II C 471/17 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2018-11-22
Sygn. akt II C 471/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 listopada 2018 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie II Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Eliza Kurkowska
Sędziowie: SO Małgorzata Mączkowska
SR del. Michał Chojnacki
Protokolant: Anita Piłatowicz
po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2018 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa K. O.
przeciwko Polskiemu Związkowi Łowieckiemu z siedzibą w W.
o uchylenie uchwały
na skutek odwołania powoda od uchwały nr (...) Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w E. z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie utraty członkostwa K. O. w Polskim Związku Łowieckim oraz uchwały nr (...) (...) Okręgowej Rady Łowieckiej w E. z dnia 8 maja 2017 r. w sprawie nieuwzględnienia odwołania K. O. od uchwały nr (...) Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w E. z dnia 9 listopada 2016 r.
I. uchyla uchwałę nr (...) (...) Okręgowej Rady Łowieckiej w E. z dnia 8 maja 2017 r. w sprawie nieuwzględnienia odwołania K. O. od uchwały nr (...) Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w E. z dnia 9 listopada 2016 r. oraz uchwałę nr (...) Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w E. z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie utraty członkostwa K. O. w Polskim Związku Łowieckim;
II. zasądza od Polskiego Związku Łowieckiego z siedzibą w W. na rzecz K. O. kwotę 400 zł (czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
SSO Eliza Kurkowska SSO Małgorzata Mączkowska SSR del. Michał Chojnacki
Sygn. akt II C 471/17
UZASADNIENIE
W dniu 24 maja 2017 r. (koperta k.24) K. O. złożył odwołanie od uchwały (...) Okręgowej Rady Łowieckiej w E. nr (...) z 8 maja 2017 r. i utrzymanej nią w mocy Uchwały Zarządu Okręgowego w E. nr (...) z 9 listopada 2016 r. w sprawie stwierdzenia utraty członkostwa w zrzeszeniu Polski Związek Łowiecki.
Zaskarżonym uchwałom powód zarzucił wydanie z naruszeniem prawa materialnego, tj. art. 33 ust. 6 ustawy Prawo łowieckie w zw. z § 20 ust. 3 Statutu Polskiego Związku Łowieckiego, polegającego na uznaniu, że powód utracił członkostwo w zrzeszeniu - Polskim Związku Łowieckim (dalej też PZŁ) z uwagi na to, że w ciągu 6 miesięcy po podjęciu uchwały o wykluczeniu go z listy członków Koła Łowieckiego „(...)” w S. nie został przyjęty do innego koła łowieckiego jako członek macierzysty, a także nie wystąpił do właściwego zarządu okręgowego o uzyskanie statusu członka niestowarzyszonego, podczas gdy z uwagi na złożenie przez powoda odwołania od uchwały o wykluczeniu go z koła łowieckiego, uchwała ta nie stała się prawomocna i nie rozpoczął swojego biegu termin określony w § 20 ust. 3 Statutu PZŁ ( odwołanie k. 4-6).
W odpowiedzi na pozew z 9 października 2017 r. ( koperta k.77) Polski Związek Łowiecki wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przewidzianych.
W uzasadnieniu pozwany podniósł, że § 20 ust. 3 Statutu PZŁ wskazuje, że utrata członkostwa w PZŁ wynika z samego prawa, natomiast podjęcie stosownych uchwał przez organy PZŁ ma jedynie charakter deklaratoryjny, a nie jak w przypadku np. uchwał wykluczających z koła łowieckiego – konstytutywny. Pozwany podniósł, że zgodnie z § 172 ust. 8 Statutu PZŁ uchwała w przedmiocie wykluczenia powoda z koła łowieckiego dokonana przez Zarząd Okręgowy PZŁ (organ odwoławczy) stała się prawomocna. Wskazał, że co prawda powód wniósł o ochronę swoich praw przed sądem powszechnym, jednakże nie zmienia to faktu, że uchwała podjęta przez Zarząd Okręgowy PZŁ była prawomocna i wykonywalna. Zaznaczył, że sprawy z zakresu postępowania dyscyplinarnego toczą się na podstawie innej procedury, wobec czego orzeczenie Sądu Okręgowego w Gliwicach z 6 grudnia 2016 r. sygn. akt VI Ka 1103/16, na które powoływał się powód, jest irrelewantne względem niniejszej sprawy cywilnej. Zdaniem pozwanego, skoro powód wnosząc pozew do Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie jego członkostwa w kole łowieckim nie wniósł o zabezpieczenie swojego roszczenia, organy PZŁ zobowiązane były do uznania prawomocności podjętych uchwał, czego efektem było stwierdzenie utraty członkostwa w PZŁ ( odpowiedź na pozew k. 69-73).
W piśmie złożonym 20 marca 2018 r. ( koperta k.103) powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Podniósł, że statut PZŁ nie jest źródłem prawa powszechnie obowiązującego stosownie do treści art. 87 Konstytucji, a treść § 172 ust. 8 statutu PZŁ jest niezgodna z art. 33 ust.6 ustawy Prawo łowieckie. Powód zakwestionował też irrelewantność ww. orzeczenia Sądu Okręgowego w Gliwicach, podnosząc że odnosi się ono do odwołania przewidzianego w art. 33 ust. 6 ustawy Prawo łowieckie. Stosowanie różnych procedur przed sądem okręgowym (kpk lub kpc), w zależności od trybu rozpoznania sprawy wewnątrz związku, nie zmienia jednolitego dla obu trybów charakteru odwołania do sądu okręgowego (pismo k. 98-100).
Na rozprawie w dniu 8 listopada 2018 r. powód podniósł dodatkowo, że zaskarżona uchwała Zarządu Okręgowego PZŁ w E. z 9 listopada 2016 r. zawiera wadę prawną, gdyż nie ma uzasadnienia wymaganego w świetle § 170 Statutu PZŁ, z kolei uchwała (...) Okręgowej Rady Łowieckiej w E. z 8 maja 2017 r. zawiera nieprawidłowe, w świetle § 171 ust. 2 Statutu PZŁ, pouczenie o braku przysługującego prawa do odwołania od uchwały (protokół rozprawy z 8 listopada 2018 r. k. 134).
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
K. O. w 1985 r. wstąpił do Polskiego Związku Łowieckiego i został członkiem Koła Łowieckiego nr (...) w S. ( legitymacja PZŁ nr (...) k. 7).
Uchwałą nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...) w S. z 17 maja 2015 r., wydaną na podstawie § 44 ust. 1 pkt 2 i § 44 ust. 2 oraz § 53 pkt 5 Statutu PZŁ powód został wykluczony z Koła (...) w S. ( uchwała k.8-9v).
W dniu 25 maja 2015 r. K. O. złożył odwołanie od ww. uchwały do Zarządu Okręgowego PZŁ w E. (odwołanie k. 10-10v).
Po rozpatrzeniu odwołania powoda, Zarząd Okręgowy PZŁ w E. w dniu 26 sierpnia 2015 r. podjął uchwałę Nr (...), w której powołując się na § 172 ust. 7 Statutu PZŁ, nie uwzględnił odwołania powoda ( uchwała k. 11).
W piśmie datowanym na 8 września 2015 r. Koło Łowieckie Nr (...) w S. poinformowało K. O., że w związku z nieuwzględnieniem jego odwołania od uchwały nr (...) z 17 maja 2015 r. powód w dniu 4 września 2015 r. stracił członkostwo w kole i jednocześnie został skreślony z listy członków tego koła ( informacja k. 17).
K. O. pozwem wniesionym 22 września 2015 r. do Sądu Okręgowego w Gdańsku, skierowanym przeciwko Kołu Łowieckiemu Nr (...) w S. i Polskiemu Związkowi Łowieckiemu, na podstawie art. 33 ust. 6 ustawy Prawo Łowieckie, wniósł o uchylenie uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...) w S. nr (...) z 17 maja 2015 r. oraz uchwały Zarządu Okręgowego PZŁ w E. Nr (...) z 26 sierpnia 2015 r. Sprawa zarejestrowana została za sygn. akt III Ca 1041/16 ( kopia pozwu k. 12-13, oryginał pozwu k. 2-4 i koperta k. 19 akt III Ca 1041/16).
W trakcie trwania w/w postępowania prowadzonego przed Sądem Okręgowym w Gdańsku, Zarząd Okręgowy PZŁ w E. 9 listopada 2016 r. podjął uchwałę Nr (...), w której na podstawie § 20 pkt 3 Statutu PZŁ stwierdził utratę członkostwa K. O. w Zrzeszeniu PZŁ. Uchwała została doręczona powodowi w dniu 28 listopada 2016 r. Przedmiotowa uchwała nie zawierała uzasadnienia, zawierała natomiast pouczenie o prawie do wniesienia odwołania w terminie 14 dni do (...) Okręgowej Rady Łowieckiej za pośrednictwem Zarządu Okręgowego ( uchwała k. 14).
K. O. w przepisanym terminie złożył odwołanie od powyższej uchwały do Okręgowej Rady Łowieckiej w E., wnosząc o jej uchylenie ( odwołanie z 28 listopada 2016 r. wraz z potwierdzeniem nadania k. 15-16).
(...) Okręgowa Rada Łowiecka w E. na posiedzeniu w dniu 8 maja 2017 r., po rozpoznaniu odwołania powoda, działając na podstawie § 171 ust. 1 i 2 pkt 3 oraz § 172 ust. 7 pkt 1 i ust. 8 Statutu PZŁ, podjęła uchwałę nr (...), w której postanowiła odwołania nie uwzględnić. W uzasadnieniu wskazano, że z powodu nieprzedłożenia przez powoda odpisu pozwu zawierającego odwołanie od uchwały wykluczającej go z koła łowieckiego, nie mogła zweryfikować, czy pozew został złożony w oparciu o § 48 Statutu PZŁ. W związku z tym przyjęła, że wyczerpane zostały zapisy z § 172 Statutu PZŁ w odniesieniu do uchwały nr (...) i uchwały nr (...). Ponadto wskazano, że z informacji uzyskanej od Zarządu Okręgowego PZŁ wynika, że powód nie został przyjęty do innego koła łowieckiego jako członek macierzysty, ani nie wystąpił do właściwego zarządu okręgowego o uzyskanie statusu członka niezrzeszonego. W związku z tym Zarząd Okręgowy po upływie 6 miesięcy od utraty członkostwa powoda w kole łowieckim uznał, że powód nie jest zainteresowany uzyskaniem statusu członka niestowarzyszonego i zasadne jest zastosowanie § 20 ust. 3 Statutu PZŁ. Uchwała zawierała pouczenie, że na podstawie § 172 ust. 8 Statutu PZŁ od uchwały odwołanie nie przysługuje ( uchwała k. 19-19v).
W dniu 13 czerwca 2017 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt III Ca 1041/16 oddalił apelację powoda od uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...) w S. z 17 maja 2015 r. w sprawie wykluczenia powoda z Koła Łowieckiego (...) w S. oraz uchwały nr (...) Zarządu Okręgowego PZŁ z 26 sierpnia 2015 r. w sprawie nieuwzględnienia odwołania powoda od uchwały nr (...)Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...)w S. z 17 maja 2015 r. ( wyrok k. 389 akt III Ca 1041/16 SO w Gdańsku).
Po około miesiącu od wydania powyższego wyroku K. O. złożył pismo do Zarządu Okręgowego w E. o przyznanie statusu członka niestowarzyszonego, uzyskując decyzję odmowną ( bezsporne, okoliczność na jaką powód powołał się na rozprawie 8 listopada 2018 r.).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentach, ich odpisów i kopii. Prawdziwość i autentyczność przedstawionych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd również nie znalazł podstaw by podważać je z urzędu.
Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się także na wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku wydanym w sprawie III Ca 1041/16. Sąd na podstawie art. 365 k.p.c. był związany w/w prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z pisma, które skierował do I Prezes Sądu Najwyższego w związku z wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie III Ca 1041/16, z uwagi na jego nieprzydatność do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy (k.135).
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie powoda było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie.
Badanie przez sąd merytorycznej zasadności uchwały w sprawie utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim jest dopuszczalne w trybie postępowania wszczętego na podstawie art. 33 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1295 ze zm.).
W wyniku noweli wprowadzonej do Prawa łowieckiego ustawą z dnia 12 grudnia 2013 r., będącej skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 listopada 2012 r., K 21/11 (OTK-A 2012, nr 10, poz. 119), przepis art. 33 ust. 6 przewiduje obecnie, że w sprawach utraty członkostwa w kole łowieckim, nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim - po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego albo od orzeczeń i postanowień kończących postępowanie dyscyplinarne - stronom postępowania przysługuje, w terminie 14 dni od otrzymania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie, odwołanie do sądu okręgowego, przy czym od orzeczenia tego sądu kasacja nie przysługuje. Wskazana nowela wprowadziła istotną zmianę normatywną, uściślającą sposób dochodzenia przewidzianych w tym przepisie roszczeń przez określenie przysługującego stronom środka prawnego, ustanowienie terminu jego wniesienia oraz oznaczenie sądu właściwego rzeczowo, a także przez wyłączenie dopuszczalności skargi kasacyjnej od orzeczenia sądu okręgowego.
W uchwale z dnia 28 września 2016 r. sygn. akt III CZP 46/16 (OSNC 2017/6/64) Sąd Najwyższy wskazał, że odwołanie w sprawie utraty członkostwa w kole łowieckim oraz nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim (art. 33 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie, jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 1226 ze zm.) sąd okręgowy rozpoznaje jako sąd drugiej instancji, stosując odpowiednio przepisy o apelacji. Z kolei w postanowieniu z dnia 30 marca 2016 r., I KZP 22/15 (OSNKW 2016, nr 6, poz. 35) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że do postępowania wszczętego przez wniesienie do sądu okręgowego odwołania określonego w art. 33 ust. 6 Prawa łowieckiego w obecnym brzmieniu, w sprawach utraty - na podstawie uchwały właściwego organu koła lub Związku - członkostwa w kole łowieckim oraz w sprawach nabycia lub utraty członkostwa w PZŁ, stosuje się przepisy kodeksu postępowania cywilnego, natomiast do postępowania wszczętego przez wniesienie odwołania od orzeczenia albo postanowienia kończącego postępowanie dyscyplinarne mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania karnego. Sąd Najwyższy podkreślił, że sprawa, w której zakwestionowaną decyzję w przedmiocie członkostwa zainteresowanego w PZŁ lub kole łowieckim podjęły właściwe organy statutowe w postępowaniu wewnątrzorganizacyjnym, niebędącym postępowaniem dyscyplinarnym, jest sprawą cywilną w rozumieniu art. 1 kpc.
Przechodząc do kwestii merytorycznych wskazać należy, że w rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy zobowiązany był do oceny zasadności wydania zaskarżonych uchwał, a tym samym zasadności stwierdzenia utraty członkostwa powoda w Polskim Związku Łowieckim, to jest zgodności uchwał z prawem (art. 33 ust 6 ustawy Prawo łowieckie) i statutem PZŁ (§ 20 ust. 3 statutu).
W niniejszej sprawie K. O. złożył do Okręgowej Rady Łowieckiej w E. odwołanie od uchwały Zarządu Okręgowego PZŁ z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie utraty członkostwa w Zrzeszeniu PZŁ. Okręgowa Rada Łowiecka w E. odwołania nie uwzględniła. Tryb postępowania wewnątrzorganizacyjnego został zatem wyczerpany. Strona pozwana nie kwestionowała tego, że powód w terminie 14 dni od otrzymania odpisu uchwały z dnia 8 maja 2017 r. wniósł odwołanie do tutejszego Sądu. Zważywszy na datę podjęcia uchwały, konieczność jej doręczenia powodowi, przyjąć należało, że odwołanie wniesione do tutejszego Sądu w dniu 24 maja 2017 r. zostało wniesione w terminie.
Stan faktyczny był bezsporny między stronami. Spór w istocie dotyczył zagadnień prawnych, związanych z prawomocnością uchwał: uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...) w S. z 17 maja 2015 r., w sprawie wykluczenia powoda z koła łowieckiego i utrzymującej ją w mocy uchwały nr (...) Zarządu Okręgowego PZŁ w E. z dnia 26 sierpnia 2015 r.
Zdaniem powoda brak było podstaw do podjęcia zaskarżonych uchwał, gdyż uchwały dotyczące wykluczenia go z koła łowieckiego „(...)w S. nie były jeszcze prawomocne albowiem toczyło się postępowanie przed Sądem Okręgowym w Gdańsku. Ponadto powód zarzucił wadliwość zaskarżonych uchwał w postaci braku uzasadnienia (uchwała nr (...) z 9 listopada 2016 r.) i błędnego pouczenia co do możliwości wniesienia odwołania (uchwała (...) z 8 maja 2017 r.).
W ocenie pozwanego istniały podstawy do podjęcia zaskarżonych uchwał z uwagi na to, że zgodnie z § 172 ust 8 statutu PZŁ uchwały podjęte w trybie odwoławczym są prawomocne. Uchwała Zarządu Okręgowego PZŁ z dnia 26 sierpnia 2015 r. była uchwałą podjętą w trybie odwoławczym, a zatem z chwilą jej wydania była prawomocna. Zdaniem pozwanego to oznacza, że w dniu 9 listopada 2016 r. istniała podstawa do podjęcia uchwały o utracie przez powoda członkostwa w PZŁ.
W ocenie Sądu odwołanie powoda, do którego stosujemy przepisy o apelacji, zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy Prawo łowieckie PZŁ oraz koła łowieckie działają na podstawie ustawy oraz statutu uchwalonego przez Krajowy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego i zatwierdzonego przez ministra właściwego do spraw środowiska.
Podstawę wydania przez Zarząd Okręgowy PZŁ w E. uchwały nr (...) z 9 listopada 2016 r., stwierdzającej utratę członkostwa powoda w Zrzeszeniu PZŁ stanowił § 20 ust. 3 Statutu PZŁ.
Zgodnie z tym przepisem Statutu PZŁ „Członek Zrzeszenia, o którym mowa w § 19, traci członkostwo w Zrzeszeniu, jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się uchwały o skreśleniu z koła łowieckiego macierzystego, nie zostanie przyjęty do innego koła łowieckiego macierzystego lub nie uzyska statusu członka niestowarzyszonego”. W myśl § 19 Statutu PZŁ „Osoba fizyczna – członek Zrzeszenia – traci członkostwo w Zrzeszeniu w przypadku skreślenia z listy członków Zrzeszenia lub wykluczenia ze Zrzeszenia” ( statut k.76).
W ocenie Sądu, Zarząd Okręgowy PZŁ w E. oraz (...) Okręgowa Rada Łowiecka w E., podejmując zaskarżone uchwały dokonały błędnych ustaleń faktycznych polegających na przyjęciu, że w dacie wydania uchwały nr (...) z dnia 9 listopada 2016 r. o utracie członkostwa w PZŁ, uchwały o wykluczeniu powoda z koła (...) w S. (tj. uchwała nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła (...) w S. z 17 maja 2015 r. oraz uchwała Zarządu Okręgowego PZŁ nr (...) z dnia 26 sierpnia 2015 r.) mogły być postawą do wydania zaskarżonych uchwał oraz, że były prawomocne.
Przede wszystkim wskazać należy, że § 20 ust. 3 statutu uprawniał do podjęcia uchwały o utracie członkostwa w PZŁ jedynie wówczas jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się uchwały o skreśleniu z koła łowieckiego macierzystego, osoba fizyczna nie wykonała określonych obowiązków. Tymczasem z ustalonego stanu faktycznego wynika, że w stosunku do K. O. nie została podjęta uchwała o „skreśleniu z koła łowieckiego”. Uchwała Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...) z dnia 17 maja 2015 r. dotyczyła wykluczenia powoda z tego koła łowieckiego, a nie skreślenia z koła łowieckiego.
Zgodnie z § 42 statutu PZŁ - członek traci członkostwo w kole na skutek skreślenia z listy członków lub wykluczenia z koła. Skreślenie z listy członków następuje w przypadku dobrowolnego wystąpienia z koła lub utraty członkostwa w Zrzeszeniu ewentualnie może on zostać skreślony jeżeli zalega z zapłatą składek lub innych opłat (§ 43 statutu). Wykluczenie członka z koła może nastąpić w przypadkach określonych w § 44 statutu. Z treści uchwały nr 2/2015 z dnia 17 maja 2015 r. jednoznacznie wynika, że powód został wykluczony z koła łowieckiego na podstawie § 44 ust. 1 pkt 2 statutu (gdy członek koła rażąco narusza zasady współżycia koleżeńskiego, dobre obyczaje bądź zasady etyki i tradycji łowieckiej), a nie - skreślony z listy członków.
W toku niniejszego postępowania strona pozwana nie wykazała by w stosunku do K. O. istniały przesłanki do skreślenia go z listy członków, wynikające z § 43 statutu. W szczególności podstawą tą nie może być pismo Koła Łowieckiego z dnia 8 września 2015 r. /k. 17/, w którym wskazano, że w związku z tym, że Zarząd Okręgowy PZŁ nie uwzględnił jego odwołania od uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Koła Łowieckiego „stracił członkostwo i został skreślony z listy członków koła”. Z § 64 pkt 7 statutu wynika, że podmiotem uprawnionym do skreślenia członka jest zarząd, a nie Walne Zgromadzenie. Wskazać należy, że również (...) Okręgowa Rada Łowiecka w E. w uzasadnieniu uchwały z dnia 8 maja 2017 r. wskazała, że pismo z dnia 8 września 2015 r. było pismem wyłącznie informacyjnym i nie może być rozważane jako podjęcie uchwały w trybie
§ 43 statutu PZŁ /k.19/.
Skoro nie zostało wykazane, że w dacie podjęcia zaskarżonych uchwał istniała prawomocna uchwała o skreśleniu powoda z macierzystego koła łowieckiego, to należy przyjąć, że brak było materialnych podstaw do podjęcia uchwały z dnia 9 listopada 2016 r. w oparciu o § 20 ust. 3 statutu. W ocenie Sądu brak jest podstaw by przesłankę „uprawomocnienia się uchwały o skreśleniu z koła łowieckiego” z § 20 ust. 3 statutu interpretować w sposób rozszerzający i za tożsamą uznawać uchwałę „o wykluczeniu z koła”, skoro § 42, 43 i 44 statutu PZŁ wyraźnie rozdzielają te dwie okoliczności.
W tym stanie rzeczy odwołanie K. O. należało uwzględnić, a tym samym należało uchylić zaskarżone przez niego uchwały. Skoro nie została podjęta uchwała o skreśleniu powoda z macierzystego koła łowieckiego, to tym samym nie można przyjąć, że stracił on członkostwo w PZŁ w oparciu o § 20 ust. 3 statutu. Zaskarżone uchwały zostały podjęte mimo braku istnienia do tego podstaw.
Ponadto nawet gdyby przyjąć, że uchwała o wykluczeniu powoda z koła łowieckiego również uprawniała do podjęcia uchwały o utracie członkostwa w PZŁ to odwołanie powoda także zasługiwało na uwzględnienie.
W niniejszej sprawie organy Polskiego Związku Łowieckiego przyjęły, że wniesienie do sądu powszechnego odwołania od uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr(...) w S. nr (...) z 17 maja 2015 r. oraz uchwały Zarządu Okręgowego PZŁ w E. Nr (...) z 26 sierpnia 2015 r., nie zmienia faktu, że uchwały te są prawomocne. Pozwany podnosił, że w myśl § 172 ust. 8 Statutu PZŁ uchwały podjęte w trybie odwoławczym są prawomocne.
Istotnie taki zapis znajduje się w Statucie PZŁ. Nie można jednak tracić z pola widzenia, że Statut PZŁ nie stanowi źródła prawa powszechnie obowiązującego w rozumieniu art. 87 Konstytucji. W ocenie Sądu rozpatrującego niniejszą sprawę kwestia prawomocności i wykonalności uchwał w przedmiocie wykluczenia skarżącego z koła łowieckiego, nie może być rozpatrywana w oderwaniu od brzmienia przepisu art. 33 ust. 6 ustawy Prawo łowieckie. W powołanym przepisie ustawodawca przyznał członkowi koła łowieckiego prawo do kontroli zasadności uchwały w przedmiocie wykluczenia go z koła przez sąd powszechny. W świetle omawianego przepisu należy przyjąć, że postępowanie przed sądem okręgowym, zainicjowane wniesieniem odwołania od uchwały nr 2/2015 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...) w S. z 17 maja 2015 r. oraz uchwały Zarządu Okręgowego PZŁ nr (...) z dnia 26 sierpnia 2015 r., jest kontynuacją wcześniej wszczętego postępowania wewnątrzorganizacyjnego, o którym mowa w art. 33 ust. 6 Prawa łowieckiego (por. postanowienie SN z dnia 30 marca 2016 r. sygn. akt I KZP 22/15, Lex nr 2053313).
W ocenie Sądu, w świetle obecnego brzmienia art. 33 ust. 6 i nast. ustawy Prawo łowieckie należy przyjąć, że odwołanie do sądu powszechnego od rozstrzygnięcia kończącego postępowanie wewnątrzorganizacyjne lub orzeczeń czy postanowień kończących postępowanie dyscyplinarne nie ma charakteru nadzwyczajnego środka odwoławczego, a tym samym nie można twierdzić, by rozstrzygnięcie kończące postępowanie wewnątrzorganizacyjne stawało się prawomocne.
Podkreślić należy, że weryfikacja przez sąd powszechny uchwał podjętych w trybie postępowania wewnątrzorganizacyjnego może prowadzić do uchylenia uchwał na podstawie których odwołujący się został wykluczony z koła łowieckiego. Skoro sądowa weryfikacja uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego nr (...) z 17 maja 2015 r. w sprawie wykluczenia powoda z koła łowieckiego i utrzymującej ją w mocy uchwały nr (...) Zarządu Okręgowego PZŁ w E. z 26 sierpnia 2015 r. mogła doprowadzić do uchylenia tych uchwał przez sąd powszechny, to w sytuacji, gdy wniesione zostało odwołanie do sądu okręgowego, nie można mówić o prawomocności tych uchwał.
W ocenie Sądu § 20 ust. 3 statutu PZŁ należy odczytywać z uwzględnieniem regulacji zawartej w art. 33 ust. 6 ustawy Prawo łowieckie. To oznacza, że utrata członkostwa w Zrzeszeniu nastąpi dopiero wówczas gdy członek nie wykona nałożonych w tym przepisie statutu obowiązków, ale termin 6 miesięcy wskazany w tej regulacji - w przypadku gdy złożył on odwołanie do sądu powszechnego - należy liczyć od dnia wydania orzeczenia o oddaleniu odwołania przez Sąd Okręgowy. Inna interpretacja § 20 ust. 3 statutu PZŁ pozostawałaby w sprzeczności z regulacją rangi ustawowej zawartej w art. 33 ust. 6 ustawy Prawo łowieckie. Gdyby przyjąć, że osoba skreślona z koła łowieckiego macierzystego – chcąc zachować członkostwo w PZŁ - jeszcze przed rozpoznaniem przez sąd powszechny złożonego przez nią odwołania, winna wykonać obowiązki wskazane w § 20 ust. 3 statutu (zostać przyjęta do innego koła łowieckiego macierzystego lub uzyskać status członka niestowarzyszonego), to wskazać należy, że w przypadku pozytywnego dla niej rozpoznania odwołania mogłaby się narazić na zarzut naruszenia § 39 ust. 1 statutu. Zgodnie bowiem z tą regulacją członek zrzeszenia może należeć do wielu kół, z których jedno jest jego kołem macierzystym. Mogłoby zatem dojść do sytuacji, że po pozytywnym rozstrzygnięciu odwołania (gdyby uchylono uchwałę) dana osoba nadal pozostawałaby członkiem koła macierzystego (w wyniku uwzględnienia jej odwołania) i członkiem innego koła również macierzystego (na skutek wykonania obowiązku z § 20 ust. 3 statutu).
Z ustalonego stanu faktycznego bezspornie wynika, że w chwili podejmowania zaskarżonych uchwał przed Sądem Okręgowym w Gdańsku toczyła się sprawa z odwołania K. O. od uchwał, na podstawie których został wykluczony z koła łowieckiego (...) w S.. Stąd też nawet gdyby przyjąć, że regulacja zawarta w § 20 ust. 3 statutu PZŁ odnosi się również do sytuacji podjęcia uchwał o wykluczeniu (a nie tylko skreśleniu) z koła łowieckiego, to termin 6 miesięcy na uzyskanie członkostwa w innym kole łowieckim macierzystym lub uzyskanie statusu członka niezrzeszonego, należałoby liczyć od dnia wydania przez Sąd Okręgowy w Gdańsku wyroku z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie III Ca 1041/16. Do tego czasu nie mogło dojść do utraty przez powoda członkostwa w PZŁ w oparciu § 20 ust. 3 Statutu PZŁ. Jak wynika ze stanowiska powoda po wydaniu w/w wyroku złożył on w terminie 1 miesiąca stosowny wniosek o przyznanie mu statusu członka niestowarzyszonego.
Odnosząc się do zarzutów powoda co do tego, że zaskarżone przez niego uchwały zawierały wady prawne wskazać należy, że jedynie zarzut dotyczący braku pouczenia o prawie do wniesienia odwołania do sądu powszechnego od uchwały (...) Okręgowej Rady Łowieckiej w E. z 8 maja 2017 r. był uzasadniony. Prawo to, jak wcześniej wskazano, wynika z treści art. 33 ust 6 ustawy Prawo łowieckie. Podnieść jednak należy, że powyższe uchybienie nie wpłynęło na prawa powoda, gdyż mimo braku należytego pouczenia, złożył on do tutejszego Sądu odwołanie w ustawowym terminie.
Jeśli zaś chodzi o zarzut braku uzasadnienia uchwały Zarządu Okręgowego PZŁ w E. z 9 listopada 2016 r. to był on nieuprawniony. Wskazać bowiem należy, że § 170 ust 1 statutu PZŁ wymaga uzasadnieniu w odniesieniu do uchwały o „skreśleniu ze Zrzeszenia”. Zarząd Okręgowy podjął uchwałę o stwierdzeniu utraty członkostwa powoda w Zrzeszeniu na podstawie § 20 ust. 3 statutu, a to oznacza, że uchwała w tym przedmiocie nie wymagała uzasadnienia. Podstawę do podjęcia uchwały o skreśleniu z listy członków Zrzeszenia stanowi § 20 ust 1 i 2 statutu. Uchwała na podstawie tych regulacji nie była podjęta.
Całkowicie bezprzedmiotowe jest powoływanie się przez pozwanego na rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w Warszawie wydane w sprawie I C 1086/16. Okoliczność, że tutejszy Sąd w innej sprawie wstrzymał w trybie zabezpieczenia wykonanie uchwały Naczelnej Rady Łowieckiej nie może stanowić okoliczności świadczącej o prawomocności uchwał będących przedmiotem niniejszego postępowania.
Mając powyższe na uwadze zaskarżone uchwały, na podstawie przywołanych przepisów, podlegały uchyleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie I wyroku.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty poniesione przez powoda składała się opłata od pozwu w wysokości 400 zł i taką też kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda, który wygrał proces w całości.
SSO Eliza Kurkowska SSO Małgorzata Mączkowska SSR (del) Michał Chojnacki
ZARZĄDZENIE
(...)
SSO Eliza Kurkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Eliza Kurkowska, Małgorzata Mączkowska , Michał Chojnacki
Data wytworzenia informacji: