Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Bożena Chłopecka

Protokolant sądowy Martyna Peas

po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2020 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa E. C., A. C.

przeciwko G. M.

o zapłatę

I.  powództwo oddala w całości,

II.  ustala, że powodowie w całości ponoszą koszty postępowania w sprawie, z tym, że ich rozliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt IC 1071/17

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 13 października 2017 roku przeciwko pozwanemu G. M. powodowie E. C. i A. C. domagali się zasądzenia od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwoty 6.286.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu swojego stanowiska powodowie wskazali, iż doszło u nich do powstania szkody na skutek aktu notarialnego zawartego przed notariuszem G. M.. Wskazali, iż w dniu 4 maja 2011 roku została zawarta umowa pożyczki oraz umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie między A. C. i E. C. (powodami), a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., w formie aktu notarialnego przed notariuszem G. M., prowadzącego Kancelarię Notarialną w W.. We wskazanej umowie powodowie w celu zabezpieczenia pożyczki w kwocie 405.000 zł dokonali przewłaszczenia czterech nieruchomości oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Niestety spółka (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością naruszyła warunki umowy i najpierw oddała w dniu 9 sierpnia 2011 roku w najem w/w nieruchomości, a następnie w dniu 30 września 2011 roku zbyła je na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. Powodowie wskazali, iż podczas sporządzania aktu notarialnego doszło do uchybień ze strony notariusza, na skutek których powodowie ponieśli straty majątkowe. Zdaniem powodów umowa przewłaszczenia nie zawierała zobowiązania podmiotu do niezbywania i nieobciążania przedmiotów przewłaszczenia do czasu upływu terminu na wykonanie zobowiązania przez dłużnika. Ponadto powodowie powołali się na brak w treści aktu notarialnego wniosku o wpis roszczenia o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości po spełnieniu świadczenia przez pożyczkobiorców (powodów) w dziale III ksiąg wieczystych prowadzonych dla przewłaszczonych nieruchomości i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Zdaniem powodów postępowanie pozwanego G. M. będącego notariuszem-osobą wykonującą zawód zaufania publicznego, zobowiązaną do zachowania szczególnej staranności przy wykonywaniu swoich obowiązków wywołało szkodę w majątku A. i E. małżonków C. /pozew k. 2-13/.

W odpowiedzi na pozew z dnia 04 kwietnia 2019 roku pozwany G. M. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów procesu wg norm przepisanych. W pierwszej kolejności pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczeń powodów z dniem 21 listopada 2015 roku. Dalej pozwany wskazał, iż w treści aktu notarialnego z dnia 4 maja 2011 roku Rep. A Nr (...) brak jakichkolwiek elementów wskazujących na popełnienie przez pozwanego błędu lub zaniedbania. Ponadto zdaniem pozwanego powodowie nie wskazali jaka jest podstawa faktyczna szkody, za którą domagają się odszkodowania, brak jest dowodów uzasadniających przedmiotowe roszczenie, jego wysokość czy wreszcie związek przyczynowy pomiędzy działaniem/zaniechaniem pozwanego a wystąpieniem szkody, zaś umowa zatytułowania ,,umowa pożyczki oraz przewłaszczenia na zabezpieczenie’’ zawiera wszystkie niezbędne elementy umowy /odpowiedź na pozew k. 402-408 i k. 422-426/.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska w sprawie, z tym, że powodowie wnieśli dodatkowo o zasądzenie na ich rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych / protokół rozprawy k. 442-445v./.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 maja 2011 roku przed G. M.- notariuszem w W. została zawarta umowa pożyczki oraz umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie pomiędzy powodami A. C. i E. C., a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. reprezentowaną przez A. T.. We wskazanej umowie powodowie w celu zabezpieczenia umowy pożyczki w wysokości 405.000 zł dokonali przewłaszczenia czterech należących do nich nieruchomości oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W treści umowy strony zgodnie postanowiły, że przedmioty przewłaszczenia w całości pozostaną we władaniu pożyczkobiorców tj. A. i E. małżonków C. przez cały okres trwania zabezpieczenia z prawem do użytkowania przedmiotu przewłaszczenia, pobierania pożytków, a także obowiązkiem ponoszenia wszelkich ciężarów i kosztów eksploatacji przedmiotów przewłaszczenia. W związku z powyższym pożyczkobiorcy tj. A. i E. małżonkowie C. stali się posiadaczem zależnym nieruchomości, zaś posiadaczem samoistnym nieruchomości i prawa stała się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.. Powrót posiadania samoistnego miał nastąpić w dniu zawarcia umowy powrotnego przeniesienia własności przedmiotowych nieruchomości i prawa. W razie niezapłacenia przez powodów kwoty pożyczki w ustalonym terminie i wygaśnięcia obowiązku powrotnego przeniesienia własności A. i E. małżonkowie C. jako posiadacz zależny niezwłocznie przeniosą na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. posiadanie nieruchomości i prawa, ale nie później niż w ciągu trzydziestu dni od dnia wygaśnięcia obowiązku powrotnego przeniesienia wskazanej nieruchomości i prawa. Również w razie nie dokonania przez powodów zwrotu kwoty pożyczki i wygaśnięcia obowiązku powrotnego przeniesienia wskazanych nieruchomości i prawa, zaspokojenie roszczeń (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. miało nastąpić w ten sposób, że nie będzie ona musiała zwracać na rzecz A. i E. małżonków C. przedmiotów przewłaszczenia i zatrzyma je definitywnie dla siebie, w takiej sytuacji strony uiszczą sobie wzajemnie kwoty potrzebne do pokrycia różnicy wartości poniesionych na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. nieruchomości i prawa (wartość rynkowa określona zostanie przez rzeczoznawcę majątkowego) a wysokością wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki. Na podstawie umowy objętej tym aktem strona nabywająca wniosła do Sądu Rejonowego dla Krakowa Podgórza w Krakowie o wpisanie jako właściciela (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) nieruchomości, do Sądu Rejonowego w Nowym Sączu 1 nieruchomości oraz jako osoby prawnej, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu / dowód: akt notarialny k.57-64v./.

Z uwagi na toczące się przeciwko A. C. sądowe postępowania egzekucyjne prowadzone przez licznych wierzycieli, działających przez Komorników strony umowy pożyczki w trakcie jej podpisywania w kancelarii notarialnej G. M. ustaliły, iż faktu zawarcia tej umowy nie będą ujawniały w księgach wieczystych / dowód: zeznania pozwanego G. M. k. 444v.-445v./.

Tymczasem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. naruszyła warunki umowy pożyczki z dnia 4 maja 2011 roku i w dniu 9 sierpnia 2011 roku oddała w posiadanie zależne spółce (...) na podstawie umów najmu (dzierżawy) przedmiotowych nieruchomości. Zaś w dniu 30 września 2011 roku zbyła nieruchomości na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. / dowody: umowy najmu/dzierżawy k. 65-72, akt notarialny k. 73-80, zeznania powoda A. C. k. 442v.-444v./.

Powodowie dowiedziawszy się o zbyciu nieruchomości pismem z dnia 21 listopada 2012 roku odstąpili od umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 4 maja 2011 roku. Z kolei pozwem z dnia 17 stycznia 2013 roku wnieśli o stwierdzenie bezskuteczności w stosunku do nich umowy, na mocy których doszło do przeniesienia własności nieruchomości oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz o stwierdzenie bezskuteczności w stosunku do nich postanowień umów najmu. Wyrokiem zaocznym z dnia 28 sierpnia 2013 roku wydanym w sprawie o sygn.. akt IC 100/13 Sąd Okręgowy w Krakowie uznał powyższe umowy za bezskuteczne w stosunku do powodów/ dowody: odstąpienie od umowy k. 81-81v, wyrok zaoczny k. 87./.

Dodatkowo w dniu 16 kwietnia 2015 roku powodowie wnieśli do Sądu Okręgowego w Krakowie pozew o stwierdzenie nieważności umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 4 maja 2011 roku ze względu na jej sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, a to rażącą niewspółmierność między wartością przedmiotów zabezpieczenia w stosunku do udzielonej stronie powodowej kwoty pożyczki / dowód: pozew k. 88-94v., zeznania powoda A. C. k. 442v.-444v /.

23 stycznia 2015 roku Spółka (...) (...) Sp. z o.o. zbyła na rzecz W. G. jedną z przewłaszczonych nieruchomości oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Kolejną nieruchomość zbyła na rzecz W. M. i G. B..

Po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 28 sierpnia 2013 roku powodowie w dniu 1 sierpnia 2014 roku złożyli wniosek o wpis w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) roszczenia o zwrotne przeniesienie własności. Wniosek został uwzględniony w dniu 27 maja 2015 roku / dowody: wniosek k. 95-97, zawiadomienie k. 110/.

Odnośnie nieruchomości, która została zbyta na rzecz W. G. został zarejestrowany wniosek powodów o wpis prawa własności. Wpis ten został dokonany w dniu 24 czerwca 2015 roku. W. G. wniósł zaś w dniu 2 lipca 2015 roku apelację od dokonanego na rzecz małżonków A. i E. C., roszczenia o zwrotne przeniesienie własności. Apelacja W. G. została oddalona w dniu 22 lutego 2016 roku postanowienie wydanym przez Sąd Okręgowy w Krakowie w sprawie oznaczonej sygn. akt II Ca 307/16 / dowody: apelacja k. 137, postanowienie k. 147/.

Podobne działania podjęli W. M. i G. B., którzy posiadali wpis o prawie własności nieruchomości kupionej od (...) (...) Sp. z o.o./ dowody: postanowienie k.135, zawiadomienie k. 136/

Powyższy stan faktyczny był niesporny pomiędzy stronami. Różnice tyczyły się konsekwencji prawnych działań podejmowanych przez notariusza G. M. i stronami umowy pożyczki i umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. Stan faktyczny Sąd ustalił nadto na podstawie ww. dowodów z dokumentów, a także dowodu z przesłuchania stron postępowania tj. powoda A. C. i pozwanego G. M..

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie była kwestia odpowiedzialności notariusza, za zachowanie, które, zdaniem powodów, było źródłem ich szkody majątkowej.

Kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej notariusza reguluje art. 49 ustawy Prawo o notariacie, zgodnie z którym notariusz ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu czynności notarialnych na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, z uwzględnieniem szczególnej staranności, do jakiej jest obowiązany przy wykonywaniu tych czynności. Ustawa prawo o notariacie nie określa jaki reżim odpowiedzialności jest właściwy we wskazanej sytuacji, jednakże powyższe zasadniczo przesądzone zostało w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który stoi na stanowisku, że odpowiedzialność notariusza względem jego klientów oraz osób trzecich ma charakter odpowiedzialności deliktowej (por. wyrok SN z dnia 12 czerwca 2002 r., III CKN 694/00, wyrok SN z dnia 5 lutego 2004 r., III CK 271/02, wyrok SN z dnia 9 maja 2008 r., III CSK 366/07). Wprawdzie w relacji pomiędzy notariuszem a jego klientem występują elementy charakterystyczne dla umów (swoboda wyboru kancelarii notarialnej lub notariusza, określenie wysokości opłaty), jednakże już sam obowiązek sporządzenia aktu notarialnego nie ma charakteru dobrowolnego aktu woli notariusza, a wynika wprost z ustawy (art. 91 ustawy Prawo o notariacie) i notariusz nie może odmówić jego sporządzenia, chyba że pozostawałoby to w sprzeczności z prawem (art. 81 Prawa o notariacie).

Podstawowa zasada odpowiedzialności deliktowej (zasada winy) uregulowana została w art. 415 k.c., zgodnie z którym kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia. Do stwierdzenia istnienia odpowiedzialności deliktowej koniecznym jest ziszczenie się następujących trzech przesłanek, tj. bezprawnego i zawinionego działania lub zaniechania niemającego źródła w umowie, wystąpienie szkody oraz istnienie związku przyczynowego pomiędzy owym zdziałaniem bądź zaniechaniem a zaistniałą szkodą.

Pojęcie winy zawiera w sobie kategorie winy umyślnej oraz nieumyślnej. Pierwsza z nich zachodzi w sytuacji, kiedy sprawca działa z bezpośrednim zamiarem popełnienia czynu niedozwolonego bądź też dokonuje go z tzw. zamiarem ewentualnym tj. godzi się na jego popełnienie. Wina nieumyślna natomiast, zwana również niedbalstwem, zachodzi w sytuacji niedochowania przez sprawcę ustalonych norm należytej staranności.

Pojęcie szkody koniecznej dla zaistnienia odpowiedzialności deliktowej rozumieć należy natomiast w granicach dyspozycji art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Oznacza to, iż szkoda może przybrać postać zarówno straty ( damnum emergens) tj. rzeczywistego uszczerbku o charakterze majątkowym jak i utraconych korzyści ( lucrum cessans), które poszkodowany mógłby zyskać gdyby nie wystąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Związek przyczynowy pomiędzy powstałą szkodą a bezprawnym i zawinionym działaniem, które do niej doprowadziło rozumieć należy z kolei zgodnie z treścią art. 361 § 1 k.c. jako normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Polski ustawodawca przyjął tym samym regułę adekwatnego związku przyczynowego wykluczającego z jego zakresu takie następstwa zaistniałego zdarzenia, które nie stanowiły normalnych, typowych konsekwencji podjętych zachowań.

Ustawa Prawo o notariacie nakłada na notariusza szereg obowiązków mających charakter tzw. aktów staranności. Jednym z nich jest piecza nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron, jak również innych osób, dla których dokonywana czynność może powodować skutki prawne (art. 80 § 2 ustawy Prawo o notariacie). W tym zakresie notariusz ma obowiązek udzielać stronom niezbędnych wyjaśnień dotyczących dokonywanej czynności notarialnej (por. art. 80 § 3 powołanej ustawy). Podkreślenia wymaga jednak, że notariusz nie jest sądem, a jedynie organem pomocniczym wobec wymiaru sprawiedliwości dlatego winien ograniczyć odmowę podjęcia czynności jedynie do wypadków, w których sprzeczność z zasadami współżycia społecznego jest oczywista i jednoznaczna. Tylko taka bowiem wykładania art. 81 ustawy Prawo o notariacie uwzględnia w pełni specyfikę stosowania prawa przez notariusza.

Po analizie stanu faktycznego Sąd uznał, że w realiach niniejszej sprawy nie zaistniała sytuacja by notariusz G. M. przy sporządzaniu aktu notarialnego z dnia 4 maja czerwca 2011 roku nie wypełnił ciążących na nim obowiązków. Po pierwsze zgodnie z wolą stawających tj. A. i E. małżonków C. i A. T. reprezentującego (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością sporządził on akt notarialny –umowę pożyczki i umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, na podstawie której powodowie dokonali zabezpieczenia pożyczki w kwocie 405.000 zł dokonali przewłaszczenia czterech nieruchomości oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Zgodnie z treścią umowy wzajemne zobowiązania stron umowy polegały na tym, że jeżeli w terminie do dnia 4 maja 2016 roku powodowie zwrócą całą kwotę otrzymanej pożyczki, to pożyczkodawca czyli (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przeniesie zwrotnie na rzecz A. i E. małżonków C. z powrotem 4 nieruchomości i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które z tytułu pożyczki nie będą już w żaden sposób obciążone – za wyjątkiem obciążeń istniejących w dniu podpisania umowy w terminie 14 dni od dnia dokonania rozliczenia.

Zatem zdaniem Sądu zbędne było zawieranie w treści umowy dodatkowego zobowiązania podmiotu, który udzielił pożyczki do niezbywania i nieobciążania przedmiotów przewłaszczenia do czasu upływu terminu na wykonanie zwrotu pożyczki, bowiem takie zobowiązanie wynikało wprost z treści stosunku zobowiązaniowego z umowy pożyczki. Dlatego też zarzut dotyczący braku zobowiązania podmiotu do niezbywania i nieobciążania przedmiotów przewłaszczenia do czasu upływu terminu na wykonanie zobowiązania przez dłużnika uznać należy za chybiony. Sami powodowie wskazali również, że brak takiej klauzuli nie czyni umowy nieważną, zatem nie można w działaniu notariusza G. M. dopatrzyć się działań, które byłyby sprzeczne z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

Nalży również podnieść, że stawający przed notariuszem po skonkretyzowaniu rodzaju czynności, jakiej chcą dokonać, a gdy ta nie jest sprzeczna z obowiązującym porządkiem prawnym sporządza właściwą umowę. Notariusz nie jest zatem zobligowany do doradzania stronom, ani też do analizowania ekonomicznej trafności umowy. Należy również wskazać na treść art. 19 § 2 ustawy Prawo o notariacie, który wprost zakazuje notariuszowi zajmowaniem się doradztwem w interesach.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż zapisy umowy pożyczki i umowy przeniesienia własności na zabezpieczenie z dnia 4 maja 2011 roku należycie zabezpieczały interesy stawających obu stron do czynności notarialnej, a tym samym nie można notariuszowi G. M. przypisać zawinionego działania przy sporządzaniu tego aktu notarialnego. Należy również wskazać, iż stosownie do treści art. 94 § 1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie akt został stronom odczytany, przyjęty i podpisany, zaś przed jego podpisaniem notariusz upewnia się że stawający dokładnie rozumieją treść oraz znaczenie aktu, a akt jest zgodny z ich wolą, co potwierdzają własnoręcznymi podpisami.

Nie można również podzielić względem notariusza zarzutu powodów o braku w treści aktu notarialnego wniosku o wpis roszczenia o zwrotne przeniesienie nieruchomości po spełnieniu przez dłużników świadczenia wynikającego z umowy pożyczki. Zarzut ten został oparty na treści art. 16.1 i 17 Ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Należy tutaj wskazać, iż w treści § 4 ust. 3 Umowy pożyczki z dnia 4 maja 2011 roku strony zawarły ustalenie dotyczące zwrotnego przeniesienia własności nieruchomości na rzecz powodów. Zgodnie z zapisami umowy jeżeli do dnia 4 maja 2016 roku pożyczkobiorcy zwrócą całą kwotę pożyczki, to pożyczkodawca przeniesie zwrotnie na rzecz pożyczkobiorców lub wskazanego przez nich podmiotu wskazane w umowie nieruchomości, które to z tytułu umowy pożyczki nie będą w żaden sposób obciążone za wyjątkiem tych obciążeń, które istniały w dniu podpisania umowy pożyczki. Z umowy wynikało również, że przedmioty przewłaszczenia zostaną we władaniu powodów przez cały okres zabezpieczenia z prawem do ich używania. Treść aktu notarialnego wskazuje na fakt, iż notariusz udzielił stronom niezbędnych pouczeń dotyczących dokonywanych czynności notarialnych. Ponieważ przeciwko powodowi A. C. wszczęto liczne postępowania egzekucyjne, strony same ustaliły, iż fakt zawarcia umowy pożyczki nie zostanie ujawniony w treści ksiąg wieczystych.

Z treści aktu wynika również, iż notariusz pouczył strony o konsekwencjach podejmowanych przez strony działań, tak więc nie można powoływać się w tym wypadku na brak właściwego pouczenia przez pozwanego o skutkach prawnych dokonywanych czynności.

Na aprobatę nie zasługuje też zarzut powodów dotyczący nadzabezpieczenia względem zawartej umowy pożyczki. Należy wiec wskazać, iż w dniu zawarciu umowy pożyczki i przewłaszczenia na zabezpieczenie łączne obciążenie nieruchomości powodów wynosiło 6.021.729,00 zł. Wszystkie nieruchomości i prawa wskazane w treści umowy były obciążone wpisami w IV działach ksiąg wieczystych hipotekami i wzmiankami o postępowaniach egzekucyjnych prowadzonych przez komorników. Powyższe potwierdzają również dokumenty złożone przez powodów do oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach złożonego przez powodów w niniejszym postępowaniu. Zatem nie sposób uznać, że w umowie pożyczki nastąpiło rażąco wygórowane i niewspółmierne do świadczenia drugiej strony zabezpieczenie wykonania umowy, bowiem powołane kwoty obciążeń na stanowiących przedmiot zabezpieczenia nieruchomościach w wysokości 6.021.729,00 zł niezaprzeczalnie przekraczają kwotę uzyskanej przez powodów pożyczki to jest kwoty 405.000 zł.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż notariusz G. M. dokonał czynności notarialnej zgodnej z wolą uczestników czynności. Tym samym nie ziściła się pierwsza z przesłanek odpowiedzialności deliktowej czyli bezprawność, którą w tym przypadku dotyczyła popełnienia przez notariusza błędów czy zaniedbań polegających na niewpisaniu wszystkich niezbędnych elementów umowy pożyczki i przewłaszczenia na zabezpieczenie.

Z tych wszystkich względów roszczenie powodów zostało oddalone jako bezzasadne.

Sąd nie uwzględnił zarzutu pozwanego odnośnie przedawnienia roszczenia.

Pozwany podniósł ten zarzut na podstawie art. 442 ¹ k.c.

Art.442 ¹ § 1 k.c. został zmieniony przez art. 33 ustawy z dnia 21 kwietnia 2017 roku (Dz.U. poz. 1132) zmieniającej ustawę Kodeks cywilny z dniem 27 czerwca 2017 roku. Zgodnie zaś z treścią art. 38 ustawy powołanej ustawy do roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym, powstałych przed dniem w życie ustawy nowelizującej, a według przepisów dotychczasowych w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się art. 442 ¹ k.c. w nowym brzmieniu, z tym że trzyletni termin przedawnienia rozpocząłby bieg przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, termin ten rozpoczyna bieg w dniu jej wejścia w życie.

Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, iż w dniu 16 września 2014 roku oddalono wniosek powodów o wpis roszczenia o zwrotne przeniesienie własności. W dniu zaś wejście w życie przepisu nowelizacyjnego tj. w dniu 27 czerwca 2017 roku ten termin nie był przedawniony i zgodnie z art. 38 powołanej ustawy biegnie właśnie od tego dnia.

Rozstrzygnięcie o kosztach oparto na art. 98 § 1 k.p.c., wyrażającego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Powodowie przegrywając sprawę, winni zwrócić pozwanemu koszty niezbędne do celowej obrony. Natomiast szczegółowe wyliczenie kosztów Sąd pozostawił referendarzowi zgodnie z art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c.