Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia (del.) Agnieszka Onichimowska

Protokolant: Maksymilian Obrębski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 01 lutego 2024 r. w Warszawie

sprawy z powództwa A. D.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda A. D. kwotę 99.500,00 (dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy pięćset i 00/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda A. D. kwotę 8.981,33 zł (osiem tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt jeden 33/100) złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty;

4.  nakazuje zwrócić z sum Skarbu Państwa– Sądu Okręgowego w Warszawie na rzecz pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 1.213,41 (tysiąc dwieście trzynaście 41/100) złotych, tytułem niewykorzystanej zaliczki.

sędzia (del.) Agnieszka Onichimowska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 stycznia 2020 r. (data stempla pocztowego) powód A. D. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 112.700,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wyjaśnił, że dochodzi powyższej kwoty tytułem odszkodowania od pozwanego jako ubezpieczyciela pojazdu (...) nr rej. (...), w ramach ubezpieczenia Autocasco, który w dniu 20 maja 2018 r. w W. został skradziony. Powód podkreślił, że dochodzi wskazanej w polisie kwoty 112.700,00 zł, jako, że stanowi ona wartość pojazdu ustaloną przez ubezpieczyciela. Z uwagi zaś na fakt dokonania kradzieży 4 miesiące od zawarcia umowy, wartość pojazdu nie mogła ulec zmianie. Wskazując podstawy roszczenia powód odwołał się do regulacji zawartych w OWU umowy ubezpieczenia tj. § 3 pkt 3 OWU oraz § 2 ust. 3 OWU. Powód nie zgodził się przy tym ze stanowiskiem ubezpieczyciela co do odmowy wypłaty odszkodowania z uwagi na umorzenie postępowania karnego w przedmiocie kradzieży, wskazując, iż okoliczność ta nie przesądza o istnieniu bądź nieistnieniu samego czynu karnego. W dalszej kolejności powód wskazał na przekroczenie przez pozwanego, wynikającego z regulacji ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, 30 dniowego terminu na udzielenie odpowiedzi na reklamację, co w jego ocenie świadczy o uznaniu roszczenia. ( pozew k. 3-9)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda A. D. na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, że strony łączyła dobrowolna umowa ubezpieczenia pojazdu marki (...) o numerze rejestracyjnym (...), jak też fakt zgłoszenia pozwanemu w dniu 21 maja 2018 r. kradzieży pojazdu w dniu 20 maja 2018 r. Powód zaznaczył jednocześnie, że do odmowy wypłaty odszkodowania w toku postępowania likwidacyjnego doszło na skutek ustalenia, że do utraty pojazdu nie doszło wskutek kradzieży z włamaniem. Pozwany zaznaczył, że skoro organa Policji stwierdziły brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia tego czynu zabronionego, to powód zobowiązany był tą okoliczność wykazać. Zdaniem pozwanego pozostałe ujawnione okoliczności w postaci: sprzeczności zeznań co do koloru pojazdu, rodzaju skrzyni biegów, faktu jego naprawy oraz co do okoliczności związanych z ubezpieczeniem pojazdu – choć mają tylko akcydentalne znaczenie, to rozpatrywane kompleksowo naprowadzają jednoznaczny wniosek o braku wypadku ubezpieczeniowego. W dalszej kolejności pozwane Towarzystwo, powołując się na pozyskane informacje co do ujawnionych, a mających miejsce w przeszłości transakcji sprzedaży przedmiotowego pojazdu stwierdziło, że powód nie nabył prawa własności pojazdu i nie jest uprawnionym z umowy ubezpieczenia. Pozwany zakwestionował również wartość pojazdu podawaną w umowie ubezpieczenia, wskazując, że skoro powód - przy zawieraniu umowy ubezpieczenia - wprowadził pozwane Towarzystwo w błąd, co do stanu samochodu, deklarując w rubryce: „Dotychczasowe naprawy blacharsko-lakiernicze pojazdu/wymiany podzespołów, uszkodzenia pojazdu” - „BRAK”, mimo że pojazd w dniu nabycia go przez powoda był uszkodzony i został naprawiony przez A. W. (1). Pozwany zwrócił uwagę na fakt, że pojazd miał zostać został zakupiony za kwotę 7.500,00 euro (ca 31.559,00 zł), zaś ubezpieczony z sumą ubezpieczenia 112.700,00 zł. Pozwane Towarzystwo nie zgodziło się również z zarzutem nierozpatrzenia reklamacji w terminie 30 dniowym, zaznaczając, że niedochowanie przedmiotowego terminu nie pozbawia zakład ubezpieczeń możliwości wykazania w postępowaniu sądowym, że nie istniały podstawy do wniesienia skutecznej reklamacji przez klienta, to znaczy wskazane w reklamacji zastrzeżenia co do świadczonych przez podmiot rynku finansowego usług nie miały miejsca, ergo reklamacja była obiektywnie niezasadna. Wykazanie niezasadności reklamacji zwalnia zaś pozwanego od odpowiedzialności. ( odpowiedź na pozew k. 56-59v)

Do zamknięcia rozprawy strony podtrzymały swoje stanowiska procesowe.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 stycznia 2018 r. A. D. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia autocasco samochodu osobowego marki (...) nr rej. (...), potwierdzoną polisą nr (...). Ustalenia wartości pojazdu (wskazanej w umowie) na kwotę 112.700,00 zł brutto, dokonał ubezpieczyciel przy użyciu systemu (...). W treści wniosku o zawarcie umowy pod pozycją ,, dotychczasowe naprawy blacharsko-lakiernicze pojazdu/wymiany podzespołów, uszkodzenia pojazdu:” wskazano: ,,BRAK”. Agent ubezpieczeniowy A. M. zaniechał samodzielnego wykonania zdjęć pojazdu przed zawarciem umowy z uwagi na przesłanie zdjęć przez A. W. (1).

Do umowy ubezpieczenia zastosowanie miały ogólne warunki ubezpieczenia (OWU): Auto – CASCO (STANDARD) o symbolu (...). Umowa została zawarta na okres 12 miesięcy (§5 ust. 12 OWU). A. D. dokonał opłacenia składki ubezpieczeniowej.

Dowód: wniosek o zawarcie umowy – k. 18-19, k. 35, zeznania świadka A. M. – k. 90v-91, zeznania świadka A. W. (1) – k. 88v-90v, Ogólne Warunki Ubezpieczenia Autocasco Standard – k. 39-42, zeznania powoda A. D. – k. 114-115v

W § 3 ust. 3 OWU, wskazano, że z tytułu umowy ubezpieczenia przysługuje odszkodowanie w razie uszkodzenia, całkowitego zniszczenia lub kradzieży pojazdu, jego części lub wyposażenia wskutek wszelkich zdarzeń powstałych niezależnie od woli Ubezpieczonego lub osoby upoważnionej do korzystania z pojazdu z wyłączeniem szkód wymienionych w § 4. Kradzież zdefiniowano jako działanie sprawcy o znamionach określonych w polskim Kodeksie Karnym, tj. w art. 278 (kradzież rzeczy ruchomych), art. 279 (kradzież z włamaniem) i w art. 280 (rozbój), które doprowadziło do zaboru pojazdu. Zaznaczono przy tym, że pojęcie to nie obejmuje przywłaszczenia, o którym mowa w art. 284 KK (§ 2 ust. 3. OWU). Wniosek o ubezpieczenie określono jako - formularz (...) albo inny dokument zawierający niezbędne dane dotyczące pojazdu, jego Właściciela/Użytkownika, Ubezpieczającego, oraz inne informacje niezbędne do zawarcia umowy ubezpieczenia, wykorzystywany do oceny ryzyka ubezpieczeniowego, stanowiący część umowy ubezpieczenia. (§ 2 ust. 18. OWU) W § 5 ust. 2. OWU wskazano, że umowę ubezpieczenia zawiera się na podstawie informacji podanych przez Ubezpieczającego we wniosku o ubezpieczenie. Ubezpieczający zobowiązany jest podać wszystkie znane sobie okoliczności, o które (...) pytała we wniosku o ubezpieczenie lub innych pismach przed zawarciem umowy ubezpieczenia. Informacje te mogą być podane przez Ubezpieczającego (...) za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, w szczególności telefonu lub Internetu. W razie zawarcia przez (...) umowy ubezpieczenia mimo braku odpowiedzi na poszczególne pytania, pominięte okoliczności uważa się za nieistotne. ”. W § 5 ust. 5. OWU zaznaczono, że (...) nie ponosi odpowiedzialności za skutki okoliczności, które z naruszeniem ust 2., 3. i 4. nie zostały podane do jej wiadomości. Jeżeli do naruszenia obowiązków określonych w ust 2., 3. i 4 doszło z winy umyślnej, w razie wątpliwości przyjmuje się, że zdarzenie powodujące szkodę i jego następstwa są skutkiem tych okoliczności. Zgodnie z § 17 ust. 1. OWU w przypadku utraty pojazdu wskutek kradzieży (...) ustala wysokość odszkodowania w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w momencie zaistnienia szkody, z zachowaniem warunków określonych w ust. 4 oraz §18.

Zgodnie zaś z § 2 ust. 9 OWU suma ubezpieczenia była definiowana jako określona w złotych, zmieniająca się w czasie trwania umowy ubezpieczenia kwota, odpowiadająca wartości ubezpieczonego pojazdu w danym momencie trwania umowy ubezpieczenia, ustalona zgodnie z OWU ACS i stanowiąca górną granicę odpowiedzialności (...).

Dowód: Ogólne Warunki Ubezpieczenia Autocasco Standard – k. 39-42

Samochód osobowy marki (...) został po raz pierwszy zarejestrowany 22 lipca 2015 r. w Niemczech. Pierwszym właścicielem pojazdu był K. M.. Po kolizji w dniu 05 grudnia 2016 r. samochód, po zakwalifikowaniu szkody jako całkowita, został sprzedany przez K. M. - (...)z siedzibą w K.. W dniu 20 grudnia 2016 r. R. P. prowadzący działalność gospodarczą w postaci komisu samochodowego (pod firmą (...)) nabył przedmiotowy pojazd w stanie uszkodzonym na aukcji internetowej od (...)w K. w N. za kwotę 8.900,00 Euro, przewiózł do Polski i następnie bez przeprowadzania naprawy ponownie sprzedał w Niemczech w dniu 30 grudnia 2016 r. za kwotę (...) zł na rzecz (...)((...) B.).

Dowód: Raport (...): akta szkody - płyta CD – k. 63, zeznania świadka R. P. – k. 113-114, faktura zakupu nr (...) – pendrive – k. 118, faktura marża nr (...) – pendrive – k. 118

A. D. nabył przedmiotowy pojazd w stanie uszkodzonym w dniu 01 grudnia 2017 r. od (...) ((...) B.) w Niemczech. Zarówno przy zakupie, jak i sprowadzeniu oraz naprawie i ubezpieczeniu auta A. D. korzystał z pomocy A. W. (1).

Po sprowadzeniu pojazdu na teren RP, A. W. (1) dokonał jego naprawy. A. D. nie użytkował samochodu. A. D. nie korzystał z samochodu marki (...) użytkowała go wyłącznie A. W. (2), żona A. W. (1).

Dowód: zeznania powoda A. D. – k. 114-115v, zeznania świadka A. W. (1) – k. 88v-90v, umowa sprzedaży - akta szkody - płyta CD – k. 63, zeznania świadka A. M. – k. 90v-91, zeznania świadka A. W. (2) - k. 88-88v

W dniu 20 maja 2018 r. A. W. (2) wraz z dziećmi udała się na ul. (...) w W. z zamiarem odwiedzin swojego ojca. Samochód marki (...) został zaparkowany przed bramą przy ogródkach działkowych. W pewnym momencie A. W. (2) stwierdziła kradzież pojazdu, niezwłocznie zawiadamiając o powyższym Policję. Podjęte czynności poszukiwawcze nie odniosły pozytywnego skutku.

Dowód: zeznania świadka A. W. (2) - k. 88-88v, notatka urzędowa – k. 1 akt postępowania przygotowawczego sygn. (...),

A. W. (2) złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. W protokole z ustnego zawiadomienia stwierdziła, że auto miało ciemno – brązowy kolor i automatyczną skrzynię biegów.

Dowód: protokół ustnego zawiadomienia o przestępstwie – k. 2 akt postępowania przygotowawczego sygn. (...), zeznania powoda A. D. – k. 114-115v, zeznania świadka A. W. (1) – k. 88v-90v, zeznania świadka A. W. (2) - k. 88-88v

W dniu 21 maja 2018 r. A. D. zawiadomił (...) S.A. z siedzibą w W. o wystąpieniu szkody ubezpieczeniowej w postaci – kradzieży auta.

Dowód: pismo (...)z dnia 21.05.2018 r. – akta szkody - płyta CD – k. 63,

Zeznając w charakterze świadka w toku postępowania przygotowawczego A. D. podał, że samochód był koloru czarnego i miał 6 biegową skrzynię manualną.

Postanowieniem z dnia 17 września 2018 r. umorzono dochodzenie w sprawie kradzieży z włamaniem pojazdu (...) nr rej. (...) w dniu 20 maja 2018 r. w W. przy ul. (...), wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu.

Dowód: protokół przesłuchania świadka A. D. - k. 29-31 akt postępowania przygotowawczego sygn. (...), postanowienie z dnia 17 września 2018 r. – akta postępowania przygotowawczego sygn. (...)

Pismem z dnia 04 grudnia 2018 r. - po rozpatrzeniu roszczeń zgłoszonych z tytułu ubezpieczenia (...) S.A. z siedzibą w W. odmówił zapłaty odszkodowania z tytułu kradzieży pojazdu marki (...), nr rej. (...). W uzasadnieniu ubezpieczyciel powołując się na zapisy § 2 ust. 3 OWU (...) oraz fakt umorzenia śledztwa (wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu) stwierdził, że zgłoszona szkoda nie wyczerpuje definicji kradzieży zawartej w OWU i wobec tego nie może być objęta odpowiedzialnością (...).

Dowód: pismo (...) S.A z dnia 04 grudnia 2018 r. akta szkody - płyta CD – k. 63

Pismem z dnia 02 stycznia 2019 r. pełnomocnik A. D. złożył reklamację od decyzji z dnia 04 grudnia 2018 r. W odpowiedzi na powyższe (...) S.A podtrzymało swoją decyzję z dnia 04 grudnia 2018 r. Odpowiedź na reklamację została wysłana do pełnomocnika ubezpieczonego na błędny adres (tj. ul. (...) (...)-(...) W.). W dniu 27 marca 2019 r. (...) S.A ponownie wystosowało odpowiedź na reklamację z dnia 02 stycznia 2019 r., w której treści podtrzymano decyzję odmowną z dnia 04 grudnia 2018 r. Pismo zaadresowano do pełnomocnika ubezpieczonego na adres wskazany w reklamacji.

Dowód: reklamacja z dnia 02 stycznia 2019 r. – k. 20-21v pismo z dnia 28 stycznia 2019 r. – k. 25-29, pismo z dnia 27 marca 2019 r. – k. 30-32v

Pojazd (...) o numerze rejestracyjnym (...) był koloru ciemno-brązowego z efektem metalicznym i posiadał automatyczną, 6-stopniową skrzynię biegów. Na dzień 20 maja 2018 r. jego wartość rynkowa brutto wynosiła 99.500,00 zł., przy uwzględnieniu korekt dodatnich z tytułu wyposażeni dodatkowego, datę pierwszej rejestracji oraz przebieg pojazdu oraz korekt ujemnych z tytułu wcześniejszej szkody w pojeździe, liczby właścicieli i importu pojazdu poza siecią dealerską.

Dowód: opinia pisemna z dnia 05 lipca 2023 r. biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i wyceny wartości pojazdów oraz jakości i kosztów napraw powypadkowych ruchu drogowego i rekonstrukcji zdarzeń drogowych mgr. inż. D. G. – k. 141-147

A. D., w okresie pomiędzy zakupem, a kradzieżą pojazdu matki (...)pełnił obowiązki Prezesa Zarządu firmy sprzątającej. W firmie, w której pracował było 12 różnego rodzaju pojazdów. Miał on ponadto do swojej dyspozycji (...) własne oraz (...)samochody służbowe. Przedmiotowy samochód był mu potrzebny z uwagi na planowany latem wyjazd do C. A. D. nie znał się na samochodach, nie przywiązywał on wagi do koloru samochodów, ani do rodzaju skrzyni biegów. A. D. choruje na (...)

Dowód: zeznania powoda A. D. – k. 114-115v,

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy (w tym akt szkodowych zawartych na płycie CD – k. 63 oraz dokumentacji przekazanej przez świadka R. P. – zawartej na nośniku pendrive – k. 118) oraz załączonych aktach postępowania przygotowawczego sygn. (...). Sąd dał wiarę zeznaniom powoda A. D. (k. 114-115v), jak też zeznaniom świadków A. W. (1) (k. 88v-90v), A. W. (2) (k. 88-88v) i A. M. (k. 90v-91). Wskazane dowody wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają, w zestawieniu ze sobą tworzą zasadniczo spójny stan faktyczny, dlatego też brak jest zdaniem Sądu przesłanek do odmówienia im mocy dowodowej w zakresie, w jakim stanowiły one podstawę ustaleń faktycznych w sprawie (w szczególności co do okoliczności nabycia, naprawy, ubezpieczenia jak też kradzieży przedmiotowego pojazdu). Występujące niewielkie różnice w zeznaniach świadków oraz powoda, w ocenie Sądu są całkowicie zrozumiałe biorąc pod uwagę okoliczności towarzyszące nabyciu i użytkowaniu pojazdu (o czym mowa będzie w dalszej części uzasadnienia). Jednocześnie zaznaczyć trzeba, że zeznania świadka J. K. (k. 86v-87) w ocenie Sądu nie stanowiły wartościowego materiału dowodowego. Okoliczności co do których zeznawał świadek (wyłudzenie odszkodowania) nie znalazły potwierdzenia w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym. Zasadniczo świadek nie pamiętał wielu okoliczności, często rozpoczynając swoje wypowiedzi od zwrotów: ,,wydaje mi się”, ,,nie jestem do końca pewny”, ,, nie pamiętam” , ,,prawie jestem pewien”. Na marginesie warto zaznaczyć, że wypowiedzi świadka co do braku ekonomicznego sensu naprawy i sprowadzenia przedmiotowego pojazdu z Niemiec, należało uznać za pozbawione realnych podstaw, już chociażby z tego względu, że świadek sam przyznał, że nie likwidował przedmiotowej szkody i nie ustalał kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu. Co więcej powyższe stwierdzenie świadka nie znalazło potwierdzenia w treści opinii biegłego.

W ocenie Sądu złożone przez powoda w toku postępowania przygotowawczego wyjaśniania, w odniesieniu do różnic występujących pomiędzy treścią wyjaśnień powoda a pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym (co do wskazanych tam okoliczności sprowadzenia i naprawy oraz szczegółów technicznych przedmiotowego pojazdu), nie mogły stanowić podstawy dla zakwestionowania zeznań powoda złożonych w toku niniejszego postępowania. Jak już bowiem wyżej wskazano, zeznania złożone przez powoda na rozprawie korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Nie może również dziwić fakt, iż powód składając wyjaśnienia w toku postępowania likwidacyjnego, nie orientował się w zakresie technicznej charakterystyki auta czy też dokładnych okoliczności jego sprowadzenia, w sytuacji gdy w natłoku obowiązków zawodowych obowiązki związane z wyszukaniem, sprowadzeniem, naprawą i ubezpieczeniem auta scedował na A. W. (1). Warto przy tym wskazać na wyjaśnienia powoda, zgodnie z którymi we wniosku o ubezpieczenie, wskazał on że samochód jest sprawny, ponieważ samodzielnie wjechał na lawetę po zakupie.

Wiarygodności zeznań powoda nie podważył fakt, iż w toku składania wyjaśnień w postępowaniu przygotowawczym zeznał, że samochód był koloru czarnego i miał 6 biegową skrzynię manualną. Z kolei kolor samochodu został określony przez A. W. (1) w toku zeznań jako ,,Mokka”, natomiast w toku w postępowania przygotowawczego określił go, jako brązowy. Podobnie kolor samochodu jako ,,Mokka” w swoich zeznaniach ocenił R. P., przy czym w jego ocenie w innym świetle można było go określić jako czarny. A. W. (2) w zeznaniach kolor samochodu określiła jako ciemny. Oceniając wiarygodność zeznań powoda nie można tracić pola widzenia faktu, iż choruje on na (...), co niewątpliwie wpływa na zdolność postrzegania kolorów, w szczególności w sytuacji, w której mamy do czynienia z niewielką różnicą barw.

W przedmiotowej sprawie Sąd oparł się również na dowodach z pisemnej opinii - głównej oraz ustnej opinii uzupełniającej biegłego zakresu techniki motoryzacyjnej i wyceny wartości pojazdów oraz jakości i kosztów napraw powypadkowych ruchu drogowego i rekonstrukcji zdarzeń drogowych mgr. inż. D. G. (opinia pisemna - k. 141-147, opinia uzupełniająca – k. 181v-182). W ocenie Sądu wskazane opinie należało uznać za prawidłowe, rzetelne i spójne wewnętrznie. Nie zachodzą przy tym żadne powody osłabiające zaufanie do wiedzy, kompetencji, doświadczenia czy bezstronności biegłego. Biegły w sposób szczegółowy wskazał, w jaki sposób dokonał poczynionych w opiniach ustaleń. Wysnute wnioski biegły uzasadnił w sposób dokładny i pełny. Wobec powyższego Sąd uznał, że przedmiotowe opinie jako rzetelne, konkretne i logiczne mogły stanowić podstawę do poczynienia istotnych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych. Jednocześnie zaznaczyć trzeba, iż biegły w ustnej uzupełniającej opinii w sposób pełny i przekonujący ustosunkował się do zgłoszonych pytań i zastrzeżeń.

Pozostałe (a nie ujęte wyżej) zaprezentowane przez strony dowody, nie stanowiły w ocenie Sądu wartościowego materiału dowodowego pozwalającego na poczynienie istotnych w sprawie ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

W przedmiotowej sprawie powód żądał zasądzenia od pozwanego kwoty 112.700,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty. Podstawę żądań powoda, stanowiła umowa ubezpieczenia autocasco z dnia 11 stycznia 2018 r. o numerze polisy (...), w toku obowiązywania której, doszło do kradzieży pojazdu marki (...) o numerze rejestracyjnym (...), objętego ubezpieczeniem.

Materialno-prawną podstawę roszczenia stanowił art. 805 § 1 kc i art. 824(1) § 1 kc. Zgodnie z art. 805 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Przepis art. 824(1) § 1 kc stanowi zaś, że o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

Zaznaczyć przy tym należy, że w tego typu stosunkach prawnych prawa i obowiązki stron regulowane są przez ubezpieczycieli w sposób szczegółowy w ogólnych warunkach umów. Tak też było w niniejszej sprawie, bowiem szczegółowe prawa i obowiązki stron umowy ubezpieczenia (...) z dnia 11 stycznia 2018 r., w tym zasady wypłaty, ale też odmowy wypłaty odszkodowania, jak też poszczególne definicje (w tym definicja kradzieży) zostały szczegółowo uregulowane w dokumencie zatytułowanym: Ogólne Warunki Ubezpieczenia (...) ((...)) (tekst jednolity z uwzględnieniem Aneksu Nr 1/2015) (k. 39-42)

Zanim jednak Sąd przejdzie do zasadniczej części rozważań pragnie odnieść się do powołanego przez stronę powodową argumentu o uznaniu (zdaniem powoda) roszczenia, a to wobec nie dochowaniu przez Ubezpieczyciela (pozwanego w niniejszej sprawie) terminu na rozpoznanie reklamacji. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej. Po złożeniu przez klienta reklamacji, podmiot rynku finansowego rozpatruje reklamację i udziela klientowi odpowiedzi na piśmie. Termin zaś na udzielenie odpowiedzi, w myśl art. 6 ust. 1 przedmiotowej regulacji, wynosi maksymalnie 30 dni (jeśli nie mam do czynienia ze szczególnie skomplikowanym przypadkiem – w myśl art. 7). Kluczowe znaczenie ma tu jednak regulacja zawarta w art. 8 omawianej ustawy, gdzie wskazano, że w przypadku niedochowania terminów w określonych w art. 6 i 7 ustawy, reklamację uważa się za rozpatrzoną zgodnie z wolą klienta. W przedmiotowej sprawie zaś niewątpliwie Ubezpieczyciel nie dochował 30-dniowego ustawowego terminu jako że odpowiedź z dnia 28 stycznia 2019 r. skierowana została na błędny adres pełnomocnika ubezpieczonego tj. ul. (...) (...)-(...) W., gdzie tymczasem prawidłowy adres tj. ul (...) (...)-(...) W. wyraźnie wynika z treści reklamacji. Skierowanie kolejnego pisma datowanego na dzień 27 marca 2019 r. (pismo – k. 30-32v) na prawidłowy adres odbyło się zaś z oczywistym przekroczeniem powyższego terminu. Pomimo powyższego oczywistego uchybienia po stronie ubezpieczyciela, w niniejszej sprawie nie ma podstaw do uznania, że strona pozwana uznała roszczenie. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie art. 8 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym nie wyłącza możliwości kwestionowania przez podmiot rynku finansowego zasadności dochodzonego roszczenia ( vide: Uchwała SN z 13.06.2018 r., III CZP 113/17, OSNC 2019, nr 4, poz. 36.). Przepis ten nie ma więc charakteru „absolutnego” i umożliwia podmiotowi rynku finansowego ustosunkowanie się do kwestionowanego roszczenia. ( M. Nowakowski [w:] Ustawa o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej. Komentarz, wyd. II, LEX/el. 2023, art. 8.)

Przechodząc do zasadniczej części rozważań, zaznaczyć trzeba, że w przedmiotowej sprawie część okoliczności faktycznych, w tym: zawarcie przez powoda i pozwanego umowy ubezpieczenia pojazdu, obowiązywanie umowy na dzień zgłoszenia kradzieży, prowadzenie postępowania likwidacyjnego, odmowa wypłaty odszkodowania oraz umorzenie dochodzenia, nie były pomiędzy stronami sporne.

Strona pozwana zaprzeczyła swojej odpowiedzialności, jako ubezpieczyciela na podstawie przedmiotowej umowy ubezpieczenia AC. Ubezpieczyciel swoje stanowisko opierał na zakwestionowaniu zarówno samego faktu kradzieży, jak też tego, że powód był właścicielem samochodu(...) o numerze rejestracyjnym (...).

Jak już wyżej wskazano, punktem wyjścia dla oceny skutków prawnych poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, a w konsekwencji zgłoszonego roszczenia stanowiły zapisy OWU. W świetle zapisów § 3 ust. 3 OWU Ubezpieczyciel ponosił odpowiedzialność odszkodowawczą na podstawie zawartej umowy AC, w razie uszkodzenia, całkowitego zniszczenia lub kradzieży pojazdu, jeżeli doszło do nich niezależnie od woli Ubezpieczonego lub osoby upoważnionej do korzystania z pojazdu. Kradzież natomiast została zdefiniowana, w § 2 ust. 3. OWU, jako działanie sprawcy o znamionach określonych w polskim Kodeksie Karnym, tj. w art. 278 (kradzież rzeczy ruchomych), art. 279 (kradzież z włamaniem) i w art. 280 (rozbój), które doprowadziło do zaboru pojazdu, z jednoczesnym wyłączeniem przestępstwa przywłaszczenia (art. 284 KK)

Ubezpieczyciel wydając odmowną decyzję powołał się z na fakt umorzenia dochodzenia w przedmiocie kradzieży z włamaniem, tym samym kwestionując, że do kradzieży doszło.

W tym kontekście uwypuklić należy, iż fakt umorzenia dochodzenia w żadnym razie nie ma w niniejszej sprawie charakteru rozstrzygającego dla oceny przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Samo postanowienie z dnia 17 września 2018 r. o umorzeniu dochodzenia stanowi dokument urzędowy, którego moc dowodową określa art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Co jednak istotne, ustalenia organów poczynione w toku postępowania przygotowawczego zawarte w postanowieniu o umorzeniu postępowania nie są wiążące dla Sądu w postępowaniu cywilnym. Stosownie bowiem do art. 11 k.p.c. tylko ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. W braku takiego wyroku sąd cywilny ma kompetencje do samodzielnego stwierdzenia, czy doszło do popełnienia określonego czynu i czy stanowił on czyn niedozwolony, stanowiący źródło szkody (w rozumieniu zapisów OWU). W niniejszej sprawie nie doszło do wydania wyroku skazującego, a zatem Sąd cywilny nie jest związany w żadnym zakresie ustaleniami postępowania przygotowawczego, w tym i co do podstaw umorzenia postępowania przygotowawczego. W konsekwencji postanowienie z dnia 17 września 2018 r. nie stało na przeszkodzie prowadzeniu przez Sąd dalszego postępowania dowodowego, którego efektem mogło być dokonanie ustaleń odmiennych, niż ustalenia organów ścigania.

W ocenie Sądu strona powodowa wykazała, iż w dniu 20 maja 2018 r. przy ul. (...) w W. doszło do kradzieży użytkowanego przez A. W. (2) samochodu (...) nr rej. (...). Fakt ten znalazł potwierdzenie w zeznaniach świadka A. W. (2) (k. 88-88v), które Sąd uznał za spójne i wiarygodne. Zaznaczyć trzeba, że zeznania te uzupełniały się z zeznaniami świadka A. W. (1) (k. 88v-90v) oraz powoda A. D. (k. 114-115v).

Sąd nie widział przy tym podstaw do zakwestionowania faktu kradzieży (jak czynił to pozwany) tylko z tej przyczyny, że powód nie orientował się w parametrach technicznych swojego auta (rodzaj skrzyni biegów, kolor auta), czy też mylił się co do szczegółów okoliczności jego sprowadzenia, naprawy i ubezpieczenia. Biorąc pod uwagę fakt, iż powód nie znał się na samochodach, nie zajmował się wyszukaniem auta, organizacją jego zakupu, sprowadzenia, ubezpieczenia i naprawy (co wynika nie tylko z zeznań powoda, ale również świadków A. W. (1) oraz A. M. - k. 90v-91), a także nie użytkował przedmiotowego pojazdu (vide: zeznania powoda, A. W. (1) oraz A. W. (2) - k. 88-88v), nie może dziwić, że nie znał on szczegółów technicznych auta (np. rodzaj skrzyni biegów), czy też nie orientował się w zakresie przeprowadzonych w nim napraw. Z tego też względu nieścisłości w wyjaśnieniach złożonych przez A. D. w zakresie szczegółów zakupu i naprawy auta oraz jego danych technicznych, jawią się jako całkowicie zrozumiałe, w szczególności jeśli uwzględni się fakt, iż powód jako osoba obciążony wieloma obowiązkami zawodowymi, miał do czynienia z wieloma różnymi autami, zajmując się także szkodami ich dotyczącymi. Zdaniem Sądu również kwestia koloru auta nie mogła stanowić podstawy dla kwestionowania zdarzenia ubezpieczeniowego. Jak już bowiem wskazano w wcześniejszej części uzasadnienia (vide: ustalenia faktyczne) świadkowie różnie opisywali kolor auta. Sąd zaś przychyla się do stwierdzenia zawartego w zeznaniach świadka R. P. (k. 113-114), że kolor auta tj. ,,mokka” w innym świetle można było określić jako czarny (za czym przemawia zresztą analiza zdjęć przedmiotowego samochodu zarówno z akt szkodowych, jak i przesłanych przez świadka P.). Oczywistym jest więc, że powód jako osoba o słabym wzroku(...)mógł ocenić kolor auta, jako czarny.

Sąd krytycznie odniósł się również do zarzutów strony pozwanej jakoby powód nie nabył własności samochodu (...)o numerze rejestracyjnym (...), co jak się wydaje, wynika z faktu, że przedmiotowy pojazd zanim został nabyty przez powoda w Niemczech, został - jak ustalił Ubezpieczyciel - już wcześniej nabyty w Niemczech przez R. P., z czego można by wysnuć pozornie słuszny wniosek, że auto po sprowadzeniu do Polski nie mogło być ponownie nabyte w Niemczech. Powyższy zarzut nie zyskał potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Jak wynika bowiem z zeznań świadka R. P. (k. 113-114) oraz dokumentów w postaci faktury zakupu nr (...) i faktury marża nr (...) (pendrive – k. 118) przedmiotowy pojazd został najpierw nabyty przez świadka w Niemczech, sprowadzony do Polski, po czym ponownie sprzedany do Niemiec. Dowody te zaś w doskonały sposób korespondują z materiałem dowodowym zgromadzonym w toku postępowania likwidacyjnego (vide: Raport (...) akta szkody - płyta CD – k. 63). Co więcej nie bez znaczenia jest fakt, iż pojazd został dopuszczony do ruchu, a przede wszystkim został zarejestrowany, co oznacza, że powód musiał się legitymować dokumentami, o których mowa w art. 72 ustawy prawo o ruchu drogowym, w tym dowodem własności.

Mając powyższe na uwadze Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszej sprawie doszło ziszczenia się zdarzenia wyczerpującego dyspozycję § 2 ust. 3. OWU tj. kradzieży auta (...) o numerze rejestracyjnym (...) należącego do A. D.. Biorąc zaś pod uwagę fakt (nie kwestionowany przez strony), że do zdarzenia szkodowego doszło w czasie obowiązywania umowy, pozwany jako Ubezpieczyciel w świetle regulacji § 3 ust. 3 OWU ponosił odpowiedzialność odszkodowawczą.

Wysokość szkody Sąd ustalił kierując się dyspozycją § 17 ust. 1. OWU (zgodnie z którym w przypadku utraty pojazdu wskutek kradzieży (...) ustala wysokość odszkodowania w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w momencie zaistnienia szkody, z zachowaniem warunków określonych w ust. 4 oraz §18) na podstawie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i wyceny wartości pojazdów oraz jakości i kosztów napraw powypadkowych ruchu drogowego i rekonstrukcji zdarzeń drogowych mgr. inż. D. G. (k. 141-147). Z ustaleń biegłego wynikało zaś, że wartość rynkowa brutto pojazdu (...) o numerze rejestracyjnym (...) na dzień 20 maja 2018 r. wynosiła 99.500,00 zł.

W świetle powyższego Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę wynikającą z opinii biegłego (pkt 1. sentencji wyroku), oddalając jednocześnie powództwo w pozostałej części (pkt. 2. sentencji wyroku).

O ustawowych odsetkach za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z brzmieniem art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Zgodnie z wynikającą z akt szkodowych dokumentacją szkoda została zgłoszona 21 maja 2018 r., a zatem termin na wypłatę upływał 21 czerwca 2018 r. Należy więc uznać, że od dnia 22 czerwca 2018 r. roszczenie pozostawało wymagalne, a zatem w zakresie początkowej daty naliczania odsetek Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. 3 sentencji wyroku, na podstawie art. 100k.p.c., dokonując stosunkowego rozdzielenia kosztów postępowania. Powód utrzymał się ze swoim roszczeniem w około 88% (wartość przedmiotu sporu wynosiła 112.700,00 zł, a wartość zasądzonego świadczenia wynosi 99.500,00 zł). Koszty poniesione przez strony wyniosły łącznie 17.255,59 zł, z czego powód poniósł 11.052,00 zł (opłata od pozwu – 5.635,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 5.400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł), a pozwany 6.203,59 zł (wynagrodzenie pełnomocnika – 5.400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł, zaliczka w części przeznaczonej na koszty opinii – 786,59 zł)

W punkcie 4 sentencji wyroku Sąd na podstawie art. 80 i 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2010, Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) nakazał zwrócić pozwanemu kwotę 1.213,41 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki.

Sędzia del. Agnieszka Onichimowska