Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 01 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR (del.) Radosław Tukaj

po rozpoznaniu w dniu 01 kwietnia 2019 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z wniosku W. F.

z udziałem J. K.

o zabezpieczenie roszczenia

postanowił

oddalić wniosek.

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 20 marca 2019 r. uprawniony W. F. wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o ustalenie nieistnienia zobowiązania do zapłaty przeciwko obowiązanemu J. K. poprzez:

a)  zakazanie obowiązanemu występowania o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu sporządzonemu w dniu 23 sierpnia 2018 r.,
Rep. (...), ewentualnie

b)  nakazanie obowiązanemu cofnięcia wniosku o nadania klauzuli wykonalności ww. aktowi notarialnemu, ewentualnie

c)  zakazanie obowiązanemu składania jakichkolwiek wniosków o wszczęcie jakiejkolwiek egzekucji wobec uprawnionego, ewentualnie

d)  nakazanie wszelkim podmiotom trzecim oraz organom wstrzymania egzekucji z majątku uprawnionego w ramach postępowań wszczętych na podstawie aktu notarialnego oraz zawieszenie wszelkich postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko uprawnionemu na podstawie ww. aktu notarialnego.

Sąd zważył, co następuje.

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu stanowiły następujące przepisy prawa oraz okoliczności faktyczne.

Zgodnie z art. 730 § 1 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia.

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeśli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Zgodnie z art. 730 ¹ § 2 k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Zgodnie z art. 730 ¹ § 3 k.p.c. przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.

Przepis art. 738 k.p.c. stanowi, że sąd rozpoznaje wniosek o udzielenie zabezpieczenia w jego granicach, biorąc za podstawę orzeczenia materiał zebrany w sprawie.

Przepis art. 755 § 1 k.p.c. stanowi zaś, że jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności sąd może:

1)  unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania;

2)  ustanowić zakaz zbywania przedmiotów lub praw objętych postępowaniem;

3)  zawiesić postępowanie egzekucyjne lub inne postępowanie zmierzające do wykonania orzeczenia;

4)  uregulować sposób roztoczenia pieczy nad małoletnimi dziećmi
i kontaktów z dzieckiem;

5)  nakazać wpisanie stosownego ostrzeżenia w księdze wieczystej lub we właściwym rejestrze.

Sposób zabezpieczenia określa sąd na wniosek uprawnionego. Powinien to jednak być taki sposób, który zapewnia w danej sytuacji osiągnięcie celu postępowania zabezpieczającego. Z art. 755 § 1 wynika, że sąd może zastosować każdy sposób zabezpieczenia, który uzna za najodpowiedniejszy, nie wyłączając sposobów zabezpieczenia przewidzianych w przepisach o zabezpieczeniu roszczeń pieniężnych (por. art. 747). Pozostawienie sądowi swobody wyboru sposobu zabezpieczenia nie oznacza dowolności w tym zakresie. Sąd jest związany sformułowanym we wniosku żądaniem uprawnionego co do sposobu zabezpieczenia. Możliwość wyboru zatem istnieje, jeżeli uprawniony wskazał we wniosku kilka sposobów zabezpieczenia, a zastosowanie jednego lub niektórych z nich wystarcza do zabezpieczenia albo gdy sąd może wydać postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z urzędu (T. Ereciński [w:] T. Ereciński (red.), Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego, Warszawa 2016).

Sąd zważył, że uprawniony uprawdopodobnił istnienie roszczenia o ustalenie nieistnienia jego zobowiązania w stosunku do obowiązanego polegającego na poręczeniu do wysokości 600.000,00 zł za zapłatę przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wynikającej z umowy zbycia udziałów zawartej między obowiązanym a tą spółką. Na tę okoliczność uprawniony przedłożył bowiem umowę poręczenia zawartą między nim a obowiązanym oraz własne oświadczenie o poddaniu się egzekucji z dnia 23 sierpnia 2018 r. w formie aktu notarialnego, umowę zbycia udziałów zawartą między obowiązanym a (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., którą obowiązany zbył na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. posiadane przez siebie udziały w (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., wezwanie do zapłaty kwoty 600.000,00 zł skierowane do uprawnionego przez pełnomocnika obowiązanego, umowę zbycia wierzytelności zawartą między nim a (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz oświadczenie uprawnionego o potrąceniu wierzytelności w stosunku do obowiązanego z dnia 05 marca 2019 r.

Uprawniony nie uprawdopodobnił jednak swego interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, tj. że gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Zawnioskowane przez uprawnionego sposoby zabezpieczenia roszczenia nie mogły prowadzić do jego ochrony prawnej, gdyż ich uwzględnienie byłoby niedopuszczalne z punktu widzenia prawa.

W pierwszej kolejności należało podnieść, że nie wiadomo było w dacie orzekania, czy i jakie kroki prawne podjął obowiązany w celu realizacji swego uprawnienia wynikającego z umowy poręczenia oraz oświadczenia uprawnionego o poddaniu się egzekucji z dnia 23 sierpnia 2018 r. Jeśli bowiem obowiązany wystąpił o nadanie klauzuli wykonalności ww. aktowi notarialnemu, uprawniony mógłby zwalczać taki tytuł wykonawczy wyłącznie w drodze powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. Uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o nadanie takiemu tytułowi egzekucyjnemu wynika z art. 776 k.p.c.
i art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. W żadnym wypadku Sąd nie mógłby zakazać obowiązanemu realizacji swojego ustawowego uprawnienia, gdyż stanowiłoby to nie tylko naruszenie ww. przepisów rangi ustawowej, ale nadto przepisu
art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, który stanowi, że każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Gdyby uwzględnić wniosek uprawnionego w takim kształcie, stanowiłoby to naruszenie prawa obowiązanego do sądu, które przyznaje mu ustawa zasadnicza, a także cytowanych wyżej przepisów
art. 730 ¹ § 2 i 3 k.p.c. W taki sam sposób należało potraktować dalsze sposoby zabezpieczenia polegające na nakazaniu obowiązanemu cofnięcia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, jeśli takowy wniosek został już złożony oraz zakazanie mu składania „jakiegokolwiek” wniosku o wszczęcie „jakiejkolwiek” egzekucji wobec uprawnionego na podstawie wzmiankowanego aktu notarialnego. Prawo wierzyciela do wszczęcia egzekucji w oparciu o tytuł wykonawczy również sankcjonują przepisy rangi ustawowej (art. 760 § 1 k.p.c., art. 796 § 1 k.p.c.) i wprowadzanie takich zakazów dla wierzycieli stanowiłoby naruszenie ich prawa do sądu. Uprawnionemu przysługują środki obronne w postaci zażalenia na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu
(art. 795 § 2 k.p.c.), czy też wniesienie skargi na czynność komornika sądowego
(art. 767 § 1 i 2 k.p.c.), w której można zawrzeć wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego (art. 821 § 1 k.p.c.). Z tych samych względów nie można było a priori nakazać „wszelkim podmiotom trzecim” i organom egzekucyjnym wstrzymania się od czynności egzekucyjnych i zawieszenia postępowania.

Uwzględniając powyższe okoliczności oraz na podstawie przywołanych przepisów prawa, Sąd orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)

01.04.2019 r.