Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 20 marca 2023 roku

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Paulina Asłanowicz (spr.)

Sędziowie: SSA Marta Szerel

SSA Alicja Fronczyk

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2023 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

w postepowaniu grupowym

sprawy z powództwa H. M.jako reprezentanta grupy działającego na rzecz: C. B., J. C., S. M., C. K., M. L., R. M., J. G., Z. K., K. Ł.. J. K., E. U., A. C. (1), K. Z., B. O., A. A. i A. C. (2)

przeciwko Skarbowi Państwa – Prokuratorowi Rejonowemu (...)
(...)w W., Prokuratorowi Okręgowemu w W. i Prokuratorowi Generalnemu

o zapłatę

na skutek zażalenia strony powodowej na punkt pierwszy postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 26 września 2022 roku, sygn. akt II C 3679/20

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że odmówić odrzucenia pozwu i rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym.

Paulina Asłanowicz Marta Szerel Alicja Fronczyk

Sygn. akt V ACz 87/23

UZASADNIENIE

Na rozprawie w dniu 19 września 2022 roku przed Sądem Okręgowym pozwany wniósł o odrzucenie pozwu wobec braku spełnienia w niniejszej sprawie wymogów postępowania grupowego, w tym oświadczeń o przystąpieniu do grupy.

Postanowieniem z dnia 26 września 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie w punkcie pierwszym odrzucił pozew, a w punkcie drugim odstąpił od obciążania reprezentanta grupy kosztami procesu na rzecz pozwanego.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, że pozew wniesiony w postępowaniu grupowym podlegał odrzuceniu ze względu na nieuzupełnienie braków formalnych pozwu w zakresie załączonych do niego oświadczeń członków grupy. Wskazano, iż oświadczenia przystępujących do grupy przed złożeniem pozwu nie zawierają powołania i wskazania dowodów, tj. powiązania konkretnej osoby z konkretnym dowodem. W związku z powyższym nie zostały spełnione przesłanki formalne definiujące dopuszczalność dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym z art. 2 i 6 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, a które należy uzupełniać i rozpatrywać w powiązaniu z art. 12 ww. ustawy, który definiuje zakres, treść i formę oświadczeń.

Zażalenie na powyższe postanowienia zostało wniesione przez reprezentanta grupy, który zaskarżył je w części dotyczącej punktu pierwszego, tj. odrzucenia pozwu i zarzucił mu naruszenie art. 2, art. 6, art. 10 i art. 12 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o jego zmianę poprzez wydanie postanowienia o przyjęciu sprawy do rozpoznania w postępowaniu grupowym, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do dalszego prowadzenia Sądowi Okręgowemu.

W odpowiedzi na zażalenie pozwany wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od reprezentanta grupy na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postepowaniu grupowym (tekst jednolity: Dz. U z 2020 r. poz. 446), ustawa normuje sądowe postępowanie cywilny w sprawach, w których dochodzone są roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (postępowanie grupowe). Natomiast zgodnie z treścią art. 10 ust 1. ww. ustawy, po wysłuchaniu stron sąd rozstrzyga o dopuszczalności postępowania grupowego. Sąd jest obowiązany odrzucić pozew, jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym.

Przywołany art. 12 zdanie pierwsze ustawy przewiduje, że w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy uprawniony powinien określić swe żądanie, wskazać okoliczności uzasadniające to żądanie, okoliczności uzasadniające przynależność do grupy oraz przedstawić dowody. Oświadczenie to stanowi autonomiczny i niezależny od pozwu grupowego wyraz woli uczestniczenia określonej osoby w postepowaniu grupowym, musi zatem zawierać wskazane w art. 12 elementy składowe, pozwalające na dokonanie oceny, czy roszczenie pretendenta do uczestnictwa w grupie, może być objęte tym postępowaniem. Natomiast oświadczenie to jest składane nie sądowi, lecz powodowi (reprezentantowi grupy), który sporządza i przedstawia sądowi wykaz osób z dołączonymi oświadczeniami.

W judykaturze zaprezentowany został pogląd, akceptowany przez Sąd Apelacyjny w składzie orzekającym w niniejszej sprawie, że w świetle art. 6 ust. 1 i 2 ww. ustawy, w dołączonych do pozwu oświadczeniach członków grupy inicjującej postępowanie, nie jest konieczne zamieszczenie elementów, o których mowa w art. 12 zdanie pierwsze ustawy. Jest dopuszczalne posłużenie się w tych oświadczeniach odesłaniem do pozwu w zakresie wskazania żądań, okoliczności uzasadniających żądanie, okoliczności uzasadniających przynależność do grupy, a także środków dowodowych, byleby tylko treść pozwu wraz z treścią oświadczeń dołączonych do pozwu umożliwiała sądowi ocenę dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym. Z treści analizowanych unormowań wynika, że to pozew, a nie dołączone do niego oświadczenia członków grupy inicjatywnej, powinien czynić zadość warunkom określonym w kodeksie postępowania cywilnego, a nadto wskazywać okoliczności pozwalające na rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym. Skoro oświadczenia dołączone do pozwu nie mają samodzielnego bytu i nie kształtują przedmiotu postępowania grupowego, lecz mają na celu identyfikację członków grupy inicjatywnej poprzez zademonstrowaną w nich wolę uczestniczenia w grupie reprezentowanej przez uzgodnioną osobę wnoszącą pozew, brak jest podstaw do odrzucenia pozwu z powodu braków tych oświadczeń. Niedołączenie do pozwu grupowego oświadczeń członków grupy inicjatywnej o przystąpieniu stanowi brak formalny pozwu, uniemożliwiający nadanie sprawie dalszego biegu i podlegający usunięciu na podstawie art. 130 § 1 k.p.c. w związku z art. 24 ust. 1 ustawy. Uchybienie to nie stanowi natomiast bezpośredniej podstawy do odrzucenia pozwu. Stanowisko to odnosi się także do uchybień w zakresie koniecznych elementów treści oświadczeń, jeżeli ich rzeczywiście występujący brak - przy uwzględnieniu treści pozwu - uniemożliwia nadanie sprawie biegu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2015 roku, I CSK 672/14).

Brak jest podstaw do przyjęcia, by złożone w niniejszej sprawie oświadczenia o przystąpieniu do grupy dotknięte były brakami uniemożliwiającymi nadanie sprawie biegu, gdyż bezpośrednio odwoływały się one do treści pozwu. Strona powodowa wskazała zaś w punkcie ósmym pozwu dokładny spis dokumentów uzasadniających żądanie poszczególnych uczestników postępowania grupowego. Należy zatem przyjąć, że w pozostałym zakresie powołane w pozwie dowody jako dotyczące zasady odpowiedzialności były powołane dla udowodnienia twierdzeń wszystkich członków grupy.

Za trafny należało zatem uznać również zarzut naruszenia art. 10 ww. ustawy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

Paulina Asłanowicz Marta Szerel Alicja Fronczyk