Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Ligoń-Krawczyk

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Ewa Kocielnik

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2024 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa A. F.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  ustala, że powódka przegrała proces w 100% i pozostawia rozliczenie kosztów postępowania referendarzowi sądowemu po uprawomocnieniu się wyroku.

Sygn. akt I C 712/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 maja 2023 r . (data nadania przesyłki, k. 30) A. F., zastępowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł przeciwko (...) Bank (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o:

a) ustalenie, że strona powodowa zwraca kredyt udzielony przez stronę pozwaną umową nr (...) z dnia 17 kwietnia 2020 r. bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy, w terminie i w sposób ustalony w umowie, tj. w ratach równych wynoszących 1.554,21 zł;

b) zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki 32.479,08 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 5 kwietnia 2023 r. do dnia zapłaty;

c) zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, iż strony w dniu 17 kwietnia 2020 r. zawarły z konsumentką umowę kredytu konsumenckiego nr (...), zgodnie z którą kredytobiorczyni uzyskała kwotę 159.137,72 zł. Jako podstawą dochodzonych roszczeń powódka wskazała art. 45 ust. 1-5 u.k.k. Uchybienia przepisom dokonane przez stronę pozwaną zostały wymienione i szczegółowo opisane w załączonym do pozwu oświadczeniu o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego wraz z wezwaniem do zapłaty, które poza walorem dowodowym, stanowi jedynie stanowisko strony powodowej w tym zakresie. W oświadczeniu o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego A. F. wskazała, że w ww. umowie stwierdzono naruszenie:

- art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k., polegające na podaniu w § 3 umowy błędnej wartości RRSO i całkowitej kwoty do zapłaty poprzez doliczenie do całkowitego kosztu kredytu odsetek od kwoty niewypłaconej kredytobiorcy. Podanie oczywiście błędnego RRSO jest w istocie zaniechaniem podania rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania;

- art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. poprzez zastrzeżenie w § 4 ust. 1 przez kredytodawcę dla siebie możliwości jednostronnej i dowolnej zmiany opłat i prowizji. Opłaty muszą być znane kredytobiorcy od początku trwania umowy, a co najmniej należy wskazać konkretne, jasne zasady ich ustalania na przyszłość, które to zasady uzależnione będą od czynników obiektywnych a nie działania kredytodawcy;

- art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 16 u.k.k. w zw. z art. 49 i ust. 1 i art. 52 u.k.k. poprzez nieokreślenie w treści umowy kredytu (§ 11) procedury i warunków, na jakich koszty kredytu mogą ulec zmianie, gdy następuje jego wcześniejsza spłata. W umowie nie wskazano, że całkowity koszt kredytu w razie jego wcześniejszej spłaty ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed spłatą. Jeżeli umowa kredytowa przewiduje, oprócz odsetek umownych takie koszty jak np. prowizja albo koszt ubezpieczenia, to informacja ta powinna być ujęta w treści umowy, aby konsument wiedział, że w przypadku wcześniejszej całkowitej spłaty kredytu ma prawo odzyskać cześć uiszczonych wcześniej kosztów, proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Nadto strona powodowa wskazała pozostałe naruszenia, niewymienione w treści oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, tj.:

- art. 30 ust. 1 pkt 6 i 10 u.k.k., polegające na braku jednoznacznego wskazania czy oprocentowaniu podlega całkowita kwota kredytu czy też inna kwota, np. z doliczeniem do niej kosztów kredytu;

- art. 30 ust. 1 pkt 8 u.k.k. poprzez poprzestanie w ramach informacji o ratach kredytu (w umowie i harmonogramie rat kredytu), wyłącznie na wysokości tych rat, a następnie na dwóch ich elementach, tj. części „kapitałowej” i „odsetkowej”, bez wskazania – w ramach tych rat – wszelkich innych kosztów kredytu, które kredytodawca miał obowiązek ponieść, tj. w szczególności kosztów prowizji (pozew, k. 3-11).

W odpowiedzi na pozew (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictw (odpowiedź na pozew, k. 61-93).

Do zamknięcia rozprawy strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie (protokół rozprawy z 13 września 2024 r., k. 843, nagranie 00:20:55-00:24:05).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. F. poszukiwała środków na sfinansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych (remont domu) oraz spłatę limitu kredytowego oraz kredytu gotówkowego. Udała się do doradcy kredytowego, z którym odbyła dwa spotkania. Doradca porównywał oferty różnych banków. A. F. poza spotkaniami z doradcą kredytowym, odbyła dwa spotkania w banku (zeznania powódki A. F., protokół rozprawy z dnia 13 września 2024 r., k. 842-843, nagranie 00:06:47-00:19:57).

W dniu 17 kwietnia 2020 r. A. F. zawarła z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o kredyt gotówkowy nr (...) (dalej: Umowa). Zgodnie z § 1 Umowy, bank udzielił kredytobiorcy na jego wniosek kredytu w kwocie 159.137,72 zł do dnia 30 kwietnia 2028 r. z przeznaczeniem na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych lub na inny dowolny zadeklarowany cel, w tym na spłatę posiadanych zobowiązań kredytowych w banku lub innych bankach, finansowanie prowizji z tytułu udzielenia kredytu oraz na finansowanie pierwszej raty składki ubezpieczeniowej z tytułu ubezpieczenia „(...) i pierwszej raty składki ubezpieczeniowej z tytułu ubezpieczenia (...)”.

W myśl § 2 Umowy, kwota kredytu zostanie niezwłocznie udostępniona kredytobiorcy przez Bank zgodnie z warunkami Umowy, po ustanowieniu zabezpieczeń, o ile Umowa przewiduje ich ustanowienie, w następujący sposób:

1) kwota 149.204,31 zł przelewem na rachunek bankowy nr (...), następnie:

kwota 1.810,93 zł zostanie przekazana na rachunek nr (...) tytułem spłaty limitu kredytowego;

kwota 32.469 zł zostanie przekazana na rachunek nr (...) tytułem spłaty kredytu gotówkowego;

kwota 114.924,38 zł zostanie przekazana na rachunek nr (...);

2) kwota 795,69 zł stanowiąca prowizję z tytułu udzielenia kredytu w formie przelewu na rachunek Banku;

3) kwota 6.074,73 zł stanowiąca pierwszą ratę składki ubezpieczeniowej z tytułu ubezpieczenia "(...) w formie przelewu na rachunek Banku, działającego jako agent (...) Towarzystwo (...) S.A.;

4) kwota 3.062,99 zł stanowiąca pierwszą ratę składki ubezpieczeniowej z tytułu ubezpieczenia (...)” w formie przelewu na rachunek Banku, działającego jako agent (...) S.A.

Stosownie do treści § 3 ust. 1 Umowy, od udzielonego kredytu, w kwocie wskazanej w § 1 Bank pobiera odsetki według zmiennej stopy procentowej, ustalonej jako suma wartości stopy referencyjnej NBP i marży Banku w wysokości 7,34 p.p. w stosunku rocznym

O zmianie oprocentowania Bank zobowiązał się powiadomić Kredytobiorcę w ciągu 21 dni od zmiany przekazując nowy harmonogram spłat. W przypadku, gdy kredyt spłacany jest w ratach równych i dzień zmiany oprocentowania przypada w innym dniu niż dzień płatności raty wynikający z harmonogramu Bank zastrzega sobie prawo ustalenia pierwszej raty kredytu w nowym harmonogramie, w wysokości niezmienionej w stosunku do rat określonych w poprzednim harmonogramie. Odsetki według nowej stopy procentowej będą naliczane od dnia zmiany oprocentowania kredytu (§ 3 ust. 3 Umowy).

Zgodnie z § 4 ust. 1 Umowy, opłaty i prowizje związane z udzieleniem i obsługą kredytu pobierane są zgodnie z obowiązującą w dniu dokonywania czynności „Taryfą opłat i prowizji pobieranych przez (...) Bank S.A. za czynności bankowe dla klientów indywidualnych”. Przesłanki zmian Taryfy zostały określone w jej treści. Bank informuje Kredytobiorcę o proponowanej zmianie Taryfy nie później niż 2 miesiące przed proponowaną datą wejścia w życie. Zmiany będą wiążące, jeśli klient nie wypowie Umowy przed proponowaną datą wejścia w życie zmiany. Termin wypowiedzenia Umowy w tym przypadku wynosi: trzy miesiące – gdy termin spłaty kredytu jest dłuższy niż rok, jeden miesiąc – w pozostałych przypadkach.

W myśl § 4 ust. 2 Umowy wskazano, że całkowita kwota do zapłaty na dzień zawarcia Umowy wynosi 230.520,30 zł. Na całkowitą kwotę do zapłaty składały się:

1) całkowita kwota kredytu 149.204,31 zł;

2) całkowity koszt kredytu 81.315,99 zł, w tym:

a)  prowizja z tytułu udzielenia kredytu w kwocie 795,69 zł;

b)  odsetki od kredytu w kwocie 56.153,98 zł;

c)  koszty ustanowienia zabezpieczeń w kwocie 0,00 zł

d)  koszty usług dodatkowych:

- składka z tytułu ubezpieczenia „(...)” w kwocie 16.198,53 zł;

- składka z tytułu ubezpieczenia (...)” w kwocie 8.167,79 zł.

Stosownie do treści § 4 ust. 2 Umowy, rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień zawarcia Umowy wynosi 11,88 % i została wyliczona jako całkowity koszt kredytu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2), wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym.

W § 11 ust. 1 Umowy wskazano, że kredytobiorca uprawniony jest di wcześniejszej spłaty części lub całości zadłużenia z tytułu kredytu w każdym czasie. Z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu Bank nie pobiera prowizji.

Wpłacona na rachunek wskazany w ust. 2 kwota, bez odrębnej dyspozycji kredytobiorcy, zostanie zaliczona na poczet spłaty kapitału przeznaczonego do spłaty w ramach ostatniej (ostatnich) raty kredytu, z uwzględnieniem w pierwszej kolejności należności wymienionych w § 8 ust. 3, których termin płatności minął przed dokonaniem wpłaty. Wcześniejsza spłata części kredytu spowoduje przekazanie kredytobiorcy nowego harmonogramu spłat uwzględniającego skrócenie łącznego okresu kredytowania w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku lub w inny sposób uzgodniony z kredytobiorcą. W przypadku korzystania przez kredytobiorcę z usług (...) Bank może udostępnić ww. harmonogram w postaci elektronicznej za pośrednictwem tych usług (§ 11 ust. 3 Umowy).

Stosownie do treści § 11 ust. 4 Umowy, w przypadku dokonania wcześniejszej spłaty części kredytu kredytobiorca może wnioskować o zmniejszenie wysokości rat spłaty kredytu. Wniosek o zmniejszenie wysokości rat kredytu musi być złożony w formie pisemnej, najpóźniej w dniu dokonania wcześniejszej spłaty. Wcześniejsza spłata części kredytu z wnioskowaną opcją zmniejszenia wysokości rat spłaty kredytu spowoduje przekazanie kredytobiorcy nowego harmonogramu spłat uwzględniającego zmniejszenie wysokości rat spłaty kredytu w formie wskazanej w ust. 3.

Wcześniejsza spłata całości kredytu skutkuje rozliczeniem kredytu za okres jego wykorzystania na warunkach określonych w § 13 ust. 2. Kredytobiorca płaci wówczas oprocentowanie za okres spłaty kredytu (§11 ust. 5 Umowy).

Bank na wniosek kredytobiorcy dopuszcza możliwość wydłużenia okresu kredytowania. W przypadku pozytywnego zaopiniowania wniosku kredytobiorcy Bank pobiera prowizję z tytułu zmiany warunków Umowy, zgodnie z obowiązującą Taryfą (§ 11 ust. 6 Umowy).

W § 16 ust. 1 Umowy, kredytobiorca oświadczył, że przed zawarciem Umowy otrzymał pełną treść Regulaminu wraz z Taryfą, która obowiązuje w zakresie opłat i prowizji za czynności związane z Umową, Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego. Z treścią otrzymanych dokumentów kredytobiorca zapoznał się przed zawarciem Umowy, akceptuje i potwierdza, że jest ich treścią związany.

Kredytobiorca oświadczył, że Bank poinformował kredytobiorcę o istnieniu ryzyka zmiany stóp procentowych oraz o tym, że zmiana stopy oprocentowania ma wpływ na wysokość należności Banku oraz na wysokość rat kapitałowo-odsetkowych (§ 16 ust. 2 Umowy).

Stosownie do treści § 16 ust. 3 Umowy, kredytobiorca oświadczył, że otrzymał pisemną informację wyjaśniającą znaczenie i konsekwencje ryzyka zmiany stóp procentowych wraz z przykładami.

Nadto kredytobiorca oświadczył, że przed zawarciem Umowy otrzymał informacje niezbędne do podjęcia decyzji w zakresie zaciąganego zobowiązania kredytowego, wszelkie informacje istotne dla oceny ryzyka i kosztów związanych z zawarciem umowy oraz zapoznał się z projektem Umowy. Kredytobiorca oświadczył również, że przed zawarciem Umowy uzyskał od Banku wyjaśnienia do zgłaszanych wątpliwości i ma świadomość ryzyka związanego z zaciągniętym zobowiązaniem kredytowym. Kredytobiorca oświadczył, że w związku z tym, że uzyskuje dochód w walucie innej niż waluta, w której został udzielony kredyt, Bank poinformował kredytobiorcę o ryzyku kursowym oraz wpływie spreadu walutowego na obciążenia z tytułu spłaty kredytu (zapis dotyczy kredytobiorców, którzy uzyskują dochód w walucie innej, niż złoty) (§ 16 ust. 4 i 5 Umowy).

W myśl § 16 ust. 6 Umowy kredytobiorca oświadczył, że rozumie, akceptuje i przyjmuje ryzyka, o których mowa w ust. 2 – 5, tj. ryzyko zmiany stóp procentowych oraz ryzyko walutowe związane z niedostosowaniem, w trakcie trwania Umowy, waluty kredytu do waluty w jakiej kredytobiorca osiąga dochody, a także możliwe skutki, jakie mogą wynikać z tych ryzyk (umowa o kredyt gotówkowy nr (...) z 17 kwietnia 2020 r., k. 15-18; Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego, k. 106-108; Taryfa opłat i prowizji pobieranych przez (...) Bank (...) S.A. za czynności bankowe dla klientów indywidualnych obowiązujące od dnia 2 marca 2020 r., k. 109-125; Regulamin kredytowania klientów indywidulanych w (...) Bank (...) S.A., k. 126-127).

W okresie od dnia 30 maja 2022 r. do dnia 31 października 2022 r. kredytobiorczyni uiściła na rzecz banku łącznie 69.174,46 zł, w tym 37.491,07 zł tytułem spłaty kapitału oraz 31.683,39 zł tytułem spłaty odsetek (zaświadczenie (...) Bank (...) S.A. z 21 listopada 2022 r., k. 24).

W dniu 22 marca 2023 r. A. F., zastępowana przez profesjonalnego pełnomocnika, skierowała do (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. oświadczenie w trybie art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego dotyczące umowy o kredyt nr (...) wskazując, że w ww. umowie stwierdzono w szczególności naruszenie: art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k., art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k., art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 16 u.k.k. w zw. z art. 49 ust. 1 i art. 52 u.k.k. oraz wezwała do zapłaty wszelkich uiszczonych przez kredytobiorcę kwot stanowiących uiszczone do tej pory koszty kredytu, tj. kwoty 32.479,08 zł

(oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, k. 21-22).

W odpowiedzi (...) Bank (...) S.A. wskazał, że zarzuty odnośnie nieprawidłowego podania całkowitej kwoty do zapłaty i RRSO są niezasadne. Bank jest uprawniony do naliczenia odsetek od kredytowanych kosztów kredytu. Koszty kredytu, a także opłaty i prowizje zostały w sposób precyzyjny określone w umowie, która zawiera informacje o tym, że opłaty i prowizje za obsługę kredytu zostały ujęte w Taryfie Opłat i Prowizji, która w precyzyjny i wystarczający sposób określa przesłanki potencjalnych jej zmian. W piśmie wskazano, że procedurę spłaty kredytu przed terminem w poprawny sposób opisano w umowie, m. in. w § 13 umowy wskazano, że w ciągu 14 dni od dokonania spłaty całości zadłużenia bank dokona rozliczenia kredytu, uwzględniając powstałe nadpłaty. Z ustawy nie wynika, aby bank musiał wskazywać w umowie zasady, na jakich koszty kredytu ulegają zmianie przy wcześniejszej spłacie, reguły te wynikają z powszechnie obowiązujących przepisów prawa (odpowiedź (...) Bank (...) S.A. z 13 kwietnia 2023 r., k. 26).

A. F. nadal spłaca kredyt (bezsporne).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt sprawy dokumentów. Sąd w całości dał wiarę dokumentom wymienionym w stanie faktycznym, bowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności, a Sąd nie miał podstaw do podważenia ich wiarygodności bądź zawartej w nich treści z urzędu.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się również częściowo na dowodzie z przesłuchania powódki A. F. (protokół rozprawy z 13 września 2024 r., k. 842-843) w zakresie wskazanym w ustalonym stanie faktycznym. Jakkolwiek w ocenie Sądu powódka rzetelnie przedstawiła informacje na temat przyczyn i samego zawarcia Umowy to w przypadku pozostałych okoliczności (niespełnienie w sposób należyty obowiązków informacyjnych przez bank itd.) jej relacje nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Zebrane w sprawie dowody i ustalony stan faktyczny wskazują, że przed zawarciem Umowy powódka otrzymała informacje niezbędne do podjęcia decyzji w zakresie zaciągniętego zobowiązania kredytowego, wszelkie informacje istotne dla oceny ryzyka i kosztów związanych z zawarciem umowy oraz zapoznała się z projektem Umowy. Miała też świadomość ryzyka związanego z zaciągniętym zobowiązaniem kredytowym. W oparciu o otrzymane dane dokonała własnej analizy opłacalności oferowanego produktu bankowych i zdecydowała się na skorzystanie z kredytu gotówkowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało oddaleniu w całości.

Strona powodowa w niniejszym postępowaniu domagała się ustalenia, że strona powodowa zwraca kredyt udzielony przez stronę pozwaną umową nr (...) z dnia 17 kwietnia 2020 r. bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy, w terminie i w sposób ustalony w umowie, tj. w ratach równych wynoszących 1.554,21 zł oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki 32.479,08 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 kwietnia 2023 r. do dnia zapłaty;

Przechodząc do oceny zgłoszonego powództwa o ustalenie, wskazać należy na podstawę prawną dochodzonego przez powoda roszczenia, a więc art. 189 k.p.c. Stosownie do wymienionego przepisu powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 6 k.c. strona powodowa powinna wykazać istnienie po jej stronie interesu prawnego. Sąd z urzędu bada interes prawny będący materialno-prawną przesłanką powództwa o ustalenie, a ustalenie jego braku skutkuje oddaleniem powództwa wprost bez analizy żądania strony powodowej.

Interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. występuje wówczas, gdy istnieje niepewność stanu prawnego lub prawa; niepewność ta powinna być obiektywna, tj. zachodzić według rozumnej oceny sytuacji, a nie tylko subiektywna, tj. według odczucia powodów. Interes ten należy rozumieć jako potrzebę wprowadzenia jasności co do konkretnego prawa lub stosunku prawnego – w celu ochrony przed grożącym naruszeniem sfery uprawnień powoda (wyrok Sądu Najwyższego z 24 marca 1987 r., sygn. akt III CRN 57/87, OSNPG 1987, Nr 7, poz. 27). Skuteczne powołanie się na interes prawny wymaga wykazania, że oczekiwane rozstrzygnięcie wywoła takie skutki w stosunkach między stronami, w następstwie których ich sytuacja prawna zostanie określona jednoznacznie i tym samym wyeliminowane zostanie ryzyko naruszenia w przyszłości praw powodów. W przypadku, gdy dojdzie już do naruszenia prawa, w związku z którym stronie służy dalej idące roszczenie np. o świadczenie (danie, czynienie, zaniechanie lub znoszenie), wyłączona jest możliwość skutecznego wystąpienia z powództwem o ustalenie, skoro sfera podlegająca ochronie jest w takiej sytuacji szersza, a rozstrzygnięcie o różnicy zdań w stanowiskach stron nabiera charakteru przesłankowego. Takie stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 marca 2002 r. sygn. akt: II CKN 919/99 (LEX nr 54376), które Sąd Okręgowy w całości podziela.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, Sąd doszedł do przekonania, że strona powodowa ma interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie. Zdaniem Sądu, w przedmiotowej sprawie, oceniając interes prawny w powództwie o ustalenie, szczególną uwagę zwrócić należy na fakt, iż powoda oraz pozwany bank w dalszym ciągu łączy umowa kredytu konsolidacyjnego nr (...) z dnia 19 października 2017 r., jak również brak jest spłaty całości zadłużenia wygenerowanego w oparciu o zawartą między stronami Umowę. W tej sytuacji nie sposób jest przyjąć, że powodowi służy dalej idące roszczenie, w szczególności o przyszłe należności przysługujące bankowi, które mógłby on uiścić na podstawie nieważnej w jego ocenie Umowy. Można rozważać, czy jeśli powódka nadal spłaca kredyt w wysokości podawanej przez bank, to czy istnieje jakakolwiek niepewność jej sytuacji prawnej zważywszy na pogląd zaprezentowany w cytowanym wyżej wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2015 r. (sygn. IV CSK 362/14). Uznać należy, że niepewność sytuacji prawnej powódki została wykazana w sposób uzasadniający rozpoznanie sprawy merytorycznie w zakresie powództwa o ustalenie.

Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim (dalej: u.k.k.) który stanowi, że w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Sankcja kredytu darmowego polega w ogólności na uprawnieniu konsumenta do spłaty kredytu bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy.

Wykładnia językowa art. 45 ust. 1 u.k.k. wskazuje, że skutki związane z sankcją kredytu darmowego powstają – verba legis – "po złożeniu" oświadczenia. Oświadczenie konsumenta uznaje się za złożone z chwilą, gdy doszło do kredytodawcy w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią (art. 61 § 1 k.c.). Oświadczenie konsumenta powinno być złożone w formie pisemnej ad probationem (art. 45 ust. 1 u.k.k. w zw. z art. 73 § 1 k.c.).

Artykuł 45 ustawy o kredycie konsumenckim jest przepisem o charakterze sankcyjnym, restrykcyjnym wobec kredytodawców i dlatego nie może być poddany wykładni rozszerzającej. Celem sankcji kredytu darmowego jest pozbawienie kredytodawcy prawa do pobierania odsetek i innych opłat określonych w umowie z tytułu udzielonego kredytu za naruszenie obowiązków informacyjnych. Sankcja ta w daleko idący sposób modyfikuje treść stosunku prawnego łączącego kredytodawcę z konsumentem na niekorzyść tego pierwszego. Co do zasady zatem przepisy sankcjonujące dane postępowanie winny być możliwie ściśle interpretowane, nie pozwalając na pojawienie się obszarów niepewności prawnej.

W myśl art. 45 ust. 5 u.k.k. uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy. Ustawodawca nie sprecyzował, co rozumie pod pojęciem „wykonania” umowy, co doprowadziło do powstania odmiennych interpretacji tego terminu w orzecznictwie sądów powszechnych. Istnieje koncepcja zgodnie z którą moment, od którego zaczyna biec roczny termin na wygaśnięcie uprawnienia konsumenta do złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego, dotyczy momentu, w którym wszelkie zobowiązania obu stron umowy zostały w pełni wykonane i nie można odnosić tego wyłącznie do wykonania zobowiązania przez kredytodawcę. Nie ma jednocześnie znaczenia, czy zostały one wykonane w terminie, dobrowolnie, czy też przymusowo, np. w drodze egzekucji komorniczej. Należy przy tym zaznaczyć, że chodzi tutaj o zobowiązania określone treścią umowy o kredyt konsumencki bez uwzględnienia skutków sankcji kredytu darmowego (zob. wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z 28 września 2017 r., sygn. akt I C 531/17, Legalis nr 1988362; wyrok Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z 07 lipca 2017 r., sygn. akt X C 615/17, Legalis nr 2025036; wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 czerwca 2022 r., sygn. akt XXVII Ca 3081/21, Legalis nr 2845358).

Zgodnie z odmienną koncepcją zwrot „wykonanie umowy” użyty w art. 45 ust. 5 u.k.k. oznacza dzień wykonania umowy przez kredytodawcę, czyli dzień przekazania kwoty kredytu. Przemawia za tym fakt, że w przeciwnym wypadku unicestwiony byłby cel tego przepisu. Ma on bowiem za zadanie ograniczyć uprawnienie konsumenta krótkim terminem prekluzyjnym, tak aby ustabilizować stosunek prawny i kredytodawca nie pozostawał w nieskończoność w niepewności co do zakresu swojej wierzytelności. Gdyby zaś wygaśnięcie uprawnienia zależało od wykonania umowy przez kredytobiorcę (konsumenta), mógłby on przez jej celowe niewykonywanie odwlekać upływ tego terminu. Niedopuszczalne jest, aby jedna ze stron stosunku prawnego mogła według własnej woli regulować rozpoczęcie biegu (wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z 13 czerwca 2018 r., sygn. XIV C 1375/17, Legalis nr 2113819; wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z 3 listopada 2022 r., sygn. II C 2736/22, Legalis nr 2849855). W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę termin, o którym mowa w art. 45 ust. 5 u.k.k. rozpoczyna swój bieg z chwilą wykonania umowy przez kredytobiorcę, a zatem z chwilą spełnienia przez bank świadczenia charakterystycznego dla tej umowy, czyli w dacie zawarcia umowy i uruchomienia kredytu (por. M. Grochowski (w:) Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz. Red. K. Osajda, Legalis 2023, uwagi do art. 45, teza 18-21).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że umowa kredytu gotówkowego nr (...) zawarta w dniu 17 kwietnia 2020 r. została wykonana zgodnie z postanowieniami Umowy i dyspozycją kredytobiorcy wypłaty kredytu. Termin na złożenie oświadczenia upłynął zatem bezskutecznie w dniu 17 kwietnia 2021 r. podczas gdy oświadczenie powoda złożone w trybie art. 45 o kredycie konsumenckim doręczone zostało stronie przeciwnej (bankowi) w dniu 28 marca 2023 r., co potwierdza odpowiedź banku z 13 kwietnia 2023 r. (odpowiedź na reklamację, k. 26). Z tych względów Sąd uznał, iż roszczenie kredytobiorcy wygasło, a powództwo wniesione po upływie terminu, o którym mowa w art. 45 ust. 5 u.k.k. i również z tego względu, jest przedawnione.

Nawet jednak uznając, iż strona powodowa dochowała rocznego terminu do skutecznego złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego należało uznać, iż powódka nie wykazał spełnienia przesłanek do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.k.k. kredytem konsumenckim jest kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, w tym w wysokości większej niż wysokość określona w ust. 1 (ust. 1a). Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności: 1) umowę pożyczki, 2) umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego, 3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia, 4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia, 5) umowę o kredyt odnawialny (ust. 2).

Zgodnie z ww. ustawą, na etapie zawierania umowy kredytodawcę obciążają liczne obowiązki związane z formą umowy (art. 29 ust. 1), doręczeniem jej egzemplarza konsumentowi (art. 29 ust. 2) oraz kształtowaniem treści dokumentu umowy (art. 29 ust. 3, art. 30-34 u.k.k.).

Przypomnieć należy, że stosownie do treści art. 45 ust. 1 u.k.k. w razie uchybienia przez kredytodawcę określonym obowiązkom informacyjnym na etapie przedkontraktowym, wynikającym z przepisów art. 29 ust. 1 (forma pisemna) art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33 (umowa o kredyt wiązany lub w formie odroczonej płatności, umowa o kredyt w rachunku, umowa restrukturyzacyjna), art. 33a (maksymalna wysokość opłat i odsetek) i 36a-36c u.k.k. (maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, odroczenie spłaty zadłużenia, koszty kredytu przy udzieleniu kolejnych kredytów przed dokonaniem spłaty kredytu wcześniejszego), konsumentowi (po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia) przysługuje uprawnienie do zwrotu kwoty kredytu w wysokości kapitału, bez konieczności zapłaty na rzecz kredytodawcy odsetek oraz pozostałych kosztów zastrzeżonych w umowie kredytu (określonych w art. 5 pkt 6 u.k.k.), co czyni z umowy kredytu de facto stosunek nieodpłatny (tak: M. Grochowski, Komentarz do art. 45 [w:] K. Osajda (red.), Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz, Wyd. 2, Warszawa 2019, Nb 1).

W ocenie Sądu twierdzenia strony powodowej co do naruszenia przepisów ustawy z dnia 12 maja 2012 r. o kredycie konsumenckim, tj. art. 30 ust. 1 pkt 6, pkt 7, pkt 8 i pkt 10 oraz art. 30 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 16 w zw. z art. 49 ust. 1 i art. 52 ustawy o kredycie konsumenckim, nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt. 6 u.k.k. powódka uzasadniała brakiem jednoznacznego wskazania w Umowie czy oprocentowaniu podlegała całkowita kwota kredytu czy tez inna kwota np. z doliczeniem do niej kosztów kredytu.

Zgodnie z powołaną wyżej regulacją umowa o kredyt konsumencki powinna określać stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy.

W Umowie wskazano rodzaj stawki referencyjnej, jej wysokość na dzień zawarcia Umowy oraz sposób i zakres jej ustalania oraz zmiany (§ 3 Umowy, k. 16). W przedmiotowej Umowie wskazano, że Bank pobiera prowizję za udzielenie kredytu w wysokości 795,69 zł (§ 4 ust. 2 pkt 1a Umowy, k. 16). Wbrew twierdzeniom strony powodowej, pozwany bank prawidłowo określił też całkowity koszt kredytu (81.315,99 zł) stanowiących sumę wszelkich kosztów, które konsument jest zobowiązany ponieść, tj. należnych odsetek od kredytu w wysokości 56.153,98 zł i prowizji od udzielonego kredytu w wysokości 795,69 zł, a także koszt składek na ubezpieczenie na życie (16.198,53 zł) i na wypadek utraty pracy (8.167,79 zł). Na całkowitą kwotę do zapłaty składała się więc całkowita kwota kredytu w wysokości 149.204,31 zł oraz całkowity koszt kredytu wyliczony na 81.315,99 zł (§ 4 ust. 2 Umowy, k. 16).

Całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta to suma całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu (art. 5 pkt 8 u.k.k.). Całkowity koszt kredytu to wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach – z wyjątkiem jednak kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta (art. 5 pkt 6 u.k.k.). Z kolei całkowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt (art. 5 pkt 7 u.k.k.).

W umowie kredytu wskazano, że całkowita kwota kredytu wynosi 149.204,31 zł. Kwota ta nie obejmowała kredytowanego kosztu kredytu w postaci prowizji, co wynika wprost z treści § 4 ust. 2 pkt 1 Umowy (k. 16). Z kolei w § 4 ust. 2 pkt 2 Umowy wskazano, ile wynosi całkowity koszt kredytu, tj. 81.315,99 zł (k. 16), na który składały się naliczone odsetki od kredytu, prowizja i składki ubezpieczeń. Kwota kredytowanej prowizji wchodziła wobec tego w zakres całkowitej kwoty do zapłaty, ale nie w zakres całkowitej kwoty kredytu.

W konsekwencji przyjąć należy, że w umowie kredytu zawartej przez pozwanego z kredytobiorcą prawidłowo wskazano zarówno rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (RRSO), jak i całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki, wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że obowiązujące przepisy nie wprowadzają zakazu naliczania odsetek od kredytowanego kosztu kredytu. Wynika to z treści art. 5 pkt 7 u.k.k., w którym expressis verbis mowa jest o „kredytowanych kosztach kredytu”. Ustawa nie zakazuje kredytowania takich kosztów, a jedynie wyłącza je z zakresu pojęcia całkowitej kwoty kredytu. Potwierdza to także wyrok z dnia 30 stycznia 2019 r. (sygn. akt I NSK 9/18, LEX nr 2643248), w którym Sąd Najwyższy wskazał, że w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne prezentowanie tej samej kwoty (np. opłaty przygotowawczej, prowizji itp.) zarówno w ramach całkowitej kwoty kredytu, jak i w kosztach kredytu. I to nawet wówczas, gdy składniki kosztów kredytu są kredytowane przez kredytodawcę. Za taką tezą sformułowaną przez Sąd Najwyższy, przemawia wyraźna treść art. 5 pkt 7 u.k.k. Wynika z tego – po pierwsze, że składniki kosztu kredytu mogą być kredytowane przez kredytodawcę, a po drugie, że prowizja – nawet jeśli jest kredytowana – nie może być wykazywana w umowie zarówno w całkowitej kwocie kredytu, jak też w kosztach kredytu. Istota omawianego w tym miejscu zagadnienia została wyjaśniona w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2016 r., C-377/14 i sprowadza się do tego, że włączenie jakiejkolwiek kwoty należącej do całkowitego kosztu kredytu, do całkowitej kwoty kredytu może mieć wpływ na obliczenie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania i w konsekwencji może wpłynąć na prawidłowość informacji, które kredytodawca powinien wskazać w danej umowie o kredyt ( vide pkt 89 i 91 uzasadnienia). Również w literaturze wskazuje się, iż dopuszczalne jest finansowanie kosztów kredytu udzielonego przez bank oraz naliczanie odsetek od kwoty przeznaczonej na ten cel. Brak jest podstaw do przyjęcia w przepisach ustawy o kredycie konsumenckim odmiennych zasad pobierania odsetek od wykorzystanego kredytu, zależnych w szczególności od tego, czy celem kredytowania są koszty udzielanego kredytu (J. Gil, M. Szlaszyński, Problematyka odsetek od kredytowanych kosztów bankowego kredytu konsumenckiego, „Monitor Prawa Bankowego” z 2022 r. Nr 6, s. 59-74). Podobnie T. Czech ([w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018 r., art. 5) wskazuje, że pojęcie „wypłaconej kwoty”, o której mowa w art. 5 pkt 10 u.k.k., obejmuje także część kapitału kredytu przeznaczoną na sfinansowanie koszów związanych z tym kredytem.

W zakresie więc oznaczenia RRSO, w umowie kredytu zawartej przez konsumenta z pozwanym Bankiem prawidłowo wskazano zarówno rzeczywistą stopę oprocentowania, jak i całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta, ustaloną w dniu zawarcia umowy, wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. Wymienione zapisy umowne wyczerpują w ocenie Sądu spełnienie obowiązku przewidzianego w art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k.

Wskazywane przez powódkę zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 8 u.k.k. poprzez poprzestanie w ramach informacji o ratach kredytu (w umowie i harmonogramie rat kredytu), wyłącznie na wysokości tych rat, a następnie na dwóch ich elementach, tj. części „kapitałowej” i „odsetkowej”, bez wskazania – w ramach tych rat – wszelkich innych kosztów kredytu, które kredytodawca miał obowiązek ponieść, tj. w szczególności kosztów prowizji, zdaniem Sądu również jest niezasadny. W pierwszej kolejności należy wskazać, że w umowie kredytu (§ 3 ust. 4 umowy) wskazano, że odsetki są naliczane w oparciu o rzeczywistą liczbę dni w roku kalendarzowym, zaś w § 6 ust. 2 Umowy kredytobiorca zobowiązał się do terminowego dokonywania spłat kredytu i odsetek zgodnie z Umową i harmonogramem spłat stanowiącym jej integralną część. W § 8 ust. 3 Umowy wskazano szczegółowo, w jakiej kolejności rozliczane będą zobowiązania kredytobiorcy z tytułu Umowy. Ponadto, z opisanych już wyżej postanowień umownych wyraźnie wynika, że kredytowana prowizja wchodzi w skład kwoty do wypłaty na podstawie umowy, czyli podstawy do obliczania oprocentowania, a skoro tak, to jasne było też, że do raty kapitałowej wlicza się także kredytowana prowizja, zaś do raty odsetkowej – odsetki od tejże prowizji. Sąd uznał zatem, że nie doszło do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt. 8 u.k.k.

Zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. poprzez zastrzeżenie w § 4 ust. 1 przez kredytodawcę dla siebie możliwości jednostronnej i dowolnej zmiany opłat i prowizji, również należy uznać za nietrafny.

Warunki determinujące zmianę kosztów kredytu zostały bowiem wprost określone w art. 45 ust. 1 u.k.k. i zależne są od wystąpienia określonych przepisów ustawy. Niezasadne jest oczekiwanie, że już w treści umowy kredytu Bank będzie umieszczał treść art. 45 ust. 1 u.k.k. wraz ze wszystkimi możliwymi naruszeniami, które mogą uruchomić procedurę sankcji kredytu darmowego. Nie ma ku temu podstaw prawnych, w szczególności nie jest nią art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k., który odnosi się do kosztów, jakie należy ponieść w związku z zawarciem i wykonywaniem umowy, a nie w związku z jej ewentualnymi naruszeniami.

Należy wskazać, że w przypadku skorzystania z tzw. sankcji kredytu darmowego nie dochodzi do zmiany wysokości kosztów kredytu, lecz do zwolnienia kredytobiorcy z obowiązku ponoszenia jakichkolwiek kosztów kredytu. Takiej sytuacji nie dotyczy art. 30 pkt 10 u.k.k., który nakazuje określenie zasad zmiany wysokości kosztów ustalonych przez kredytodawcę, jeżeli umowa przewiduje możliwość zmiany tych kosztów w czasie trwania umowy. Ponadto, przywołany w omawianym przepisie obowiązek informacyjny nie dotyczy wszelkich abstrakcyjnie opisanych przez ustawodawcę sytuacji, lecz odnosi się jedynie do takich okoliczności, które choćby hipotetycznie mogłyby wystąpić w warunkach konkretnej zawieranej z konsumentem umowy. W związku z tym powinność powiadomienia o konsekwencjach skorzystania z uprawnienia z art. 45 u.k.k., które zostało przewidziane wyłącznie na wypadek, gdyby kontrakt nie zawierał wszystkich danych wymaganych przez art. 30 ust. 1 u.k.k., aktualizuje się tylko wtedy, kiedy w treści czynności prawnej rzeczywiście zabrakło tych elementów. Sytuacja taka nie miała miejsca w niniejszej sprawie. Należy więc uznać, że kredytodawca spełnił ciążący na nim na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 10 ustawy obowiązek informacyjny.

Powódka udała się do doradcy kredytowego, z którym odbyła dwa spotkania i który przedstawił jej oferty z różnych banków. Następnie odbyła dwa spotkania w banku. Z postanowień umownych wynika, że przed zawarciem Umowy otrzymała informacje niezbędne do podjęcia decyzji w zakresie zaciąganego zobowiązania kredytowego, wszelkie informacje istotne dla oceny ryzyka i kosztów związanych z zawarciem umowy oraz zapoznała się z projektem Umowy. Oświadczyła również, że przed zawarciem Umowy uzyskał od Banku wyjaśnienia do zgłaszanych wątpliwości i ma świadomość ryzyka związanego z zaciągniętym zobowiązaniem kredytowym (§ 16 ust. 4 i 5 Umowy). Powódka nie wskazywała, by nie miała odpowiedniego czasu do zapoznania się z treścią Umowy i dołączonych do niej dokumentów (załączników). Strona powodowa nie podnosiła też twierdzeń jakoby poszczególne zapisy Umowy były dla powódki nieodpowiednie w dacie zawierania Umowy. Ostatecznie sama treść Umowy, z wyjątkiem postanowień odzwierciedlających dane zawarte we wniosku kredytowym, nie były indywidualnie uzgadniana co do końcowego słownego brzmienia, lecz na kształt ostatecznie przyjętego wariantu Umowy i w ogóle na decyzję o jej zawarciu decydujący wpływ miała powódka.

Zdaniem Sądu, w chwili zawierania Umowy powódka znała i akceptowała obecnie kwestionowane postanowienia umowne.

Naruszenia art. 30 ust. 1 pkt. 10 i pkt. 16 u.k.k. w zw. z art. 49 ust. 1 do art. 52 u.k.k. strona powodowa upatrywała w szczególności w nieokreśleniu procedury i warunków na jakich koszty kredytu mogą ulec zmianie, zwłaszcza sytuacji całkowitej spłaty kredytu przed terminem i związanym z wcześniejszą spłatą obniżenia ewentualnych kosztów kredytu poniesionych przez kredytobiorcę za cały czas trwania umowy. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że powódka wskazała, że to naruszenie nastąpiło w umowie kredytowej w szczególności w § 11 Umowy i zawierało się w tym, że nie określono procedury i warunków, na jakich koszty kredytu mogą ulec zmianie, zwłaszcza w sytuacji, gdy nastąpiłaby całkowita spłata kredytu przed terminem. Powódka wskazała zatem na hipotetyczną sytuację przedterminowej spłaty kredytu, która, jak wiadomo z zeznań kredytobiorczyni A. F. pozostaje w trakcie spłaty. W ocenie Sądu, ww. postanowienia umowy kredytowej nie wzbudzają wątpliwości biorąc pod uwagę fakt, iż wskazano, że kredytobiorca ma w szczególności prawo do wcześniejszej spłaty kredytu zarówno w części jak i w całości. Dodatkowo, w ocenie Sądu, § 11 Umowy kredytu wskazuje na warunki, przebieg i konsekwencje częściowej przedterminowej spłaty.

Podsumowując powyższe rozważania, dokonane przy założeniu, że oświadczenie zostało złożone w terminie, Sąd uznał że w niniejszej sprawie nie zaktualizowały się określone w art. 45 ust. 1 u.k.k. przesłanki do złożenia w imieniu kredytobiorcy oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, a w związku z tym powódka nie nabyła od kredytobiorcy żadnych roszczeń w tym zakresie, jakie mogłyby po jego stronie powstać w przypadku skutecznego złożenia takiego oświadczenia. Sąd uznał, że postanowienia umowne były sformułowane w sposób jasny i nie budzący wątpliwości. Część postanowień została sformułowana w sposób zwięzły tak, aby uzyskać większą czytelność dokumentu i uniknięcia negatywnych konsekwencji po stronie konsumenta w postaci tzw. przeładowania informacyjnego, które utrudniałoby mu percepcję treści zawartych w dokumencie. Postanowienia te były jednak jednoznaczne i nie budziły wątpliwości.

Zgodnie z art. 354 k.c. dłużnik powinien wykonywać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w odpowiadający tym zwyczajom. Jest niewątpliwe, że powódka dokonała świadomie wyboru kredytu i jego warunków, zaś po zapoznaniu się z treścią Umowy i jej załącznikami, zawarła ważną umowę, której warunkami jest związana do chwili obecnej.

W świetle powyższych ustaleń, powództwo o ustalenie jak i zapłatę podlegało oddaleniu w całości, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

Zgodnie z art. 108 § 1 k.c. sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

W niniejszej sprawie Sąd w myśl przepisu art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c. rozstrzygnął jedynie o zasadach ponoszenia kosztów procesu ustalając, że powódka przegrała proces w 100% i pozostawiła ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, o czym orzekł w punkcie II wyroku.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w wyroku.

Sędzia Ewa Ligoń-Krawczyk

.