Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Ligoń-Krawczyk

Protokolant: stażysta Maksymilian Obrębski

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.

przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 5.417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 938/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 sierpnia 2023 r. (data nadania przesyłki, k. 45) skierowanym przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W. powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. wniósł o nakazanie pozwanemu nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, aby zapłacił na rzecz powoda kwotę 116.401,04 zł tytułem zwrotu kosztów umowy o numerze (...) o udzielenie(...)(kredytu konsumenckiego) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od powyższej kwoty od dnia 3 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W przypadku wniesienia przez pozwanego sprzeciwu lub uznania, że brak jest podstaw do wydania nakazu zapłaty, powód wniósł o zasądzenie ww. kwot wyrokiem wydanym w postępowaniu zwykłym.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że zawarł z konsumentem (będącym klientem pozwanego Banku) umowę przelewu wierzytelności pieniężnych zarówno obecnych jak i przyszłych, wynikających z umowy kredytu konsumenckiego nr (...). Zaznaczył on, że materialno-prawną podstawę dochodzenia roszczeń w niniejszej sprawie stanowi art. 45 w zw. z art. 30 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Powód powołał się na oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego z dnia 19 lipca 2023 r. co do naruszenia art. art. 30 ust. 1 pkt 6, 7, 10, 11, 12 i 15 ustawy o kredycie konsumenckim (pozew, k. 3-15).

W odpowiedzi na pozew z dnia 15 listopada 2023 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego na podstawie spisu kosztów, a w razie jego nieprzedłożenia – według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Nadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia rzekomego roszczenia powoda w zakresie kwoty 55.933,90 zł.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że umowa kredytu spełnia wszystkie wymagania i obowiązki informacyjne określone w umowie; kwota kredytu przeznaczona m. in. na sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu została kredytobiorcy wypłacona zgodnie z dyspozycją wypłaty kredytu podpisaną przez kredytobiorcę; kwota kredytu przeznaczona na sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu jest spłacana przez kredytobiorcę co miesiąc w ramach raty kapitałowej. Pozwany podkreślił, że: wskazane w pozwie rzekome naruszenia wymienionych tam przepisów u.k.k. nie wystąpiły w przypadku Umowy kredytu; Bank nie naruszył obowiązków informacyjnych określonych w art. 30 ust. 1 pkt 6, 7, 10, 11, 12 i 15 u.k.k.; bank może pobierać odsetki od całej kwoty kredytu, tj. również od tej części kredytu, która jest przeznaczona na zapłatę przez kredytobiorcę kosztów kredytu, takich jak prowizja za jego udzielenie; Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania została ustalona w sposób zgodny z założeniami przewidzianymi w ustawie o kredycie konsumenckim; wszystkie zarzucane przez Powoda rzekome naruszenia przepisów u.k.k. przez poszczególne postanowienia Umowy kredytu nie miały wpływu na zdolność konsumenta do oceny ciążącego na nim zobowiązania kredytowego i jako takie nie mogą być podstawą zastosowania tzw. sankcji kredytu darmowego (wykładnia prounijna); warunki zmiany kosztów kredytu zostały określone w Umowie kredytu w sposób szczegółowy, nie pozwalający na dokonywanie jakiejkolwiek wykładni rozszerzającej przez bank; kredytobiorca nie ma podstawy prawnej do złożenia oświadczenia w trybie art. 45 ust. 1 u.k.k.; termin do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z tzw. sankcji kredytu darmowego przez powoda upłynął w dniu 5 kwietnia 2016 r.; oświadczenie o skorzystaniu sankcji kredytu darmowego zostało złożone przez kredytobiorcę po terminie określonym w art. 45 ust. 5 u.k.k. i nie wywołuje skutków prawnych; umowa przelewu zawarta pomiędzy powodem a kredytobiorcą jest bezwzględnie nieważna; roszczenie powoda jest przedawnione w części, tj. w kwocie 55.933,90 zł (odpowiedź na pozew, k. 55-106).

Do zamknięcia rozprawy strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie (protokół rozprawy z 7 czerwca 2024 r., k. 256).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 kwietnia 2016 r. pomiędzy (...) Bankiem S.A. z siedzibą w W. a K. S. została zawarta umowa nr (...) o udzielenie (...)kredytu konsolidacyjnego (dalej: Umowa). Kredytodawca był reprezentowany przez pośrednika kredytowego – (...)S.A. z siedzibą w S.. W dziale II Umowy uregulowano indywidualne warunki kredytu. Na mocy zawartej umowy bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie 164.221,32 zł (pkt II.B ust. 1 Umowy). Na kwotę kredytu składały się: 1) kwota udostępniona klientowi na spłatę zobowiązań klienta określonych w pkt II.F ust. 1 umowy kredytu: 132.764 zł; 2) kwota udostępniona klientowi na cele konsumpcyjne klienta: 2.500 zł; 3) kwota przeznaczona na sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu: 12.725,64 zł; 4) kwota przeznaczona na sfinansowanie opłaty uiszczanej przez klienta na rzecz pośrednika kredytowego: 16.231,68 zł (pkt II.B ust. 2 Umowy). Jako cel kredytu wskazano: 1) spłatę zobowiązań klienta niezwiązanych z jego działalnością gospodarczą, określonych w pkt II.F ust. 1 Umowy; 2) cele konsumpcyjne niezwiązane z działalnością gospodarczą klienta, zgodnie z wnioskiem klienta; 3) sfinansowanie prowizji, o której mowa w pkt II.B ust. 2.3; 4) sfinansowanie opłaty, o której mowa w pkt II.B ust. 2.4 (pkt II.A Umowy). Całkowita kwota kredytu została określona na 135.264 zł, stanowiąc sumę wszystkich środków pieniężnych, które miały zostać udostępnione klientowi na podstawie umowy kredytu (pkt II.C Umowy). Okres kredytowania ustalono na 144 miesięcy (pkt II.D Umowy). Postanowiono, że umowa kredytu będzie wiązać strony od dnia jej zawarcia do dnia całkowitej spłaty zobowiązań klienta z tytułu umowy kredytu, chyba że umowa kredytu zostanie wcześniej rozwiązana w sposób określony w pkt III.9.2.3 umowy kredytu (pkt II.E Umowy).

Kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej, która wynosiła 8,9% w stosunku rocznym (pkt II.G ust. 1 Umowy). Wysokość zmiennej stopy procentowej miała być ustalana jako suma zmiennej stopy bazowej obowiązującej w banku (...) (dalej „stopa bazowa"), wynoszącej 1,67% w stosunku rocznym oraz stałej marży banku wynoszącej 7,23%. Wysokość stopy bazowej miała być ustalana w trybie opisanym w pkt III.1 umowy kredytu (pkt II.G ust. 2 Umowy). Wysokość zmiennej stopy procentowej nie mogła być wyższa niż wysokość odsetek maksymalnych, o których mowa w pkt III.1.7 umowy kredytu. W przypadku przekroczenia tej wysokości zastosowanie miało oprocentowanie w wysokości odsetek maksymalnych przez okres trwania przekroczenia (pkt II.G ust. 3 Umowy). Rzeczywista roczna stopa oprocentowania kredytu wynosiła 13,81% (pkt II.I ust. 1 Umowy). Całkowita kwota do zapłaty stanowiła sumę całkowitego kosztu kredytu wynoszącego 132.525,93 zł oraz całkowitej kwoty kredytu, o której mowa w pkt II.C umowy kredytu. Całkowita kwota do zapłaty przez klienta wynosiła 267.789,93 zł (pkt II.I ust. 2 Umowy).

Klient zobowiązał się do spłaty udzielonego kredytu wraz z należnymi opłatami, prowizjami i odsetkami w 144 kapitałowo-odsetkowych ratach, płatnych każdego miesiąca zgodnie z harmonogramem spłaty kredytu, o którym mowa w ust. 5 poniżej i który stanowi załącznik nr 3 do umowy kredytu, o którym mowa w ust. 5 poniżej i który stanowi załącznik nr 3 do umowy kredytu (harmonogram spłaty kredytu, o którym mowa powyżej wraz z jego późniejszymi aktualizacjami dokonywanymi w trybie określonym w pkt III.1.5 umowy kredytu zwany dalej „Harmonogramem Spłaty Kredytu”) (pkt II.J ust. 1 zdanie pierwsze Umowy).

W dziale III umowy uregulowano pozostałe warunki umowy kredytu. W pkt III.5.3 Umowy wskazano, że w przypadku braku spłaty należności z tytułu umowy kredytu w terminie ich wymagalności, bank może bez zgody klienta: (i) skorzystać z pośrednictwa wyspecjalizowanych firm windykacyjnych, które mogą podejmować wszelkie działania dopuszczalne prawem, służące zaspokojeniu roszczeń banku, w szczególności ustalać sytuację majątkową klienta, prowadzić negocjacje w zakresie warunków dobrowolnej spłaty zadłużenia; lub (ii) po rozwiązaniu umowy kredytu z klientem na zasadach określonych w pkt III.9.2.1 umowy kredytu przelać wierzytelności z umowy kredytu osobie trzeciej specjalizującej się w nabywaniu tego rodzaju wierzytelności. W pkt III.9.14 Umowy wskazano z kolei, że z zastrzeżeniem uprawnienia banku (...) do dokonania przelewu wierzytelności z umowy kredytu zgodnie z punktem III.5.3 umowy kredytu, żadna ze stron nie może przelać żadnego ze swoich praw lub obowiązków wynikających z umowy kredytu bez uprzedniej pisemnej zgody drugiej strony (umowa z 5 kwietnia 2016 r. o udzielenie (...)kredytu konsolidacyjnego, k. 24-29).

W dniu 26 czerwca 2023 r. K. S., działający jako cedent, zawarł z (...) sp. z o.o. we W. (cesjonariusz) umowę powierniczego przelewu wierzytelności. W § 1 ww. umowy cedent oświadczył, że przelewa w celu windykacji należności na rzecz Cesjonariusza wszelkie wierzytelności pieniężne obecne i przyszłe wraz ze wszystkimi przynależnymi do wierzytelności prawami (m.in. odsetki za zwłokę i opóźnienie) wynikające z zastosowania tzw. sankcji kredytu darmowego, określonej w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, w odniesieniu do umowy kredytu konsumenckiego nr (...) z dnia 5 kwietnia 2016 r. (dalej jako „wierzytelności”) wobec (...) Bank S.A., gdzie górna granica wartości wierzytelności to wszelkie zapłacone przez konsumenta koszty kredytu, tj. m.in. odsetki umowne i prowizja.

W myśl § 3 ust. 1 ww. umowy cesjonariusz zobowiązał się do przekazania cedentowi 50% wyegzekwowanego od dłużnika świadczenia obejmującego należność główną w terminie 14 dni od dnia wyegzekwowania świadczenia od dłużnika (faktycznego otrzymania środków pieniężnych przez Cesjonariusza). Świadczenie obejmujące koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego przysługują Cesjonariuszowi. Zasada powyższa ma również zastosowanie w przypadku częściowego zaspokojenia roszczenia przez Dłużnika.

W § 4 ww. umowy cedent upoważnił cesjonariusza do wykonania obowiązku zawiadomienia dłużnika o przelewie wierzytelności i w związku z tym wydał mu dwa podpisane egzemplarze zawiadomienia o przelewie wierzytelności, które stanowiły załącznik do umowy (umowa z 26 czerwca 2023 r. powierniczego przelewu wierzytelności, k. 35).

Pismem z dnia 19 lipca 2023 r., skierowanym do (...) Bank S.A., (...) sp. z o.o., działając w imieniu kredytobiorcy K. S. i w imieniu własnym, złożył oświadczenie w trybie art. 45 w zw. z art. 30 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim i w tym zakresie podniósł m.in.: I. rażące naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim w szczególności poprzez błędne wskazanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania oraz całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta ustalonej w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia; II. naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 11 ustawy o kredycie konsumenckim, albowiem wprawdzie kredytodawca wskazał w umowie wysokość oprocentowania od zadłużenia przeterminowanego, ale jednocześnie nie wyjaśnił czy i na jakich zasadach czy warunkach oprocentowanie to może podlegać zmianom. Kredytodawca nie wskazał więc czy oprocentowanie to ma charakter stały czy też charakter zmienny; III. naruszenie art. 30 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim poprzez niewskazanie warunku determinującego zmianę kosztów kredytu w sytuacji określonej w art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że w przypadku naruszenia przez kredytodawcę określonych przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, kredyt podlega zwrotowi bez odsetek i innych kosztów, zatem jest to warunek decydujący o zmianie kosztów kredytu; IV. naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o kredycie konsumenckim w zw. z art. 53 ust. 1 i 2 ustawy o kredycie konsumenckim. Kredytodawca formułując termin i przesłanki do odstąpienia od umowy nie poinformował kredytobiorcy o prawie do odstąpienia od umowy kredytu w sytuacji opisywanej w art. 53 ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim; V. naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim poprzez sformułowanie klauzuli o zmiennej stopie oprocentowania kredytu w sposób nieprawidłowy, niedookreślony, nieprecyzyjny, nietransparentny, a tym samym pozbawiający konsumenta możliwości weryfikacji stopy oprocentowania kredytu (III pkt 1 umowy kredytu); VI. naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 10 i 12 ustawy o kredycie konsumenckim poprzez nieokreślenie w zakresie ewentualnych opłat i kosztów kredytu – kosztów sądowych i egzekucyjnych określonych ustawowo w sytuacji, które mogłyby powstać w razie zaniechania wykonywania zobowiązań kredytowych przez kredytobiorcę, nawet z przyczyn od niego niezależnych np. niezdolność do pracy na skutek wypadku; w tym zakresie kredytodawca nie określił wysokości potencjalnych kosztów sądowych i egzekucyjnych, ani nie wskazał podstawy prawnej, w oparciu o którą mogłyby one być naliczane; VII. naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim w szczególności poprzez zastrzeżenie na rzecz kredytodawcy prawa do jednostronnej zmiany umowy kredytu i kosztów kredytu w oparciu o przesłanki, które zostały sformułowane w sposób dowolny i niejasny (III pkt 3 umowy kredytu), który przyznaje kredytodawcy niezwykle cenne i jednostronne narzędzie do dowolnego kształtowania polityki w zakresie opłat i prowizji; VIII. naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy o kredycie konsumenckim poprzez zastrzeżenie w pkt 7 ust. J II umowy kredytu – na rzecz banku prawa do obciążania kredytobiorcy kosztami związanymi z dochodzeniem roszczeń, które nie zostały określone i zdefiniowane, a nadto nie określona została ich wysokość; IX. naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 8 - 10 ustawy o kredycie konsumenckim poprzez zaniechanie wskazania w treści umowy kredytu w sposób prawidłowy zasad spłaty kredytu i kolejności zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy, albowiem nie została określona kwota kosztów pozaodsetkowych kredytu (w szczególności prowizji za udzielenie kredytu), jaka przypada i wchodzi w skład danej raty kredytowej, co mając na względzie interes konsumenta powinno być obligatoryjne.

W piśmie wskazano, że przywołane uchybienia powinny prowadzić do zastosowania sankcji tzw. kredytu darmowego, o której mowa w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Podkreślono, że w przedmiotowej sprawie nie upłynął roczny termin na złożenie oświadczenia określonego w art. 45 ust. 5 ustawy o kredycie konsumenckim, albowiem kredyt jest w trakcie spłaty. Jednocześnie (...) sp. z o.o. poinformował, że nabył od kredytobiorcy w drodze umowy cesji wszelkie wierzytelności pieniężne z tytułu ww. umowy kredytu, na dowód czego przekazał w załączeniu pisemne oświadczenie – zawiadomienie kredytobiorcy (cedenta). (...) sp. z o.o. wezwał (...) Bank S.A. do zwrotu uiszczonych przez kredytobiorcę kosztów kredytu w kwocie łącznej 116.401,04 zł według stanu na dzień 13 czerwca 2023 r. (w tym odsetki w kwocie 87. 443,72 zł, prowizja za udzielenie kredytu 12.725,64 zł, prowizji za pośrednika kredytowego w wysokości 16.231,68 zł) na rachunek bankowy nr (...), zgodnie z rozliczeniem załączonym do pisma w terminie nie dłuższym niż 7 dni pod rygorem przymusowej realizacji roszczenia na drodze sądowej (oświadczenie wraz z wezwaniem do zapłaty, k. 36-38).

Do oświadczenia złożonego w trybie art. 45 w zw. z art. 30 ustawy o kredycie konsumenckim dołączono pełnomocnictwo udzielone spółce (...) sp. z o.o. do złożenia oświadczenia wynikającego z art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, przewidującego sankcję tzw. kredytu darmowego – w odniesieniu do umowy kredytowej nr (...) z dnia 5 kwietnia 2016 r. zawartej z (...) Bank S.A. z siedzibą w W.. W treści pełnomocnictwa wskazano, że uprawnia ono do udzielania dalszych pełnomocnictw (pełnomocnictwo z 5 kwietnia 2023 r., k. 39). Dołączono również zawiadomienie o przelewie wierzytelności, w którym kredytobiorca oświadczył, że zawarł umowę przelewu wszelkich wierzytelności pieniężnych, obecnych i przyszłych wraz ze wszystkimi przynależnymi do wierzytelności prawami (m. in. odsetkami za zwłokę i opóźnienie), wynikających z zastosowania tzw. sankcji kredytu darmowego, określonej w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, w odniesieniu do ww. umowy o kredyt konsumencki (zawiadomienie o przelewie wierzytelności, k. 40).

Oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego zostało doręczone do (...) Bank S.A. w dniu 25 lipca 2023 r. (wydruk z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej, k. 43).

W związku z zawartą umową kredytu K. S. od dnia 5 kwietnia 2016 r. do 13 czerwca 2023 r. uiścił łącznie 156.459,56 zł, w tym:

- kapitał: 68.917,58 zł;

- odsetki: 87.443,72 zł;

- odsetki karne: 98,26 zł.

Kwota prowizji za udzielenie kredytu wynosiła 12.725,64 zł, zaś kwota prowizji na rzecz pośrednika kredytowego wyniosła 16.231,68 zł (zaświadczenie (...) Bank S.A. z siedzibą w W. z 13 czerwca 2023 r., k. 44).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt sprawy dowodów w postaci dołączonych dokumentów i ich odpisów. Sąd w całości dał wiarę dokumentom i ich odpisom wymienionym w stanie faktycznym, bowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności, a Sąd nie miał podstaw do podważenia ich wiarygodności bądź zawartej w nich treści z urzędu.

Sąd nie przeprowadził dowodu zawnioskowanego przez stronę powodową w pkt 4 pozwu, tj. dotyczącego zobowiązania pozwanego do dołączenia do akt sprawy dokumentacji kredytowej dotyczącej umowy kredytu konsolidacyjnego a następnie przeprowadzenie dowodu z tych dokumentów (k. 4v), albowiem na rozprawie w dniu 7 czerwca 2024 r. strona pozwana cofnęła wniosek w tym zakresie (protokół rozprawy z 7 czerwca 2024 r., k. 256, nagranie 00:02:50).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd uznał, że w niniejszej sprawie nie zachodzą podstawy do zastosowania sankcji kredytu darmowego.

Strona powodowa w niniejszym postępowaniu domagała się zasądzenia od (...) Bank S.A. na rzecz (...) sp. z o.o. kwoty 116.401,04 zł tytułem zwrotu kosztów umowy o numerze (...) o udzielenie (...) kredytu konsolidacyjnego (kredytu konsumenckiego) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od powyższej kwoty od dnia 3 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty.

Przed merytoryczną analizą zgłoszonego żądania, Sąd odniesie się do podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia roszczenia.

Artykuł 45 ustawy o kredycie konsumenckim jest przepisem o charakterze sankcyjnym, restrykcyjnym wobec kredytodawców i dlatego nie może być poddany wykładni rozszerzającej. Celem sankcji kredytu darmowego jest pozbawienie kredytodawcy prawa do pobierania odsetek i innych opłat określonych w umowie z tytułu udzielonego kredytu za naruszenie obowiązków informacyjnych. Sankcja ta w daleko idący sposób modyfikuje treść stosunku prawnego łączącego kredytodawcę z konsumentem na niekorzyść tego pierwszego. Co do zasady zatem przepisy sankcjonujące dane postępowanie winny być możliwie ściśle interpretowane, nie pozwalając na pojawienie się obszarów niepewności prawnej.

W myśl art. 45 ust. 5 u.k.k. uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy. Ustawodawca nie sprecyzował, co rozumie pod pojęciem „wykonania” umowy, co doprowadziło do powstania odmiennych interpretacji tego terminu w orzecznictwie sądów powszechnych. Istnieje koncepcja zgodnie z którą moment, od którego zaczyna biec roczny termin na wygaśnięcie uprawnienia konsumenta do złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego, dotyczy momentu, w którym wszelkie zobowiązania obu stron umowy zostały w pełni wykonane i nie można odnosić tego wyłącznie do wykonania zobowiązania przez kredytodawcę. Nie ma jednocześnie znaczenia, czy zostały one wykonane w terminie, dobrowolnie, czy też przymusowo, np. w drodze egzekucji komorniczej. Należy przy tym zaznaczyć, że chodzi tutaj o zobowiązania określone treścią umowy o kredyt konsumencki bez uwzględnienia skutków sankcji kredytu darmowego (zob. wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z 28 września 2017 r., sygn. akt I C 531/17, Legalis nr 1988362; wyrok Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z 07 lipca 2017 r., sygn. akt X C 615/17, Legalis nr 2025036; wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 czerwca 2022 r., sygn. akt XXVII Ca 3081/21, Legalis nr 2845358).

Zgodnie z odmienną koncepcją zwrot „wykonanie umowy” użyty w art. 45 ust. 5 u.k.k. oznacza dzień wykonania umowy przez kredytodawcę, czyli dzień przekazania kwoty kredytu. Przemawia za tym fakt, że w przeciwnym wypadku unicestwiony byłby cel tego przepisu. Ma on bowiem za zadanie ograniczyć uprawnienie konsumenta krótkim terminem prekluzyjnym, tak aby ustabilizować stosunek prawny i kredytodawca nie pozostawał w nieskończoność w niepewności co do zakresu swojej wierzytelności. Gdyby zaś wygaśnięcie uprawnienia zależało od wykonania umowy przez kredytobiorcę (konsumenta), mógłby on przez jej celowe niewykonywanie odwlekać upływ tego terminu. Niedopuszczalne jest, aby jedna ze stron stosunku prawnego mogła według własnej woli regulować rozpoczęcie biegu (wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z 13 czerwca 2018 r., sygn. XIV C 1375/17, Legalis nr 2113819; wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z 3 listopada 2022 r., sygn. II C 2736/22, Legalis nr 2849855). W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę termin, o którym mowa w art. 45 ust. 5 u.k.k. rozpoczyna swój bieg z chwilą wykonania umowy przez kredytobiorcę, a zatem z chwilą spełnienia przez bank świadczenia charakterystycznego dla tej umowy, czyli w dacie zawarcia umowy i uruchomienia kredytu (por. M. Grochowski (w:) Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz. Red. K. Osajda, Legalis 2023, uwagi do art. 45, teza 18-21).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że umowa kredytu konsolidacyjnego nr (...) zawarta w dniu 5 kwietnia 2016 r. została wykonana zgodnie z postanowieniami Umowy (pkt II.F Umowy, k. 24v) i dyspozycją kredytobiorcy wypłaty kredytu. Termin na złożenie oświadczenia upłynął zatem bezskutecznie w dniu 5 kwietnia 2017 r. podczas gdy oświadczenie powoda złożone w trybie art. 45 o kredycie konsumenckim doręczone zostało stronie przeciwnej (bankowi) w dniu 25 lipca 2023 r . (wydruk z portalu śledzenia przesyłki Poczta Polska, k. 43). Z tych względów Sąd uznał, iż roszczenie kredytobiorcy wygasło, a powództwo wniesione po upływie terminu, o którym mowa w art. 45 ust. 5 u.k.k. i również z tego względu, jest przedawnione.

Nawet jednak uznając, iż strona powodowa dochowała rocznego terminu do skutecznego złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego należało uznać, iż powód nie wykazał spełnienia przesłanek do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.

Analizowana umowa powierniczego przelewu wierzytelności zawarta między stronami – powodem i kredytobiorcą K. S. – dotyczyła wszelkich wierzytelności pieniężnych, zarówno obecnych, jak i przyszłych, wraz ze wszystkimi przynależnymi do wierzytelności prawami (m.in. odsetki za zwłokę i opóźnienie) wynikających z zastosowania tzw. sankcji kredytu darmowego, określonej w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, w odniesieniu od umowy kredytu konsumenckiego nr (...) z dnia 5 kwietnia 2016 r. wobec (...) Bank S.A.

Przedmiotowe oznaczenie wierzytelności przyszłej wobec doprecyzowania stosunku, który jest podstawą jej powstania oraz rodzaju należności wynikających ze spornej umowy, tj. poprzez wskazanie, że dotyczy wierzytelności wynikającej z zastosowania sankcji kredytu darmowego i obejmuje odsetki umowne i prowizje nienależne w skutek złożenia oświadczenia prawnoksztłatującego, w ocenie Sądu w sposób dostateczny precyzuje wierzytelność przyszłą będącą przedmiotem umowy przelewu.

Ponadto w celu realizacji umowy cedent udzielił cesjonariuszowi pełnomocnictwa
do złożenia oświadczenia wynikającego z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, przewidującego sankcję tzw. kredytu darmowego. Konsument może przenieść – na dowolnego cesjonariusza (w tym przedsiębiorcę) – przyszłą wierzytelność o zwrot nienależnego świadczenia, kiedy jeszcze nie wykonano uprawnienia przewidzianego w art. 45 ust. 1 u.k.k. Czynność taka nie jest sprzeczna z ustawą ani właściwością zobowiązania. Uprawnienie, o którym mowa w tym przepisie przechodzi ex lege na nabywcę, na którego przelano wierzytelność przyszłą konsumenta. Stanowi ono prawo majątkowe związane z tą wierzytelnością (art. 509 § 2 k.c.). Nie ma charakteru osobistego, ponieważ dotyczy interesu majątkowego. Logiczne i racjonalne jest przypisanie tego uprawnienia cesjonariuszowi w wyniku zawarcia umowy przelewu, ponieważ wykonanie uprawnienia leży w jego interesie, zaś skutki prawne przede wszystkim odnoszą się do jego majątku.

Zwrócić należy uwagę, iż uprawnienie w postaci złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, przysługuje bezspornie kredytobiorcy – konsumentowi, niemniej jednak, brak jest regulacji zakazującej udzielenia pełnomocnictwa przez kredytobiorcę do złożenia takiego oświadczenia w jego imieniu. Powyższe oznacza zatem, iż powód – będący cesjonariuszem, działając na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez kredytobiorcę (k. 39), został upoważniony do złożenia stosownego oświadczenia, w imieniu i na rzecz konsumenta. Powyższe skutkowało powstaniem wierzytelności przysługującej kredytobiorcy o zwrot świadczenia nienależnego powstałego jako sankcja kredytu darmowego, co do której uprzednio już K. S. zawarł umowę przelewu wierzytelności z cesjonariuszem (k. 35).

W dalszej kolejności przejść należało do rozważenia, czy w niniejszej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (dalej: u.k.k.), w tym w szczególności czy wystąpiły przesłanki z art. 45 w zw. z art. 30 u.k.k.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.k.k. kredytem konsumenckim jest kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, w tym w wysokości większej niż wysokość określona w ust. 1 (ust. 1a). Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności: 1) umowę pożyczki, 2) umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego, 3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia, 4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia, 5) umowę o kredyt odnawialny (ust. 2).

Zgodnie z ww. ustawą, na etapie zawierania umowy kredytodawcę obciążają liczne obowiązki związane z formą umowy (art. 29 ust. 1), doręczeniem jej egzemplarza konsumentowi (art. 29 ust. 2) oraz kształtowaniem treści dokumentu umowy (art. 29 ust. 3, art. 30-34 u.k.k.).

Stosownie do treści art. 45 ust. 1 u.k.k. w razie uchybienia przez kredytodawcę określonym obowiązkom informacyjnym na etapie przedkontraktowym, wynikającym z przepisów art. 29 ust. 1 (forma pisemna) art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33 (umowa o kredyt wiązany lub w formie odroczonej płatności, umowa o kredyt w rachunku, umowa restrukturyzacyjna), art. 33a (maksymalna wysokość opłat i odsetek) i 36a-36c u.k.k. (maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, odroczenie spłaty zadłużenia, koszty kredytu przy udzieleniu kolejnych kredytów przed dokonaniem spłaty kredytu wcześniejszego), konsumentowi (po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia) przysługuje uprawnienie do zwrotu kwoty kredytu w wysokości kapitału, bez konieczności zapłaty na rzecz kredytodawcy odsetek oraz pozostałych kosztów zastrzeżonych w umowie kredytu (określonych w art. 5 pkt 6 u.k.k.), co czyni z umowy kredytu de facto stosunek nieodpłatny (tak: M. Grochowski, Komentarz do art. 45 [w:] K. Osajda (red.), Ustawa
o kredycie konsumenckim. Komentarz, Wyd. 2, Warszawa 2019, Nb 1).

W ocenie Sądu twierdzenia strony powodowej co do naruszenia przepisów ustawy z dnia 12 maja 2012 r. o kredycie konsumenckim (tj. art. 30 ust. 1 pkt 6, pkt 7, pkt 10, pkt 11, pkt 12 oraz pkt 15 ustawy o kredycie konsumenckim) nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Zgodnie z art. 30 ust 1 pkt 10 u.k.k. umowa o kredyt konsumencki, powinna określać informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizji, marż oraz kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie.

W przedmiotowej Umowie w pkt III.3.1.1 wskazano, że Bank pobiera prowizję za udzielenie kredytu w wysokości określonej w pkt II.B ust. 2.3 Umowy, tj. 12.725,64 zł, płatną jednorazowo w dniu wypłaty kredytu, w formie przelewu na rachunek wskazany w Dyspozycji Wypłaty Kredytu (k. 24 i 26). W myśl pkt II.B. ust. 2.4 Umowy kwota przeznaczona na sfinansowanie opłaty uiszczanej przez klienta na rzecz pośrednika kredytowego wynosiła 16.321,68 zł (k. 24). Wskazano również wysokość Całkowitego Kosztu Kredytu, który wynosił 132.525,93 zł (pkt II.I ust. 2 Umowy, k. 25). Z postanowień pkt III ust. 9.1.1 i ust. 9.1.2 Umowy wynika, że kredytobiorca przed zawarciem umowy kredytu oświadczył, iż został poinformowany o ponoszeniu ryzyka (w tym ryzyka zmiany stopy procentowej polegające na tym, że w wyniku niekorzystnej zmiany stopy procentowej może ulec zwiększeniu comiesięczna rata kredytu oraz wysokość całego zaciągniętego zobowiązania) oraz że jest świadomy ponoszenia tego ryzyka, a także że przed zawarciem Umowy kredytu otrzymał formularz informacyjny dotyczący kredytu (k. 27v). Należy więc uznać, że kredytodawca spełnił ciążący na nim na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 10 ustawy obowiązek informacyjny.

Zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. poprzez niewskazanie warunku determinującego zmianę kosztów kredytu w sytuacji określonej w art. 45 ust. 1 u.k.k. również należy uznać za nietrafny. Warunki determinujące zmianę kosztów kredytu zostały bowiem wprost określone w art. 45 ust. 1 u.k.k. i zależne są od wystąpienia określonych przepisów ustawy. Niezasadne jest oczekiwanie, że już w treści umowy kredytu Bank będzie umieszczał treść art. 45 ust. 1 u.k.k. wraz ze wszystkimi możliwymi naruszeniami, które mogą uruchomić procedurę sankcji kredytu darmowego. Nie ma ku temu podstaw prawnych, w szczególności nie jest nią art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k., który odnosi się do kosztów, jakie należy ponieść w związku z zawarciem i wykonywaniem umowy, a nie w związku z jej ewentualnymi naruszeniami.

Należy wskazać, że w przypadku skorzystania z tzw. sankcji kredytu darmowego nie dochodzi do zmiany wysokości kosztów kredytu, lecz do zwolnienia kredytobiorcy z obowiązku ponoszenia jakichkolwiek kosztów kredytu. Takiej sytuacji nie dotyczy art. 30 pkt 10 u.k.k., który nakazuje określenie zasad zmiany wysokości kosztów ustalonych przez kredytodawcę, jeżeli umowa przewiduje możliwość zmiany tych kosztów w czasie trwania umowy. Ponadto, przywołany w omawianym przepisie obowiązek informacyjny nie dotyczy wszelkich abstrakcyjnie opisanych przez ustawodawcę sytuacji, lecz odnosi się jedynie do takich okoliczności, które choćby hipotetycznie mogłyby wystąpić w warunkach konkretnej zawieranej z konsumentem umowy. W związku z tym powinność powiadomienia o konsekwencjach skorzystania z uprawnienia z art. 45 u.k.k., które zostało przewidziane wyłącznie na wypadek, gdyby kontrakt nie zawierał wszystkich danych wymaganych przez art. 30 ust. 1 u.k.k., aktualizuje się tylko wtedy, kiedy w treści czynności prawnej rzeczywiście zabrakło tych elementów. Sytuacja taka nie miała miejsca w niniejszej sprawie.

Bezpodstawnym okazał się również zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy poprzez wskazanie błędnej wysokości „całkowitego kosztu kredytu”, a w konsekwencji całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta ustalonej w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki i rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania.

Całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta to suma całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu (art. 5 pkt 8 u.k.k.). Całkowity koszt kredytu to wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach - z wyjątkiem jednak kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta (art. 5 pkt 6 u.k.k.). Z kolei całkowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt (art. 5 pkt 7 u.k.k.).

W umowie kredytu zawartej przez (...) Bank S.A. w II.C Umowy wskazano, że całkowita kwota kredytu wynosi 132.264 zł, stanowiąca sumę wszystkich środków pieniężnych, które zostaną udostępnione klientowi na podstawie Umowy. Kwota ta nie obejmuje kredytowanego kosztu kredytu w postaci prowizji w wysokości 12.725,64 zł, co wynika wprost z treści pkt II.B ust. 2.1-2.3 Umowy (k. 24). Z kolei w pkt II.I ust. 2 Umowy wskazano, ile wynosi całkowity koszt kredytu, tj. 132.525,93 zł (k. 25), na który składały się naliczone odsetki umowne i prowizja. Kwota kredytowanej prowizji wchodziła wobec tego w zakres całkowitej kwoty do zapłaty, ale nie w zakres całkowitej kwoty kredytu. Jako całkowitą kwotę do zapłaty w umowie kredytu wskazano kwotę 267.789,93 zł stanowiącą sumę całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu (pkt II.I ust. 2 Umowy, k. 25).

W konsekwencji przyjąć należy, że w umowie kredytu zawartej przez pozwanego z kredytobiorcą prawidłowo wskazano zarówno rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (RRSO), jak i całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki, wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia.

Sąd pragnie również zaznaczyć, że obowiązujące przepisy nie wprowadzają zakazu naliczania odsetek od kredytowanego kosztu kredytu. Wynika to z treści art. 5 pkt 7 u.k.k., w którym expressis verbis mowa jest o „kredytowanych kosztach kredytu”. Ustawa nie zakazuje kredytowania takich kosztów, a jedynie wyłącza je z zakresu pojęcia całkowitej kwoty kredytu. Potwierdza to także wyrok z dnia 30 stycznia 2019 r., I NSK 9/18 (LEX nr 2643248), w którym Sąd Najwyższy wskazał, że w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne prezentowanie tej samej kwoty (np. opłaty przygotowawczej, prowizji itp.) zarówno w ramach całkowitej kwoty kredytu, jak i w kosztach kredytu. I to nawet wówczas, gdy składniki kosztów kredytu są kredytowane przez kredytodawcę. Za taką tezą sformułowaną przez Sąd Najwyższy, przemawia wyraźna treść art. 5 pkt 7 u.k.k. Wynika z tego – po pierwsze, że składniki kosztu kredytu mogą być kredytowane przez kredytodawcę, a po drugie, że prowizja – nawet jeśli jest kredytowana – nie może być wykazywana w umowie zarówno w całkowitej kwocie kredytu, jak też w kosztach kredytu. Istota omawianego w tym miejscu zagadnienia została wyjaśniona w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2016 r., C-377/14 i sprowadza się do tego, że włączenie jakiejkolwiek kwoty należącej do całkowitego kosztu kredytu, do całkowitej kwoty kredytu może mieć wpływ na obliczenie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania i w konsekwencji może wpłynąć na prawidłowość informacji, które kredytodawca powinien wskazać w danej umowie o kredyt ( vide pkt 89 i 91 uzasadnienia). Również w literaturze wskazuje się, iż dopuszczalne jest finansowanie kosztów kredytu udzielonego przez bank oraz naliczanie odsetek od kwoty przeznaczonej na ten cel. Brak jest podstaw do przyjęcia w przepisach ustawy o kredycie konsumenckim odmiennych zasad pobierania odsetek od wykorzystanego kredytu, zależnych w szczególności od tego, czy celem kredytowania są koszty udzielanego kredytu (J. Gil, M. Szlaszyński, Problematyka odsetek od kredytowanych kosztów bankowego kredytu konsumenckiego, „Monitor Prawa Bankowego” z 2022 r. Nr 6, s. 59-74). Podobnie T. Czech ([w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018 r., art. 5) wskazuje, że pojęcie „wypłaconej kwoty”, o której mowa w art. 5 pkt 10 u.k.k., obejmuje także część kapitału kredytu przeznaczoną na sfinansowanie koszów związanych z tym kredytem.

W zakresie więc oznaczenia RRSO, w umowie kredytu zawartej przez konsumenta z pozwanym Bankiem prawidłowo wskazano zarówno rzeczywistą stopę oprocentowania, jak i całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta, ustaloną w dniu zawarcia umowy, wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. Pkt II.C oraz pkt II.I ust. 2 Umowy wyczerpuje w ocenie Sądu spełnienie obowiązku przewidzianego w art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k.

Zarzuty naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 6 i 11 u.k.k. również są bezzasadne. Zgodnie z powołaną wyżej regulacją umowa o kredyt konsumencki powinna określać stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy.

Zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt. 6 u.k.k. powód uzasadniał nieprawidłowym, niedookreślonym, nieprecyzyjnym i nietransparentnym sformułowaniem klauzuli o zmiennej stopie procentowej. Powód wskazał, że bank jako podstawę obliczania stopy procentowej wskazał wskaźnik „WIBOR 3M”, ale nie zdefiniował tego pojęcia, nie wyjaśnił jego istoty i znaczenia, nie określił w jaki sposób i na jakich warunkach wskaźnik ten może podlegać zmianom oraz gdzie należy szukać źródłowych informacji o aktualnej wysokości „WIBOR 3M”. Zauważyć jednak należy, że w treści Umowy kredytu wskazano, że kredyt jest oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, podano jej wysokość na dzień zawarcia umowy oraz wskazano jak ustalana jest zmienna stopa procentowa (pkt II. G Umowy, k. 25). Kredytobiorca oświadczył również, że został poinformowany, że ponosi ryzyko zmiany stopy procentowej i na czym to ryzyko polega (pkt III.9 ust. 9.1.1, k. 27v). WIBOR jest – w świetle wiedzy powszechne dostępnej – indeksem ustalanym jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania, po jakich największe polskie banki są gotowe złożyć u siebie depozyt. Okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania tego konkretnego kredytu, jak również wskazanie wysokości stałej marży banku, zostały w Umowie określone i nie budzą wątpliwości co do ich stosowania. Zaznaczyć przy tym należy, że stawki indeksu WIBOR, w tym WIBOR 3M są powszechnie dostępne w mediach, a także informacje o wysokości tej stawki kredytobiorca może uzyskać w każdym czasie w dowolnej instytucji finansowej. Jest to przy tym wartość, na którą żadna ze stron umowy nie ma bezpośredniego wpływu, a data pobrania danych o tej stawce dla potrzeb ustalenia stopy oprocentowania w kolejnych okresach trzymiesięcznych jest stała dla całej umowy. Przedsiębiorca udzielający kredytu konsumenckiego ma obowiązek wskazać w umowie konkretną wysokość stopy oprocentowania obowiązującą w chwili zawierania umowy, a także sposób ustalania jej wysokości w trakcie obowiązywania umowy, jeżeli jest to stopa zmienna.

Sąd nie dostrzegł zatem żadnych przesłanek, by uznać taką konstrukcję zawartą w przedmiotowej Umowie kredytu za sprzeczną z zasadą swobody umów lub zasadami współżycia społecznego.

Nieracjonalnym jest oczekiwanie, aby w treści umowy zawarte zostały definicje wszelkich pojęć i wskaźników o charakterze ekonomiczno-finansowym, które co oczywiste z uwagi na charakter prowadzonej przez bank działalności na rynkach finansowych oraz charakteru produktów kredytowych mają bardzo rozbudowany i skomplikowany charakter.

Sąd nie podzielił stanowiska strony powodowej również co do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 i 12 ustawy poprzez nieokreślenie w zakresie ewentualnych opłat i kosztów kredytu - kosztów sądowych i egzekucyjnych określonych ustawowo w sytuacji, które mogłyby powstać w razie zaniechania wykonywania zobowiązań kredytowych przez kredytobiorcę (skutki braku spłaty). Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 10 i 12, umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie oraz skutki braku płatności. Wbrew twierdzeniom strony pozwanej, w umowie wskazano koszty jakie konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową, a także kompleksowo opisano zagadnienie skutków jakie wywołuje brak terminowej spłaty kredytu (pkt III.5 Umowy, k. 26v-27).

Podsumowując powyższe rozważania, dokonane przy założeniu, że oświadczenie zostało złożone w terminie, Sąd uznał że w niniejszej sprawie nie zaktualizowały się określone w art. 45 ust. 1 u.k.k. przesłanki do złożenia w imieniu kredytobiorcy oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, a w związku z tym powód nie nabył od kredytobiorcy żadnych roszczeń w tym zakresie, jakie mogłyby po jego stronie powstać w przypadku skutecznego złożenia takiego oświadczenia. Sąd uznał, że postanowienia umowne były sformułowane w sposób zwięzły, tak by uzyskać większą czytelność dokumentu i uniknięcia negatywnych konsekwencji po stronie konsumenta w postaci tzw. przeładowania informacyjnego, które utrudniałoby mu percepcję treści zawartych w dokumencie.

W świetle powyższych ustaleń, powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w pkt II sentencji wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wynikającą z art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Powództwo zostało oddalone, zatem pozwany wygrał proces w całości, wobec powyższego zasadnym było obciążenie powoda całością kosztów przez niego poniesionych, na które składały się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 5.400 zł, ustalone stosownie do § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

sędzia Ewa Ligoń-Krawczyk