Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 242/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2024-03-12

Sygn. akt I C 242/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Ligoń-Krawczyk

Protokolant: Maksymilian Obrębski

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2024 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa J. W., B. W.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w N.

o zapłatę

I.  zasądza od spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. na rzecz J. W. i B. W. kwotę 91.935,75 (dziewięćdziesiąt jeden tysięcy dziewięćset trzydzieści pięć i 75/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 października 2022 roku do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. na rzecz J. W. i B. W. kwotę 9.479,95 (dziewięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt dziewięć i 95/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 242/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 grudnia 2022 r. J. W. i B. W., zastępowani przez profesjonalnego pełnomocnika, wnieśli o:

1)  wydanie nakazu zapłaty w postepowaniu upominawczym i nakazanie pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w N., aby zapłaciła na rzecz J. W. i B. W. kwotę 91.956,32 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 października 2022 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu bezpodstawnie wyegzekwowanych odsetek;

2)  zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W przypadku wniesienia przez stronę pozwaną skutecznego sprzeciwu od nakazu zapłaty bądź skierowania przez Sąd orzekający sprawę na rozprawę z innych przyczyn wnieśli o:

zasądzenie od pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. na rzecz J. W. i B. W. kwotę 91.956,32 zł tytułem zwrotu bezpodstawnie wyegzekwowanych odsetek wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 października 2022 r. do dnia zapłaty. Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Warszawie w dniu 28 grudnia 2004 r., sygn. akt III Nc 493/04, nakazano J. W. i B. W. by zapłacili na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. kwotę 56.488,72 zł wraz z odsetkami ustawowymi. Nakaz zapłaty w dniu 2 sierpnia 2005 r. został opatrzony w klauzulę wykonalności. Na podstawie tego tytułu wykonawczego pozwana wszczęła postępowanie egzekucyjne, które toczyło się przed komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie M. K. pod sygn. akt (...). W dniu 27 grudnia 2012 r. Komornik wydał postanowienie o umorzeniu postępowania z uwagi na stwierdzenie częściowej bezskuteczności egzekucji. W dniu 23 kwietnia 2019 r. pozwana ponownie wystąpiła z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przed komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (1) sygn. akt (...). Powód wielokrotnie składał pisma i informował, że odsetki są nienależne z uwagi na ich przedawnienie. Następnie powodowie w dniu 25 kwietnia 2019 r. wystąpili z pozwem o pozbawienie wykonalności wyżej wskazanego nakazu zapłaty. Sprawa toczyła się przed Sądem Okręgowym w Warszawie, sygn. akt I C 424/19. W dniu 9 marca 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt I C 424/19 pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy stanowiący nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym w dniu 28 grudnia 2004 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie sygn. akt III Nc 493/04, opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2005 r., w zakresie należności głównej co do kwoty 18,86 zł oraz w zakresie odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 56.469,86 zł należnych za okres, którego koniec przypada na dzień 22 kwietnia 2016 r. Łączna kwota zliczonych odsetek wynosi 92.234,23 zł pomniejszona o kwotę 277,91 zł, która została umorzona przez Komornika zatem kwota do zapłaty wynosi 91.956,32 zł. Strona powodowa wskazała, że od dnia 12 maja 2022 r. pozwana nie posiadała podstawy prawnej do egzekwowania od powodów świadczenia wynikającego z nakazu zapłaty, albowiem został on pozbawiony wykonalności, o czym pozwana posiadała wiedzę, gdyż była stroną toczącego się pod sygn. akt I C 424/19 postępowania o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Powyższe powoduje zwrot bezpodstawnie wyegzekwowanej kwoty przedawnionych odsetek na podstawie art. 410 k.c. w zw. z art. 411 pkt 1 k.c. i w zw. z art. 405 k.c. od pozwanej na rzecz powoda w kwocie 91.956,32 zł, stanowiąca kwotę bezpodstawnie wyegzekwowanej przez komornika kwoty przedawnionych odsetek za okres od 29 sierpnia 2002 r. do 22 kwietnia 2016 r., stwierdzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 marca 2022 r., sygn. akt I C 424/19. Strona powodowa domaga się zasądzenia odsetek ustawowych od dnia następnego po upływie 7-dniowego terminu wyznaczonego w wezwaniu do zapłaty z dnia 3 października 2022 r., tj. od dnia 20 października 2022 r. (pozew, k. 3-8).

W odpowiedzi (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanych kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany zaprzeczył, iż w toku postępowania egzekucyjnego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (2) wyegzekwował bez podstawy prawnej odsetki za opóźnienie w łącznej kwocie, tj. 92.234,23 zł oraz by pozwana wyegzekwowała kwoty objęte tytułem wykonawczym, który został następnie uchylony lub utraciłby prawomocność, a to w ocenie strony pozwanej mogłoby stanowić podstawę do uznania, że kwoty zostały wyegzekwowane przez stronę pozwaną bez podstawy prawnej. Strona pozwana nie otrzymała też żadnych kwot od komornika Sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne od daty zawieszenia postępowania egzekucyjnego, w tym w szczególności pozwana nie otrzymała żadnych kwot po uchyleniu wykonalności tytułu wykonawczego. Pozwany wskazał, iż wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 marca 2022 r., sygn. akt I C 424/19 korzysta z powagi rzeczy osądzonej, stosownie do treści art. 366 k.p.c. Skoro tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności to w takim zakresie Sąd uznał, że roszczenie nim objęte nadal nadawało się do wykonania, tj. nie wygasło na skutek jego przymusowego spełnienia w toku postępowania egzekucyjnego. W innym przypadku, gdy roszczenie objęte tytułem wykonawczym wygasło, żądanie uchylenia wykonalności tytułu winno zostać oddalone. Tym samym, w sytuacji uchylenia wykonalności tytułu wykonawczego jakim był nakaz zapłaty z dnia 28 grudnia 2004 r. powodowie powinni wykazać jakie środki zostały przekazane stronie pozwanej po tej dacie – uchyleniu wykonalności tytułu wykonawczego. W dalszej kolejności pozwany zakwestionował wyliczenie kwoty objętej żądaniem pozwu. Wskazanie kwoty, którą strona powodowa potraktowała jako świadczenie nienależne nie powinno stanowić automatycznego odwołania do treści tytułu wykonawczego, następnie uchylonego, i wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 marca 2022 r. Ustalenie spornej kwoty powinno nastąpić w oparciu o zestawienie kwot przekazywanych przez komornika sądowego, który prowadził postępowanie egzekucyjne z uwzględnieniem sposobu księgowania (zarachowania) kwot przekazywanych przez komornika stronie pozwanej (pismo procesowe strony pozwanej stanowiące odpowiedź na pozew, k. 41-43).

Pismem procesowym z dnia 2 czerwca 2023 r. strona powodowa wskazała, że rozszerzyła powództwo o kwotę 4.969,46 zł do kwoty 96.925,78 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 20 października 2022 r. do dnia zapłaty z tytułu zwrotu wyegzekwowanego świadczenia. Powodowie w pozwie z dnia 29 grudnia 2022 r. żądali zasądzenia od pozwanej kwoty 91.956,32 zł tytułem zwrotu wyegzekwowanego świadczenia objętego zarzutem przedawnienia. Natomiast po wniesieniu pozwu, z analizy karty rozliczeniowej egzekucji prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (1) w sprawie o sygn. akt (...) ich zdaniem wynika, że kwota należnych pozwanemu nieprzedawnionych odsetek wynosiła 12.128,96 zł (11.960,13 zł plus 108,33 zł plus 30,49 zł plus 30,01 zł). Komornik sądowy z tytułu odsetek ściągnął od powodów kwotę 109.332,65 zł. Różnica pomiędzy tymi kwotami w wysokości 96.925,78 zł (po uwzględnieniu zwrotu od komornika w kwocie 277,91 zł) stanowi podlegającą zwrotowi na rzecz dłużników kwotę ściągniętych odsetek, co do których skutecznie podniesiono zarzut przedawnienia (pismo procesowe strony powodowej zawierające modyfikację powództwa, k. 59-60).

W odpowiedzi strona pozwana wskazała, że podtrzymuje w całości dotychczasowe stanowisko w sprawie i wnosi o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty (pismo procesowe pozwanego, k. 69-70).

Do czasu zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie (protokół rozprawy z 13 lutego 2024 r., k. 85).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 grudnia 2004 r. Sąd Okręgowy w Warszawie, III Wydział Cywilny, wydał w postępowaniu o sygn. akt III Nc 493/04 nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym w którym nakazał pozwanym J. W. i B. W., by zapłacili powodowi (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. kwotę 56.488,72 zł wraz z odsetkami od kwot:

2 213,42 zł od dnia 29 sierpnia 2002 roku do dnia zapłaty,

2 068,45 zł od dnia 30 sierpnia 2002 roku do dnia zapłaty,

3 308,15 zł od dnia 18 września 2002 roku do dnia zapłaty,

1 227,37 zł od dnia 20 września 2002 roku do dnia zapłaty,

1 035.87 zł od dnia 25 września 2002 roku do dnia zapłaty,

4 186,86 zł od dnia 2 października 2002 roku do dnia zapłaty,

1 401,60 zł od dnia 3 października 2002 roku do dnia zapłaty,

1 298,04 zł od dnia 5 października 2002 roku do dnia zapłaty,

1 715,50 zł od dnia 10 października 2002 roku do dnia zapłaty,

2 714,01 zł od dnia 15 października 2002 roku do dnia zapłaty,

844,24 zł od dnia 17 października 2002 roku do dnia zapłaty,

1 124,35 zł od dnia 19 października 2002 roku do dnia zapłaty,

3 935,49 zł od dnia 26 października 2002 roku do dnia zapłaty,

2 626,42 zł od dnia 5 listopada 2002 roku do dnia zapłaty,

2 642,76 zł od dnia 8 listopada 2002 roku do dnia zapłaty,

1 611,51zł od dnia 13 listopada 2002 roku do dnia zapłaty,

4 831,97 zł od dnia 21 listopada 2002 roku do dnia zapłaty,

3 132,58 zł od dnia 11 grudnia 2002 roku do dnia zapłaty,

3 308,07 zł od dnia 25 grudnia 2002 roku do dnia zapłaty,

2 430,67 zł od dnia 28 grudnia 2002 roku do dnia zapłaty,

2 130,91 złotych od dnia 10 stycznia 2003 roku do dnia zapłaty,

1 604,36 zł od dnia 8 lutego 2003 roku do dnia zapłaty,

2 640,20 zł od dnia 12 lutego 2003 roku do dnia zapłaty,

76,25 zł od dnia 12 lutego 2003 roku do dnia zapłaty,

1 666,15 zł od dnia 18 lutego 2003 roku do dnia zapłaty,

713,52 zł od dnia 7 marca 2003 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 997,40 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych i kwotę 3.615 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty albo wnieśli w tymże terminie zarzuty (nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z 28 grudnia 2004 r., sygn. akt III Nc 493/04, k. 11).

Nakaz opatrzony został klauzulą wykonalności w dniu 2 sierpnia 2005 r. ( nakaz zapłaty III Nc 493/04 z 28 grudnia 2004 r., k. 7v akt o sygn. I C 424/19).

Na podstawie nakazu zapłaty z dnia 28 grudnia 2004 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. wniosła o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko obu dłużnikom na kwotę 100.719,25 zł. Postępowanie egzekucyjne prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie M. K. pod sygn.(...). Postanowieniem z dnia 27 grudnia 2012 r. Komornik umorzył postępowanie wobec stwierdzenia częściowej bezskuteczności egzekucji i zwróciła wierzycielowi tytuł wykonawczy ( postanowienie z 27 grudnia 2012 r., k. 5-5v, 172-172v akt o sygn. I C 424/19).

W dniu 23 kwietnia 2019 r. wierzyciel ponownie wniósł o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie nakazu zapłaty z dnia 28 grudnia 2004 r. W zawiadomieniu o wszczęciu egzekucji Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (1) wskazał, że przedmiotem postępowania egzekucyjnego o sygn. (...) są kwoty: 56.469,86 zł należności głównej, 104.072,33 zł odsetek od dnia 23 kwietnia 2019 r., 1.350 zł kosztów zastępstwa w egzekucji oraz 16.054,30 zł opłaty egzekucyjnej ( zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z 23 kwietnia 2019 r., k. 6; zawiadomienia o zajęciach wynagrodzenia, wierzytelności zasiłku chorobowego oraz wierzytelności z rachunku bankowego, k. 16-21v, 103-106v akt o sygn. I C 424/19).

W dniu 25 kwietnia 2019 r. J. W. i B. W. skierowali przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. pozew o pozbawienie w całości wykonalności nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym w dniu 28 grudnia 2004 roku przez Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny (sygn. akt III Nc 493/04), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 2 sierpnia 2005 r. (pozew, k. 3-4 akt o sygn. I C 424/19).

Postanowieniem z dnia 23 września 2019 r. Sąd oddalił wniosek J. W. i B. W. o zabezpieczenie na czas trwania procesu poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego o sygn. (...) prowadzonego przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (2) (postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 23 września 2019 r. w sprawie o sygn. I C 424/19, k. 86-87 akt o sygn. I C 424/19).

Postanowieniem z dnia 18 marca 2020 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie w sprawie o sygn. I ACz 93/20, na skutek zażalenia J. W. i B. W. na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 23 września 2019 r. (sygn. akt I C 424/19) zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że do czasu prawomocnego zakończenia postępowania zawiesić postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (2) o sygn.(...) w części dotyczącej należności odsetkowej liczonej od kwoty głównej za okres od 2 sierpnia 2005 r. do 23 sierpnia 2016 r., tj. co do kwoty 72.225,08 zł, a w pozostałym zakresie oddalił zażalenie. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że materiał dowodowy pozwala na wstępne przyjęcie, że przedawnieniu mogły ulec odsetki od kwoty głównej (56.488,72 zł) z okresu między 2 sierpnia 2005 r. a 23 kwietnia 2016 r., których wartość wynosi 72.225,08 zł. Interes prawny powodów, w ocenie Sądu Apelacyjnego w Warszawie, był oczywisty, wobec faktu, że wyegzekwowanie całości świadczeń objętych postępowaniem egzekucyjnym (...) uczyni powództwo przeciwegzekucyjne bezprzedmiotowym bez względu na jego ewentualną zasadność (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 23 września 2019 r. w sprawie o sygn. I C 424/19, k. 123 akt o sygn. I C 424/19).

Akta komornicze o sygn. (...) zostały zniszczone w dniu 22 marca 2018 r. ( pismo Komornika M. K. z 14 października 2020 r., k. 167 akt o sygn. I C 424/19).

W toku postępowania komorniczego prowadzonego przez Komornika Sądowego K. G. (1) pod sygn. akt (...) od dnia 23 kwietnia 2016 r. do dnia 23 kwietnia 2019 r. wyegzekwowano tytułem odsetek kwotę 104.072,33 zł. Koszty egzekucyjne za ww. okres wyniosły 11.858,67 zł (zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z 23 kwietnia 2019 r. w sprawie o sygn.(...), k. 23 akt w sprawie egzekucyjnej sygn.(...); pismo z 22 grudnia 2022 r. w sprawie(...), k. 304 akt egzekucyjnych w sprawie (...); odpowiedź komornika z 4 stycznia 2023 r. na pismo z 22 grudnia 2022 r., k. 306 akt egzekucyjnych w sprawie (...); karta rozliczeniowa w sprawie(...), k. 17-19).

Postanowieniem z dnia 11 maja 2020 r. Komornik Sądowy K. G. (1) zawiesił postępowanie egzekucyjne prowadzone w sprawie (...) co do kwoty należności odsetkowej w wysokości 277,91 zł. Komornik wskazał, że kwota w wysokości 4.987,80 zł została przekazana na depozyt sądowy, a pozostała należność przekazana na poczet innego zadłużenia dłużnika J. W., egzekwowanego w sprawie prowadzonej pod sygn. akt (...). Na dzień 11 maja 2020 r. kwota odsetek pozostała do wyegzekwowania w sprawie(...) wynosiła 277,91 zł ( postanowienie Komornika K. G. (1) z 11 maja 2020 r., k. 176 załączonych akt komorniczych o sygn. (...)).

Wyrokiem z dnia 9 marca 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. I C 424/19 pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy stanowiący nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym w dniu 28 grudnia 2004 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny (sygn. akt III Nc 493/04), opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2005 r., w zakresie należności głównej co do kwoty 18,86 zł oraz w zakresie odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 56.469,86 zł należnych za okres, którego koniec przypada na dzień 22 kwietnia 2016 r. (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 9 marca 2022 r., sygn. I C 424/19, k. 197 akt o sygn. I C 424/19). Wyrok stał się prawomocny z dniem 13 czerwca 2022 r. (k. 12v).

W dniu 3 października 2022 r. J. W., zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, skierował do (...) sp. z o.o. wezwanie do zapłaty bezpodstawnie wyegzekwowanej kwoty przedawnionych odsetek w wysokości 91.956,32 zł w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (2) w sprawie o sygn.(...) w terminie 7 dni na wskazany w piśmie rachunek bankowy J. W.. W wezwaniu wskazano, że kwota ta wynika z bezpodstawnie wyegzekwowanej przez komornika kwoty 91.956,32 zł przedawnionych odsetek za okres od 29 sierpnia 2002 r. do 22 kwietnia 2016 r., stwierdzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 marca 2022 r., sygn. akt I C 424/19 (wezwanie do zapłaty z 3 października 2022 r., k. 13).

W odpowiedzi (...) sp. z o.o. oświadczył, że nie mogą uznać żądania. Nadto spółka wskazała, że obok należności głównej ujętej tytułem wykonawczym spółka była również uprawniona do dochodzenia odsetek ustawowych w nieprzedawnionym zakresie tj. od dnia 23 kwietnia 2016 r. naliczanych do momentu zakończenia postępowania egzekucyjnego. Biorąc pod uwagę wysokość odsetek ustawowych a opóźnienie naliczonych przez komornika sądowego na dzień 9 maja 2019 r. w wysokości 97.838,39 zł żądanie jawi się jako nadmierne. Zaznaczono przy tym, że spółka nie prowadziła egzekucji po pozbawieniu tytułu wykonawczego wykonalności wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 marca 2022 r., sygn. akt I C 424/19, a wyrok stwierdza jedynie w jakim zakresie tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności a nie określa kwot, które można by uznać za wyegzekwowane bez podstawy prawnej (pismo (...) sp. z o.o. z 17 października 2022 r., k. 14).

Pismem z dnia 28 października 2022 r. skierowanym do (...) sp. z o.o. wskazano wyliczenie bezpodstawnie wyegzekwowanej kwoty przedawnionych odsetek w wysokości 91.956,32 zł (pismo z 28 października 2022 r., k. 15).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych dowodów z dokumentów, w tym pochodzących z załączonych do niniejszej sprawy akt o sygn. I C 424/19 oraz akt komorniczych o sygn. (...), którym przydał moc dowodową oraz walor wiarygodności. Dowodów tych nie kwestionowała żadna ze stron, a Sąd nie znalazł podstaw, by je zanegować z urzędu, biorąc również pod uwagę fakt, iż strony nie zgłaszały w tej kwestii zastrzeżeń.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo strony powodowej podlegało uwzględnieniu niemal w całości.

Strona powodowa domagała się w niniejszej sprawie zasądzenia od pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. na rzecz J. W. i B. W. kwoty 96.925,78 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 20 października 2022 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu wyegzekwowanego świadczenia objętego zarzutem przedawnienia. Strona powodowa wskazywała, iż wskutek pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego stanowiącego nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym w dniu 28 grudnia 2004 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie (sygn. akt III Nc 493/04) (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 9 marca 2022 r., sygn. I C 424/19, k. 197 akt o sygn. I C 424/19) zwrotowi podlegają bezpodstawnie wyegzekwowane kwoty w zakresie odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 56.469,86 zł należnych za okres, którego koniec przypada na dzień 22 kwietnia 2016 r.

Stosownie do treści art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia.

Wskazać należy, iż przedmiot i cel powództwa przeciwegzekucyjnego oraz roszczenia o zwrot wyegzekwowanego świadczenia są różne. Przedmiotem sporu przy powództwie opozycyjnym jest wykonalność wyroku i wystąpienie zdarzeń stanowiących jego przesłanki wymienione w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. W razie uwzględnienia tego powództwa, w tym zakresie nie może być już prowadzona egzekucja. Natomiast w postępowaniu o zwrot niesłusznie ściągniętego świadczenia, a więc które nie było zaskarżalne, przedmiotem postępowania jest np. określona kwota, a nie pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. W tym postępowaniu wykonalność tytułu wykonawczego nie ma prejudycjalnego znaczenia, gdyż w tym wypadku sąd nie bada tej kwestii, ale fakt wystąpienia zdarzenia, którego skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania przed jego wyegzekwowaniem, czy też ze względu na jego naturalność niemożność jego spełnienia wbrew woli dłużnika (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2015 r., sygn. IV CSK 272/14, Legalis nr 1200402).

W judykaturze i doktrynie zwraca się uwagę, że każde przesunięcie majątkowe powinno posiadać adekwatną podstawę prawną, podstawy takiej nie stanowi natomiast fakt wyegzekwowania świadczenia w postępowaniu egzekucyjnym, choćby nawet z procesowego punktu widzenia było ono przeprowadzone prawidłowo. Przepisy prawa procesowego regulujące postępowanie egzekucyjne nie stanowią bowiem podstawy przysporzeń majątkowych, która co do zasady może wynikać jedynie z przepisów prawa materialnego. W sytuacji zatem gdy świadczenie nie miało materialnej podstawy i nie należało się wierzycielowi, dłużnikowi przysługuje roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia na zasadach ogólnych, tj. wynikających z art. 405-409 k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 10 listopada 2017 r., sygn. V CNP 12/17, Legalis nr 141266), niezależnie od tego czy wniósł powództwo przeciwegzekucyjne (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 18 stycznia 2019 r. sygn. akt III CZP 63/18, Legalis nr 1865169).

Bezsporne jest w niniejszej sprawie, że wyrokiem z dnia 9 marca 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. I C 424/19 pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy stanowiący nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym w dniu 28 grudnia 2004 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny (sygn. akt III Nc 493/04), opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2005 r., w zakresie należności głównej co do kwoty 18,86 zł oraz w zakresie odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 56.469,86 zł należnych za okres, którego koniec przypada na dzień 22 kwietnia 2016 r. (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 9 marca 2022 r., sygn. I C 424/19, k. 197 akt o sygn. I C 424/19).

Cała wierzytelność spółki (...) sp. z o.o. wynikająca z nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym w dniu 28 grudnia 2004 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie, sygn. akt III Nc 493/04 wygasła więc z dniem 9 marca 2022 r., jednak postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie K. G. (2) o sygn. (...)w części dotyczącej należności odsetkowej liczonej od kwoty głównej za okres od 2 sierpnia 2005 r. do 23 sierpnia 2016 r., tj. do kwoty 72.225,08 zł było zawieszone już w dniu 18 marca 2020 r. w toku postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w Warszawie o sygn. I C 424/19. W konsekwencji wyegzekwowana na rzecz spółki w okresie od 23 kwietnia 2016 r. do 23 kwietnia 2019 r. kwota odsetek i odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty głównej w wysokości 56.469,86 zł stanowiła nienależne jej świadczenie w rozumieniu art. 410 k.c. w związku z art. 405 k.c. Od kwoty nienależnie wyegzekwowanych odsetek w wysokości 104.072,33 zł należało odliczyć wyegzekwowaną, należną kwotę odsetek naliczanych od dnia 23 kwietnia 2016 r. od należności głównej, tj. 11.858,67 zł oraz kwotę umorzoną przez komornika w wysokości 277,91 zł, co dało ostatecznie kwotę 91.935,75 zł.

Zasadą jest, że każde przejście wartości majątkowej z jednej osoby na drugą musi być prawnie uzasadnione. W związku z tym stosownie do art. 405 k.c., kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby nie było to możliwe, do zwrotu jej wartości.

Przepis ten – w myśl art. 410 § 1 k.c. – stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego. Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia (§ 2).

Okoliczności sprawy i dokonana ocena dowodów prowadzą do wniosku, iż roszczenie powodów o zwrot kwoty 91.956,32 zł tytułem bezpodstawnie wyegzekwowanych odsetek za okres od 23 kwietnia 2016 r. do 23 kwietnia 2019 r. była zasadna, z tego względu na podstawie przywołanych wyżej przepisów orzeczono jak w punkcie I wyroku. W pozostałym zakresie roszczenie strony powodowej podlegało oddaleniu, jak w punkcie II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, uznając, że powodowie wygrali postępowanie w 95%, zaś pozwany wygrał sprawę w 5%. Do kosztów poniesionych przez stronę powodową Sąd wliczył: opłatę od wniesionego pozwu w wysokości 4.598 zł i 249 zł (k. 21 i 63), opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszt zastępstwa procesowego w wysokości 5.400 zł, ustalony stosownie do treści § 2 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.) w wersji obowiązującej na datę złożenia powództwa, tj. 29 grudnia 2022 r. Z kolei pozwany poniósł koszt opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszt zastępstwa procesowego w wysokości 5.400 zł, ustalony stosownie do treści § 2 pkt 6) ww. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. Tym samym łącznie strona powodowa poniosła koszty w wysokości 10.264 zł, zaś pozwany w kwocie 5.417 zł. Koszty postępowania poniesione przez obie strony w niniejszej sprawie wyniosły więc 15.681 zł, w tym 14.896,95 zł winien ponieść pozwany a powodowie 784,05 zł. Z tego też względu Sąd w punkcie III zasądził od spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. na rzecz J. W. i B. W. kwotę 9.479,95 zł (10.264 zł minus 784,05 zł) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Sędzia Ewa Ligoń-Krawczyk

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Aneta Gąsińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Ewa Ligoń-Krawczyk
Data wytworzenia informacji: