkowało łącznie trzema zabiegami operacyjnymi (jednym nieudanym – usunięcia płytki z prawej dłoni), a także długotrwałą rehabilitacją i znacznymi utrudnieniami w codziennym życiu (ograniczeniami funkcjonalnymi stawu biodrowego prawego, ograniczoną funkcjonalnością ręki prawej, blizną stanowiącą defekt kosmetyczny, utrudnieniami w chodzeniu, dolegliwościami bólowymi), w tym w życiu zawodowym (powódka jest nauczycielką przedszkolną i dolegliwości fizyczne w oczywisty sposób utrudniają jej wykonywanie swojej pracy – dźwiganie, siadanie po turecku itp.). Wypadek wpłynął także na zdrowie psychiczne powódki i skutkował koniecznością podjęcia terapii, wizyt u psychologa i psychiatry, leczenia farmakologicznego. D. W. w dalszym ciągu nie powróciła do pełnej sprawności – stwierdzono znaczne ograniczenia w zakresie zgięcia stawów w związku z brakiem zrostu kości, możliwa jest też w przyszłości kolejna operacja (założenia endoprotezy). W tym miejscu należy nadmienić, że nie został jedynie udowodniony związek przyczynowy między wypadkiem a dolegliwościami związanymi z żuchwą – biegły w swojej opinii tego nie uwzględnił, strona powodowa nie zawnioskowała o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na tę okoliczność, a zatem w myśl art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. tej akurat okoliczności Sąd nie uwzględnił przy ocenie rozmiaru krzywdy powódki. W pozostałym jednak zakresie rozmiar krzywdy wynikający z załączonej dokumentacji medycznej oraz opinii biegłego nie budził wątpliwości Sądu.
Natomiast w zakresie roszczenia o odszkodowanie Sąd uznał za zasadne zasądzenie kwoty 4 690 zł. Na tą kwotę składają się koszty opieki w kwocie 4 240 zł, koszty zakupu materaca przeciwodleżynowego w kwocie 400 zł oraz koszty badań w kwocie 50 zł.
Jak ustalił biegły, od momentu wypisania ze szpitala D. W. wymagała opieki przez 12 tygodni w zakresie:
-
-
mycia i ubierania – 3,5h w tygodniu
-
-
toalety – 3,5h w tygodniu
-
-
przemieszczania – 3,5h w tygodniu
-
-
przygotowywania posiłków – 3h w tygodniu
-
-
utrzymania porządku – 1,5h w tygodniu
-
-
załatwiania spraw poza domem – 1,5h w tygodniu.
Łącznie stanowi to 165 godzin. Należy jednak zauważyć, że pozwany w ramach postępowania likwidacyjnego, na podstawie badań lekarza orzecznika, stwierdził konieczność opieki osób trzecich łącznie przez 448 godzin i za taką ilość godzin przyznał powódce odszkodowanie z tytułu kosztów opieki (decyzja z 7.07.2021 – k. 80), a zatem taką ilość godzin koniecznej opieki Sąd przyjmuje. Pozwany jednak przyjął w ocenie Sądu błędną stawkę godzinową w kwocie 8 zł. W ocenie Sądu uzasadnione jest przyjęcie co najmniej stawki 17,50 zł odpowiadającej wysokości wynagrodzenia minimalnego, co w przeliczeniu na liczbę godzin koniecznej opieki daje kwotę 7 840 zł (17,50 x 448 = 7 840). Zważywszy natomiast, że pozwany przyznał powódce kwotę 3 600 zł z tego tytułu, do zasądzenia pozostała różnica wynosząca 4 240 zł (7 840 – 3 600 = 4 240).
Nie budziła wątpliwości Sądu konieczność zakupu materaca przeciwodleżynowego w kwocie 400 zł (został on zakupiony w związku z wypadkiem, zgodnie z zaleceniem lekarzy, a powódka przez dłuższy czas, tuż po wyjściu ze szpitala, była unieruchomiona i wymagała całodobowej opieki) oraz koszty badań w kwocie 50 zł – tych kwot pozwany nie pokrył w postępowaniu likwidacyjnym i nie mogła podlegać uwzględnieniu argumentacja pozwanego, iż zakup materaca przeciwodleżynowego był finansowany przez NFZ, w związku z czym powódka miała w rzeczywistości nie ponieść tej kwoty. Brak jest jakichkolwiek dowodów na tę okoliczność, zaś zakup tego materaca został wykazany fakturą (k. 84), podobnie jak poniesienie kosztu wykonania badania RTG stawu biodrowego (faktura – k. 86).
Oddaleniu podlegało roszczenie o odszkodowanie w pozostałym zakresie, w szczególności w zakresie kwot:
-
-
28,98 zł z tytułu zakupu leków: S. i C. – są to leki na kaszel i ból gardła, bez związku z dolegliwościami powstałymi na skutek wypadku;
-
-
800 zł (4x200 zł) z tytułu wizyt u lekarza psychiatry oraz 36,25 zł tytułem kosztów kupna leków R. i A. – albowiem kwoty te zostały powódce przyznane decyzją z dnia 20 lipca 2022 roku i uznając po myśli art. 230 k.p.c., kwoty te zostały wypłacone powódce.
Powódka zresztą nie do końca precyzyjnie sformułowała żądanie w tym zakresie, albowiem w petitum pozwu dochodziła odszkodowania w kwocie 7 194,86 zł, podczas gdy z uzasadnienia pozwu wynikało, że kwoty tej dochodzi jedynie z tytułu kosztów opieki, zaś koszty leczenia wynoszą osobną kwotę 1 330,45 zł. Należy też zaznaczyć, że z tytułu poniesienia kosztów badania USG – w kwocie 200 zł (kopia faktury – k. 247), konsultacji lekarskiej – w kwocie 250 zł (faktura – k. 255), badań RTG – w kwocie 96 zł (faktura – k. 256) i badania rezonansu magnetycznego – w kwocie 650 zł (faktura – k. 257), powódka nie wywodziła żadnych żądań i choć samego faktu poniesienia ich Sąd nie neguje, to nie zostały one objęte żądaniem pozwu, a zatem również te kwoty nie mogły być brane pod uwagę.
Ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 49 340 zł zasądzono na podstawie art. 481§1 i §2 k.c. oraz art. 455 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu, tj. od dnia 28 lutego 2022 roku, albowiem decyzje o przyznaniu świadczeń oraz częściowej odmowie wypłaty zadośćuczynienia i odszkodowania zostały wydane już wcześniej, a zatem w dniu wydania decyzji o przyznaniu jedynie dodatkowej kwoty 34,12 zł (k. 82) roszczenie to należało uznać już za wymagalne. Jedynie w zakresie kwoty 50 zł (zasądzonej tytułem kosztów badań RTG) Sąd zasądził odsetki od dnia 11 marca 2023 roku, jako dnia następującego po dniu sporządzenia odpowiedzi na pozew (k. 108), albowiem powód nie wykazał, by wystosował wcześniej wezwanie do zapłaty w zakresie tej kwoty i nie była ona uwzględniona w decyzjach o przyznaniu świadczeń.
Mając na uwadze wszystkie powyższe rozważania, Sąd orzekł jak w punktach I-II sentencji wyroku.
W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98§1, §1 1 i §3 k.p.c. oraz art. 100 k.p.c. Powódka wygrała sprawę w wymiarze 64%, zaś pozwany w wymiarze 36%. Koszty poniesione przez powódkę to kwoty: 5 400 zł tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika (zgodnie z §2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie), 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 3 845 zł tytułem opłaty od pozwu oraz 500 zł tytułem uiszczonej zaliczki na wynagrodzenie biegłego – łącznie 9 762 zł. 64% z tej kwoty wynosi 6 247,68 zł. Z kolei pozwany poniósł koszty w kwotach: 5 400 zł tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – łącznie 5 417 zł. 36% z tej kwoty to 1 950,12 zł. Po kompensacie tych kwot koszty należne na rzecz powódki wynoszą 4 297,56 zł (6 247,68 – 1 950,12 = 4 297,56) i w takiej wysokości należało je zasądzić od pozwanego, o czym orzeczono jak w punkcie III sentencji wyroku.
W przedmiocie nakazania pobrania nieuiszczonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 u.k.s.c. Koszty te stanowiły kwoty: 50,10 zł tytułem zwrotu kosztów przesłania dokumentacji medycznej (postanowienie z 2.08.2023 – k. 23) i 1 722,75 zł tytułem wynagrodzenia instytutu medycznego za sporządzenie opinii (postanowienie z 2.07.2024 – k. 305). W myśl ww. wyniku sprawy strona powodowa obowiązana jest pokryć te koszty w kwocie 638,29 zł (36% x 1 772,85), zaś strona pozwana w kwocie 1 134,56 zł (64% x 1 772,85). Tak też orzeczono jak w punkcie IV sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Marcin Polit
Data wytworzenia informacji: