Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2012 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR (del.) Rafał Wagner

Protokolant stażysta Agnieszka Kuta

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2012 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w G.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego

o ochronę dóbr osobistych

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w G. na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 2.760 (dwa tysiące siedemset sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 644/12

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym 13 lipca 2012 r. (...) sp. z o.o. w G. wniosła przeciwko Skarbowi Państwa – Komisji Nadzoru Finansowego o ochronę dóbr osobistych poprzez nakazanie pozwanemu złożenia oświadczenia o następującej treści:

„Komisja Nadzoru Finansowego przeprasza (...) sp. z o.o. za bezprawne i niezgodne z prawem działanie w postaci sformułowania przez Komisję Nadzoru Finansowego ostrzeżenia publicznego, w tym bezprawnego ostrzeżenia w zakresie powierzania środków finansowych przez (...) sp. z o.o. i umieszczenia przez Komisję Nadzoru Finansowego inkryminowanych ostrzeżeń na stronie internetowej www.knf.gov.pl, co w sposób bezprawny naruszyło dobre imię, renomę oraz wiarygodność (...) sp. z o.o.”

Oświadczenie to miało być złożone w formie oświadczenia opublikowanego na koszt pozwanego:

1)  na stronach internetowych: www.knf.gov.pl , (...) , (...) (...) , (...) , (...)

2)  na antenie telewizji (...) – bezpośrednio przed programami informacyjnymi o godz. 15 i 20-tej,

3)  na łamach (...) na stronach działu (...)

Dodatkowo powódka domagała się zakazania pozwanemu naruszania jej dóbr osobistych w postaci:

1)  formułowania i umieszczania na stronie internetowej (...)przez Komisję Nadzoru Finansowego ostrzeżeń publicznych, w szczególności ostrzeżeń w zakresie powierzania środków finansowych przez (...) sp. z o.o.,

2)  umieszczania (...) sp. z o.o. na liście „Wymienionych podmiotów nie posiadających zezwolenia KNF na wykonywanie czynności bankowych, w szczególności na przyjmowanie wkładów pieniężnych w celu obciążania ich ryzykiem”, która znajduje się na stronie internetowej (...).

Żądała także nakazania pozwanemu usunięcia ze stron internetowych i archiwów internetowych(...) informacji o sformułowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego ostrzeżeniach przed (...) sp. z o.o. oraz zasądzenia od pozwanego kwoty 30.000 zł na rzecz (...)

W uzasadnieniu swojego stanowiska powódka wskazała, że Komisja Nadzoru Finansowego działając jako naczelny organ administracji publicznej bezprawnie umieściła na stronie internetowej www.knf.gov.pl w zakładce „ostrzeżenia publiczne” ostrzeżenie przed powierzaniem środków finansowych powódce. Od tego momentu ostrzeżenia odnoszące się do (...) sp. z o.o. nieprzerwanie widnieją na wskazanej stronie internetowej przez co naruszane są dobra osobiste powódki – dobre imię, wiarygodność i renoma. Jako podstawę swojego roszczenia strona powodowa wskazała art. 77 Konstytucji RP, art. 417 § 1, 448, 23 i 24 § 1 k.c. (pozew – k. 4-16).

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że treść zamieszczonej na stronie internetowej KNF informacji dotyczącej powódki była prawdziwa. Poprzedzona została korespondencją z powódką i wynikała z wątpliwości co do charakteru prowadzonej przez powódkę działalności i oferowanego przez nią produktu finansowego (odpowiedź na pozew – k. 62-78).

Powódka nie ustosunkowała się do argumentacji przedstawionej w odpowiedzi na pozew, a pozwany podtrzymał swoje stanowisko w dalszym toku postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pismem z dnia 14 lipca 2009 r. powódka zwróciła się do KNF z prośbą o opinię, czy działalność gospodarcza polegająca na obrocie i przechowywaniu metali szlachetny wymaga stosownego zezwolenia KNF i podlega nadzorowi tej instytucji. W odpowiedzi poinformowano powódkę, że prowadzenie takiej działalności co do zasady nie jest reglamentowane przepisami ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Wyjaśniono jednakże, że organizowanie obrotu przy wykorzystaniu zespołu osób, urządzeń i środków technicznych zapewniające wszystkim uczestnikom obrotu jednakowe warunki zawierania transakcji giełdowych oraz jednakowy dostęp w tym samym czasie do informacji rynkowych, a w szczególności informacji o kursach i cenach towarów może wypełniać przesłanki definicji giełdy towarowej, stosownie do przepisów art. 2 pkt 1 ustawy o giełdach towarowych. Poinformowano powódkę także, że zagadnienia dotyczące przechowywania metali szlachetnych zostały uregulowane w ustawie o domach składowych przy czym nadzór nad działalnością domów składowych należy do kompetencji ministra właściwego do spraw gospodarki (pismo powódki z 14 lipca 2009 r. – k. 79, pismo KNF z 27 lipca 2009 r. – k. 80-81).

W toku wykonywania ustawowych zadań w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym, KNF powzięła wątpliwości co do charakteru prowadzonej przez powódkę działalności i oferowanych przez nią produktów finansowych. W związku z tym w dniu 2 listopada 2009 r. wystosowano do powódki pismo z prośbą o wyjaśnienie wątpliwości m.in. dotyczących oferowanych produktów, w tym przekazania wzorów umów zawieranych z klientami, wskazania oddziałów banków (...) S.A i (...) S.A., w których przechowywane miało być złoto klientów, źródła pochodzenia środków pieniężnych przeznaczonych na udzielanie pożyczek, a także algorytmów i sposobów ustalania przez powódkę cen kursowych oferowanego klientom złota. W piśmie z 16 listopada 2009 r. powódka poinformowała, że odpowiedzi na postanowione przez KNF pytania udzieli najpóźniej do 23 listopada 2009 r., jednak pozwany odpowiedzi nigdy nie otrzymał (pismo KNF z 2 listopada 2009 r. – k. 82, pismo powódki z 16 listopada 2009 r. – k. 83).

Pismem z 18 grudnia 2009 r. KNF zawiadomiła Prokuraturę Rejonową w G. o podejrzeniu popełnienia przez Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. przestępstwa z art. 171 ust. 1 Prawa bankowego, polegającego na gromadzeniu środków pieniężnych innych osób fizycznych, prawnych lub jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej w celu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych lub obciążania ryzykiem tych środków w inny sposób, bez wymaganego zezwolenia. Stanowisko KNF wynikało z analizy usług oferowanych przez powódkę i ofert zamieszczonych na stronach internetowych tej spółki, jak również informacji i wyjaśnień przekazywanych przez przedstawicieli spółki w prasie (zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa – k. 84-87).

W dniu 17 sierpnia 2012 r. postanowieniem Prokuratora Prokuratury Okręgowej w G. przedstawiono podejrzanemu Prezesowi zarządu powódki M. P. zarzuty dokonania przestępstw związanych z funkcjonowaniem (...) sp. z o.o. dotyczących:

1)  wyłudzenia poświadczenia nieprawdy w postaci wpisu w KRS (art. 270 § 1 k.k. w zb. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.),

2)  prowadzenia bez zezwolenia działalności polegającej na gromadzeniu środków pieniężnych innych osób fizycznych w celu udzielenia pożyczek i obciążania tych środków ryzykiem poprzez przeznaczanie ich na przedsięwzięcia o charakterze gospodarczym i inne przedsięwzięcia nie mające takiego charakteru (art. 171 ust. 1 Prawa bankowego),

3)  niezłożenia sprawozdań finansowych (...) sp. z o.o. za rok 2009, 2010 i 2011 (art. 79 ust. 4 ustawy o rachunkowości),

4)  prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych bez wpisu do rejestru działalności kantorowej (art. 106d § 1 k.k.s.) (komunikat rzecznika prasowego Prokuratury Okręgowej w G. – k. 143).

Działalność powodowej spółki wzbudziła jednocześnie wątpliwości Ministra Gospodarki, który pismem z dnia 26 lutego 2010 r. zwrócił się do KNF z prośbą o zweryfikowanie zgodności z prawem działalności powódki, która w dniu 6 stycznia 2010 r. została wpisana do rejestru przedsiębiorstw składowych przyjmujących na skład towary przemysłowe. W odpowiedzi KNF potwierdził wątpliwości Ministra Gospodarki dotyczące prowadzenia przez powódkę działalności bankowej bez stosownego zezwolenia. Dodatkowo pismem z 8 kwietnia 2010 r. KNF poinformowała Ministra Gospodarki o skierowaniu do organów ścigania zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, a także o krokach podjętych w celu zgromadzenia pełniejszej dokumentacji odnośnie prowadzonej przez powódkę działalności i ustalenia, czy istotnie powódka przechowuje w bankach złoto (pismo z 26 lutego 2010 r. – k. 144, pisma KNF – k. 145 i 146-148).

W dniu 27 kwietnia 2010 r. KNF na podstawie art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. a Prawa bankowego zwróciła się do (...) S.A. z prośbą o ustalenie i przekazanie informacji, czy powód istotnie przechowuje w skrytkach depozytowych tego banku metale szlachetne (w tym złoto i platynę), a jeżeli tak, to o wskazanie ich masy, a w odniesieniu do złota również jego próby. W odpowiedzi (...) S.A. poinformowała, że w dniu 3 grudnia 2009 r. została udostępniona stronie powodowej skrytka bankowa, jednakże bank nie był w stanie udzielić informacji na temat rzeczy i wartości w niej przechowywanych. W uzupełnieniu informacji podano, że (...) S.A. nie przechowuje metali szlachetnych w swoich skarbcach, ponieważ nie ma takiej usługi w swojej ofercie (pismo KNF z 27 kwietnia 2010 r. – 149, pismo (...) z 10 maja 2010 r. wraz z umową o udostępnienie skrytki sejfowej – k. 150-155).

Analiza oferty powódki, a w szczególności jej rozszerzenie o przygotowany we współpracy z (...) S.A. produkt „(...)”, zawierający indywidualne terminowe ubezpieczenie na życie, wzbudziła również podejrzenie, że powódka może wykonywać czynności z zakresu pośrednictwa ubezpieczeniowego, co oznaczałoby naruszenie art. 47 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. W dniu 22 czerwca 2010 r. Minister Gospodarki poinformował KNF, że w dniu 21 czerwca 2010 r. została wydana decyzja, którą zakazano powodowi prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia przedsiębiorstwa składowego. Jednocześnie pismem z 23 lipca 2010 r. Ministerstwo Gospodarki poinformowało, że zakaz prowadzenia przedsiębiorstwa składowego został w dniu 12 lipca 2010 r. utrzymany w mocy. Zwrócono również uwagę, że strona powodowa oferując swoje lokaty nie wykonuje w istocie usługi składu, choć w takiej działalności wyrażać się miał sens oferowanego produktu. W ocenie Ministerstwa Gospodarki lokaty powoda tylko pozornie wykazywały podobieństwo do rozwiązań przyjętych dla domów składowych, albowiem zawarte umowy umożliwiają stronie powodowej obrót przechowywanym towarem, a ich przedmiotem nie jest określona ilość towarów, ale ich wartość (pismo (...)z 21 czerwca 2012 r. wraz z u mową o współpracy – k. 156-176).

W dniu 20 grudnia 2011 r. Komisja Nadzoru Finansowego zamieściła na swojej stronie internetowej ostrzeżenie przed powierzaniem środków firmom bez licencji KNF. Wskazała w nim, że informacje publiczne na temat podmiotów nieposiadających zezwolenia KNF są dostępne w dziale „Ostrzeżenia publiczne” na www.knf.gov.pl (ostrzeżenie – k. 29-31).

Postanowieniem Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 20 września 2012 r. w sprawie sygn. akt VI GU 173/12 ogłoszona została upadłość obejmująca likwidację majątku (...)Sp. z o.o. (zawiadomienie syndyka masy upadłości – k. 251, postanowienie – k. 252-253).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie ww. dokumentów złożonych przez strony przy pozwie i odpowiedzi na pozew. Prawdziwość tych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności, w związku z ogłoszeniem upadłości powódki, rozważenia wymaga kwestia możliwości prowadzenia postępowania w kontekście art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c., zgodnie z którym sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości i ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku strony.

Z art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. a contrario wynika, że w postępowaniach, które nie dotyczą masy upadłości, legitymację procesową zachowuje upadły, a zawieszenie postępowania w tych sprawach nie wchodzi w grę. W doktrynie przyjmuje się, że nie dotyczą masy upadłości postępowania w sprawach o roszczenia niemajątkowe np. postępowania w sprawach o prawa stanu, w sprawach o ochronę dóbr osobistych (np. o ochronę czci na podstawie art. 23 i 24 k.c.), czy innych praw osobistych (np. autorskich praw osobistych) (por. A. Jakubecki, komentarz do art. 174 k.p.c., pkt 32, LEX).

W niniejszej sprawie powódka dochodzi ochrony dóbr osobistych - roszczeń o charakterze niemajątkowym, które nie wchodzą do masy upadłości. Dodatkowo domaga się zasądzenia odpowiedniej sumy na wskazany cel społeczny. Nie dochodzi przy tym żadnych świadczeń o charakterze majątkowym na swoją rzecz, które ewentualnie mogłyby wchodzić do masy upadłości. Z tego względu, w ocenie Sądu, brak było podstaw do zawieszenia postępowania na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c.

Przechodząc do merytorycznej oceny żądania, zdaniem Sądu, powództwo jest w całości niezasadne.

Zgodnie z art. 43 k.c. przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych. Z tego względu powódka była uprawniona do dochodzenia roszczeń na zasadach dotyczących osób fizycznych.

W postępowaniu o ochronę dóbr osobistych strona powodowa winna wykazać fakt naruszenia jej dóbr osobistych, natomiast na pozwanym ciąży obowiązek udowodnienia, iż naruszenie było zgodne z prawem.

Powódka twierdziła, że umieszczenie na stronie internetowej „ostrzeżenia publicznego” przed powierzaniem powódce środków finansowych było bezprawne i jednocześnie godziło w jej dobra osobiste – dobre imię, wiarygodność i renomę. Zarzuciła naruszenie:

- art. 6 k.p.a., w taki sposób, że pomimo nieposiadania kompetencji ani wyraźnie wskazanych w przepisach uprawnień do dokonywania ostrzeżeń publicznych i zamieszczania na liście ostrzeżeń publicznych określonych podmiotów umieściła na niej powódkę;

- art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym poprzez domniemanie kompetencji KNF do sporządzania i publikowania listy ostrzeżeń publicznych.

Okoliczność umieszczenia powódki na liście podmiotów wykonujących czynności bankowe bez zezwolenia KNF była niesporna. Celem tej listy jest uprzedzenie klientów o pewnych istotnych faktach dotyczących działania podmiotów na niej umieszczonych. Komisja Nadzoru Finansowego w ten sposób stara się ostrzegać potencjalnych klientów przed powierzaniem środków podmiotom, które nie podlegają kontroli nadzoru finansowego.

Zamieszczenie powódki na liście prowadzonej przez KNF poprzedzone było wymianą korespondencji pomiędzy spółką a Komisją. Przy czym powódka nie odpowiedziała na prośbę dotyczącą przedstawienia oferowanych przez nią produktów finansowych, wzorów zawieranych z klientami umów, miejsca przechowywania złota, źródła pochodzenia środków pieniężnych. W związku z tym KNF, opierając się na informacjach powszechnie dostępnych (Internet, wypowiedzi prasowe przedstawicieli spółki) powzięła podejrzenie o popełnieniu przestępstwa z art. 171 ust. 1 Prawa Bankowego. W sierpniu 2012 r. postawiono prezesowi zarządu (...) zarzuty, w tym naruszenia art. 171 ust. 1 Prawa Bankowego.

W kolejnych miesiącach Komisja prowadziła dalsze czynności wyjaśniające działalność Spółki. Przy czym już w grudniu 2009 r. istniały obiektywne przesłanki uzasadniające podejrzenia KNF, które w kolejnych miesiącach znajdowały swoje potwierdzenie w kolejnych ustaleniach.

W ocenie Sądu, strona pozwana zasadnie wskazywała, że prowadzenie listy ostrzeżeń publicznych i umieszczenie na niej powódki znajdowało oparcie w obowiązującym prawie. Ustawa o nadzorze nad rynkami finansowymi (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 1149, dalej: u.n.r.f.) powołała KNF jako organ właściwy w sprawach nadzoru nad rynkiem finansowym. Zadania i kompetencje KNF określone zostały bardzo szeroko. Należy do nich m.in. sprawowanie nadzoru nad rynkiem finansowym, podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego, podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności, podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego, udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym, stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty (art. 4 ust. 1 u.n.r.f.). Zgodnie z art. 2 u.n.r.f. celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku.

Działania organów władzy publicznej mogą przybierać różne formy – akty władcze kształtujące sytuację prawną ich adresatów, jak również innego rodzaju czynności o charakterze materialno-technicznym, czy też społeczno-organizatorskim. Ten ostatni rodzaj czynności stanowi dopuszczalną prawnie formę działania administracji publicznej, uzupełniającą działania władcze tej administracji. Do jednej z w powyższych kategorii działań niewładczych należy zaliczyć czynności KNF polegające na publikowaniu komunikatów w formie „ostrzeżeń”, a związanych z informowaniem uczestników rynku finansowego o ryzyku związanym z powierzaniem środków finansowych określonej kategorii podmiotów.

Problem prowadzenia przez KNF listy ostrzeżeń publicznych stanowił już przedmiot orzecznictwa sądów administracyjnych. W uzasadnieniu wyroku z dnia 30 sierpnia 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. II GSK 1561/11) stwierdził, że takie działanie Komisji jest jedynie czynnością faktyczną, która nie wywołuje bezpośrednich, ani pośrednich skutków prawnych. Umieszczenie nazwy spółki "(...)." Sp. z o.o. z siedzibą we W. na stronie internetowej prowadzonej przez KNF w zakładce "ostrzeżenia publiczne" nie spowodowało dla wpisanego tam podmiotu żadnych skutków prawnych, np. w postaci pozbawienia go jakichkolwiek praw lub przysporzenia obowiązków. Wpis stanowi wyłącznie informację o tym, że spółka nie posiada uprawnień (zezwolenia) na prowadzenie określonej działalności bankowej. Sama ta informacja nie jest źródłem zakazu prowadzenia takiej działalności. Jej opublikowanie nie narusza również dóbr osobistych spółki, ponieważ takich skutków nie można przypisać stwierdzeniu okoliczności nie budzących wątpliwości co do zgodności z prawem i ze stanem faktycznym. Skarżąca nie kwestionuje zresztą tego, że takich uprawnień nie posiada. "(...)." Sp. z o.o. z siedzibą we W. nie ma koncesji KNF na przyjmowanie wkładów pieniężnych w celu obciążenia ich ryzykiem. Sporny wpis jest zatem sformalizowaną czynnością faktyczną, która nie dotyczy uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa w tym sensie, że w żaden sposób, nawet pośrednio, nie kreuje takich uprawnień lub obowiązków. Jest jedynie kierowanym do osób trzecich przekazem informacji o tym, że ten podmiot nie może prowadzić określonej działalności bankowej.

W ramach nałożonych ustawą zadań Komisja Nadzoru Finansowego była uprawniona i obowiązana do analizy warunków oferty kierowanej przez powódkę do jej potencjalnych klientów oraz ogólnie dostępnych informacji i komunikatów powódki. Analiza ta doprowadziła do wniosku, że działalność powódki budzi uzasadnione wątpliwości co do swojej zgodności przede wszystkim z Prawem bankowym. Wątpliwości te zostały w sposób przekonujący przedstawione w odpowiedzi na pozew (k. 68-72). Sprowadzały się one do ustalenia, że powódka:

- posługuje się sformułowaniami mylącymi i wprowadzającymi w błąd potencjalnych klientów, o tym że produkty oferowane są przez podmiot licencjonowany, posiadający przymiot instytucji zaufania publicznego, który jest objęty publicznym systemem gwarantowania (Bankowy Fundusz Gwarancyjny);

- z jednej strony informowała, że złoto od momentu podpisania umowy należy do klienta (właściciela lokaty) w ramach umowy składu, z drugiej wskazywano, że nie można zamienić towaru niealokowanego niesortowalnego (kruszcu) na alokowany sortowany i nie można zamówić dostarczenia towaru do klienta, a jedynie można dokonać sprzedaży towaru powódce;

- poza produktami lokacyjnymi, oferowała również pożyczki i usługi oddłużenia, bez uprawdopodobnienia, że są one finansowane ze środków własnych;

- prowadzi działalność agencyjną z zakresu ubezpieczeń z naruszeniem art. 47 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Zdaniem Sądu, w pełni uzasadnione jest również twierdzenie strony pozwanej, że działania Komisji Nadzoru Finansowego zmierzały do obrony interesu społecznego – bezpieczeństwa rynku finansowego i jego uczestników. Przy czym podejmowane były zgodnie z prawem i wynikały z właściwego i wnikliwego zbadania sposobu działania powódki.

Z tych wszystkich względów, wobec ustalenia, że działania pozwanego było zgodne z prawem, powództwo podlegało oddaleniu niezależnie od wskazywanej podstawy żądania (art. 417 § 1 i 448 k.c.).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98, 99 i 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 11 ust. 3 ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz.U. nr 169 z 2005 r., poz. 1417 ze zm.) oraz § 6 pkt 5 i § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.