Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Witkowska

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwia Cieślińska - Kopeć

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2015 roku w Warszawie, na rozprawie

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa (...) sp. z o. o. z/s w R.

przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W.

o zapłatę 277.184,08złotych

oraz

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa (...) sp. z o. o. z/s w R.

przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W.

o zapłatę kwoty 1.185.601,92 złotych

1.  zasądza od Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. na rzecz Przedsiębiorstwa (...) sp. z o. o. z/s w R. kwotę 277.184,08 zł(dwieście siedemdziesiąt siedem tysięcy sto osiemdziesiąt cztery złote osiem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 września 2010 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. na rzecz Przedsiębiorstwa (...) sp. z o. o. z/s w R. kwotę 1.071.224,27 zł (jeden milion siedemdziesiąt jeden tysięcy dwieście dwadzieścia cztery złote dwadzieścia siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od następujących kwot:

- 303.381.82 zł (trzysta trzy tysiące trzysta osiemdziesiąt jeden złotych osiemdziesiąt dwa grosze) od dnia 16 października 2010 roku do dnia zapłaty,

- 252.341,34 zł (dwieście pięćdziesiąt dwa tysiące trzysta czterdzieści jeden złotych trzydzieści cztery grosze) od dnia 12 listopada 2010r. do dnia zapłaty,
- 268.271,07 zł (dwieście sześćdziesiąt osiem tysięcy dwieście siedemdziesiąt jeden złotych siedem groszy) z od dnia 11 grudnia 2010 roku do dnia zapłaty,

- 247.230,04 zł (dwieście czterdzieści siedem tysięcy dwieście trzydzieści złotych cztery grosze) od dnia 11 stycznia 2011 roku do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie;

3.  obciąża pozwanego w całości kosztami procesu od uwzględnionego powództwa, pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt III C 321/14

UZASADNIENIE

W niniejszej sprawie IIIC 321/14 powód Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o. z siedzibą w R. wnosił o zasądzenie od pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. na rzecz powodowej spółki kwoty 277.185,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 10 września 2010 r., tj. od dnia wymagalności roszczenia oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. (pozew k 2-11)

W sprawie III C 1299/11 powód Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o. z siedzibą w R. dochodził natomiast od pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. zasądzenia na rzecz powodowej spółki kwoty 1.185.601,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi: od kwoty 303.381,82 zł - od dnia 16 października 2010 r., od kwoty 252.341,34 zł - od dnia 12 listopada 2010 r., od kwoty 268.271,07 zł - od dnia 11 grudnia 2010 r., od kwoty 250.337,81 zł - od dnia 11 stycznia 2011 r., od kwoty 111.269,88 zł - od dnia 13 lutego 2011 r. (pozew w sprawie III C 1299/11 k 2 – 7)

Postanowieniem z dnia 15 maja 2012 r. wydanym sprawie sygn. akt III C 1299/11 połączono obie sprawy do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia. (postanowienie w aktach sprawy IIIC 1299/11 k 422).

W uzasadnieniu obu pozwów powód podniósł, iż w dniu 17 grudnia 2009 r. pomiędzy nim a pozwaną zawarta została umowa nr (...), której przedmiotem było udzielenie przez pozwaną pomocy finansowej producentom rolnym za pośrednictwem powoda, zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia (...) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa („Rozporządzenie RM”).

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. wniosła o oddalenie powództwa / w obu sprawach/ w całości wraz z zasądzeniem od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych /stanowisko pozwanej k. 199 i nast. akt oraz k.392 i nast. akt III C 1299/11/.

W dniu 20 grudnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wydał w niniejszych sprawach wyrok, oddalając powództwo i zasądzając od Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w R. na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. kwotę 7200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego /wyrok Sądu Okręgowego k.1407 akt III C 1112/10/.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2013 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił wyżej powyższy wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania /wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie k.1498 akt III C 1112/10/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w R. prowadziło działalność w zakresie zbierania, transportowania, przechowywania i przetwarzania oraz usuwania ubocznych produktów zwierzęcych określonych w art. 4 rozporządzenia nr (...) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 października 2002 roku ustanawiającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, na mocy decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. nr (...) z dnia 31 sierpnia 2006 roku (nr identyfikacji weterynaryjnej (...)) (decyzja Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. nr (...) z dnia 31 sierpnia 2006 r. – k.19).

Decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. z dnia 3 września 2007 roku wyodrębniono z zakresu czynności wyżej wskazanego przedsiębiorstwa transportowanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego, które zostało zatwierdzone decyzją z dnia 4 października 2007 roku (nr identyfikacji weterynaryjnej: (...)) (decyzja Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. z dnia 3 września 2007 r. nr (...) – k.20, decyzja Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. z dnia 4 października 2007 r. (nr (...)) – k.21).

Powód Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o. z siedzibą w R. zawarł z pozwaną Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. w dniu 17 grudnia 2009 roku umowę nr (...), której przedmiotem było udzielenie przez pozwanego pomocy finansowej producentom rolnym za pośrednictwem powoda, zgodnie z rozporządzeniem nr (...) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009 roku w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (umowa nr (...) – k.22-27).

Pomoc finansowa ze strony pozwanego polegać miała na finansowaniu lub dofinansowaniu kosztów zbioru, transportu lub unieszkodliwiania padłych zwierząt gospodarskich. Natomiast do zakresu obowiązków powoda należało zbieranie, transportowanie i unieszkodliwianie padłych zwierząt. Powód był uprawniony do realizowania zadań w zakresie unieszkodliwiania padłych zwierząt za pośrednictwem innych podmiotów, w przypadku wystąpienia okoliczności, które uniemożliwiają wykonywanie unieszkodliwienia w zakładzie wchodzącym w skład powoda. W takiej sytuacji powód zobowiązany był powiadomić na piśmie pozwanego o fakcie zlecenia wykonywania usługi innemu podmiotowi nie później niż w dniu złożenia wniosku o wypłatę środków ( umowa nr (...) – k.22-27).

Ponadto powód był obowiązany zawiadomić pozwanego o spodziewanym czasowym lub całkowitym zaprzestaniu działalności w terminie 3 dni od dnia powzięcia wiadomości. Pozwany natomiast uprawniony był do rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym m.in. w przypadku, gdy powód rażąco naruszy obwiązki wynikające z umowy (umowa nr (...) - k.22-27).

Na podstawie decyzji z dnia 10 marca 2010 roku Powiatowego Lekarza Weterynarii powód został zobowiązany do wykonywania i przedstawiania właściwym organom projektu adaptacji zakładu przetwórczego, przedstawiania dostosowanych procedur opartych na systemie (...), uwzględniając zmiany w projekcie technologicznym w pkt. 1, usunięcia ubytków w podłodze na hali przyjęcia surowca, uszczelnienia drzwi wjazdowych na halę przyjęcia surowca (decyzja Powiatowego Lekarza Weterynarii z dnia 10 marca 2010 r. – k.28-44).

Pismem z dnia 3 marca 2010 roku powód poinformował Powiatowego Lekarza Weterynarii w M., iż od listopada 2009 roku trwają prace remontowe i modernizacyjne związane z prowadzoną przez powoda działalnością polegającą na przetwarzaniu produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego kategorii I, które maja na celu poprawę warunków pracy i spełnianie niezbędnych wymogów weterynaryjnych poprzez wymianę na nowe powłok ścian i posadzek w części pomieszczeń produkcyjnych, modernizację procesu produkcyjnego uzyskaną przez wymianę części maszyn i zmiany w linii technologicznej, wyeliminowanie uchybień zawartych w protokole z kontroli z dnia 26.02.2010 roku. Jednocześnie powód zwrócił się z prośbą o zmianę terminu zakończenia prac na 26 kwietnia 2010 roku, a nie jak było ustalone na 30 grudnia 2009 roku ( pismo powoda z dnia 3 marca 2010 r. – k.45).

Następnie powód pismem z dnia 30 kwietnia 2010 roku poinformował Powiatowego Lekarza Weterynarii, że z uwagi na trwający remont zmuszony jest chwilowo zaprzestać działalności w zakresie przetwarzania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego kat. 1. Jednocześnie powód wskazał, iż w dalszym ciągu będzie prowadził działalność w zakresie zbiórki i transportu (...) kat. 1, a zebrane (...) kat. 1 przekazywać będzie do dalszego przetworzenia w zakładach kat. 1 zatwierdzonych przez właściwe organy ( pismo powoda z dnia 30 marca 2010 r. – k.46, pismo powoda z dnia 30 kwietnia 2010 r. – 47, faktury potwierdzających nabycie przez powoda towarów i usług związanych z remontem – k.48-107).

Decyzją nr (...) z dnia 14 maja 2010 r. Powiatowy Lekarz Weterynarii w M., po przeprowadzeniu rekontroli w sektorze zbiórki, transportu i przetwarzania uznał, że powód nie zrealizował zaleceń w zakresie usunięcia uchybień co do stanu technicznego zakładu i w związku z tym zakazał prowadzenia przez powoda działalności nadzorowanej polegającej na przetwarzaniu metodą 1 surowca Kat. 1. systemem wsadowym./ nie prowadził do 30 czerwca 2010 r./ ( decyzja Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. z dnia 14 maja 2010 r. – k.108-113).

Dnia 12 maja 2010 roku powód złożył do pozwanego wniosek o wypłatę środków za wykonywanie usługi za kwiecień 2010 roku. Jednocześnie poinformował, że część zadania dotyczącego unieszkodliwiania padłych zwierząt została wykonana za pośrednictwem podmiotu trzeciego (wniosek powoda o wypłatę środków za wykonane usługi za kwiecień 2010 r. – k.114, k.264-295).

W odpowiedzi na powyższe pozwany pismem z dnia 31 maja 2010 roku wezwał powoda do wyjaśnienia przyczyn przekazania części zadania podmiotowi trzeciemu. Powód jako przyczynę wskazał konieczność przeprowadzenia remontu w zakładach powoda (pismo pozwanego z dnia 31 maja 2010 r. – k.115, pismo powoda z dnia 7 czerwca 2010 r. – k.116).

Kolejno w dniu 10 czerwca 2010 roku powód złożył do pozwanego wniosek o wypłatę środków za usługi w maju 2010 roku, informując że część zadania dotyczącego unieszkodliwiania padłych zwierząt została wykonana za pośrednictwem podmiotów trzecich, z uwagi na prowadzone w zakładach powoda prace remontowe (wniosek powoda z dnia 10 czerwca 2010 r. – k.117).

Pismem z dnia 22 czerwca 2010 roku powód poinformował Powiatowego Lekarza Weterynarii o zakończeniu prac remontowych w zakładzie i jednocześnie zwrócił się o przeprowadzenie kontroli dotyczącej spełnienia wymagań weterynaryjnych oraz nadanie nowego numeru identyfikacji weterynaryjnej w zakresie działalności polegającej na przetwarzaniu ubocznych produktów zwierzęcych (pismo powoda z dnia 22 czerwca 2010 r. – k.118).

Dnia 30 czerwca 2010 roku Powiatowy Lekarz Weterynarii w M. zatwierdził zakład powoda jako podmiot prowadzący działalność w zakresie przetwarzania metodę 1 surowca` kat. 1 systemem wsadowym, nadając mu nr identyfikacji weterynaryjnej (...) (decyzja Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. z dnia 30 czerwca 2010 r. – k.119-120).

Pismem z dnia 5 lipca 2010 roku pozwany rozwiązał zawartą pomiędzy stronami umowę z dnia 17 grudnia 2009 roku nr (...) ze skutkiem natychmiastowym wskazując, że powód dopuścił się naruszenia polegającego na niepoinformowaniu pozwanego o zaprzestaniu prowadzenia działalności oraz na wymogu prowadzenia przez powoda działalności gospodarczej w zakresie przetwarzania lub spalania padłych zwierząt (pismo pozwanego z dnia 5 lipca 2010 r. – k.121-122).

Pismem z dnia 29 lipca 2010 roku pozwana Agencja zwróciła się do pozwanego o złożenie pisemnych wyjaśnień odnośnie wniosku za kwiecień 2010 roku (pismo pozwanej z dnia 29 lipca 2010 roku – k.223).

W dniach 22 lipca 2010 roku – 30 lipca 2010 roku została przeprowadzona kontrola doraźna ,,po wypłacie środków” w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w R., natomiast w dniach 12 lipca 2010 roku – 30 lipca 2010 roku została przeprowadzona kontrola doraźna ,,przed wypłatą środków” w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w R. (protokół kontroli – k.224-255, upoważnienia – k.256, protokół kontroli – k.1135-1191, oświadczenie – k.1192).

Dnia 11 sierpnia 2010 roku powód złożył do pozwanego wniosek o wypłatę środków za lipiec 2010 roku w wysokości 313 495,85 zł. Pozwany dokonał wypłaty kwoty 36 311,77 zł (wniosek powoda z dnia 11 sierpnia 2010 r. – k.123-124).

W dniu 13 września powód skierował do pozwanej Agencji wezwanie do zapłaty pozostałej części żądanej kwoty za lipiec 2010 roku w wysokości 277 184,08 zł (wezwanie do zapłaty z dnia 13 września 2010 r. – k.125-157).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie pozwany odmówił dokonania zapłaty, wskazując że wnioskowana przez powoda kwota środków za lipiec 2010 roku została pomniejszona o kwotę 277 184,08 zł w związku z wypowiedzeniem przez pozwanego zwartej między stronami umowy w dniu 5 lipca 2010 roku (pismo pozwanego z dnia 16 września 2010 r. – k.158).

W dniu 7 września 2010 r. powód złożył wniosek o wypłatę środków za sierpień 2010 r. w wysokości 303.381,82 zł, natomiast w dniu 11 października 2010 r. - o wypłatę środków za wrzesień 2010 r. w wysokości 252,341,34 zł (wniosek powoda z dnia 11 października 2010 r. – k.204-229 w aktach III C 1299/11 ).

Pozwana odniosła się do wniosków powoda o wypłatę środków za część lipca, sierpień i wrzesień 2010 r. w piśmie z dnia 13 października 2010 r., w którym stwierdziła, że w związku z wypowiedzeniem Umowy przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie ma podstaw do rozpatrywania wniosków powoda (pismo pozwanego z dnia 13 października 2010 r. – k.193-194).

W dniu 10 listopada 2010 r. powód złożył wniosek o wypłatę środków za październik 2010 r. w wysokości 268.271,07 zł (wniosek powoda z dnia 10 listopada 2010 r. – k.231-254 w aktach III C 1299/11).

Pismem z dnia 22 listopada 2010 r. pozwana ponownie poinformowała powoda, że ARiMR nie ma podstaw do rozpatrywania wniosku o wypłatę środków, złożonego za okres po wypowiedzeniu Umowy. Wniosek powoda został odesłany jako załącznik do pisma pozwanej (pismo pozwanego z dnia 22 listopada 2010 r. – k.255 w aktach III C 1299/11).

W dniu 10 grudnia 2010 r. powód złożył wniosek o wypłatę środków za listopad 2010 r. w wysokości 250.337,81 zł (wniosek powoda z dnia 10 grudnia 2010 r. – k.256-278 w aktach III C 1299/11 ).

Pozwana ponownie, pismem z dnia 13 grudnia 2010 r. stwierdziła, że ARiMR nie ma podstaw do rozpatrywania wniosku w związku z czym wniosek został odesłany (pismo pozwanego z dnia 13 grudnia 2010 r. – k.279 w aktach III C 1299/11).

W dniu 10 stycznia 2011 r. powód złożył wniosek o wypłatę środków za grudzień 2010 r. w wysokości 111.269,88 zł (wniosek powoda z dnia 10 stycznia 2011 r. –k. 280 -293 w aktach III C 1299/11).

W piśmie z dnia 19 stycznia 2011 r. pozwana poinformowała o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania i odesłał wniosek jako załącznik do pisma (pisma pozwanego z dnia 19 stycznia 2011 r. – k. 294 w aktach III C 1299/11).

W dniu 14 września 2011 r. powód wezwał pozwaną, powołując się na art. 476 Kodeksu cywilnego, do natychmiastowego uregulowania należnej sumy. Ostateczne wezwania do zapłaty dotyczyły kolejno należności za miesiące od sierpnia do grudnia 2010 r. (pisma pozwanego z dnia 14 września 2011 r. – k.295-299 w aktach III C 1299/11).

Pismem z dnia 27 września 2011 r. pozwana odniosła się do otrzymanych wezwań stwierdzając, że podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w piśmie z 13 października 2010 r. i uznaje wezwania za bezprzedmiotowe (pismo pozwanego z dnia 27 września 2011 r. – k.300 w aktach III C 1299/11).

Stan faktyczny w sprawie został ustalony na podstawie powołanych dowodów z dokumentów prywatnych, które Sąd uznał za wiarygodne, gdyż ich treść nie została zakwestionowana przez strony, były one jasne, kompletne i wzajemnie się potwierdzały, wobec czego Sąd także nie znalazł powodu aby podważać wynikające z nich fakty. Część istotnych dla sprawy dokumentów została złożona przez strony w kopiach. Jednak strona przeciwna nie kwestionowała zgodności kopii z oryginałami, ani też nie za żądała złożenia oryginałów dokumentów (art. 129 § 1 k.p.c.). Stąd też, zgodność kopii dokumentów z ich oryginałami (a więc i literalną treść dokumentów oryginalnych) uznać można za bezsporną.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie znacznej części.

Zgodnie z § 14 ust. 1 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. Nr 22, poz. 121 z późń. zm.) pozwana Agencja może udzielić pomocy finansowej na zbiór, transport i unieszkodliwianie padłych zwierząt gospodarskich z gatunku bydło, owce, kozy, świnie lub konie jedynie producentowi rolnemu prowadzącemu gospodarstwo rolne lub dział specjalny produkcji rolnej będącemu małym średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu przepisów załącznika I do rozporządzenia Komisji (WE) 800/2008 z dnia 9 sierpnia 2008r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (Dz. Urz. UE L 214 z 09.08.2008r., str. 3). Pomoc ta udzielana jest producentom rolnym za pośrednictwem podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie przetwarzania lub spalania padłych zwierząt gospodarskich. Tylko taki podmiot gospodarczy, może być pośrednikiem w udzielaniu producentom rolnym pomocy finansowej na podstawie § 14 ww. rozporządzenia Rady Ministrów.

Umowa z dnia 17 grudnia 2009 r. pomiędzy powodem, a pozwanym została zawarta w oparciu o wyżej wskazane przepisy, które zostały wskazane w §1 ust. 1 i 2 Umowy nr (...). Celem przedmiotowej umowy była pomoc finansowa dla producentów rolnych, która udzielona była za pośrednictwem powoda.

Kwestię sporną w niniejszej sprawie stanowiła wypłata wynagrodzenia za okres wykonywania przez powoda czynności wynikających z zawartej pomiędzy stronami umowy, po dacie wypowiedzenia tej umowy przez pozwaną.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż z jednej strony zgodnie treścią rozporządzenia na podstawie którego udzielana jest pomoc finansowa wynika, iż przedmiotowa pomoc przeznaczona jest między innymi na zbiór, transport i unieszkodliwianie padłych zwierząt, z drugiej zaś, iż ta pomoc polega na finansowaniu lub dofinansowaniu kosztów zbioru, transportu lub unieszkodliwiania padłych zwierząt gospodarskich ponoszonych przez producenta rolnego.

Powyżej wskazane rozbieżności w treści rozporządzenia prowadzą do przekonania, że odrębnemu dofinansowaniu podlegać może każdy z wyszczególnionych rodzajów działalności, tj. działalność polegająca na zbiorze i transporcie oraz osobno działalność polegająca na przetwarzaniu padłych zwierząt gospodarskich.

Niezależnie od powyższego rozróżnienia, przyznanie pomocy następuje wyłącznie za pomocą podmiotu prowadzącego działalność w zakresie przetwarzania lub spalania padłych zwierząt gospodarskich, a więc podmiotu prowadzącego działalność nadzorowaną (podmiotu utylizacyjnego). Podmiot taki może być zarówno wykonawcą poszczególnych rodzajów działalności nadzorowanej, której koszty podlegają finansowaniu lub dofinansowaniu, jak również jedynie podmiotem, za pośrednictwem którego odbywa się finansowanie lub dofinansowanie poszczególnych rodzajów działalności, wykonywanej również przez inne podmioty nie posiadające uprawnień w zakresie innych wskazanych w rozporządzeniu rodzajów działalności nadzorowanej.

Bezspornie powód miał zezwolenie na prowadzenie działalności polegającej na przetwarzaniu oraz usuwania ubocznych produktów zwierzęcych w dacie zawarcia umowy na mocy decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. nr (...) z dnia 31 sierpnia 2006 r. (nr identyfikacji weterynaryjnej: (...)).

Wymóg legitymowania się odpowiednim zezwoleniem nim w czasie obowiązywania umowy, określał pkt. 5 § 7 Umowy. Zgodnie z nim powód był zobowiązany do zawiadomienia Agencji o spodziewanym czasowym lub całkowitym zaprzestaniu prowadzenia działalności w terminie 3 dni od dnia powzięcia wiadomości. Przy czym chodzi tu o działalność w zakresie przetwarzania lub spalania padłych zwierząt gospodarskich. Źródłem tego obowiązku i to w zakresie wskazanej działalności stanowi tak cyt. zapis Umowy jak i jej wykładnia celowościowa wynikająca z zapisu §14 ww. rozporządzenia Rady Ministrów, stanowiącego podstawę zawarcia umowy.

Powiatowy Lekarz Weterynarii w M. decyzją nr (...) z dnia 14.05.2010r. uchylił powodowi zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przetwarzania lub spalania padłych zwierząt gospodarskich oraz orzekł o wykreśleniu podmiotu z rejestru podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną.

Jak wynika z uzasadnienia decyzji bezpośrednią przyczyną podjęcia ww. działań przez Powiatowego Lekarza Weterynarii było zdekompletowanie linii technologicznej do przetwarzania surowca kat. 1, a co za tym idzie brak spełnienia wymagań określonych w załączniku V rozdz. III ust. 3 rozporządzenia (WE) (...) oraz brak realizacji zaleceń pokontrolnych przekazywanych powodowi w ramach kolejnych kontroli z dnia 26.02.2010r., 30.03.2010r. i 30.04.2010r.

Powód nie zawiadomił pozwanej o wydaniu przez Powiatowego Lekarza Weterynarii decyzji nr (...) z dnia 14.05.2010r.

W tym miejscu należy podkreślić, iż z zakresu działalności firmy powoda wyodrębniono usługi dotyczące zbioru i transportu ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego zatwierdzone decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii z dnia 04.10.2007r. (nr (...)) oraz wydana została odrębna decyzja przez Powiatowego Lekarza Weterynarii zezwalająca na ich prowadzenie.

Zgodnie z §2 ust. 2 umowy, powód mógł unieszkodliwiać padłe zwierzęta za pośrednictwem innych podmiotów, w przypadku wystąpienia okoliczności, które uniemożliwiały wykonywanie przetwarzania w zakładzie wchodzącym w skład powoda.

Po wydaniu przez Powiatowego Lekarza Weterynarii decyzji nr (...) z dnia 14.05.2010r. o uchyleniu zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej powód zlecił wykonywanie działalności w zakresie przetwarzania padłych zwierząt podmiotom trzecim.

Należy wskazać, iż powód w dacie zawarcia umowy był podmiotem utylizacyjnym, i co istotne dla niniejszej sprawy posiadał dwa odrębne uprawnienia, tj. uprawnienia do przetwarzania padłych zwierząt gospodarskich oraz odrębne uprawnienia w zakresie ich zbioru i transportu.

Dodatkowo w zawartej pomiędzy stronami umowie wskazano wprost, uprawnienia do prowadzenia działalności dotyczącej unieszkodliwiania padłych zwierząt, za pomocą innego podmiotu, w przypadku zaistnienia okoliczności uniemożliwiających ich wykonanie w zakładzie powoda.

Co za tym idzie niemożność wykonywania przez powoda działalności w zakresie spalania lub przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego w należącym do niego zakładzie, nie wykluczała możliwości prawidłowego wykonywania zawartej przez strony w pozostałym zakresie, tj. zbioru i transportu padłych zwierząt. Ponadto czasową niemożność prowadzenia działalności przez powoda w zakresie spalania lub przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, wynikającą z prowadzenia remontu i dostosowywania zakładu do wymogów pokontrolnych, należało uznać za okoliczność o której mowa w zawartej pomiędzy stronami umowie, tj. okoliczność uniemożliwiającą wykonanie danych czynności w zakładzie powoda. Co pozwalało powodowi na skorzystanie z uprawnienia do prowadzenia działalności dotyczącej unieszkodliwiania padłych zwierząt, za pomocą innego podmiotu

W ocenie Sądu powód nie zaprzestał wykonywania działalności w zakresie przetwarzania, a jedynie czasowo powierzył jej wykonywanie podmiotom trzecim, do czego uprawniał go §2 ust. 3 pkt 2 umowy. Należy stwierdzić, że powód nie był zobowiązany do zawiadomienia pozwanego o czasowym zaprzestaniu działalności, bowiem działalność objęta Umową była nadal wykonywana (w zakresie transportu i zbioru – przez powoda, w zakresie unieszkodliwiania – zgodnie z Umową - za pośrednictwem podmiotów trzecich). Zgodnie z treścią § 2 ust. 3 pkt 2 Umowy, jedynym obowiązkiem powoda po przekazaniu realizacji zadania z zakresu przetwarzania podmiotowi trzeciemu było poinformowanie pozwanego, co uczynił w dniu 12 maja 2010 r.

Ponadto powód dopiero w dniu 14 maja 2010 roku na podstawie decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii w M. utracił przymiot podmiotu utylizacyjnego, który jednak został przywrócony w dniu 30 czerwca 2010 roku.

Nawet gdyby uznać, że fakt iż powód nie poinformował Agencji o zaprzestaniu prowadzenia działalności w okresie od 14 maja 2010 r. do 30 czerwca 2010 r., czym naruszył obowiązek wynikające z ww. § 7 ust. 5 Umowy, to jednak wypowiedzenie umowy zostało przez pozwaną dokonane dopiero w dniu 5 lipca 2010 roku, a więc w dacie kiedy powód ponownie legitymował się już stosownymi uprawnieniami.

Pozwana dokonując wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym, powoływała się na § 13 ust. 3 pkt. 3 zawartej umowy, z którego wynika powyższe uprawnienie dla pozwanej Agencji jednak jedynie w przypadku kwalifikowanego naruszenia postanowień umowy, odnoszącym się tylko do rażących naruszeń.

Naruszenia polegającego na braku powiadomienia pozwanej o czasowym zaprzestaniu prowadzenia działalności w okresie od 14 maja 2010 r. do 30 czerwca 2010 r. nie można uznać za rażące.

Jak wskazał w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 grudnia 2013 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie – za rażące naruszenie postanowień umownych uznać należy takie naruszenie postanowień umowy, które ma charakter doniosły, czy to z uwagi na rodzaj szczególnie istotnego dla stron postanowienia umownego, podlegającego naruszeniu, czy też jego szczególną intensywność (nasilenie) Przy czym owe rażące naruszenie postanowień umownych winno być oceniane indywidualnie w odniesieniu do konkretnego wypadku i z uwzględnieniem towarzyszących mu okoliczności, mogących rzutować na prawidłowość jego kwalifikacji, jako zwykłego lub rażącego naruszenia postanowień umownych.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie, za takowe rażące naruszenie postanowień umownych nie mogło być uznane naruszenie polegające na braku powiadomienia pozwanej o utracie uprawnień podmiotu utylizacyjnego, podczas gdy powód zlecił wykonywanie czynności utylizacyjnych innemu podmiotowy, do czego uprawniała go treść zawartej pomiędzy stronami umowy.

W konsekwencji, w ocenie Sądu Apelacyjnego brak było podstaw do uznania że wypowiedzenie umowy przez pozwaną z dnia 5 lipca 2010 roku dokonane zostało skutecznie. Wobec powyższego stwierdzenia, roszczenia powoda co do zasady należało uznać z zasadne.

W toku procesu pozwany podnosił zarzut braku legitymacji czynnej powoda. Wskazywał, iż dochodzona przez powoda kwota nie stanowi należnego mu wynagrodzenia oraz okoliczność, iż powód był jedynie podmiotem pośredniczącym w udzielaniu przez Agencję producentom rolnym pomocy finansowej a nie jej adresatem.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że bezpośrednio z treści § 14 ust. 1 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. Nr 22, poz. 121 z późń. zm.) wynika, że pomoc finansowa na zbiór, transport i unieszkodliwianie padłych zwierząt gospodarskich udzielana jest za pośrednictwem podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie przetwarzania lub spalania padłych zwierząt gospodarskich.

Zawarta w powyższym przepisie konstrukcja powoduje powstanie stosunku trójstronnego dotyczące wykonania zobowiązania na rzecz osoby trzeciej. Przy czym pod pojęciem pośrednictwa - wynikającym z powyższego przepisu - należy rozumieć wykonywanie usług polegających na zbiorze, transporcie i unieszkodliwianiu padłych zwierząt, których koszt ponosi Agencja, a nie producenci rolni. Co za tym idzie, podmiot utylizacyjny wykonuje usługi na rzecz i na korzyść producentów rolnych, których to koszt wykonania pokrywa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zatem pomoc dla producentów rolnych, o której mowa we wskazanym przepisie dla producenta rolnego oznacza brak konieczności zapłaty lub tylko konieczność częściowej zapłaty za wykonane na jego rzecz usługi.

W ocenie Sądu, podmiotowi utylizacyjnemu jako faktycznemu wykonawcy usług należne jest ,,wynagrodzenie”, które de facto stanowi jedynie zwrot kosztów wykonanych przez niego usług – świadczonych na rzecz producentów rolnych – ale za które zobowiązała się w umowie nr (...) z dnia 17 grudnia 2009 roku zapłacić pozwana Agencja.

Także z § 6 pkt. 1, 2, 9 umowy wynika, że to podmiot utylizacyjny składa wniosek o płatność za wykonane usługi, a środki za wykonanie usług wypłacane są na jego rzecz na wskazany przez niego rachunek bankowy.

Biorąc pod uwagę powyższe, zarzuty pozwanego odnoszące się do braku podstaw żądania powoda, będącego w jedynie pośrednikiem a nie beneficjentem pomocy finansowej udzielanej producentom rolnym należy uznać za całkowicie niezasadne.

Zgodnie z § 5 ust. 1 umowy limit środków przyznanych przez Agencję na prawidłowe wykonanie przez powoda usług oraz obowiązków wynikających z umowy wynosił nie więcej niż - 2.965.000 zł.

W okresie od stycznia do lipca 2010 roku pozwany wypłacił powodowi łącznie kwotę 1.616. 591,65 zł.

Powód w niniejszej sprawie dochodził wynagrodzenia za wykonywanie usług w okresie od lipca do grudnia 2010 roku w kwocie 1.462.786 zł.

Biorąc pod uwagę kwotę wypłaconą przez pozwanego powód za wykonywanie usług w okresie od stycznia do grudnia 2010 roku domagał się wynagrodzenia w łącznej kwocie 3.079 377,65 zł (1.616.591,65 zł + 1.462.786 zł). Zatem kwota ta przekraczała kwotę limitową, o której mowa w z § 5 ust. 1 umowy. Różnica wynosiła 114.377,65 zł.

W § 5 ust. 3 umowy strony przewidziały możliwość złożenia przez podmiot utylizacyjny na piśmie wniosku o zmianę limitu środków na wykonywanie usług. Wniosek o zwiększenie limitu środków mógł zostać złożony pod warunkiem, że dotychczas określony limit został wykorzystany w co najmniej 60 %. Jednak powód w niniejszej sprawie nie złożył wniosku, o którym mowa powyżej i tym samym w ocenie Sądu wiążący dla stron był limit kwoty 2.965.000 zł. W związku z tym, powodowi należy się wynagrodzenie za wszystkie wykonane usługi, nie przekraczające wskazany w umowie limit.

Kwotę należną powodowi na podstawie § 5 ust. 3 umowy, tj. 2.965.000 zł, należało pomniejszyć o wypłaconą już przez pozwaną kwotę 1.616.591,65 zł i uznać roszczenie powoda za zasadne co do kwot 277.184,08zł i 1.071.224,27zł tj. łącznie 1.348408,35 zł. I takie też kwoty zasądzono w pkt. 1 i 2 wyroku. Powyższe znajduje uzasadnienie w art. 411 ust. 1 k.c., który stanowi, iż nie można żądać zwrotu świadczenia jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie świadczenia nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej.

Odsetki ustawowe zarówno w pk.t 1 jak i w pkt. 2 wyroku zasądzono na podstawie art. 481 § 1 k.c., biorąc przy tym pod uwagę zapis umowy z § 6 pkt 9 umowy /k 24v/, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odzwierciedleniem wyniku sprawy było orzeczenie o kosztach procesu. Sąd obciążył pozwanego kosztami procesu w całości, orzekając na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu) w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., który stanowi, że Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Sąd może jednak rozstrzygnąć jedynie o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu; w tej sytuacji, po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, referendarz sądowy w sądzie pierwszej instancji wydaje postanowienie, w którym dokonuje szczegółowego wyliczenia kosztów obciążających strony.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.