Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 13 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie, III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Mariusz Solka
Protokolant:	sekretarz sądowy Tamara Oktaba

po rozpoznaniu w dniu 13 luty 2017 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa F. w W.

przeciwko pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.;

o zapłatę

orzeka:

1.  zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz powoda Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w W., kwotę 218.269,09 (dwieście, osiemnaście tysięcy, dwieście sześćdziesiąt dziewięć, 09/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz powoda F. w W., kwotę 14.400,00 (czternaście tysięcy, czterysta) złotych kosztów procesu – wynagrodzenia pełnomocnika;

3.  nakazuje pobrać od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie, kwotę 10.914,00 (dziesięć tysięcy, dziewięćset czternaście) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu.---

/-/ SSO Mariusz Solka

Sygn. akt III C 1548/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 września 106 roku, powód F., domagał się zasądzenia od pozwanej (...) sp. z o.o. w W., kwoty 218.269,09 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

W uzasadnieniu swojego żądania powód wskazał, iż pozwanej na podstawie ustawy z dnia 13.07.2006 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, dokonano wypłaty świadczeń pracowniczych ze środków F. byłym pracownikom pozwanej spółki w kwocie 221.541,26 złotych. W dniu 21.09.2016 roku została zwrócona niewykorzystana kwota świadczenia w wysokości 3.272,17 złotych. Pozwana spółka została poinformowana o dokonanej wypłacie wraz z wezwaniem do zwrotu wykorzystanych środków, co nie nastąpiło.

W dniu 05 października 2016 roku, Sąd Okręgowy w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zobowiązując pozwaną do zapłaty na rzecz powoda kwoty 218.269,09 złotych wraz z żądanymi odsetkami za opóźnienie a także kwotą 10.800 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, a także nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie, kwotę 2.729 złotych tytułem opłaty sądowej (k.31).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, pozwana zaskarżyła wydany nakaz zapłaty w całości wnosząc o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana podniosła przedwczesność wytoczonego powództwa, wskazując iż w stosunku do pozwanej zostało wszczęte przyspieszone postępowanie układowe, którego celem jest uniknięcie upadłości pozwanej. Pozwana podniosła, iż z uwagi na trudną sytuację finansową, zasadnym jest skorzystanie przez powoda z przysługujących mu uprawnień dotyczących warunków zwrotu należności wskazanych w ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy takich jak, rozłożenie należności na raty, odroczenie terminu jej spłaty, odstąpienie w całości lub części od dochodzenia zwrotu należności bądź umorzenie należności w całości lub w części (k.42-43).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

F. jest państwowym funduszem celowym, którego dysponentem jest minister właściwy ds. pracy. Dysponent Funduszu, może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, z zastrzeżeniem art. 26 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. (Dz.U. Nr 158, poz. 1121) o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (dalej jako ustawa o ochronie roszczeń), prowadzi sprawy i występuje w obrocie prawnym pod nazwą F. z siedzibą w W..

F. dokonał wypłaty świadczeń pracowniczych byłym pracownikom pozwanej spółki w kwocie 221.541,26 złotych w dniu 23 sierpnia 2016 roku (dowód: okoliczności niesporne, wezwanie k. 11, zawiadomienie 13-14).

Pismem z dnia 26 sierpnia 2016 roku, Powód wezwał pozwaną (...) sp. z o.o. do zapłaty na rzecz Funduszu kwoty 221.541,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia następnego po dokonaniu wypłaty, w terminie 14 dni od daty wezwania ( dowód: okoliczności bezsporne, wezwanie do zapłaty k. 11, zpo – k. 12).

W dniu 21.09.2016 roku pozwana spółka zwróciła kwotę 3.272,17 złotych niewykorzystanych środków ( dowód: okoliczności niesporne, twierdzenia pozwu k. 4v).

W dniu 19 maja 2016 roku, Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych, otworzył przyspieszone postępowanie układowe pozwanej (dowód: okoliczności niesporne, postanowienie k. 14-15).

Pozwana nie występowała do powoda z jakimikolwiek wnioskami z art.23 ust.5 i 6 ustawy o ochronie roszczeń ( dowód: okoliczności niesporne).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów urzędowych i prywatnych, zgromadzonych w aktach sprawy, których wiarygodności i mocy dowodowej nie kwestionowała żadna ze stron, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu, a także na podstawie okoliczności niezaprzeczonych przez strony postępowania. Co do zasady cały stan faktyczny nie był sporny albowiem pozwana nie zaprzeczyła jakiejkolwiek okoliczności faktycznej wskazanej przez Powoda, a jedyne zarzuty pozwanej koncentrowały się na braku wymagalności świadczenia z uwagi na otwarcie przyspieszonego postępowania układowego a także zarzutów wobec Sądu (?), powoda w zakresie nieskorzystania z uprawnień przysługujących Powodowi w trybie art.23 ust.3-8 ustawy o ochronie roszczeń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jako uzasadnione co do zasady jak i co do wysokości podlegało uwzględnieniu w całości.

Zważywszy na fakt, iż pozwany nie kwestionował żadnych okoliczności faktycznych a także co do zasady swojej odpowiedzialności, Sąd uznał te okoliczności za przyznane (art.230 kpc).

Zgodnie z art. 23 ust.1 ustawy o ochronie roszczeń… - Przekazanie środków finansowych Funduszu na wypłatę świadczeń, a także wypłata świadczeń ze środków Funduszu powoduje z mocy prawa przejście na marszałka województwa, działającego w imieniu dysponenta Funduszu, roszczenia wobec pracodawcy, likwidatora lub innej osoby zarządzającej majątkiem pracodawcy lub roszczenia do masy upadłości o zwrot wypłaconych świadczeń.

Jak wynika z dołączonych do akt pełnomocnictw, dysponent Funduszu udzielił pełnomocnictwa do podejmowania w imieniu i na rzecz F. – Marszałkowi Województwa (...) – A. S., który następnie upoważnił do tychże działań T. D. Wojewódzkiego Urzędu Pracy w W. (pełnomocnictwa k. 9-10).

W związku z zapłatą świadczeń pracowniczych ze środków F. na rzecz (...) sp. z o.o. (co jest okolicznością bezsporną), na rzecz Marszałka Województwa (...) przeszło roszczenie wobec pozwanej o zwrot wypłaconych świadczeń. Z uwagi zaś, że dobrowolny zwrot przez pozwaną wypłaconych świadczeń nie nastąpił w zakresie kwoty 218.269,09 złotych (okoliczność bezsporna), o zwrocie roszczenia Sąd orzekł w pkt. 1 wyroku.

O odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł zgodnie z art.481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Jeżeli stopa odsetek nie była z góry oznaczona należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.

Ponieważ pozwana nie zakwestionowała także okoliczności związanych z opóźnieniem w zakresie zwrotu świadczenia, także tę okoliczność należało uznać za przyznaną co uzasadnia zasądzenie ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty. Powyższe znajduje także potwierdzenie w wyroku Sadu Najwyższego z dnia 10 lutego 2000 r. II CKN 709/98, który wskazał, iż w razie opóźnienia się pracodawcy z wypłatą pracownikowi w przewidzianym terminie należności za pracę, pracownikowi należą się także odsetki za opóźnienie bez potrzeby wzywania pracodawcy do zapłaty wynagrodzenia, to również ten sam mechanizm funkcjonuje w odniesieniu do roszczeń F. skoro jedynie przechodzą na niego z mocy prawa dotychczasowe roszczenia przysługujące pracownikom wobec pracodawcy – co uzasadnia zasądzenie odsetek za opóźnienie od dnia następnego tj. od dnia w którym nastąpiła wypłata świadczeń co nastąpiło w dniu 23 sierpnia 2016 roku. Skoro więc z datą, w której powód wypłacił wynagrodzenia pracownikom pozwanej przeszły na powoda z mocy samego prawa dotychczasowe roszczenia pracowników wobec pracodawcy, to oznacza to, że pozwana pozostawała wobec powoda w opóźnieniu ze spełnieniem na jego rzecz terminowego świadczenia, poczynając już od upływu terminu, w którym wynagrodzenie winno być wypłacone pracownikom. Skutkuje to koniecznością zapłacenia żądanych przez powoda odsetek z mocy art. 481 § 1 kc, poczynając od tak określonego początku okresu opóźnienia, bez potrzeby wzywania przez powoda do zwrotu świadczeń. Świadczenie pozwanych należne pracownikom było bowiem świadczeniem, którego termin spełnienia był oznaczony w sposób określony przepisami art. 85 i 86 Kodeksu pracy. Datą określającą wymagalność roszczenia o zapłatę odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia terminowego był więc następny dzień po upływie terminu, w którym wynagrodzenie powinno być wypłacone pracownikom przez pozwanych. O wymagalności roszczenia o zapłatę odsetek za opóźnienie nie może przesądzać zatem data, w której pozwana została wezwana przez powoda do zwrotu wypłaconych przezeń świadczeń, skoro świadczenia te miały charakter terminowy, a powód przejął jedynie z mocy prawa dotychczasowe roszczenia pracowników wobec ich pracodawcy.

Odnosząc się do zarzutów pozwanego w zakresie niewymagalności świadczenia z uwagi na ogłoszenie wobec pozwanej przyspieszonego postępowania układowego, wskazać należy, iż ogłoszone postanowienie z dnia 10 maja 2106 roku (k.14-15) w żaden sposób nie wyłączało ani nie ograniczało prawa powoda do wszczęcia postępowania sądowego w celu dochodzenia należności podlegających umieszczeniu w spisie wierzycieli.

Zgodnie z art. 257 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 978) prawo restrukturyzacyjne - otwarcie przyspieszonego postępowania układowego nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych, administracyjnych, sądowo-administracyjnych i przed sądami polubownymi w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności. A zatem otwarcie przyspieszonego postępowania układowego wobec (...) sp. z o.o. w żaden sposób nie ograniczało prawa Powoda do wystąpienia z powództwem w celu dochodzenia zwrotu należności wypłaconych świadczeń. Nie może też w żadnym zakresie przesądzać o przedwczesności wystąpienia z takowym żądaniem, skoro z cytowanego wyżej przepisu nie wynika żadne tego typu ograniczenie.

Odnosząc się do zarzutów pozwanej w zakresie braku skorzystania przez powoda z przysługujących mu uprawnień dotyczących warunków zwrotu należności wskazanych w ustawie takich jak, rozłożenie należności na raty, odroczenie terminu jej spłaty, odstąpienie w całości lub części od dochodzenia zwrotu należności bądź umorzenie należności w całości lub w części (k.42-43), zarzuty te nie mogą zostać podzielone w jakimikolwiek zakresie.

Zgodnie z art. 23 ustawy o ochronie roszczeń… :

ust.3 Dysponent Funduszu może określić warunki zwrotu należności, w szczególności rozłożyć na raty, odroczyć termin spłaty należności lub odstąpić w całości lub w części od dochodzenia zwrotu należności, lub umorzyć w całości lub w części należności, gdy dochodzi zwrotu należności lub prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej albo przedsiębiorców, którzy trwale zaprzestali prowadzenia działalności gospodarczej z uwagi na pozostawanie w stanie likwidacji lub upadłości, jeżeli podjęcie takiej decyzji przez dysponenta Funduszu:

1) prowadzi do odzyskania zwrotu wyższej kwoty, niż gdyby takiej decyzji nie podjęto, lub

2) dochodzenie zwrotu jest związane z poniesieniem kosztów znacznie przewyższających wysokość dochodzonej kwoty, lub

3) w przypadku osób fizycznych - gdy osoba ta wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną, w tym uzyskiwanie dochodu uniemożliwiającego spłacenie należności do Funduszu, nie jest w stanie spłacić należności jednorazowo lub w całości, ponieważ spowodowałoby to zbyt dotkliwe skutki dla niej i jej rodziny, w szczególności pozbawiłoby tę osobę i jej rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych.

ust. 4. Dysponent Funduszu może określić warunki zwrotu należności, w szczególności rozłożyć na raty, odroczyć termin spłaty należności, gdy dochodzi zwrotu należności lub prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do przedsiębiorców, w taki sposób aby nie stanowiło to pomocy publicznej w rozumieniu przepisów o pomocy publicznej.

ust.5. Dysponent Funduszu może określić warunki zwrotu należności, w szczególności rozłożyć na raty, odroczyć termin spłaty należności lub odstąpić w całości lub w części od dochodzenia zwrotu należności, lub umorzyć w całości lub w części należności, gdy dochodzi zwrotu należności lub prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do przedsiębiorców, zgodnie z zasadami udzielania pomocy de minimis, określonymi we właściwych przepisach prawa Unii Europejskiej, dotyczących pomocy de minimis.

ust.6. Dysponent Funduszu może umorzyć należność w całości lub w części w przypadkach całkowitej jej nieściągalności, gdy:

1) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji należności, lub

2) osoba fizyczna zmarła, nie pozostawiając żadnego majątku, lub pozostawiła ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów i jednocześnie nie ma spadkobierców innych niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, lub

3) osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, została wykreślona z właściwego rejestru, przy jednoczesnym braku majątku, z którego można by egzekwować należność, a odpowiedzialność nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie, lub

4) sąd upadłościowy wydał postanowienie, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lub 4 lub art. 8 ust. 1 pkt 1 lit. a.

ust.7. Całkowita nieściągalność zachodzi również w przypadku, gdy osoba prawna lub jednostka organizacyjna, o których mowa w ust. 6 pkt 3, pomimo niewykreślenia z właściwego rejestru faktycznie nie istnieje.

ust.8. Dysponent Funduszu może umorzyć należność w całości lub w części, gdy postępowanie egzekucyjne w stosunku do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej albo przedsiębiorców, którzy trwale zaprzestali prowadzenia działalności gospodarczej, zostało umorzone w całości z urzędu.

Wszystkie uprawnienia przewidziane w art.23 ust. 3-8 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. (Dz.U. Nr 158, poz. 1121) o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy w zakresie uprawnień dotyczących warunków zwrotu należności a także rozkładania na raty, odraczania terminu spłaty czy też umorzenia w całości lub w części należą do dyskrecjonalnej decyzji Funduszu i są uzależnione od oceny sytuacji faktycznej i majątkowej podmiotu któremu pomoc została przyznana. W/w przepisy nie przyznają podmiotowi zobowiązanemu do zwrotu świadczenia jakiegokolwiek roszczenia czy też skutecznego żądania w zakresie wydania konkretnej decyzji przez Fundusz nawet w przypadku zajścia określonych tam zdarzeń (wszystkie ewentualne decyzje Funduszu określone są trybem warunkowym – może, a nie Fundusz rozkłada na raty, odracza, umarza etc). Samo otwarcie przyspieszonego postępowania układowego wobec pozwanej nie może przesądzać o konieczności wydania jakiejkolwiek decyzji przewidzianej w art. 23 ust.3- 8 ustawy o ochronie roszczeń, w szczególności, iż taka decyzji winna być wydana na podstawie ewentualnego wniosku uprawnionego z przedłożeniem stosownej dokumentacji.

W ocenie Sądu nie można dopatrywać się przedwczesności żądania powoda w kontekście art.23 ust.9 ustawy o ochronie roszczeń, zgodnie z którym - w razie wystąpienia przesłanek, o których mowa w ust. 3-8, marszałek województwa właściwy ze względu na siedzibę pracodawcy wnioskuje do dysponenta Funduszu o określenie warunków zwrotu należności, w szczególności rozłożenie na raty, odroczenie terminu spłaty należności lub odstąpienie w całości lub w części od dochodzenia zwrotu należności lub umorzenie w całości lub w części należności. Wystąpienie bowiem z takowym nie wnioskiem, nie obliguje bowiem Funduszu do wydania decyzji o określonej treści a jedynie rozważenie możliwości restrukturyzacji zadłużenia w świetle możliwości określonych w art.23 ust.3-8 ustawy o ochronie roszczeń.

Jako swego rodzaju nieporozumienie należy traktować zarzuty kierowane pod adresem Sądu, w zakresie nieskorzystania przez Sąd z uprawnień wskazanych w art.23 ust.3-8 ustawy o ochronie roszczeń …. skoro uprawnienia te nie są zarezerwowane dla Sądu jako organu orzekającego a dla Powoda jako dysponenta Funduszu.

Jedynym przepisem procesowym odnoszącym się do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty który mógłby zastosować Sąd jest art.320 kp, zgodnie z którym, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasadzone świadczenie.

W ocenie Sądu w sprawie nie wystąpiły żadne szczególne okoliczności o których mowa w art.320 kpc, które uzasadniałby rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, albowiem samo otwarcie przyspieszonego postępowania układowego w dniu 19 maja 2016 roku nie jest taką okolicznością. Skoro pozwany chciałby skorzystać z możliwości rozłożenia należności świadczenia na raty, winien wykazać w sposób procesowy swoją sytuację majątkową. Tymczasem, w złożonym sprzeciwie od wydanego nakazu zapłaty, poza ogólnikowym powołaniem się na swoją trudną sytuację finansową a także wszczęte przyspieszone postępowanie układowe, pozwana nie przedłożyła absolutnie żadnej dokumentacji finansowej potwierdzającej swoją sytuację finansową (sprzeciw k.42-48). Nie został przedłożony bilans, wyciągi z kont bankowych spółki, stosowne zaświadczenia w zakresie należności publicznoprawnych, ewentualnie informacje o wszczętych egzekucjach i prowadzonych postępowaniach sądowych etc. Do dnia wydania przez Sąd wyroku tj dnia 13 lutego 2017 roku (k.70), żadne dodatkowe okoliczności w zakresie sytuacji finansowej pozwanej spółki nie zostały przedstawione, co w ocenie Sądu przesądzało o niemożności rozłożenia zasądzonej należności na raty zgodnie z art.320 kpc.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. 2 wyroku w oparciu o art.98 kpc, zważywszy na fakt, iż pozwana przegrała sprawę w całości. Na koszty zasądzone od pozwanej na rzecz powoda w wysokości 14.400 złotych składa się kwota 14.400 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika w oparciu o §2 pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

W pkt.3 wyroku w oparciu o art.98 kpc w zw. z art.113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie, kwotę 10.914 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu, z uwagi na fakt, iż powód występujący jako państwowy fundusz celowy nie posiadający osobowości prawnej a jako jedna z form organizacyjno-prawnych jednostek należących do sektora finansów publicznych (Skarbu Państwa), nie miał obowiązku uiszczenia opłat zgodnie z art.94 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Mając powyższe na względzie, Sąd orzekł jak w wyroku.---

/-/ SSO Mariusz Solka

(...)

1.  (...)

2.  (...) (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)

(...)