Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Ligoń-Krawczyk

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Ewa Kocielnik

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa M. W.

przeciwko (...) S.A z siedzibą w S.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie, rentę i ustalenie

I.  zasądza od (...) S.A z siedzibą w S. na rzecz M. W. kwotę 79.300 (siedemdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 61.600 (sześćdziesiąt jeden tysięcy sześćset) złotych od dnia 27 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty i od kwoty 17.700 (siedemnaście tysięcy siedemset) złotych od dnia 30 listopada 2019 roku do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia,

II.  zasądza od (...) S.A z siedzibą w S. na rzecz M. W. kwotę 11.311,57 (jedenaście tysięcy trzysta jedenaście i 57/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie: od kwoty 4.938,29 (czterysta dziewięćdziesiąt osiem i 29/100) złotych od dnia 26 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty, 3.196,88 (trzy tysiące sto dziewięćdziesiąt sześć i 88/100) złotych od dnia 2 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty, 3.176,40 (trzy tysiące sto siedemdziesiąt sześć i 40/100) złotych od dnia 21 listopada 2020 roku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania,

III.  zasądza od (...) S.A z siedzibą w S. na rzecz M. W. kwotę 3.500 (trzy tysiące pięćset) złotych miesięcznie płatne począwszy od 20 czerwca 2020 roku do dnia 10 tego każdego miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie z uwzględnieniem kwot wypłaconych przez (...) S.A z siedzibą w S., tytułem zabezpieczenia na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 17 listopada 2020 roku, tytułem renty na zwiększone potrzeby,

IV.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

V.  ustala, że powódka wygrała proces w 70%, a pozwany w 30% i pozostawia rozliczenie kosztów postępowania referendarzowi sądowemu po uprawomocnieniu się niniejszego wyroku.

Sygn. akt I C 1769/20

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 kwietnia 2024 r.

Pozwem z dnia 27 lipca 2020 r. (data prezentaty) M. W. wniosła o zasądzenie od (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. kwoty 90.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 61.600 zł od dnia 27 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 17.700 zł od dnia 2 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 10.700 zł od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty.

Powódka wniosła również o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kwoty 24.101,57 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 17.998,79 zł od dnia 27 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 3.636,38 zł od dnia 2 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 2.466,40 zł od dnia założenia pozwu do dnia zapłaty.

Żądanie pozwu obejmowało również zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 3.500 zł miesięcznie, płatnej z góry do 10. dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 1 czerwca 2020 r., a także renty z tytułu utraty widoków powodzenia na przyszłość w kwocie po 3.000 zł miesięcznie, płatnej z góry do 10. dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia złożenia pozwu.

Powódka wniosła również o ustalenie na przyszłość odpowiedzialności pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. za ewentualną szkodę mogącą powstać u powódki wskutek wypadku z dnia 30 marca 2019 r.

Uzasadniając powyższe żądania powódka wskazała, że jest poszkodowaną wskutek wypadku komunikacyjnego, który miał miejsce w dniu 30 marca 2019 r. w N.. Ustalony sprawca kierujący pojazdem marki (...) zajechał drogę powódce kierującej pojazdem marki (...), wskutek czego doszło do zderzenia. Śledztwo zostało umorzone z powodu śmierci sprawcy na miejscu wypadku. Wskutek wypadku powódka doznała licznych poważnych obrażeń, skutkujących naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, wymagała natychmiastowego leczenia operacyjnego. Do pozwu powódka dołączyła obszerną dokumentację medyczną na potwierdzenie doznanych obrażeń oraz poddania się licznym operacjom i zabiegom ratującym jej życie i zdrowie. Ponadto powódka zmuszona była do korzystania z licznych i długotrwałych zabiegów fizjoterapeutycznych w prywatnej placówce. Na dzień złożenia pozwu powódka wciąż odczuwa dotkliwe skutki wypadku, a leczenie nie zostało jeszcze zakończone – zaplanowane są kolejne zabiegi chirurgiczne. Powódka podniosła także, że z uwagi na konieczne zabiegi w obrębie jamy brzusznej, mające na celu uratowanie jej zdrowia, najprawdopodobniej niemożliwym będzie zajście przez nią w ciążę i posiadanie dzieci. Z uwagi na doznany wstrząs powódka wymaga nadto leczenia (...).

Pozwana w dniu wypadku udzielała ochrony ubezpieczeniowej sprawcy, wobec czego uzasadnione jest skierowanie roszczeń przeciwko temu podmiotowi. Powódka zgłosiła szkodę u tego ubezpieczyciela w dniu 4 czerwca 2019 r. Po szeregu pism ponaglających ze strony powódki, pozwana dopiero decyzją z dnia 30 września 2019 r. uznała swą odpowiedzialność co do zasady, wypłacając na rzecz powódki zadośćuczynienie w kwocie 83.400 zł oraz odszkodowanie w kwocie 2.915,50 zł, na które złożył się zwrot kosztów opieki osób trzecich oraz zwrot kosztów leczenia. Natomiast decyzją pozwanej z dnia 28 października 2019 r. powódce została przyznana renta z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 800 zł miesięcznie, na okres od sierpnia 2019 r. do maja 2020 r. Po kilkukrotnych reklamacjach ze strony powódki, pozwany ubezpieczyciel decyzją z dnia 29 stycznia 2020 r. przyznał dalsze odszkodowanie w kwocie 1.665,88 zł z tytułu utraconego dochodu i odsetek ustawowych, a decyzją z dnia 10 lutego 2020 r. odszkodowanie w kwocie 572,29 zł tytułem kosztów zakupu leków. Następnie po kolejnych pismach powódki, pozwana decyzją z dnia 25 czerwca 2020 r. przyznała powódce dodatkowo 700 zł zadośćuczynienia i 300 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, jednocześnie odmawiając przyznania renty na dalszy okres.

Zdaniem powódki jej roszczenia zasługują na uwzględnienie, bowiem obecnie jej życie diametralnie zmieniło się. Z osoby aktywnej, zarówno zawodowo, jak i fizycznie, stała się częściowo zależna od innych. Powódka podkreślała, że wypadek drastycznie zmienił jej plany życiowe, bowiem w chwili zdarzenia miała zaledwie 29 lat. W ocenie powódki przyznane przez pozwaną kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania zostały rażąco zaniżone, w stosunku do odczuwanego przez powódkę bólu, cierpienia, niedogodności życiowych, a także rokowania na przyszłość.

Wraz z pozwem powódka wniosła o zabezpieczenie roszczenia o rentę z tytułu zwiększonych potrzeb. Poprzez nakazanie pozwanemu, aby uiszczał na rzecz powódki przez czas trwania procesu kwotę 3.500 złotych miesięcznie płatne do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 czerwca 2020 roku. Zdaniem powódki kwota ta była niezbędna w celu niezwłocznego kontynuowania przez nią leczenia, w szczególności fizjoterapii oraz leczenia psychiatrycznego i osteopatycznego, jak również na zapewnienie opieki osób trzecich oraz na leki, opatrunki, dietę i niezbędną odzież. ( pozew k. 3-39)

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. wniosła o oddalenie powództwa w całości. Pozwana w szczególności zakwestionowała zasadność i wysokość dochodzonych przez powódkę kwot wraz z początkową datą naliczania odsetek, a także roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość. Pozwana zarzuciła, że okoliczności przebiegu wypadku nie są jasne, a zwłaszcza co do kwestii ewentualnego przyczynienia się powódki do powstania lub zwiększenia szkody. Nadto w ocenie pozwanej przyznane powódce kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania oraz renty są adekwatne do doznanych przez nią cierpień i krzywdy, a powódka nie udowodniła, że należą jej się dodatkowe sumy oraz adekwatnego związku przyczynowego między żądanymi kwotami, a wypadkiem. Pozwana wskazała, że doznane przez powódkę skutki wypadku nie są trwałe i nie grożą poważnymi komplikacjami na przyszłość. Ubezpieczyciel podniósł również zarzut przyczynienia się powódki do zwiększenia powstałej już szkody przez podjęcie leczenia w placówce prywatnej, zamiast skorzystania ze świadczeń publicznych w ramach NFZ. Pozwana odmówiła uznania żądania kosztów opieki osób trzecich wskazując, że powódka nie udowodniła rzeczywistego poniesienia tych kosztów, zatem nieuzasadnione jest twierdzenie, że w tym zakresie powstał uszczerbek w jej majątku. Nadto zdaniem pozwanej wskazywany przez powódkę wymiar koniecznej opieki i stawka godzinowa zostały zawyżone, a niezasadne jest twierdzenie, że powódka wymagała opieki osób trzecich podczas pobytu w szpitalu – wówczas wsparcie ze strony najbliższych było zbędne, ponieważ otrzymywała pomoc od wykwalifikowanego personelu medycznego. Tak samo zakwestionowano zasadność żądania zwrotu kosztów opieki sprawowanej w domu przez najbliższych, wskazując, że w razie przyznania kosztów opieki sprawowanej przez rodzinę, bliscy powódki skorzystają na jej nieszczęściu i niejako staną się beneficjentem wypadku. Pozwana zakwestionowała również zasadność żądanego odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów prywatnej opinii, pomocy prawnej, utraconych biletów lotniczych, kosztów przystosowania do innego zawodu, a także renty z tytułu zwiększonych potrzeb i renty z tytułu utraty widoków powodzenia na przyszłość. Pozwana wskazała, że wbrew temu, co twierdzi powódka, jej sytuacja po wypadku nie pogorszyła się pod względem uzyskiwanych i spodziewanych dochodów, bowiem otrzymuje obecnie rentę z ZUS w wysokości (...) zł miesięcznie oraz wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia w wysokości (...) zł. ( odpowiedź na pozew k. 689-695)

Postanowieniem z dnia 17 listopada 2020 roku sąd udzielił zabezpieczenia powódce poprzez zobowiązanie pozwanego do zapłaty renty na jej rzecz w wysokości 3.500 złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 10 tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia płatności którejkolwiek z rat, począwszy od 1 czerwca 2020 roku przez czas trwania procesu. (postanowienie k. 704)

Do zamknięcia rozprawy strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 marca 2019 r. w miejscowości N. miał miejsce wypadek komunikacyjny. J. S. kierujący pojazdem marki (...) o nr rej. (...) z niewyjaśnionych przyczyn zjechał na przeciwległy pas ruchu doprowadzając tym samym do czołowego zderzenia z pojazdem marki (...) o nr rej. (...), którym kierowała M. W.. W toku śledztwa ustalono, że sprawcą wypadku był J. S., który zmarł na miejscu zdarzenia, wobec czego postępowanie karne umorzono. ( bezsporne)

Powódka została przyjęta do Szpitala (...) na Oddział Ratunkowy w trybie nagłym, po przekazaniu przez zespół ratownictwa medycznego. Wówczas rozpoznano złamanie trzonu prawej kości udowej, zwichnięcie w stawie stopy lewej, zwichnięcie w stawie V palca stopy, liczne złamania kości śródstopia lewego i prawego, złamanie kostek goleni lewej, złamanie kości skokowej ze złamaniem kostek prawego stawu skokowego. Pacjentka zgłaszała dolegliwości bólowe w obrębie brzucha i spojenia łonowego. Złamania zespolono drutami oraz opatrunkami gipsowymi. Z Oddziału Ratunkowego powódkę przeniesiono na Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej, gdzie wykonano leczenie operacyjne urazów kończyn dolnych w trybie pilnym.

Następnie w dniu 2 kwietnia 2019 r. została przeniesiona na Oddział Chirurgiczny Ogólny z powodu objawów perforacji przewodu pokarmowego. Kolejnego dnia w trybie pilnym wykonano u niej laparotomię - operację szycia przedziurawionego jelita cienkiego. Pacjentka była w stanie ciężkim, rana na brzuchu nie chciała się goić, nadto wystąpiło zakażenie, wdrożono antybiotykoterapię. W dniach 15 i 18 kwietnia 2019 r. u powódki wykonano zabieg zmiany opatrunku w jamie brzusznej – w znieczuleniu ogólnym. W dniu 21 kwietnia przeprowadzono kolejną operację w obrębie jamy brzusznej – zawężenie rany laparotomijnej i zmiana opatrunku podciśnieniowego typu abdominal. W trakcie antybiotykoterapii pojawiły się biegunki i bóle brzucha – rozpoznano infekcję (...), powódkę umieszczono w izolatce.

W dniu 1 maja 2019 r. powódkę przeniesiono na Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej, gdzie powódka przebywała do 21 maja 2019 r. i rozpoznano dodatkowo: złamanie podkrętarzowe, mnogie złamania podudzia, uraz innych narządów miednicy. Tam wykonano zespolenie złamania kostki prawego stawu skokowego dwoma śrubami oraz usunięto założone pierwotnie druty ze śródstopia.

Przy wypisie ze szpitala powódce zalecono fotelowo-łóżkowy tryb życia. ( historia choroby, dokumentacja medyczna k. 43-385)

W dniu 25 września 2019 r. powódka ponownie została przyjęta na Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej w Szpitalu (...), gdzie zgłosiła się celem leczenia operacyjnego złamania kostki przyśrodkowej lewej z powodu braku jej zrostu.

W dniu 16 czerwca 2021 r. u powódki został wykonany zabieg plastyki powłok brzucha w znieczuleniu ogólnym z powodu wystąpienia przepukliny brzusznej w ranie pooperacyjnej, wykonano wszycie specjalnej siatki w jamę brzuszną. ( dokumentacja medyczna k. 782-783)

Wskutek wypadku w dniu 30 marca 2019 r. powódka doznała następujących obrażeń:

- złamanie trzonu prawej kości udowej;

- zwichnięcie w stawie Lisfranca ze zwichnięciami I i V palca stopy lewej;

- liczne złamania kości lewego śródstopia;

- złamanie kostek lewego stawu skokowego;

- liczne złamania kości śródstopia prawego ze złamaniem kostek prawego stawu skokowego i złamaniem kości skokowej;

- perforacja przewodu pokarmowego. Obrażenia mają charakter trwały. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu k. 857-889, opinia biegłego specjalisty z zakresu chirurgii ogólnej i chirurgii naczyniowej k. 890-924, opinia biegłego specjalisty z zakresu położnictwa i ginekologii k. 925-964, opinia uzupełniająca biegłego specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu k. 1031-1034, opinia uzupełniająca biegłego specjalisty z zakresu chirurgii ogólnej i chirurgii naczyniowej k. 1035-1040, opinia uzupełniająca biegłego specjalisty z zakresu położnictwa i ginekologii k. 1041-1050)

W związku z doznanymi obrażeniami powódka została skierowana na rehabilitację. Rehabilitacja powódki przebiegała prawidłowo i była uzasadniona. W celu przyśpieszenia rehabilitacji korzystała z prywatnych gabinetów fizjoterapeutycznych. (opinia biegłego specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii k. 857-889, opinia uzupełniająca k. 1031-1034, zeznania powódki M. W. k. 685-688, nagranie k. 00:03:39-00:29:25; protokół k. 765-767, nagranie 01:01:05- 01:17:13, protokół k. 1181-1183, nagranie 00:07:19-00:33:33)

W trakcie badania 24 kwietnia 2022 roku biegły stwierdził u powódki chód niewydolny, liczne blizny pooperacyjne: na udzie prawym po zespoleniu gwoździem śródszpikowym, okolicy obu stóp i stawów biodrowych. Do gabinetu weszła samodzielnie i samodzielnie się rozebrała. Miała pełną ruchomość obu stawów biodrowych. Ograniczone zgięcie kolana prawego o 10 stopni w porównaniu do strony przeciwnej. Stwierdzono brak zgięcia grzbietowego prawego stawu skokowego, deformację obu stóp, bardziej widoczną po stronie lewej, deformację i ograniczenie obu stawów skokowych. Brak możliwości wykonania pełnego przysiadu oraz samodzielnego stania na palcach i piętach. W tym czasie powódka była pod kontrolą rehabilitanta raz w tygodniu, a co trzy tygodnie pod kontrolą osteopaty. W chwili badania biegły nie był w stanie ustalić na ile dojdzie do poprawy funkcji stawów skokowych u powódki po usunięciu zespolenia oraz rekonstrukcji więzadeł stawów skokowych. Dolegliwości bólowe obu stóp i kolana utrzymywały się u powódki okresowo, nasilały się przy wysiłku i zmianie pogody. Do daty badania leczenie i rehabilitacja powódki przebiegała prawidłowo. Rokowania powódki są wątpliwe. Pourazowa niestabilność stawów skokowych wymaga dalszej diagnostyki po usunięciu zespolenia metalowego. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii k. 857-889, opinia uzupełniająca k. 1031-1034)

Po przeprowadzonych zabiegach operacyjnych w obrębie jamy brzusznej, powódce pozostały dwie blizny: jedna pośrodkowa przebiegająca od wyrostka mostka do pępka o długości ok. 14 cm – zmierzona przez biegłego chirurga jako blizna chirurgiczna, widoczna do wysokości mostka oraz druga o przebiegu prostopadłym do linii pośrodkowej brzucha, znajdująca się w środkowej części podbrzusza o długości ok. 15 cm zmierzona przez biegłego chirurga jako blizna pooperacyjna, która widoczna jest od jednego do drugiego wzgórka mostka. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu chirurgii ogólnej i chirurgii naczyniowej k. 890-924, protokół z oględzin k. 1182) W trakcie badania biegły stwierdził, iż możliwość nieokreślonych powikłań w przyszłości w obrębie jamy brzusznej jest trudna do ustalenia i przewidzenia. W przypadku pojawienia się takich, będzie to wymagało wykonania badań w celu ustalenia, czy są one skutkiem wypadku czy innych obrażeń lub schorzeń. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu chirurgii ogólnej i chirurgii naczyniowej k. 890-924)

Trwałe następstwa przebytego urazu to ograniczenie ruchomości stawów, deformacje stóp i upośledzenie wydolności chodu, niestabilność obu stawów skokowych. Leczenie ortopedyczne i rehabilitacja nadal trwają. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii k. 857-889, opinia uzupełniająca k. 1031-1034) Leczenie chirurgiczne powódki zostało zakończone w sierpniu 2021 r., doznane obrażenia miały charakter obrażeń stałych. Stan chirurgiczny powódki jest utrwalony i nie rokuje się zmiany tego stanu w przyszłości. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu chirurgii ogólnej i chirurgii naczyniowej k. 890-924)

Uszczerbek na zdrowiu wyniósł 10% z pkt 147A za przebyte złamanie prawej kości udowej leczonej operacyjnie, 15% z pkt 169 za przebyte obrażenia prawej stopy i stawu skokowego. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii k. 857-889, opinia uzupełniająca k. 1031-1034), 10% z pkt 66 A uszkodzenie jelita bez zaburzenia funkcji przewodu pokarmowego, 5% - uszkodzenie powłok brzusznych z przepukliną pooperacyjną, wymagające operacji z użyciem siatki i plastyki skóry. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu chirurgii ogólnej i chirurgii naczyniowej k. 890-924)

Wypadek komunikacyjny, któremu uległa powódka w dniu 30 marca 2019 r. nie miał istotnego wpływu na stan jej narządów rodnych, nie wykryto diagnostycznie patologicznych zmian tych narządów. Obecnie jej stan pod względem ginekologicznym jest dobry. Jednak przebyte przez powódkę obrażenia i zastosowane wobec niej postępowanie terapeutyczne mogą, ale nie muszą mieć wpływ na przebieg ciąży, jak i na jej stan psychiczny. Wystąpienie uwięźnięcia przepukliny zależy od możliwości wystąpienia samej przepukliny brzusznej z powodu uszkodzonych powłok brzusznych. W przypadku wystąpienia przepukliny w ciąży, w zależności od jej miejsca, może spowodować to konieczność wykonania cesarskiego cięcia. Z położniczego punktu widzenia ciąża najprawdopodobniej nie będzie miała negatywnego wpływu na stan zdrowia powódki, w powiązaniu z obrażeniami doznanymi w wypadku. Jednak niezalecane jest dążenie powódki do porodu siłami natury. U powódki oprócz zaburzeń hormonalnych, powodujących nieregularne miesiączkowanie i długo trwające krwawienie, nie występują dolegliwości natury ginekologicznej. Nie stwierdzono uszkodzeń ginekologicznych po wypadku. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu położnictwa i ginekologii k. 925-964, opinia uzupełniająca biegłego specjalisty z zakresu położnictwa i ginekologii k. 1041-1050)

Przed wypadkiem u powódki zdiagnozowano niedoczynność tarczycy – (...).

Decyzją lekarza orzecznika ZUS z dnia 28 stycznia 2021 r. powódka została uznana za całkowicie niezdolną do pracy do dnia 21 stycznia 2022 r. ( decyzja k. 787)

Powódka poniosła koszty w związku z wypadkiem na badania lekarskie, wizyty lekarskie, leki, opatrunki, rehabilitację i przejazdy do placówek medycznych łącznie w kwocie 12.336,20 złotych. (rachunki i faktury k. 549-599) Do wniesienia pozwu ubezpieczyciel wypłacił powódce z tytułu ww. koszów kwotę 872,29 złotych. (okoliczność bezsporna) Koszty na fizjoterapię w wysokości 180 złotych, na konsultacje chirurgii plastycznej w wysokości 250 złotych, na konsultację lekarza psychiatry w wysokości 250 złotych, na zabieg ortopedyczny w wysokości 170 złotych i na fizjoterapię w wysokości 120 złotych zostały poniesione po 1 czerwca 2020 roku. (faktury k. 579-599)

Powódka w związku z doznanymi obrażeniami w wyniku wypadku była w bardzo złym stanie psychicznym. W szpitalu była poddana licznym zabiegom, rozwinęła się u niej infekcja, rana na brzuchu goiła się źle, miała problemy z przyjmowaniem jedzenia. Miała nudności, bóle brzucha. Po powrocie ze szpitala, kiedy pojawiały się dalsze ograniczenia w funkcjonowaniu stan psychiczny powódki nie poprawiał się. Odczuwała dolegliwości bólowe w związku z doznanymi obrażeniami i przebytymi operacjami.

Powódkę w trakcie pobytu w szpitalu odwiedzał mąż, rodzice i teściowie. Pomagali w opiece nad powódką, która częściowo przebywała w izolatce w związku z biegunką pooperacyjną. Wymagała pomocy podczas mycia i toalety. Po wyjściu ze szpitala opiekowali się nią mąż i teściowa. Przez pierwsze 10 dni po powrocie ze szpitala opieka ta była intensywna z uwagi na założony gips. Następnie zakres tej opieki zmniejszał się. Powódka nadal wymaga pomocy przy wykonywaniu obowiązków domowych, sprzątaniu, przenoszeniu i sięganiu po rzeczy, gotowaniu, robieniu zakupów oraz dojazdach do pracy. Koszt pomocy w sprzątaniu to 460 złotych. Przed wypadkiem z takiej pomocy nie korzystała. Dojazdy do pracy uberem lub samochodem osobowym, którym kieruje mąż powódki to około 350 złotych. Powódka nie prowadzi aktualnie samochodu z powodu urazu po wypadku. Korzystanie z komunikacji miejskiej z uwagi na odległość pomiędzy miejscem zamieszkania i pracy, jak również konieczność przesiadek, z uwagi na stan zdrowia powódki jest utrudnione.

(zeznania powódki M. W. k. 685-688, nagranie k. 00:03:39-00:29:25; protokół k. 765-767, nagranie 01:01:05- 01:17:13, protokół k. 1181-1183, nagranie 00:07:19-00:33:33, zeznania świadka T. W. k. 758-760, nagranie 00:02:52-00:20:55, zeznania świadka D. W. k. 760-764, nagranie 00:21:21 – 00:52:51, zeznania świadka S. S. k. 764-765, nagranie 00:53:30 – 00:59:54)

Powódka jest stale pod opieką lekarza ortopedy (wizyty co 3 miesiące), osteopaty (wizyty co 3 tygodnie – koszt wizyty 180 zł), korzysta z fizjoterapeuty (2 razy w tygodniu, minimum 6 razy w miesiącu, 45 min. 200 złotych) i aktualnie z pomocy psychoterapeuty (wizyty raz w tygodniu - 250 złotych).

Planuje operacje usunięcia blizn, rekonstrukcję powięzi, usunięcie zespoleń, rekonstrukcję paliczka prawej stopy i artroskopię.

Zażywa suplementy diety, probiotyki, leki przeciwbólowe na co wydaje łącznie 160 zł. Stosuje maści i olejki, na co wydaje 20-30 zł na kilka miesięcy. Stosuje dietę na którą wydaje około 400-500 zł miesięcznie.

Jedna stopa powódki jest krótsza i konieczny jest zakup dwóch par butów o różnych rozmiarach oraz specjalistycznych wkładek ortopedycznych. Kupuje 4 pary butów rocznie. Dodatkowy koszt związany z zakupem dodatkowej pary butów to średnio 400 złotych.

(zeznania powódki M. W. k. 685-688, nagranie k. 00:03:39-00:29:25; protokół k. 765-767, nagranie 01:01:05- 01:17:13, protokół k. 1181-1183, nagranie 00:07:19-00:33:33).

Powódka poniosła koszt biletu lotniczego w wysokości 501,16 złotych w dniu 20 stycznia 2019 roku. Podróż miała odbyć się 1 maja 2019 roku. (potwierdzenie zakupu k. 606-607)

Powódka jest z zawodu zootechnikiem i ogrodnikiem. Przed wypadkiem pracowała w przychodni weterynaryjnej na stanowisku asystentki. Aktualnie pracuje w laboratorium na stanowisku patomorfologa, obecnie na ½ etatu, na umowę zlecenia. Zarabia około (...) złotych miesięcznie. (zeznania powódki M. W. k. 685-688, nagranie k. 00:03:39-00:29:25; protokół k. 765-767, nagranie 01:01:05- 01:17:13, protokół k. 1181-1183, nagranie 00:07:19-00:33:33, zeznania świadka S. S. k. 764-765, nagranie 00:53:30 – 00:59:54).

Powódka posiada certyfikat (...) (k. 578-589) W dniu 10 maja 2016 roku ukończyła kurs trenera personalnego w Akademii (...) w P.. (zaświadczenie k. 540) W okresie od 1 lutego 2017 roku do 27 marca 2019 roku intensywnie korzystała z oferty różnych obiektów sportowych w ramach abonamentu spółki (...). (raport wizyt k. 542-548) Przed wypadkiem powódka była bardzo aktywna i wysportowana, interesowała się tańcem, lubiła jeździć na rowerze. Planowała zostać trenerem personalnym. (zeznania powódki M. W. k. 685-688, nagranie k. 00:03:39-00:29:25; protokół k. 765-767, nagranie 01:01:05- 01:17:13, protokół k. 1181-1183, nagranie 00:07:19-00:33:33, zeznania świadka T. W. k. 758-760, nagranie 00:02:52-00:20:55, zeznania świadka D. W. k. 760-764, nagranie 00:21:21 – 00:52:51, zeznania świadka S. S. k. 764-765, nagranie 00:53:30 – 00:59:54)

W dniu 4 czerwca 2019 roku powódka zgłosiła szkodę u pozwanego ubezpieczyciela, żądając zapłaty zadośćuczynienia, odszkodowania i renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz z tytułu utraty widoków powodzenia na przyszłość. (potwierdzenie zgłoszenia szkody k. 463)

Pismem z dnia 8 sierpnia 2019 roku pełnomocnik powódki skierował pismo do pozwanego ubezpieczyciela żądając zapłaty kwoty 145.000 złotych tytułem zadośćuczynienia, 6.542 złote miesięcznie tytułem renty począwszy od 1 sierpnia 2019 roku, w tym na zwiększone potrzeby w wysokości 3.542 złote i 3.000 złotych z tytułu utraty widoków na przyszłość oraz kwotę 22.368,46 złotych z tytułu odszkodowania (koszty poniesione na opiekę, leczenie, utracone zarobki, koszty utracone w wyniku niewykorzystanego urlopu, koszty zastępstwa prawnego). (pismo k. 464-475)

Decyzją z dnia 30 września 2019 roku pozwany ubezpieczyciel wypłacił powódce kwotę 83.400 złotych tytułem zadośćuczynienia i 2.915 złotych tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich, przyjmując, iż opieka była konieczna przez 17 tygodni, po 3,5 godziny dziennie i koszt jednej godziny 7 złotych oraz zwrotu kosztów leczenia w wysokości 572,29 złotych. (pismo k. 480)

Pismem z dnia 31 października powódka ponownie wniosła o zapłatę kwot: 80.000 złotych tytułem zadośćuczynienia, 1.221,19 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek od kwoty 86.887,79 złotych za okres od 10 sierpnia 2019 roku do dnia 2 października 2019 roku wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 3 października 2019 roku do dnia zapłaty, kwoty 6.542 zł wraz z odsetkami tytułem renty począwszy od 1 sierpnia 2019 roku, kwoty 23.694,07 złotych tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 10 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty od kwoty 18.880,67 złotych oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 31 października 2019 roku do dnia zapłaty od kwoty 4.768,40 złotych. (pismo k. 493-502)

Decyzją z dnia 28 października 2019 roku pozwany przyznał powódce rentę z tytułu zwiększonych potrzeb na okres od sierpnia 2019 roku do maja 2020 roku w wysokości 800 złotych miesięcznie. Na kwotę tą składały się koszty opieki osób trzecich, koszty leczenia, koszty dojazdów do placówek medycznych oraz koszty rehabilitacji. Jednocześnie ubezpieczyciela przyznał powódce odszkodowanie w wysokości 2.084 złote tytułem wyrównania świadczenia rentowego. (pismo k. 503-504)

Od powyższej decyzji powódka odwołała się i wniosła o przyznanie renty w wyższej kwocie to jest łącznie 5.742 złote na którą to kwotę składały się – 3.000 złotych z tytułu utraty widoków na przyszłość oraz 2.742 złote tytułem zwiększonych potrzeb, na które składały się koszty operacji plastycznych w przyszłości, leczenia psychiatrycznego, diety, wkładek do obuwia i obuwia, przejazdów do placówek medycznych, rehabilitacji. (pismo k. 404-509)

Pozwany nie uwzględnił powyższej reklamacji i odmówił wypłaty wyższych kwot tytułem zadośćuczynienia, odszkodowania i renty. (pismo k. 510-512)

Pismem z dnia 29 stycznia 2020 roku pozwany przyznał powódce dalsze odszkodowanie w wysokości 1.665,88 złotych z tytułu utraconego dochodu oraz odsetek ustawowych w wysokości 647,29 złotych. (pismo k. 513-515)

Pismem z dnia 10 lutego 2020 roku przyznał odszkodowanie w kwocie 572,29 złotych z tytułu kosztów poniesionych na leki. (pismo k. 516-517)

Kolejno pismem z dnia 11 maja 2020 roku powódka zgłosiła nowe roszczenie o przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 3.500 złotych, z uwagi na uzyskaną informację o potencjalnym braku możliwości donoszenia ciąży oraz o nieuleczalnej chorobie zwyrodnieniowej, a także dopłatę z tytułu zadośćuczynienia w związku z pojawieniem się nowych okoliczności to jest pojawienie się nowych zmian pourazowych i przeciwskazaniem do zajścia w ciążę w przyszłości. (pismo k. 518-521)

W dniu 25 czerwca 2020 roku pozwany przyznał powódce dodatkową kwotę 700 złotych tytułem zadośćuczynienia i 300 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia. Jednocześnie ubezpieczyciel odmówił przyznania renty za dalszy okres. (pismo k. 522-524)

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się na dowodach z dokumentów załączonych do akt sprawy, których wiarygodności i prawdziwości strony nie kwestionowały i brak było podstaw do ich kwestionowania przez sąd z urzędu.

Sąd oprał się również na osobowych źródłach dowodowych: zeznaniach świadków zawnioskowanych przez powódkę – T. W. (zeznania świadka T. W. k. 758-760, nagranie 00;02;52-00:20:55) i D. W. (zeznania świadka D. W. k. 760-764, nagranie 00:21:21 – 00:52:51), S. S. (zeznania świadka S. S. k. 764-765, nagranie 00:53:30 – 00:59:54) oraz na podstawie zeznań powódki M. W. (zeznania powódki M. W. k. 685-688, nagranie k. 00:03:39-00:29:25; protokół k. 765-767, nagranie 01:01:05- 01:17:13, protokół k. 1181-1183, nagranie 00:07:19-00:33:33).

W ocenie sądu relacje świadków i powódki wzajemnie się potwierdzały i uzupełniały, były spontaniczne, jasne i szczere, nad to znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie, tym samym dowody te stanowiły podstawę ustaleń faktycznych.

Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2022 roku dopuszczono dowód z opinii biegłego lekarza ortopedy traumatologa na okoliczność ustalenia: zakresu i charakteru szkody oraz stopnia uszczerbku na zdrowiu powódki powstałego w wyniku wypadku z dnia 30 marca 2019 roku, trwałości obrażeń, rodzaju następstw, okresu wymaganej rehabilitacji i leczenia powódki, usunięcia zespolenia z kostek przyśrodkowych, odtworzenia więzadeł z późniejszym unieruchomieniem, zakresu ruchomości stawów, skutków obrażeń powstałych wskutek wypadku na przyszłość, stopnia i długotrwałości dolegliwości bólowych będących konsekwencją wypadku oraz przebytych operacji, czy przed dniem 30 marca 2019 roku występowały u powódki dolegliwości, schorzenia lub urazy, które wpłynęły na przebieg procesu leczenia powódki, obecny stan zdrowia powódki i rozmiar uszczerbku na zdrowiu, a jeśli tak to jakie i jaki miały wpływ, czy leczenie i rehabilitacja powódki zakończyły się, a jeśli tak to kiedy, czy leczenie i rehabilitacja powódki były uzasadnione i przebiegały prawidłowo, jaki jest aktualny stan zdrowia powódki i rokowania na przyszłość, jaki jest uszczerbek na zdrowiu powódki.

Ponad to dopuszczono dowód z opinii biegłego lekarza chirurga na okoliczność ustalenia: zakresu i charakteru szkody oraz stopnia uszczerbku na zdrowiu powódki powstałego w wyniku wypadku z dnia 30 marca 2019 roku, trwałości obrażeń, rodzaju następstw, okresu leczenia powódki, wykonania operacji plastyki blizn i powłok brzucha, wzmocnienia tzw. siatką, zamknięcia przepukliny, usunięcia zespolenia z kostek przyśrodkowych, odtworzenia więzadeł z późniejszym unieruchomieniem, możliwości powstania nowych chorób i dolegliwości na skutek doznanych przez powódkę obrażeń wewnętrznych oraz ich wpływu na potencjalne przyszłe dolegliwości (np. choroba zwyrodnieniowa), stopnia oraz długotrwałości dolegliwości bólowych będących konsekwencją wypadku oraz przebytych operacji, skutków obrażeń powstałych wskutek wypadku na przyszłość, czy przed dniem 30 marca 2019 roku występowały u powódki dolegliwości, schorzenia lub urazy, które wpłynęły na przebieg procesu leczenia powódki, obecny stan zdrowia powódki i rozmiar uszczerbku na zdrowiu, a jeśli tak to jakie i jaki miały wpływ, czy leczenie i rehabilitacja powódki zakończyły się, a jeśli tak to kiedy, czy leczenie i rehabilitacja powódki były uzasadnione i przebiegały prawidłowo, jaki jest aktualny stan zdrowia powódki i rokowania na przyszłość, jaki jest uszczerbek na zdrowiu powódki.

Jednocześnie dopuszczono dowód z opinii biegłego lekarza z zakresu ginekologii i położnictwa na okoliczność ustalenia: wpływu wypadku i powstałych w jego skutek obrażeń na możliwość zajścia w ciążę i urodzenia dzieci (w tym możliwość donoszenia ciąży), nieodwracalności ww. następstw, zakresu i charakteru szkody oraz stopnia uszczerbku na zdrowiu powstałego wskutek wypadku z 30 marca 2019 roku, czy przed dniem 30 marca 2019 roku występowały u powódki dolegliwości, schorzenia lub urazy, które wpłynęły na przebieg procesu leczenia powódki, obecny stan zdrowia powódki i rozmiar uszczerbku na zdrowiu, a jeśli tak to jakie i jaki miały wpływ, czy leczenie i rehabilitacja powódki zakończyły się, a jeśli tak to kiedy, czy leczenie i rehabilitacja powódki były uzasadnione i przebiegały prawidłowo, jaki jest aktualny stan zdrowia powódki i rokowania na przyszłość, jaki jest uszczerbek na zdrowiu powódki.

Dowody z opinii sporządzili biegli: z zakresu (...) (opinia biegłego P. S. k. 857-889, opinia uzupełniająca k. 1031-1034), z zakresu chirurgii biegły J. P. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu chirurgii ogólnej i chirurgii naczyniowej k. 890-924, opinia uzupełniająca k. 1035-1040) oraz ginekolog i położnik T. P. ( opinia biegłego specjalisty z zakresu położnictwa i ginekologii k. 925-964, opinia uzupełniająca k. 1041-1050).

Zastrzeżenia do opinii biegłych zgłaszała strona powodowa. Biegli szczegółowo i wyczerpująco odnieśli się do zarzutów i zastrzeżeń w opiniach uzupełniających, jak również w ustnych wyjaśnieniach do opinii złożonych na piśmie na rozprawie. (ustne wyjaśnienia do opinii złożonych na piśmie biegłego P. S. i J. P. protokół k. 1111v-1113, nagranie 00:04:47-00:45:40, biegłego T. P. protokół k. 1151-1151v, nagranie 00:02:56-00:22:42) W ocenie sądu opinie biegłych są kompleksowe, jasne, sporządzone zgodnie z zasadami przyjętymi przy opracowywaniu tego rodzaju dokumentów i odpowiadające na pytania sądu zgodnie z wiedzą medyczną i doświadczeniem zawodowym biegłych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Na wstępie należy wskazać, iż odpowiedzialność pozwanego co do zasady nie była w niniejszej sprawie kwestionowana. Sporna była wyłącznie wysokość należnego odszkodowania i zadośćuczynienia, jak również zasadność żądania zasądzenia renty na zwiększone potrzeby i z tytułu utraty widoków powodzenia na przyszłość oraz ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

W myśl art. 822 § 1 i 2 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela – art. 822 § 4 kc i art. 19 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. nr 124, poz. 1152 ze zm.).

W myśl art. 34 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 22 maja 2003 r. z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie zaś z art. 13 ust. 2 i art. 36 ust. 1 tej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela co do zasady nie była okolicznością sporną między stronami. Bezspornym między stronami jest fakt, że opisany wypadek samochodowy miał miejsce, jak również fakt poniesienia wskazanych w dokumentacji medycznej obrażeń przez powódkę. Pozwana nie kwestionowała swej odpowiedzialności co do zasady, przyznając w toku postępowania likwidacyjnego zadośćuczynienie w kwocie łącznie 84.100 zł i tytułem odszkodowania łącznie kwotę 5.453,67 złotych oraz rentę na zwiększone potrzeby w wysokości 800 złotych miesięcznie za okres od sierpnia 2019 roku do maja 2020 roku. Pozwana kwestionowała wysokość roszczeń w zakresie dochodzonym pozwem, tj. ponad kwotę wypłaconą dotychczas. Pozwany przyjął bowiem, iż wypłacone zadośćuczynienie i odszkodowanie jest adekwatne do wymiaru poniesionej krzywdy i doznanej szkody. Z uwagi na to przedmiotem oceny Sądu w niniejszym postępowaniu były wyłącznie rozmiar szkody i krzywdy oraz ich ewentualne zaspokojenie przez pozwaną.

Przechodząc do merytorycznej oceny zgłoszonych żądań, należało ocenić zasadność roszczeń o zadośćuczynienie, odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów opieki, kosztów dojazdu, kosztów leczenia oraz rentowych.

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w art. 444 k.c., to jest w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, takich jak wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 2007 roku, sygn. akt V CSK 245/07).

W judykaturze i doktrynie dość powszechnie przyjmuje się wyłącznie kompensacyjny charakter ochrony majątkowej udzielanej pokrzywdzonemu i niedopuszczalność przypisywania jej funkcji represyjnych. Kompensata majątkowa ma na celu przezwyciężenie przykrych doznań. Służyć temu ma nie tylko udzielenie pokrzywdzonemu należnej satysfakcji moralnej w postaci uznania jego krzywdy wyrokiem sądu, ale także zobowiązanie do świadczenia pieniężnego, które umożliwi pełniejsze zaspokojenie potrzeb i pragnień pokrzywdzonego (por. uchwała SN (Pełna Izba Cywilna) z 8 grudnia 1973 r., III CZP 37/73, także: wyrok SN z 18 listopada 2004 r., I CK 219/04).

Wskutek przedmiotowego wypadku M. W. doznała szeregu urazów, szczegółowo opisanych w uzasadnieniu faktycznym. Sam przebieg wypadku, jak i późniejsza rehabilitacja i rekonwalescencja powódki były dla niej traumatycznym przeżyciem, okupione bólem, jak i psychicznym załamaniem. Dodatkowo jak wynika z ustaleń biegłych powódka doznała stałego uszczerbku na poziomie łącznie 40%. Obrażenia powódki miały charakter trwały, przy czym leczenie ortopedyczne nie zostało jeszcze zakończone. Dodatkowo, co potwierdziły nie tylko opinie biegłych, ale i oględziny sądu, powódka na powłokach brzusznych jest oszpecona rozległymi bliznami pooperacyjnymi. Liczne blizny pooperacyjne występują również na prawym udzie, w okolicach obu stóp i stawów biodrowych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i ustalenia stanu faktycznego sąd w całości uwzględnił roszczenie w zakresie żądania zadośćuczynienie w wysokości dochodzonej w postępowaniu likwidacyjnym to jest co do kwoty 79.300 złotych wraz z odsetkami zgodnie z żądaniem pozwu, przychylając się do twierdzeń i argumentacji powódki w całości, zawartej w pozwie.

Sąd oddalił żądanie zapłaty kwoty 10.700 złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami od daty wniesienia pozwu, albowiem powódka podnosiła iż kwota ta dotyczy nowych okoliczności sprawy przy czym w ocenie sądu okoliczności na które powołuje się powódka były do przewidzenia w toku postępowania likwidacyjnego to jest intensywność rehabilitacji, czy kolejne rehabilitacje. Natomiast odnosząc się do zmian zwyrodnieniowych to biegły ortopeda w ustnych wyjaśnieniach do opinii stwierdził, iż skutki wypadku mogą spowodować zmiany zwyrodnieniowe, ale nie jest możliwe ustalenie czy rozwijać się one będą szybciej u powódki w związku z wypadkiem. Z drugiej strony wskazywane przez powódkę problemy natury ginekologicznej i położniczej, które miałyby doprowadzić do braku potomstwa, nie zostały potwierdzone przez biegłego z zakresu ginekologii i położnictwa powołanego w toku niniejszego postępowania.

Oceniając zgłoszone roszczenie o zadośćuczynienie, Sąd miał na uwadze, że celem zadośćuczynienia jest naprawienie szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych. Dlatego też ustalając kwotę zadośćuczynienia należy mieć na uwadze zarówno rozmiar cierpień związanych z zaistnieniem wypadku, jak i dolegliwości bólowe powstałe w następstwie urazu oraz długotrwałego leczenia. Wśród innych okoliczności wpływających na wysokość zadośćuczynienia jest wymóg ustalenia go w rozsądnych granicach, adekwatnych do aktualnych stosunków majątkowych, albowiem jego celem nie jest wzbogacenie poszkodowanego. Niewątpliwie rozmiar cierpień zarówno fizycznych, jak i psychicznych doznanych przez powódkę jest znaczny. Stan zdrowia powódki uniemożliwia jej powrót do sprawności jak przed wypadkiem. Świadczenie pieniężne w formie zadośćuczynienia, co oczywiste, nie odwróci, czy nie naprawi krzywdy już doznanej, jest jednak w staniem z racji braku lepszego środka, tę krzywdę złagodzić. Fakt, że życie i zdrowie człowieka stanowi najwyższe dobro podlegające ochronie prawnej, powinno przekładać się na wysokość rekompensaty finansowej za skutki wypadku, któremu uległa powódka, a zatem skalę i zakres doznanych przez nią cierpień zarówno fizycznych, jak i psychicznych.

Zdaniem Sądu, zważywszy na ustalony znaczny uszczerbek na zdrowiu oraz intensywność i długotrwałość leczenia M. W., przyznana i wypłacona przez pozwaną kwota łącznie 84.100 zł nie mogła być uznana za należycie uwzględniającą całokształt okoliczności faktycznych sprawy, wpływających na rozmiar szkody niemajątkowej. Wszystkie okoliczności sprawy zdaniem Sądu przemawiały za przyznaniem powódce z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę dalszej kwoty 79.300 zł.

O odsetkach orzeczono z godnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 481 i 817 kc, mając na uwadze daty zgłoszenia poszczególnych żądań w postepowaniu likwidacyjnym.

W zakresie pozostałej części żądania powódki Sąd oddalił je jako nieuzasadnione rozmiarem doznanej szkody.

Przechodząc do analizy żądania zasądzenia odpowiedniej kwoty tytułem odszkodowania za koszty opieki, dojazdów do placówek medycznych, utraconych dochodów oraz kosztów leczenia wskazać należy, że brzmienie art. 444 § 1 k.c. wyznacza granicę rozmiaru szkody powstałej w wyniku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Ustawodawca wprost określił, że naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego tytułu koszty. Obowiązek kompensaty kosztów obejmuje wszelkie koszty wywołane uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, a więc wszystkie niezbędne i celowe wydatki, bez względu na to, czy podjęte działania przyniosły poprawę zdrowia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2008 r., sygn. akt II CSK 425/07). W judykaturze i piśmiennictwie wskazuje się, że poszkodowany może domagać się kompensaty wszelkich kosztów, a więc także: kosztów transportu, kosztów odwiedzin osób bliskich ( por. wyrok SN z dnia 7 października 1971 r., II CR 427/71, OSP 1972, z. 6, poz. 108), kosztów szczególnego odżywiania i pielęgnacji w okresie rekonwalescencji ( por. uchwała SN (7) z dnia 19 czerwca 1975 r., PRN 2/75, OSNC 1976, nr 4, poz. 70; wyrok SN z dnia 21 maja 1973 r., II CR 194/73, OSP 1974, z. 4, poz. 83), kosztów nabycia specjalistycznej aparatury rehabilitacyjnej, kosztów przyuczenia do wykonywania nowego zawodu (przez jednorazowe albo okresowe świadczenie; por. wyrok SN z dnia 10 lutego 1970 r., II CR 7/70, LEX nr 6672). Takie szerokie ujmowanie obowiązku odszkodowawczego słusznie spotkało się z aprobatą części doktryny, zważywszy na funkcje przypisywane kompensacie uszczerbków na osobie ( por. M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2011, art. 444, nb 8; A. Śmieja (w:) System prawa prywatnego, t. 6, s. 713–715). Jednak, jak słusznie się zauważa, celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania takiego stanu, czy jego niepogarszania ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2011 r., sygn. alt IV CSK 308/10).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd w odniesieniu do roszczeń odszkodowawczych powódki przyjął, co następuje.

Powódka w toku postępowania likwidacyjnego występowała kilkakrotnie z roszczenia związanymi z pokryciem kosztów leczenia i koszty te były przez pozwanego uwzględnianie jednak nie w pełnej wysokości. Mając jednak powyższe rozważania z względnie, sąd uwzględnił dalsze roszczenia powódki z tego tytułu jednak nie w całości. Z tytułu kosztów opisanych w tabeli opracowanej w pozwie na stronie 18 pozwu (k. 20-21 akt sprawy) sąd uwzględnił wszystkie koszty za wyjątkiem poz. 75-78, bowiem koszty te dotyczyły kosztów, które zostały objęte żądaniem renty począwszy od czerwca 2020 roku, tym samym pomniejszył je o kwotę 790 złotych. Mając na uwadze wyliczenia powódki w pozwie na k. 28 sąd przyjął i uzasadniona jest kwota z tego tytułu w wysokości 10.673,91 zł.

Ponad to sąd uznał za uzasadniony rozmiar opieki w wysokości żądanej przez powódkę, bowiem potwierdziły ją zeznania świadków, a nade wszystko rozmiar doznanych obrażeń.

W tym miejscu podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych stanowiskiem, prawo do ekwiwalentu z tytułu zwiększonych potrzeb, polegających na konieczności korzystania z opieki osoby trzeciej, nie zależy od wykazania, że poszkodowany efektywnie wydatkował odpowiednie kwoty na koszty opieki, fakt zaś, że opiekę nad niedołężnym na skutek inwalidztwa poszkodowanym sprawowali jego domownicy nie pozbawia go prawa żądania odszkodowania z tego tytułu ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 1977 r., sygn. akt I CR 143/77). Okoliczność zaś, że opiekę nad poszkodowanym sprawowali jego domownicy, nie pozbawia go prawa żądania odszkodowania z tego tytułu ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 15 lipca 2015 r., sygn. akt I ACa 256/15).

Z ustaleń poczynionych w sprawie bezsprzecznie wynika, że intensywnej opieki powódka wymagała podczas pobytu w szpitalu, jak również po jego opuszczeniu. Z drugiej strony czasookres za jaki żądała zapłaty powódka pokrywał się z tym przyznanym w postępowaniu likwidacyjnym przez pozwanego. Sąd jednocześnie przyjął, iż wskazana do rozliczeń kwota 7 złotych za godzinę opieki jest nierealna i zaniżona, natomiast wskazana przez powódkę 12 złotych nie odbiega od realiów i potwierdza ją chociażby doświadczenie życiowe. Jednocześnie z tytułu kosztów opieki do zapłaty pozostała kwota 136,50 złotych, biorąc pod uwagę rozliczenie wskazane przez powódkę na stronie 26 pozwu i potrącenie kwoty wyliczonej z tytułu poniesionych kosztów z wypłaconą przez pozwanego rentą w łącznej wysokości 8.000 złotych.

Powódka w ramach odszkodowania żądała również zwrotu kosztów biletu lotniczego, który zakupiła na długo przed wypadkiem, a z powodu wypadku do podróży tej nie doszło, tym samym sąd uznał ten wydatek za w pełni uzasadniony.

Odsetki sąd zasądził zgodnie z żądaniem odsetek z tytułu kosztów leczenia, dojazdów i opieki, sformułowanych na stronie 21 pozwu (k.23 sprawy) i powiększając żądanie odsetkowe o zwrot poniesionych kosztów biletu, pozostałą kwotę kosztów opieki. Strona pozwana nie kwestionowała żądania odsetkowego w tym zakresie, ani co do wysokości, ani co do wymagalności poszczególnych kwot.

Mając powyższe okoliczności na względzie orzeczono jak w pkt II wyroku.

Jednocześnie sąd oddalił żądanie zwrotu kosztów prywatnej opinii lekarskiej, czy koniecznej pomocy prawnej bowiem w ocenie sądu nie były to koszty ani konieczne, ani niezbędne. Sąd oddalił również żądanie zwrotu kosztów przystosowania do nowego zawodu, bowiem koszty te nie zostały przez powódkę wykazane, a nade wszystko nie została wykazana konieczność poniesienia tych kosztów, mając na uwadze dotychczasowe wykształcenie powódki i wykonywany zawód.

Dokonując oceny zasadności żądania powódki o rentę obejmującą zwiększone potrzeby, Sąd zważył, że zgodnie z art. 444 § 2 k.c., jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Renta z art. 444 § 2 k.c. stanowi formę odszkodowania, a to przysługuje o tyle, o ile wystąpiła szkoda. Decydujące znaczenie ma więc szkoda konkretna, czyli gospodarcze następstwa uszkodzenia ciała (bądź rozstroju zdrowia).

Zdaniem sądu żądanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb było całkowicie uzasadnione.

Powódka żądała w trybie zabezpieczenia ustalenia renty i sąd całkowicie uwzględnił ten wniosek. W ocenie sądu żądana kwota 3.500 złotych mając na uwadze wszystkie wyszczególnione koszty jakie powódka musi ponieść jest w pełni uzasadniona. W tym względzie należało zastosować przepis art. 320 kpc, bowiem ścisłe ustalenie tej kwoty nie jest możliwe chociażby z uwagi na zmieniające się potrzeby powódki związane między innymi z zakresem rehabilitacji, czy opieki lekarskiej czy to ortopedycznej czy to psychiatrycznej. Stan zdrowia powódki w pełni uzasadnia konieczność pomocy w utrzymaniu domu, czy pomoc osób trzecich w dojazdach do pracy. Dodatkowo dochodzą do tego koszty obuwia, wkładek ortopedycznych, lekarstw, suplementów czy diety. Z tych względów zdaniem sądu ustalona w toku postępowania kwota 3.500 złotych jest w pełni uzasadniona i nadal aktualna.

Powódka wnosiła również o zasądzenie renty z tytułu utraty powodzenia widoków na przyszłość w wysokości 3.000 złotych na podstawie art. 444 § 2 k.c.

Zdaniem sądu żądanie to nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało oddaleniu w całości. W tym zakresie sąd w pełni podziela stanowisko strony pozwanej zawarte w odpowiedzi na pozew, iż powódka nie wykazała, iż poza tym że brała udział w kursach i była aktywna fizycznie miała realną możliwość podjęcia pracy jako trener kalisteniki, pole dance i tańca, jak również nie wykazała dochodów jakie mogła z tego tytułu osiągać. Słusznie podnosi pozwany, iż kwalifikacje te powódka zdobyła na długo przed wypadkiem i nie wykazała, by w tym okresie jakąkolwiek aktywność w kierunku zatrudnienia.

Sąd w niniejszej sprawie nie znalazł podstaw do uwzględnienia żądania M. W. o ustalenie, że pozwany zakład ubezpieczeń ponosić będzie wobec powódki odpowiedzialność za dalsze mogące wystąpić w przyszłości skutki wypadku. Podstawą prawną tego roszczenia jest art. 189 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

W ocenie Sądu powódka nie wykazała interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. w uzyskaniu powyższego rozstrzygnięcia. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności opinii biegłych wynika, że stan zdrowia powódki jest stabilny i utrwalony.

Wskazać także trzeba, że po wprowadzeniu w życie art. 442 ¹ k.c., jego § 3 eliminuje niebezpieczeństwo upływu terminu przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody na osobie wcześniej niż szkoda ta się ujawniła.

Jeżeli w przyszłości nastąpi nowy, nieprzewidywalny skutek zdarzenia, powódka zgodnie z unormowaniem zawartym w art. 442 ¹ § 3 k.c. posiada otwartą drogę do dochodzenia kolejnych roszczeń. W przypadku ujawnienia się nowej szkody obowiązana będzie wykazać nie tylko fakt jej wystąpienia, rozmiar i skutki przekładające się na ocenę wielkości krzywdy i ewentualnej szkody majątkowej, ale także związek przyczynowy ze zdarzeniem, za którego skutki odpowiada pozwana. Samą zaś zasadę odpowiedzialności pozwanego przesądza już rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie. Tymczasem sens wydania wyroku ustalającego zachodzi wtedy, gdy powstała sytuacja grozi naruszeniem stosunku prawnego lub statuuje wątpliwość co do jego istnienia lub nieistnienia. Interes prawny powinien być interpretowany z uwzględnieniem celowościowej wykładni tego pojęcia, konkretnych okoliczności danej sprawy i tego, czy strona może uzyskać pełną ochronę swoich praw w drodze powództwa o świadczenie (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2004 r., sygn. akt II CK 387/02, Lex 391789).

Z tych wszystkich względów zdaniem Sądu nie ma po stronie powódki interesu prawnego w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela na przyszłość. Wobec tego powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość należało oddalić jako bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. uznając, że koszty powinny być stosunkowo rozdzielone. Powódka wygrała proces w 70 %, a przegrała w 30 %, Sąd szczegółowe wyliczenie kosztów pozostawił referendarzowi sądowemu na podstawie art. 108 § 1 k.p.c.

SSO Ewa Ligoń-Krawczyk