Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia del. Agnieszka Onichimowska

Protokolant: Maksymilian Obrębski

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2024 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. P. (1)

przeciwko Fundacji (...) z siedzibą w W.

o ochronę dóbr osobistych

1.  oddala powództwo w całości;

2.  zasądza od powoda J. P. (1) na rzecz pozwanej Fundacji (...) z siedzibą w W. kwotę 737,00 (siedemset trzydzieści siedem i 00/100) złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia (del.) Agnieszka Onichimowska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 grudnia 2022 r. (data prezentaty biura podawczego, 18) wniesionym przeciwko Fundacji (...) w W., powód J. P. (1) wniósł o:

1.  zobowiązanie Pozwanej do zaprzestania naruszeń dóbr osobistych Powoda w postaci dobrego imienia, polegających na rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji jakoby działania Pana J. P. (1) uniemożliwiały sprawne funkcjonowanie klubu(...)oraz stwarzały poważne zagrożenie jego upadku, jak miało to miejsce w zamieszczonym przez Pozwaną na stronie internetowej pod linkiem:

2.  Oświadczeniu Fundacji (...) z dnia 17 sierpnia 2022 r. kierowanym do grona osób skupiającego kibiców drużyny koszykarskiej (...) oraz do opinii publicznej;

3.  nakazanie Pozwanej usunięcia skutków naruszeń wskazanych w pkt. 1

powyżej poprzez:

a)  zobowiązanie Pozwanej do usunięcia oświadczenia Fundacji (...) z dnia 17 sierpnia 2022 r ze strony internetowej(...)

b)  opublikowanie na stronach internetowych pod adresami: (...) (...); oraz w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku, na koszt Pozwanego, napisanego wielkimi literami przy użyciu pogrubionej czcionki używanej zwykle do tytułu artykułów publikowanych na w/w stronach internetowych, jednakże o wielkości nie mniejszej niż 14, z użyciem czcionki Times New Roman, w kolorze czarnym, umieszczonego na białym tle, któremu nie będą towarzyszyć jakiekolwiek komentarze, przeprosin o następującej treści:

c) 

„ Fundacja (...) przeprasza Pana J. P. (1) za naruszenie jego dobrego imienia poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji jakoby działania Pana J. P. (1) uniemożliwiały sprawne funkcjonowanie klubu (...) oraz stwarzały poważne zagrożenie jego upadku”;

d)  złożenie w piśmie skierowanym do Powoda, czytelnie podpisanym przez Pozwaną (zgodnie z zasadami reprezentacji), nadanym listem poleconym na adres kancelarii pełnomocnika Powoda, w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku, przeprosin o następującej treści:

„ Fundacja (...) przeprasza Pana J. P. (1) za naruszenie jego dobrego imienia poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji jakoby działania Pana J. P. (1) uniemożliwiały sprawne funkcjonowanie klubu (...) oraz stwarzały poważne zagrożenie jego upadku”;

4.  nakazanie Pozwanej usunięcia skutków naruszeń wskazanych w pkt. 1 nakazanie Pozwanej zapłaty kwoty 5.000 PLN (pięć tysięcy złotych) na rzecz Fundacji (...) (KRS: (...)), przelewem na nr rachunku bankowego tej fundacji (...), w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku;

Jednocześnie strona powodowa wniosła o zasądzenie od Pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest założycielem i zarazem Prezesem Fundacji (...), która to wraz z Fundacją „(...)” oraz Fundacją (...)” zawarły umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zawiązując (...) sp. z o.o. Powód zaznaczył, że kierowana przez niego Fundacja jest zaangażowana funkcjonowanie klubu sportowego (...), czemu towarzyszy działalność w zakresie tworzenia systemów i programów szkolenia koszykarskiej młodzieży, zaś jednym z dwóch głównych obszarów działania Fundacji, jest promocja i wspieranie koszykówki - sportu zespołowego, ukierunkowanego na rozwój pozytywnych wartości w życiu młodych ludzi - zespołowości, umiejętności współpracy, myślenia, pomagania innym. Powód podkreślił, że cieszy się doskonałą opinią zarówno w ramach pełnionych funkcji jak i w całym środowisku sportowym, zaś nieprawdziwe informacje kierowane pod jego adresem uderzają w jego reputację, cześć i dobrą opinię (sławę), które swym zaangażowaniem oraz poświęceniem na rzecz środowiska koszykarskiego budował latami, w tym przeznaczając znaczne własne środki finansowe na budowę i bieżące funkcjonowanie klubu koszykarskiego (...) W jego ocenie wydane przez Pozwaną oświadczenie stanowi rażącą i bezprawną ingerencję w chronione prawem dobra osobiste Powoda. W szczególności, stwierdzenia, że działania Powoda stanowiły „łamanie ładu korporacyjnego”, „uniemożliwiały sprawne funkcjonowanie klubu i stwarzały ryzyko bankructwa” oraz obejmowały „prowadzenie kampanii dezinformacyjnych” są obraźliwe i nie znajdują oparcia w faktach. Wyraził on zdanie, że pomawianie Powoda przez Pozwaną o powyższe działania, a następnie rozpowszechnianie tych pomówień, stanowi naruszenie dóbr osobistych Powoda w postaci dobrego imienia. Skutkiem takiego zachowania Pozwanej jest narażenie Powoda na utratę dobrego imienia, niezbędnego do dalszego działania w ramach projektów prowadzonych przez Fundację. (pozew k. 3-6v)

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od Powoda na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kosztem opłaty skarbowej w wysokości 17 zł za pełnomocnictwo.

W uzasadnieniu wskazano, że K. C. pełni funkcję prezesa zarządu Pozwanej Fundacji (...), która wraz z Fundacją (...), której prezesem zarządu jest Powód oraz Fundacją (...)której prezesem zarządu jest J. G., powołały spółkę (...) Sp. z o.o. (...) Pozwanej, Powód podejmował działania - często działając w ramach, czy za pośrednictwem Fundacji (...) - które były wątpliwe jakościowo, a przy czym narażające dobre imię (...) Strona pozwana powołała się tytułem przykładu na zablokowanie złożenia do (...) S.A. wniosków sponsoringowych oraz nie wyrażenie zgody na podwyższenie kapitału zakładowego(...)W odniesieniu do treści spornego oświadczenia z dnia 17 sierpnia 2022 r. pozwana zaznaczyła, iż wskazała tam jakie działania Powoda rzutują na negatywny odbiór (...) wśród kibiców i sympatyków. Podkreśliła, że od września 2021 r. Powód dopuszcza się łamania ładu korporacyjnego w (...). Jego działania polegały na nieprawdziwym przedstawianiu sytuacji (...)przed podmiotami zewnętrznymi i partnerami. Co więcej oczekiwanie Powoda, że Zarząd (...) będzie podporządkowany i będzie podejmował decyzje przy uwzględnieniu jedynie Jego interesu, a nie stosowanie do interesu spółki, spotkało się ze sprzeciwem osób, których intencją było działanie na korzyść spółki, to zaś doprowadziło do napiętych relacji pomiędzy Powodem a K. C., J. G. i T. J.. Pozwana zarzuciła, że Fundacja (...) jedynie częściowo realizowała postanowienia zawarte w Liście Intencyjnym, w Klubie nie pojawili się sponsorzy, których sprowadzenie wcześniej zapowiadał Powód, zaś ze strony Fundacji (...) nie nastąpiły żadne wpłaty. Powód nie wywiązał się ze złożonej J. G. deklaracji, że Fundacja (...) do końca 2021 r. wniesie na rzecz (...)kwotę (...) zł - w ramach rozliczeń wynikających z Listu Intencyjnego. Pozwana zarzuciła, że w wyniku działań Powoda spółka (...) utraciła zdolność regulowania zobowiązań wobec kontrahentów/zawodników, co zmusiło Spółkę do zaciągnięcia pożyczki od Fundacji(...) w kwocie (...) zł, na finansowanie bieżących wydatków (...) sp. z o.o. Pozwana zaznaczyła również, że Powód dopuszczał się szkalowania K. C., za pomocą periodyku (...) gdzie wraz z jego naczelnym J. K., w artykule z maja 2022 r. (...) K. C. został pomówiony o „zainicjowanie działań i podjęcie uchwały o wyprowadzeniu majątku, dziedzictwa i koszykarzy (...), do innego, niesprecyzowanego podmiotu, określając działania K. C., jako złodziejstwo i paserstwo w jednym. Pozwana zwróciła również uwagę na fakt, że Powód odnosi się do osób, które nie zgadzają się na jego działanie w sposób nie licujący z przyzwoitością i kulturą, a ponadto pozostawiają niesmak wobec tak długiej znajomości i współpracy Stron. ( odpowiedź na pozew k. 34-46)

W dalszym toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska procesowe, zaprzeczając jednocześnie twierdzeniom strony przeciwnej.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. P. (1) jest Prezesem Fundacji (...), uprawnionym do samodzielnej reprezentacji.

K. C. jest Prezesem i jedynym członkiem Zarządu Fundacji (...).

Dowód: wydruki z rejestru KRS k. 49-51, k. 56-60

Na podstawie umowy z dnia 01 czerwca 2021 r. Fundacja (...) (40 udziałów), Fundacja (...)(40 udziałów) oraz Fundacja (...)” (20 udziałów) powołały do życia (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. W zarządzie spółki zasiadał K. C. oraz T. J.. W skład Rady Nadzorczej weszli: J. G., M. P., W. K., K. S., A. S., M. W., M. H., W. W., M. M., F. R. i M. L..

Dowód: wydruk z rejestru k. 52-55

Wydawcą portalu internetowego (...) jest Fundacja (...). Redaktorem Naczelnym portalu jest J. K..

Dowód: wydruk ze strony internetowej (...) k. 181, regulamin portalu internetowego (...) – k. 182-185v

J. P. (1) w dniu 15 czerwca 2021 r. skierował, w imieniu (...), do Wiceprezydent m.st. W. R. K. pismo sygnowane logiem (...), w którego treści zawarł szereg pytań co do realizacji zapewnień nowych obiektów klubowych, zarzucając sprzeczność składanych uprzednio zapewnień i deklaracji. J. P. (1) zarzucił również Dyrektorowi Biura (...) i (...) M. K. niesubordynację urzędnika samorządowego wobec swego przełożonego. Ponadto J. P. (1) pytał w przedmiotowym piśmie, dlaczego pomimo kierowanych próśb, wniosków i monitów, nie została podjęta decyzja o podjęciu prac projektowych niezbędnych do wykonania projektu budowlanego i uzyskania pozwolenia na budowę dot. nowych obiektów (...). Pismo zostało opatrzone podpisem (...)

Dowód: pismo z dnia 15 czerwca 2021 r. – k. 61

W toku Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki (...) sp. z o.o. w dniu 24 stycznia 2022 r., którego otwarcia dokonał J. G., odbyło się głosowanie jawne nad uchwałą nr (...) w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego z kwoty(...)zł do kwoty(...) zł poprzez utworzenie nowych 23 nowych udziałów o wartości (...)zł przeznaczonych do objęcia przez dotychczasowych wspólników Spółki, z wyłączeniem wspólnika Fundacji (...). Po przeprowadzonym głosowaniu stwierdzono, że uchwała nr(...) nie została przyjęta wobec nieuzyskania wymaganej większości głosów.

Dowód: protokół- akt notarialny nr Rep.(...) nr (...) - k. 77-78v

Uchwałą nr (...) (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 22 lutego 2022 r. wyrażono zgodę na sprzedaż przedsiębiorstwa spółki za cenę nie niższą (...) zł i na pozostałych zasadach wedle uznania Zarządu.

Dowód: uchwała nr (...) – k. 84

Uchwałą nr (...) (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 22 lutego 2022 r. wyrażono zgodę na zbycie poprzez wniesienie aportem do spółki przedsiębiorstwa Spółki na zasadach wedle uznania Zarządu.

Dowód: uchwała nr (...) – k. 85

J. P. (1) w wiadomości e-mailowej z dnia 09 kwietnia 2022 r. adresowanej do członków drużyny koszykarskiej (...), określił Członka Zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. T. J., jako swoją największą porażkę w procesie reaktywacji klubu, zapowiadając jednocześnie, że dołoży wszelkich starań aby jego kadencja nie została przedłużona. J. P. (1) stwierdził również, że od spraw składu na przyszły sezon jest Trener i właściciele, a pan J. ,,nie ma i nie będzie miał w tej sprawie nic do gadania”, apelując do adresatów wiadomości aby odnosili się do wypowiedzi T. J. jedynie w sprawach bieżących.

Dowód: wiadomość email - k. 205

Uchwałą nr (...) z dnia 19 maja 2022 roku, Rada Nadzorcza (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wezwała przedstawiciela wspólnika Fundacji (...) do zaprzestania łamania ładu korporacyjnego Spółki i nie wchodzenie w kompetencje organów Spółki – w szczególności Zarządu. Wniesiono o zaniechanie negocjacji z zawodnikami i innymi podmiotami rynkowymi oraz zaniechanie składania oświadczeń w imieniu spółki.

Dowód: uchwała nr (...) – k. 144v

W dniu 16 sierpnia 2022 r. na portalu internetowym (...) opublikowano artykuł autorstwa J. K. pt. (...) W treści przedmiotowego artykułu wskazano, że likwidacja spółki (...) jest wynikiem działań na szkodę spółki prowadzonych od lutego 2022 przez członków Zarządu spółki (...) oraz byłego Przewodniczącego Rady Nadzorczej J. G.. Wskazanym członkom Zarządu zarzucono wyprowadzenie ze Spółki majątku do spółki (...) będącej prywatną własnością J. G. oraz doprowadzenie do wycofania z Biura (...) (...) W. wniosku o dotację na działalność sportową klubu w wysokości ponad (...)tys. zł.

Dowód: artykuł z dnia 16 sierpnia 2022 r. – k. 176-176v

W artykule zatytułowanym (...) opublikowanym na portalu internetowym (...) stwierdzono, że prezes Fundacji (...) brał udział w zainicjowaniu działań w celu podjęcia uchwały o wyprowadzeniu majątku, dziedzictwa i historii koszykarzy (...) do innego niesprecyzowanego podmiotu. W artykule działania tej osoby, jako członka zarządu (...)określono jako ,,złodziejstwo i paserstwo w jednym”.

Dowód: wydruk artykułu pt. (...)– k. 76

W wiadomości e-mail z dnia 09 czerwca 2022 r. skierowanej m.in. do K. C., J. P. (1) określił K. C. ,, zwykłym gnojkiem i obszczymurkiem”. W przedmiotowej wiadomości J. P. (1) skierował również treści w postaci: ,, gwarantuję panu, że z sądów nie wyjdzie Pan do końca swojego (…) życia – a bankrutem to będzie nie tylko Pan, ale jeszcze kilka pokoleń Pańskich zstępnych …”

Dowód: wiadomość e-mail z dnia 9 czerwca 2022 r. – k. 67

W dniu 16 sierpnia 2022 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęto Uchwałę NR (...) o postawieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w stan likwidacji. Likwidacja spółki została zakończona w dniu 30 kwietnia 2023 r.

Dowód: wydruk z rejestru k. 52-55

W dniu 17 sierpnia 2022 r. w serwisie internetowym koszykarze (...) pod adresem: (...)ukazało się oświadczenie K. P. Fundacji (...) oraz członka zarządu (...) sp. z o.o. w likwidacji, w którego treści znalazły się m. in. sformułowania następujące treści:

-(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

A także: ,(...)

Dowód: wydruk ze strony internetowej – k. 10-11v

Pismem z dnia 18 listopada 2022 r. pełnomocnik J. P. (1) wezwał K. C. do niezwłocznego zaniechania naruszeń dóbr osobistych polegających na rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji zawartych w oświadczeniu Fundacji (...) z dnia 17 sierpnia 2022, poprzez natychmiastowe usunięcie oświadczenia ze strony internetowej (...) opublikowanie na stronach internetowych pod adresami: (...) (...) oraz (...) przeprosin o wskazanej treści. Ponadto zażądano skierowania na adres pełnomocnika pisemnych przeprosin J. P. (1) oraz zapłaty kwoty 5.000,00 na rzecz Fundacji (...). Wezwanie zostało doręczone w dniu 23 listopada 2022 r.

Dowód: ostateczne przedsądowne wezwanie do zaprzestania naruszeń dóbr osobistych – k. 13-14v, potwierdzenie odbioru - k. 16

W dniu 28 marca 2023 r. w serwisie internetowym (...) ukazało się oświadczenie J. P. (1), w którego treści zarzucił K. C. m.in., że jako członek Zarządu (...) mianowany przez J. G. czynił wszystko, żeby pozbawić (...) majątku w postaci licencji uprawniającej do udziału w rozgrywkach (...) oraz że działał na niekorzyść i szkodę spółki, której jako prezes Fundacji (...) był wspólnikiem. Ponadto w przedmiotowym oświadczeniu K. C. zarzucono narażenie spółki na stratę materialną znacznej wysokości, poprzez podpisanie umowy ,,sprzedaży” majątku spółki (...) bez określenia ceny tej transakcji oraz wycofanie wniosku o przysługującą klubowi dotację z Urzędu Miasta.

Dowód: wydruk ze strony internetowej – k. 127

Od początku działalności (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. J. P. (1) czynnie uczestniczył z życiu (...), starając się wpływać na bieżącą działalność klubu, np. co do wyboru miejsca organizacji rozgrywek. J. P. (1) powołując się na swoje dotychczasowe doświadczenie zawodowe oraz opierając się na „uprawnieniach właścicielskich” publicznie wyrażał swoje stanowisko w sprawach związanych z Klubem, w tym odnośnie kwestii kadrowych. Wypowiedzi - zgodne z poglądami J. P. (1) - dotyczące działalności Klubu były publikowane na łamach portalu internetowego (...). Poglądy J. P. (1) w powszechnym odbiorze traktowane były, jako opinie klubu, powodując często dezinformacje, co do faktycznego stanowiska (...) sp. z o.o.

zeznania świadka J. G. – k. 165v-166v, zeznania pozwanego K. C. – k. 221-225

Pomiędzy J. P. (1), a K. C. i J. G. doszło do konfliktu, w ramach którego osoby te wzajemnie zarzucały sobie prowadzenie działań na szkodę (...) sp. z o.o..

Dowód: korespondencja e-mailowa – k. 71-72,wiadomość e-mail z 9 czerwca 2022 r. – k. 67, wydruk ze strony internetowej (...) (oświadczenie J. P. (1) co do osoby J. G.)- k. 129 zeznania świadka J. G. – k. 165v-166v, artykuł z dnia 16 sierpnia 2022 r. – k. 176-176v, zeznania pozwanego K. C. – k. 221-225, zeznania powoda J. P. (1) k. 167 – 168v

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy, które nie pozostawały ze sobą w sprzeczności i których autentyczności oraz zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy nie zakwestionowała żadna ze stron postępowania. Wobec niekwestionowania złożonych do akt kserokopii i wydruków dokumentów brak było podstaw do żądania złożenia wyżej wymienionych dokumentów w oryginale. Wskazane dowody wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają, w zestawieniu ze sobą tworzą spójny stan faktyczny i brak jest zdaniem Sądu przesłanek do odmówienia im mocy dowodowej w zakresie, w jakim stanowiły one podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd dokonując ustaleń faktycznych oparł się również na zeznaniach świadka J. G. (k. 165v-166v), zeznaniach powoda J. P. (1) (k. 167-168v) oraz zeznaniach przedstawiciela pozwanej - K. C. (k. 221-225), ale jedynie w takim zakresie w jakim były zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Pozostałe (a nie ujęte wyżej) zaprezentowane przez strony dowody, nie stanowiły w ocenie Sądu wartościowego materiału dowodowego pozwalającego na poczynienie istotnych w sprawie ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Podstawę prawną roszczeń o ochronę dóbr osobistych stanowi art. 23 i 24 k.c. Zgodnie z treścią art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Stosownie do treści art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Rozpoznając sprawę w przedmiocie ochrony dóbr osobistych sąd powinien w pierwszej kolejności ustalić, czy doszło do naruszenia dobra osobistego, a w przypadku pozytywnej odpowiedzi ustalić, czy działanie pozwanego było bezprawne. Bezprawność natomiast należy rozumieć jako zachowanie (działanie bądź zaniechanie) sprzeczne z porządkiem prawnym lub zasadami współżycia społecznego. Dowód, że dobro osobiste zostało zagrożone lub naruszone, ciąży na osobie poszukującej ochrony prawnej na podstawie art. 24 k.c. Natomiast na tym, kto podjął działanie zagrażające dobru osobistemu innej osoby lub naruszające to dobro, spoczywa ciężar dowodu, że nie było ono bezprawne. Wynika to z ogólnej reguły rozkładu ciężaru dowodu statuowanej przepisem art. 6 k.c., zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

W doktrynie i orzecznictwie podkreśla się nadto, że „ocena, czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego, nie może być dokonana według miary indywidualnej wrażliwości osoby, która czuje się dotknięta zachowaniem innej osoby” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2002 r., sygn. akt II CKN 953/00, podobnie w wyroku z dnia 11 marca 1997 r., sygn. akt III CKN 33/97), lecz musi mieć charakter obiektywny. Nie każde naruszenie dobrostanu psychicznego jednostki będzie implikowało naruszenie jej dobra osobistego. Przy ocenie jego naruszenia należy zatem uwzględnić szerszy kontekst społeczny i pod tym kątem dopiero dokonać ustalenia, czy dane zachowanie w powszechnym odbiorze społecznym miało charakter naruszenia dobra osobistego. Zatem przy ocenie czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego należy odnieść się do poglądów panujących w społeczeństwie i posługiwać się w tym celu wzorcem „przeciętnego obywatela”, nie zaś odwoływać się do jednostkowych ocen i odczuć.

Powód w niniejszym procesie domagał się ochrony jego dóbr osobistych w postaci dobrego imienia. Dobre imię jest ujmowane w orzecznictwie sądowym jako tzw. cześć zewnętrzna, zaś godność osobista jako tzw. cześć wewnętrzna. Cześć, dobre imię, dobra sława człowieka są pojęciami obejmującymi wszystkie dziedziny jego życia osobistego, zawodowego i społecznego. Naruszenie czci może więc nastąpić zarówno przez pomówienie o ujemne postępowanie w życiu osobistym i rodzinnym, jak i przez zarzucenie niewłaściwego postępowania w życiu zawodowym, naruszające dobre imię danej osoby i mogące narazić ją na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania zawodu lub innej działalności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 1971 roku, sygn. akt II CR 455/71, OSNC 1972/4/77).

Przy ocenie, czy doszło do naruszenia dobrego imienia danej osoby czy podmiotu, powinno się brać pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w tym m. in. kontekst sytuacyjny, grono odbiorców, do których wypowiedź była skierowana, sposób jej prezentacji. Niedopuszczalna jest natomiast interpretacja wypowiedzi abstrahująca od jej kontekstu (vide: Bogusław Michalski w glosie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 września 1972 r., I CR 374/72, opubl. w: Orzecznictwo Sądów Polskich 1974/2/28).

Mając na uwadze powyższe, Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszym stanie faktycznym treść opublikowanego przez pozwanego oświadczenia naruszyła sferę dóbr osobistych powoda w postaci dobrego imienia. Biorąc bowiem pod uwagę zaangażowanie powoda w kultywowanie tradycji koszykarskich (...), a więc w działania społeczne o szerokim zakresie oraz wreszcie zaangażowanie w reaktywację klubu koszykarskiego (...), nie ulega wątpliwości, że przypisanie mu działań wskazanych w spornym oświadczeniu pozwanej Fundacji, naraża go na utratę zaufania wśród kibiców i osób zaangażowanych w działania Klubu potrzebnego do prowadzenia działań nakierowanych na reaktywację Klubu, jak też szerzej – w działania nakierowane na kultywowanie tradycji związanych z koszykówką w (...).

W dalszej kolejności należy odpowiedzieć na pytanie czy działanie pozwanego było bezprawne. W tym względzie należy zaś brać pod uwagę kontekst sytuacyjny lub rodzaj wypowiedzi, w której słowa te lub sformułowania zostały użyte i zastosowany środek komunikacji.

W ocenie Sądu stwierdzenie czy w przedmiotowej sprawie naruszenie dóbr osobistych powoda miało charakter bezprawny wymaga ustalenia czy istniały przesłanki do sformułowania użytej przez stronę pozwaną ocen zachowania powoda. Zdaniem Sądu stanowisko strony pozwanej w tym względzie nie jest pozbawione podstaw. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika bowiem, że zaangażowanie powoda w sprawy (...) sp. z o.o. dotyczyło ingerowania w sprawy personalne (vide: e-mail z dnia 9 kwietnia 2022 r. - k. 205), ale również mogło być odczytywane jako angażowanie się w kwestie relacji z podmiotami zewnętrznymi np. władzami miasta (vide: pismo z dnia 15 czerwca 2021 r. – k. 61). Trzeba zaś podkreślić, że obie wyżej wskazane kwestie przynależały do kompetencji Zarządu (...) sp. z o.o. Trzeba bowiem pamiętać, że zarząd spółki kapitałowej (jaką jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) jest jej głównym organem wykonawczym, uprawnionym do prowadzenia spraw i reprezentacji. Za pośrednictwem zarządu spółka prowadzi bieżącą działalność zarówno w sferze zewnętrznej i wewnętrznej, a także składa i przyjmuje oświadczenia woli i wiedzy. Reprezentowanie spółki dotyczy zaś czynności w stosunkach zewnętrznych, w tym szeroko rozumianego ujawniania stanowiska spółki na zewnątrz m.in. w stosunku do organów samorządu terytorialnego, organów państwowych czy też osób trzecich.

W niniejszej sprawie strony często odwoływały się do pojęcia „ładu korporacyjnego”. Dotychczas nie wypracowano legalnej definicji tego pojęcia. Zdaniem Sądu pod pojęciem „ładu korporacyjnego” należy rozumieć zestaw podstawowych zasad (norm, reguł) i dobrych praktyk odnoszących się do szeroko rozumianego zarządzania (np. spółką). Tym samym ład korporacyjny wyznacza ramy dla działalności organizacji, służąc jej prawidłowemu działaniu.

Działania powoda, w tym szczególności skierowanie do zawodników klubu wiadomość e-mail, w której zapowiadał podjęcie działań nakierowanych na nieprzedłużanie kadencji dyrektora klubu T. J. zakwestionował kompetencje ciągle urzędującego dyrektora w kwestiach składu na przyszły sezon, a także polecił aby zwracać się do dyrektora jedynie w sprawach bieżących, z pewnością mogą być poczytane jako zaangażowanie się w kwestie personalne, a więc wchodzenie w stosunki wewnętrzne spółki. Podobne wątpliwości budzi również aktywność powoda w zakresie stosunków zewnętrznych spółki, w tym w pismo z dnia 15 czerwca 2021 r. (k. 61) skierowane do władz miasta. Co prawda powód w przedmiotowym piśmie przedstawiał się jako ,(...), nie zaś jako członek organów (...) sp. z o.o., niemniej jednak kwestie poruszane w przedmiotowym piśmie bezpośrednio dotyczyły rozbudowy infrastruktury sportowej klubu, co w oczywisty sposób rzutuje na działalność klubu prowadzonego przez spółkę. Tym samym należy uznać, że sformułowania użyte w spornym oświadczeniu, nawet jeśli mogą być dyskusyjne, jako, że sam charakter działań J. P. (1) pozostawia szerokie pole do interpretacji, to jednak niewątpliwie wyraźnie odwołują się do rzeczywistych zdarzeń.

Nawiązując zaś do fundamentalnego prawa do swobody wyrażania poglądów (art. 54 ust. 1 Konstytucji RP, art. 10 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności), należy zaznaczyć, że swoboda wyrażania opinii w przypadku pozwanego korzystała z lżejszego miernika staranności, nie działał on bowiem w ramach wolności wypowiedzi prasowej jako dziennikarz, który wedle art. 12 prawa prasowego jest obowiązany zachować szczególną staranność i rzetelność przy zbieraniu i wykorzystaniu materiałów prasowych, zwłaszcza sprawdzić zgodność z prawdą uzyskanych wiadomości lub podać ich źródło, chronić dobra osobiste, a ponadto interesy działających w dobrej wierze informatorów i innych osób, które okazują mu zaufanie, a także dbać o poprawność języka i unikać używania wulgaryzmów.

Podkreślenia również wymaga, że w świetle stanowiska Sądu Najwyższego ( vide: wyrok z dnia 18 marca 2005 r.,sygn. akt II CK 564/04) nie jest bezprawne, w rozumieniu art. 24 k.c., działanie naruszające cudze dobro osobiste, jeżeli stanowi wykonanie prawa do krytyki i informacji podjęte w obronie uzasadnionego interesu społecznego, zawiera fakty prawdziwe, a wyrażona opinia ma podstawę w tych faktach i nie zawiera określeń obraźliwych ani wykraczających poza cel, jaki wypowiedź realizuje. Należy przy tym wskazać, że prawdziwość faktów można oceniać jedynie pod kątem rzetelności i staranności przy uzyskiwaniu i sprawdzaniu wiarygodności posiadanych informacji. Uwzględniając powyższe uznać należy, że działanie pozwanej Fundacji polegające na zamieszczeniu spornego oświadczenia mieści się w powyżej zaprezentowanych ramach prawa do krytyki. Strona pozwana zaprezentowała bowiem swoją krytyczną opinię co do działalności powoda J. P. (1) w (...), obarczając go odpowiedzialnością za kryzys organizacyjny. Należy podkreślić, że sformułowania użyte w przedmiotowym oświadczeniu z dnia 17 sierpnia 2022 r. nie miały charakteru obraźliwego, odnosiły się do rzeczywistych zdarzeń (które w oczywisty sposób mogą być w różny sposób oceniane przez poszczególne osoby), zaś wydźwięk całego oświadczenia, pozwala stwierdzić, iż jego zamieszczenie było motywowane troską o dalsze funkcjonowanie klubu, a szerzej o realizację celu społecznego jakim jest kultywowanie tradycji koszykarskich w (...)

Zaznaczyć także należy, że kontratypem bezprawności w przypadku naruszenia dóbr osobistych jest nie tylko, kwestionowane przez powoda, działanie pozwanego w celu realizacji ważnego interesu społecznego, ale także wykonywanie własnego prawa podmiotowego (np. prawa do wyrażania opinii), z którego pozwany w przypadku oświadczenia z dnia 17 sierpnia 2022 r. skorzystał. Ochrona wolności wyrażania opinii jest niezbędna w demokratycznym procesie politycznym i rozwoju każdego człowieka. Wolność wypowiedzi w wymiarze indywidualnym, służy doskonaleniu intelektualnemu jednostki, rozwojowi jej osobowości i samorealizacji, a w wymiarze zbiorowym jest koniecznym warunkiem funkcjonowania demokracji (vide: wyrok Trybunału Konstytucyjnego 11 października 2006 r., P 3/06, OTK – A 2006/9/121).

Niezależnie od poczynionych już rozważań, w ocenie Sądu Okręgowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie także z tego względu, że sporne oświadczenie z dnia 17 sierpnia 2022 r., stanowiło w istocie odpowiedź pozwanego na wypowiedzi publiczne powoda naruszające dobra osobiste m.in. prezesa pozwanej Fundacji - (...). Przykładowo w dniu 16 sierpnia 2022 r. na portalu internetowym (...) opublikowano artykuł autorstwa J. K., w którym zarzucono m.ni. K. C. prowadzenie działań na szkodę spółki i wyprowadzanie z niej majątku. W tym względzie podkreślenia wymaga, że wydawcą internetowego periodyku jest prowadzona przez powoda Fundacja (...), wobec tego nie może być tu mowy o przypadkowości, a przedmiotowy artykuł należy wiązać bezpośrednio z Powodem. Podobnie należy ocenić opublikowany w przedmiotowym portalu artykuł (...)w którym zarzucono prezesowi Fundacji (...) udział w zainicjowaniu działań o podjęciu uchwały o wyprowadzeniu majątku, dziedzictwa i historii koszykarzy (...)do innego niesprecyzowanego podmiotu, zaś działania K. C. określono jako (...) Tego rodzaju wypowiedzi (posądzające o działania o charakterze przestępczym) niewątpliwie godziły w dobre imię K. C., a tym samym w dobre imię prowadzonej przez niego samodzielnie (jak sam wskazał powód) Fundacji (...). Warto ponadto odnotować, iż w treści wiadomości e-mail z dnia 09 czerwca 2022 r. J. P. (1) określił K. C. jako ,,zwykłym gnojkiem i obszczymurkiem”. W przedmiotowej wiadomości J. P. (1) skierował również treści w postaci: ,, gwarantuję panu, że z sądów nie wyjdzie Pan do końca swojego (…) życia – a bankrutem to będzie nie tylko Pan, ale jeszcze kilka pokoleń Pańskich zstępnych …”

W orzecznictwie - w przypadku wzajemnego naruszania dóbr osobistych - wskazuje się na możliwość zastosowania art. 5 k.c. ( vide: wyrok SA w Poznaniu z 29.12.1993 r., I ACr 604/93).

Gdyby bowiem nawet przyjąć, że w niniejszej sprawie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda i naruszenia te byłyby bezprawne, to w ocenie Sądu, powód nie mógł by liczyć na ochronę prawną. Powód wymaga bowiem szacunku dla swych dóbr osobistych, a tymczasem sam nie dba o zachowanie tych dóbr względem innych osób (vide: wskazane wyże publikacje na portalu (...) a także wiadomość e-mail z dnia 9 czerwca 2022 r. ). W tej sytuacji powód nie może domagać się ochrony prawnej, skoro sam postępuje sprzecznie z zasadami współżycia społecznego ( vide: Wyrok SA w Poznaniu z 29.12.1993 r., I ACr 604/93)

W świetle powyższych rozważań Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w pkt II na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 737 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 720 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, obliczoną w oparciu o § 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa.

Sędzia del. Agnieszka Onichimowska