II C 250/25 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-03-21
Sygn. akt II C 250/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 marca 2025 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie II Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SO Magdalena Antosiewicz
po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2025 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa M. J.
przeciwko (...), (...)
o odszkodowanie i zadośćuczynienie
oddala powództwo na podstawie art. 191 1 k.p.c.
SSO Magdalena Antosiewicz
Sygn. akt II C 250/25
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 28 lutego 2025 r. (data nadania przesyłki poleconej – k. 19) skierowanym przeciwko (...) oraz G. L. z siedzibą w (...), powód M. J. wniósł o zasądzenie od pozwanych na jego rzecz solidarnie kwoty 1.000.000.000 USD tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia za szkody majątkowe i niemajątkowe spowodowane sabotażem komputerowym. Powód domagał się nadto zobowiązania pozwanych do zaprzestania dalszych działań naruszających jego prawa.
Nadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanych na jego rzecz kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W uzasadnieniu powód wyjaśnił, iż od 23 lat prowadzi prace nad projektem sztucznej inteligencji z przysposobieniem systemu (...). Od 6 roku życia był nieświadomie podłączony do projektu mechanicznej telepatii, prowadzonego przez rosyjskich naukowców. Powód wyjaśnił, iż w sierpniu 2022 r. w Holandii odkrył, że jego świadomość jest kontrolowana przez komputer, a jego życie jest zarządzane przez sieć neuronową używaną przez informatyka W. P. z centralnego centrum operacji strategicznych. Dalej zaznaczył, iż w centralnej fazie połączenia jego świadomość została przejęta przez rządowego specjalistę IT przebywającego od 2019 r. na terenie Federacji Rosyjskiej. Powód twierdził, że jego prace nad sztuczną inteligencją były sabotowane elektronicznie przez amerykańską Agencję (...) oraz że firma (...) miała współudział w sabotażu jego prac. Powód wyjaśnił, iż działania pozwanych spowodowały zniszczenie, uszkodzenie i zmianę danych informatycznych, mających szczególne znaczenie dla rozwoju sztucznej inteligencji, nad którą pracował. Działania pozwanych zakłóciły i uniemożliwiły automatyczne przetwarzanie, gromadzenie i przekazywanie danych informatycznych, związanych z jego projektem.
Jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia powód wskazał art. 268a – art. 269a kodeksu karnego, dotyczące sabotażu komputerowego oraz art. 415 k.c., art. 416 k.c., art. 417 § 1 i § 2 k.c. oraz art. 417 2 k.c. dotyczące odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym. Powód zaznaczył, iż podstawę jego roszczenia stanowią również stosowne przepisy prawa krajowego i międzynarodowego.
Odnosząc się do kwestii szkody powód zaznaczył, iż poniósł znaczne szkody finansowe związane z utratą inwestycji, kosztami naprawy systemu i utraconymi potencjalnymi zyskami jakie mógł uzyskać na drodze prawidłowego wprowadzenia systemu w nauczenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Podał, iż doznał poważnych szkód niematerialnych, w tym stresu, cierpienia emocjonalnego i utraty reputacji. Sabotaż komputerowy uniemożliwił mu kontynuowanie prac nad projektem sztucznej inteligencji, co w jego ocenie stanowi niepowetowaną szkodę dla nauki.
Końcowo powód wskazał, iż wycena szkody na kwotę 1.000.000.000 USD jest uzasadniona skalą i długotrwałością działań pozwanych oraz ich negatywnymi skutkami dla powoda od około roku 2000 (pozew – k. 3-5).
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 191 1 § 1 jeżeli z treści pozwu i załączników oraz okoliczności dotyczących sprawy, a także faktów, o których mowa w art. 228, wynika oczywista bezzasadność powództwa, stosuje się przepisy § 2–4.
Gdyby czynności, które ustawa nakazuje podjąć w następstwie wniesienia pozwu, miały być oczywiście niecelowe, można je pominąć. W szczególności można nie wzywać powoda do usunięcia braków, uiszczenia opłaty, nie sprawdzać wartości przedmiotu sporu ani nie przekazywać sprawy (§ 2 art. 191 1 k.p.c.).
Zgodnie z § 3 ww. przepisu Sąd może oddalić powództwo na posiedzeniu niejawnym, nie doręczając pozwu osobie wskazanej jako pozwany ani nie rozpoznając wniosków złożonych wraz z pozwem. Z kolei z § 4 art. 191 1 k.p.c. wynika, że uzasadnienie wyroku sporządza się na piśmie z urzędu. Powinno ono zawierać jedynie wyjaśnienie, dlaczego powództwo zostało uznane za oczywiście bezzasadne.
Za pozew oczywiście bezzasadny należy uważać taki, którego treść pozwala przewidywać, że w żadnym wypadku nie ma on szans uwzględnienia, wobec czego nadawanie mu biegu jest stratą czasu i pracy Sądu (wyr. SA w Katowicach z dnia 21 marca 2022 r., V ACa 58/22, Legalis). Oczywista bezzasadność powództwa zachodzi więc wówczas, gdy każdy prawnik z góry, bez głębszej analizy prawnej stanu faktycznego może powiedzieć, że powództwo nie może być uwzględnione. Oczywista bezzasadność powództwa może dotyczyć wypadków całkowicie jednoznacznych (wyr. SA w Katowicach z dnia 01 czerwca 2022 r., V ACa 237/22, Legalis).
Oczywista bezzasadność roszczenia to bezzasadność niebudząca jakichkolwiek wątpliwości co do tego, że roszczenie, z którym występuje powód, nie zasługuje na udzielenie mu ochrony prawnej, a wniosek taki nasuwa się niezwłocznie po zaznajomieniu się z roszczeniem oraz jego podstawą faktyczną i prawną (wyr. SA w Białymstoku z dnia 19 października 2021 r., I ACa 888/21, Legalis).
Aby sąd rozpoznający sprawę mógł oddalić powództwo na posiedzeniu niejawnym, bez przeprowadzenia czynności zmierzających do spowodowania stanu zawisłości, złożony pozew musi być nie tyle bezzasadny, co bezzasadny w sposób oczywisty. To zaś oznacza sytuację, gdy jest mowa o czymś, co nie budzi żadnych wątpliwości. Dokonując więc oceny pozwu, aby można było skorzystać z przepisu art. 191 1 k.p.c., jego bezzasadność nie powinna budzić wątpliwości nie tylko prawnika, ale także każdego rozsądnego uczestnika obrotu prawnego, nawet osoby niemającej takiego wykształcenia (wyr. SA w Łodzi z dnia 30 października 2020 r., I ACa 1050/20, Legalis). Inaczej rzecz ujmując, oczywista bezzasadność powództwa to stan, w którym dla każdego prawnika, bez potrzeby dokładnej analizy sprawy pod względem faktycznym i prawnym jest jasne, że nie ma podstawy do udzielenia żądającemu merytorycznej ochrony prawnej (wyr. SA w Katowicach z dnia 14 września 2020 r., I ACa 629/20, Legalis).
W tym zakresie mieści się również pozew pozorny, przez którego wytoczenie strona nie zmierza do uzyskania sądowego rozstrzygnięcia o jej prawach lub obowiązkach, lecz do innego celu, zamaskowanego wykorzystaniem instytucji prawnoprocesowych (wyr. SO w Tarnowie z dnia 30 grudnia 2019 r., I C 1043/19, Legalis).
Ocenę, czy powództwo jest oczywiście bezzasadne, Sąd winien powziąć na podstawie całokształtu okoliczności sprawy - w tym zakresie, który jest mu znany w chwili oceny.
Sąd musi się opierać przede wszystkim na treści pozwu (żądania i uzasadnienia), ale również na treści załączników, okolicznościach wniesienia, faktach powszechnie znanych lub na faktach znanych Sądowi z urzędu. Istotą uproszczenia wynikającego z art. 191 1 k.p.c. jest nie tyle możliwość rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym, co odstąpienie od prowadzenia wszelkich czynności wymaganych przez procedurę do nadania pozwowi zwykłego biegu: nie wzywa się do usunięcia braków formalnych pozwu, nie wzywa się do uiszczenia opłaty, nie wzywa się do dołączenia odpisów, nie rozpoznaje się dodatkowych wniosków zawartych w pozwie (o zabezpieczenie, o zwolnienie od kosztów, o ustanowienie pełnomocnika z urzędu itd.), nie doręcza się odpisu pozwu pozwanemu. Jedyną czynnością Sądu pozostaje zarządzenie przewodniczącego o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne i sporządzenie wyroku z ograniczonym co do owej bezzasadności uzasadnieniem ( por. komentarz do art. 191 1 k.p.c. Czech: Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz pod red. Marciniak, Art. 1–205 2019, wyd. 1, Legalis oraz Uzasadnienie projektu ustawy z 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw Dz.U. z 2019 r. poz. 1469 ze zm.).
Wyjątkowy charakter regulacji zawartej w art. 191 1 k.p.c., prowadzący do ograniczenia prawa do sądu, musi skutkować tym, że przy ocenie przewidzianych w nim podstaw należy kierować się dyrektywą, że każda wątpliwość jest zaprzeczeniem oczywistej bezzasadności lub obrony. Rozumiana w taki sposób oczywista bezzasadność dochodzonego roszczenia musi być wykładana ściśle i restrykcyjnie. Tym samym oczywista bezzasadność musi być zupełnie pewna (wyr. SA w Krakowie z dnia 29 maja 2020 r., I ACa 231/20, Legalis).
W niniejszej sprawie mając na uwadze treść pozwu oraz wymienienie do niego załączników stanowiących dokumentację jakiej uzyskania powód się domagał, Sąd uznał, że jest niewątpliwym, iż powództwo nie mogło zostać uwzględnione i podlegało oddaleniu.
Powód wraz z pozwem wniósł o zasądzenie od pozwanych na jego rzecz solidarnie kwoty 1.000.000.000 USD tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia za szkody majątkowe i niemajątkowe spowodowane sabotażem komputerowym. Powód domagał się nadto zobowiązania pozwanych do zaprzestania dalszych działań naruszających jego prawa.
Powód posługuje się pod adresem strony pozwanej szeregiem oskarżeń nie przedstawiając przy tym żadnych dowodów na ich poparcie. Powód w swoim pozwie nie wskazał, na czym polegała bezprawność działania pozwanych, w jaki sposób miało dojść do dokonania sabotażu komputerowego oraz nie przedstawił efektów swojej ponad 20-letniej pracy nad projektem sztucznej inteligencji. Powód nie przytoczył też żadnych konkretnych twierdzeń związanych z rzekomym uszkodzeniem, zniszczeniem i zmianą opracowanych przez niego danych informatycznych, które można by uznać chociaż za częściowo wiarygodne. Trudno uznać za wiarygodne twierdzenia powoda dotyczące podłączenia powoda do projektu mechanicznej telepatii prowadzonego przez rosyjskich naukowców, kontrolowania świadomości powoda przez komputer i zarządzania nią przez sieć neuronową, używaną przez informatyka W. P. z centralnego centrum operacji strategicznych czy przejęcie świadomości powoda przez rządowego specjalistę IT przebywającego na terenie Federacji Rosyjskiej. Powód dodatkowo nie wyjaśnił w jaki sposób firma (...) miałaby wziąć udział w sabotażu jego prac. Na uwagę zasługuje fakt, że powód nie załączył do pozwu jakichkolwiek załączników, takich jak chociażby specyfikacja projektu badawczego sztucznej inteligencji, zapisów dotyczących kodów źródłowych, zdjęć czy wydruków postępów prac, bądź korespondencji z Ministerstwem Edukacji Narodowej, które miałoby wprowadzić opracowany przez powoda system do nauczania. Brak jest jakichkolwiek dowodów wskazujących, iż o kontrolowaniu świadomości powód powziął wiedzę w 2022 r., brak jest historii choroby, zaświadczeń lekarskich, protokołów zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa itp.
W ocenie Sądu subiektywne odczucia powoda nie prowadzą do wniosku o spowodowaniu szkody majątkowej i niemajątkowej, która podlegałaby wyrównaniu przez zasądzenie odszkodowania, albowiem powstanie tego rodzaju szkody podlega ocenie przy uwzględnieniu obiektywnych kryteriów, a nie jedynie przez pryzmat subiektywnych odczuć strony (por. wyrok Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 10 czerwca 2021 r., III Ca 730/20, LEX).
Przyjmując nawet, że istnieje podstawa prawna do przypisania odpowiedzialności stronie pozwanej, to powód nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń. W sprawie brak jest jakichkolwiek dowodów z których wynikałoby jakie koszty poniósł w związku tworzonym programem sztucznej inteligencji, a nawet że powód w ogóle posiada odpowiednie predyspozycje i rzeczywiście miał możliwość wytworzenia stosownych programów komputerowych.
Zdaniem Sądu złożony pozew wypełnia dyspozycję z art. 191 1 k.p.c., a podjęcie przez Sąd dalszych czynności w sprawie byłoby oczywiście bezcelowe i przyczyniłoby się do nieuzasadnionego przedłużania postępowania.
Mając powyższe na uwadze Sąd uznał żądanie pozwu za oczywiście bezzasadne. W konsekwencji nie było również podstaw do wzywania powoda do uzupełnienie braków formalnych pozwu.
Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
SSO Magdalena Antosiewicz
ZARZĄDZENIE
(...).
sędzia Magdalena Antosiewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Magdalena Antosiewicz
Data wytworzenia informacji: