I C 1244/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2020-07-27

Sygn. akt I C 1244/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ZAOCZNY W STOSUNKU

DO J. K. (1)

Dnia 27 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Jacek Bajak

Protokolant:

sekretarz sądowy Ewa Kocielnik

po rozpoznaniu w dniu 27 lipca 2020 r. w Warszawie na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko R. K., J. K. (2)

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 1244/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 grudnia 2017 r. złożonym w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanych R. K. i J. K. (1) kwoty 197 732,53 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu tj. zasądzenie zwrotu kosztów sądowych oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że posiada wobec pozwanych wymagalną wierzytelność z tytułu umowy pożyczki nr (...), zawartej przez strony w dniu 21 czerwca 2012 r., na mocy której powód przekazał pozwanym kwotę 179.678,62 zł, a pozwani zobowiązali się do jej terminowej spłaty wraz z należnymi odsetkami, opłatami i prowizjami. Pozwani nienależycie wykonywali zaciągnięte zobowiązanie umowne (brak terminowego regulowania wpłat), co naruszyło warunki ww. umowy, a zadłużenie powstałe na tle jej realizacji, z dniem 12 czerwca 2015 r. zostało postawione w stan pełnej wymagalności. W związku z powyższym, powód w dniu 22 sierpnia 2016 r. wezwał pozwanych do spłaty wymagalnego zadłużenia pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Pozwani nie spłacili zadłużenia oraz nie odpowiedzieli na wezwanie do zapłaty.

Na dzień wniesienia pozwu powód określił zaległości pozwanych na kwotę 197.732,53 zł, na którą składały się: kapitał w kwocie 153.592,53 zł, odsetki umowne w kwocie 18.438,16 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 25.571,84 zł oraz opłaty umowne w kwocie 130 zł (pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, k. 4-6).

Postanowieniem z dnia 6 lutego 2018 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do tut. Sądu (postanowienie, k. 7).

Przesyłka sądowa zawierająca odpis pozwu dla J. K. (1) została uznana za doręczoną prawidłowo z dniem 18 września 2019 r. Odpis pozwu został doręczony pozwanej w dniu 13 września 2018 r. (awizo, k. 59; epo, k. 60).

Na rozprawie w dniu 27 lipca 2020 r. pozwana oświadczyła, iż nie ma środków, żeby spłacić kredyt, nie ma możliwości podjęcia pracy dodatkowej, wykonując zawód pielęgniarki w jednozmianowym systemie. Wskazała, iż w ostatnich latach poważnie rozchorowała się, a z pozwanym nie ma kontaktu od około 2 lat. Pełnomocnik powoda oraz pozwany nie stawili się na ww. termin rozprawy (protokół rozprawy, k. 66-67).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 czerwca 2012 r. powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zawarł z pozwanymi R. K. oraz J. U. o Kredyt Nr (...) na kwotę 179.678,62 zł.

Kredyt został udzielony z przeznaczeniem na konsolidację zobowiązań określonych w § 1 ust. 2 umowy. Uruchomienie kredytu miało nastąpić po dokonaniu pełnej weryfikacji, potwierdzeniu zgodności wszystkich danych zgłoszonych przy składaniu wniosku oraz dostarczeniu: dokumentu potwierdzającego numer rachunku do spłaty SKOK, poprawienia wniosku produktowego, zgody Hestii na ubezpieczenie (§ 1 ust. 4 umowy), a środki miały zostać przekazane przez Bank zgodnie z odrębną dyspozycją, stanowiącą załącznik do umowy. Zgodnie z § 4 ust. 1 umowy spłaty rat kapitałowo-odsetkowych kredytobiorcy mieli dokonywać zgodnie z terminami i wysokością określoną w doręczonym aktualnym harmonogramie spłat , na wskazany w nim rachunek kredytu.

Umowa zawarta przez strony przyznawała bankowi możliwość wypowiedzenia łączącej strony umowy, w przypadku: braku realizacji postanowień umowy mających wpływ na zdolność kredytową kredytobiorcy lub możliwość roszczeń przez Bank, stwierdzenia przez Bank zagrożenia w spłacie kredytu, stwierdzenia, że informacje podane we wniosku kredytowym oraz inne dokumenty i oświadczenia, na podstawie których podjęto decyzję o udzieleniu pożyczki są sfałszowane lub niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym (§ 9 ust. 2 umowy).

Zgodnie z § 9 ust. 3 umowy jeżeli kredytobiorca zalega ze spłatą dwóch kolejnych rat kredytu, Bank pisemnie wzywa kredytobiorcę do zapłaty. Gdy należności nie zostaną uregulowane w terminie 7 dni od daty odbioru wezwania do zapłaty, Bank ma prawo wypowiedzieć umowę. § 9 ust. 4 umowy przewidywał, iż od następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia całe zobowiązanie z tytułu udzielonego kredytu staje się wymagalne i traktowane jest jako zadłużenie przeterminowane (umowa, k. 32-35).

W dniu 22 sierpnia 2016 r. powód skierował do pozwanych przedsądowe wezwania do zapłaty wymagalnego zadłużenia z tytułu Umowy pożyczki gotówkowej z dnia 21 czerwca 2012 r., w których wymagalne saldo zadłużenia na dzień 21 sierpnia 2016 r. określił na kwotę 179.008,82 zł, w tym kapitał: 153.592,53 zł, odsetki umowne: 6.937,69 zł, odsetki karne: 18.348,60 zł, opłaty: 130,00 zł – w terminie 7 dni od daty pisma pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego (wezwania, k. 36, 38).

Powyższe wezwania zostały zwrócone do nadawcy wobec nie podjęcia przesyłek pocztowych przez adresatów w terminie (kserokopie kopert z potwierdzeniami odbioru, k. 37-37v, 39-39v).

Bank nie wypowiedział łączącej strony umowy, występując z powództwem przeciwko pozwanym bezpośrednio po upływie terminu określonego w wezwaniach pozwanych do zapłaty wobec braku dokonania przez nich spłaty zadłużenia (okoliczność bezsporna).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych oraz wskazanych wyżej dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy oraz wydruków, które nie pozostawały ze sobą w sprzeczności oraz których autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy nie zakwestionowała skutecznie żadna ze stron niniejszego postępowania. Nie budziły one również wątpliwości Sądu, w związku z czym mogły stanowić wiarygodne dowody w sprawie.

Sąd zważył, co następuje: powództwo podlegało oddaleniu, powód nie wykazał bowiem w jaki sposób ukształtowała się ostatecznie wierzytelność, której spłaty domagał się od pozwanych.

W niniejszej sprawie niewątpliwym dla Sądu było, że pozwani R. K. oraz J. K. (2) zawarli w dniu 21 czerwca 2012 r. umowę kredytu z (...) Bank S.A. z siedzibą w W., a nie jak wynika z twierdzeń pozwu – umowę pożyczki. W obliczu powyższego ustalenia zarówno referendarz sądowy, jak i skład rozpoznający sprawę w trybie zwykłym powzięli wątpliwości co do treści stosunku zobowiązaniowego łączącego strony postępowania. Ponadto powód nie udowodnił w sposób dostateczny w toku procesu, że względem pozwanych przysługuje mu wymagalna wierzytelność we wskazanej w pozwie kwocie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż pozwani co prawda nie kwestionowali faktu zawarcia przedmiotowej umowy (pozwana oświadczyła na rozprawie, iż jest świadoma zadłużenia, jednak nie posiada środków aby spłacić kredyt, natomiast pozwany nie zajął stanowiska w sprawie), a tym samym nie zakwestionowali skutecznie żądania wynikającego z pozwu ani co do wysokości ani co do zasady, potwierdzając tym samym, że łączy ich z powodowym bankiem umowa z której wynika zobowiązanie pieniężne.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Oznacza to, że Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Ponadto, na podstawie art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Niezależnie zatem od stanowiska pozwanych, to na powodowym banku ciążył obowiązek wykazania zarówno wysokości dochodzonej przez niego należności, jak również jej wymagalność. Powód natomiast na okoliczność swoich twierdzeń przedstawił jedynie umowę kredytu łączącą strony, dwa wezwania do zapłaty, kierowane do pozwanych oraz wyciąg z ksiąg (...) Bank S.A z siedzibą w W. z dnia 29 grudnia 2017 r. Nie bez znaczenia dla niniejszej sprawy jest okoliczność, że strona powodowa jako profesjonalny uczestnik obrotu gospodarczego reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika powinna mieć świadomość niedostatecznej mocy dowodowej złożonych do akt sprawy dokumentów.

Z dowodów przedstawionych przez powoda nie sposób bowiem wyprowadzić, jak została obliczona uwidoczniona w nich zaległość pozwanych. Z przedłożonych dokumentów nie wynika także czy, a jeżeli tak, to jaka część zobowiązania została przez pozwanych spłacona. Powód nie przedstawił także żadnych załączników do umowy, przewidzianych w treści § 13, a zwłaszcza harmonogramów spłat rat, które dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy były o tyle istotne, iż zgodnie z § 4 ust. 1 umowy, kredytobiorcy mieli dokonywać spłat rat kapitałowo-odsetkowych zgodnie z terminami i wysokością określonym w doręczonym aktualnym harmonogramie spłat. Tym samym brak również jakichkolwiek dokumentów na okoliczność wysokości rat kapitałowo-odsetkowych, czy też algorytmu umożliwiającego ich wyliczenie. Na podstawie przedstawionych dokumentów Sąd zatem nie był władny, aby w sposób rzetelny zweryfikować żądanie powoda poprzez sprawdzenie wysokości dochodzonej w niniejszej sprawie wierzytelności.

Powód nie dowiódł także, że jego wierzytelność stała się wymagalna, tj. czy doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy pozwanemu. Niezałączenie harmonogramów spłat rat powoduje, że brak jest możliwości oceny, czy spełniły się przesłanki przewidziane w treści umowy kredytowej, dające powodowi prawo do wypowiedzenia umowy. W wezwaniu do zapłaty z dnia 22 sierpnia 2016 r. bank wskazał, że zadłużenie pozwanego wynosi 179.008,82 zł, w tym kapitał: 153.592,53 zł, odsetki umowne: 6.937,69 zł, odsetki karne: 18.348,60 zł, opłaty: 130,00 zł, nie wskazując jednocześnie, czy powyższe zadłużenie stanowi dwie kolejne rat kredytu, a nie sposób wyprowadzić tego z dołączonych do pozwu dokumentów, bowiem żaden z nich nie zawiera opisu wysokości rat, o czym była mowa powyżej.

Należy wskazać, iż strona powodowa w pozwie ograniczyła się jedynie do stwierdzenia, że należność jest wymagalna z dniem 12 czerwca 2015 r., które to twierdzenie nie zostało przez nią wykazane, bowiem w ocenie Sądu kredyt nie został w ogóle skutecznie postawiony w stan wymagalności wobec braku dokonania przez Bank wypowiedzenia umowy, jak też doręczenia oświadczenia o takim wypowiedzeniu umowy pozwanym. Powyższą okoliczność powód podniósł wprost w treści pozwu wskazując, iż wystąpił z powództwem przeciwko pozwanym bezpośrednio po upływie terminu określonego w wezwaniach pozwanych do zapłaty, wobec braku dokonania przez nich spłaty zadłużenia. Przedłożone do akt sprawy przedsądowe wezwanie do zapłaty datowane na dzień 22 sierpnia 2016 r. nie przemawia zatem za spełnieniem powyższego obowiązku, zgodnie bowiem z trybem dokonania wypowiedzenia umowy przewidzianym w § 9 ust. 3 jeżeli kredytobiorca zalega ze spłatą dwóch kolejnych rat kredytu, Bank pisemnie wzywa kredytobiorcę do zapłaty. Gdy należności nie zostaną uregulowane w terminie 7 dni od daty odbioru wezwania do zapłaty, Bank ma prawo wypowiedzieć umowę. § 9 ust. 4 umowy przewidywał, iż od następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia całe zobowiązanie z tytułu udzielonego kredytu staje się wymagalne i traktowane jest jako zadłużenie przeterminowane. Należało zatem uznać, iż bank nie wypowiedział skutecznie umowy kredytu, tym samym naruszając postanowienia zawarte w § 9 ust. 3 i 4 umowy.

Na marginesie należy również wskazać, że przepis art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe stanowi, że księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Złożenie wyciągu z ksiąg Banku z dnia 29 grudnia 2017 r. nie było jednak wystarczające dla udowodnienia wymagalności roszczenia. Po pierwsze z przepisu tego nigdy nie wynikało, że mocą dokumentu urzędowego objęte jest oświadczenie o wymagalności wskazanej należności, a po drugie od dnia 20 lipca 2013 r., zgodnie z ust. 1a wskazanego artykułu, moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Brak w aktach wypowiedzenia umowy pozwanym, jak również poświadczenia odbioru przez pozwanych oświadczenia o wypowiedzeniu, a nawet dowodu nadania go do pozwanych, czyni tę okoliczność nieudowodnioną.

W ocenie Sądu powód zatem nie wykazał, że przysługuje mu względem pozwanych dochodzona w niniejszym postępowaniu wierzytelność, a zwłaszcza w jaki sposób ukształtowała się jej wysokość, co uniemożliwiało uwzględnienie powództwa.

Mając na uwadze powyższe rozważania oraz na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku, który w stosunku do pozwanego J. K. (1) został wydany na podstawie art. 339 § 1 k.p.c. jako wyrok zaoczny, wobec niestawiennictwa na rozprawie oraz niezajęcia przez pozwanego w toku postępowania żadnego stanowiska procesowego.

sędzia Jacek Bajak

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Lubańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Jacek Bajak
Data wytworzenia informacji: