Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia	27 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział IV Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca : SSO. Anna Bartoszewska

Protokolant:	Protokolant sądowy Beata Turkiewicz
po rozpoznaniu w dniu		27 października 2014 roku	w W.

na rozprawie

sprawy z wniosku - Pełnomocnika Wyborczego działającego w imieniu i na rzecz Komitetu Wyborczego (...)

z udziałem C. R. (1) i Komitetu Wyborczego Wyborców „(...)”

o wydanie orzeczenia w trybie przepisu art. 111 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. z dnia 31 stycznia 2011 r.)

postanawia

1.  wniosek oddalić

2.  zasądzić od wnioskodawcy –Pełnomocnika Wyborczego działającego w imieniu i na rzecz Komitetu Wyborczego „ (...)” RP solidarnie na rzecz uczestników C. R. (1) i Komitetu Wyborczego Wyborców „(...)” kwotę 377 zł ( trzysta siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca – Pełnomocnik Wyborczy działający w imieniu i na rzecz Komitetu Wyborczego (...) w dniu 24 października 2014r. wystąpił do tutejszego Sądu z wnioskiem w trybie art. 111 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 Kodeks wyborczy ( Dz.U. 31 stycznia 2011r.) .

Jako uczestników wskazał C. R. (1) – kandydata ma Prezydenta S. i Komitet Wyborczy „(...)” .

We wniosku domagał się zakazania C. R. (1) rozpowszechniania informacji o tym, że (...) dopuściło się „szantażu politycznego" i nakazania mu sprostowania nieprawdziwej informacji, zawartej w jego wypowiedzi, jaka padła podczas konwencji wyborczej tego kandydata w S. w dniu 16 października 2014 r. poprzez opublikowanie, w terminie 48 godzin od uprawomocnienia się postanowienia: oświadczenia o treści: „Ja, C. R. (1), kandydat na Prezydenta miasta S., na konwencji wyborczej w S. w dniu 16 października 2014 r. rozpowszechniłem informację , że (...) dopuściła się wobec mnie szantażu politycznego. Informacja ta jest nieprawdziwa, bowiem w rzeczywistości do takiego szantażu nie doszło. C. R. (1) -kandydat na Prezydenta S.”.

Wnioskodawca domagał się zamieszczenia powyższego oświadczenia w formie płatnego ogłoszenia w Gazecie (...) na 3 stronie w ramce zajmującej pół strony , czarną czcionką Times New Roman 14 pkt, na białym jednorodnym tle oraz

na następujących stronach internetowych: portalu (...) Serwisu (...) na stronie (...) portalu (...) na stronie (...) portalu (...) na stronie (...)

W przypadku odmowy wykonania przez C. R. (1) powyższego zobowiązania , bądź niewykonania go żądanym terminie wnioskodawca domagał się upoważnienie go do opublikowania żądanego sprostowania na koszt uczestnika C. R. (1).

Uczestnicy C. R. (1) i Komitet Wyborczy Wyborców „(...) wnosili o oddalenie wniosku.

Na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie , Sąd ustalił następujacy stan faktyczny:

W dniu 16 października 2014r. w S. uczestnik C. R. (1) będący obecnym Prezydentem miasta S. i kandydatem na Prezydenta w tegorocznych wyborach , podczas wystąpienia na konwencji wyborczej swego Komitetu Wyborczego „(...) „ użył miedzy innymi następujących słów:”

„Dzisiaj mogę powiedzieć to otwarcie i publicznie; cztery lata temu miałem w B. złożoną przez najwyższa ówczesne i dzisiejsze władze (...) propozycję nie do odrzucenia — startuję w wyborach na prezydenta S. z (...), a jak nie, to S. nie dostaną unijnych pieniędzy. Polityczny szantaż."(…) „Nie zgodziłem się, a S. musiały dostać pieniądze, bo to są pieniądze publiczne, a nie te płacone z kieszeni, prywatnej kieszeni politycznych działaczy. Powiem tak: wierzę w mądrość S.."

Dowód: - nagranie z konwencji wyborczej kandydata na Prezydenta S. C. R. (1) z dnia 16 października 2014 r. (płyta CD od minuty 13:03 - 14:03).

Wypowiedź uczestnika powszechnie dostępna Internecie pod linkiem

(...) spotkała się z dużym odzewem społecznym i

stała się przedmiotem dyskusji polityków i dziennikarzy w lokalnym środowisku i była

rozpowszechniana przez media. Informacje i przedruki z tej wypowiedzi ukazały się w

lokalnej prasie i na portalach internetowych :

na stronie (...) Serwisu (...) (...) w artykule z dnia 17

października 2014r. pt. „R. obiecuje czyste powietrze i oskarża o szantaż”, na

portalu (...).pl w artykule z 17 października 2014r. pt” Prezydent walczy o reelekcję.

Znamy juz program i ekipę C. R. (1)” , na portalu Niebywałe S. artykuł z

16 października 2014r. pt. „Łączą nas S. : C. R. (1) o swoim programie i

zakusach innych partii”. W Gazecie (...) z dnia 20 października 2014r. ukazał się

artykuł pt. „Prezydent wytoczył przeciwko (...) ciężkie armaty”, przedruk z tego artykułu

ukazał się też na stronie internetowej : (...) (...)/informacje.

Wypowiedź C. R. (1) o „szantażu politycznym” dotyczyła

sytuacji która miała miejsce na przełomie września i października 2010r. w B. w

gabinecie Wojewody (...) M. Ż..

Oprócz M. Ż. w spotkaniu uczestniczyli : Marszałek Województwa (...)

J. D. , poseł (...) R. T. oraz ówczesne

władze samorządowe S. w osobach: komisarza pełniącego obowiązki Prezydenta

Miasta -W. S. (1) , jego zastępcy C. R. (1) i Przewodniczącego Rady Miejskiej - W. M..

W czasie tego spotkania Marszałek Województwa (...) -J. D.

zaproponował , ażeby C. R. (1) kandydujący wówczas na Prezydenta S. jako kandydat niezależny, kandydował z listy (...) . W reakcji na odmowę przyjęcia tej propozycji , Marszałek Województwa zagroził ,że „wszystkich zwolni” a S. nie dostaną funduszy unijnych. Szczególnie groźba zwolnienia wzbudziła w C. R. (2) obawę ,że zostanie spełniona . Wiedział ,że wystąpienie Marszałka do Premiera z wnioskiem o odwołanie komisarza S. spowoduje i jego zwolnienie z racy . W jego odczuciu takie postawienie sprawy było politycznym szantażem.

Powyższy stan faktyczny , Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów a także na podstawie zeznań uczestnika C. R. (1) i powołanych przez niego świadków W. S. (1) i W. M. ,pośrednio też zeznań świadka strony wnioskującej J. D. , który nie zaprzeczył , że sytuacja o jakiej mówił uczestnik miała miejsce , twierdził tylko ,że jej nie pamięta. Także zeznania drugiego świadka strony wnioskującej M. Ż. nie są w tej kwestii kategoryczne , świadek stwierdził tylko ,że w jego obecności taka sytuacja nie miała miejsca.

Zdaniem wnioskodawcy zarzut stawiany (...) nie jest prawdziwy, w rzeczywistości „szantaż polityczny” o jakim mówił C. R. (1) nie miał miejsca. Zwrócił też uwagę ,że szantaż jest przestępstwem przeciwko wolności ściganym z oskarżenia publicznego ,spenalizowanym w art. 191 k.k.. Polega na zmuszaniu kogoś do określonego zachowania , przy czym istota przestępstwa nie wiąże się z tym do czego się zmusza , lecz z tym , że zmusza się środkami zakazanymi przez prawo ( wyrok SN. z 1 października 1997 II KKN 264/96 Lex Polonica 342170). Skłanianie innej osoby do zachowania pożądanego przez skłaniającego za pomocą innych metod nie stanowi przestępstwa. Wnioskodawca wskazał na drugą część wypowiedzi C. R. (1) w której ten mówi ,że S. i tak musiały otrzymać pieniądze, albowiem były to pieniądze publiczne , a nie prywatne , a on sam o tym wiedział i dlatego nie zgodził się na rzekomą propozycje Platformy . Wnioskodawca podniósł też ,że z tej wypowiedzi wynika ,że jeżeli nawet zdarzenie o jakim mówił uczestnik faktycznie miało miejsce , to nie miało wymiaru szantażu politycznego, a nawet szantażu w rozumieniu potocznym czy też rozumieniu przepisów prawa karnego.

Ponieważ zdaniem wnioskodawcy podana przez C. R. (2) wypowiedź o stosowanym przez PO szantażu politycznym jest nieprawdziwa wniósł w trybie wyborczym o jej sprostowanie.

Artykuł 111 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. kodeks wyborczy ( Dz.U. z 31 stycznia 2011r) stanowi między innymi ,że jeżeli rozpowszechniane materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia: zakazu rozpowszechniania takich informacji , nakazania sprostowania ich, nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone. Publikacja sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin następuje najpóźniej w ciągu 48 godzin, na koszt zobowiązanego. W orzeczeniu sąd wskazuje prasę w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe, w której nastąpić ma publikacja, oraz termin publikacji, a w razie odmowy lub niezamieszczenia sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin przez zobowiązanego w sposób określony w postanowieniu sądu sąd, na wniosek zainteresowanego, zarządza opublikowanie sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin w trybie egzekucyjnym, na koszt zobowiązanego.

Informacja w przekazana przez uczestnika C. R. (1) na jego konwencji wyborczej a następnie rozpowszechniona w prasie i na portalach internetowych niewątpliwie stanowiła element kampanii wyborczej . Niewątpliwie miała też charakter agitacji polegającej na chęci zdyskredytowania konkurenta politycznego uczestnika, popieranego przez (...), poprzez przedstawienie w złym świetle tej partii.

Dla oceny zasadności wniosku zasadniczą kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje ocena, czy użyte przez uczestnika sformułowanie o szantażu politycznym ,jest informacją nieprawdziwą w rozumieniu art. 111 §1 ustawy z 5 stycznia 2011 kodeks wyborczy .

Nie ma jednolitej definicji pojęcia „szantażu politycznego” . Szantaż polityczny według definicji dr. R. P.- specjalisty z dziedziny prawa konstytucyjnego :to podejmowane w celach politycznych , czy też związanych z polityką zmuszanie kogoś lub wymuszanie czegoś przez zastraszanie lub groźbę ujawnienia kompromitujących danych . Szantażem politycznym w rozumieniu prawa karnego jest formułowana w celach politycznych lub związanych z polityką bezprawna groźba spowodowania postępowania karnego przeciwko adresatowi groźby lub osobie dla niego najbliższej, groźba rozgłaszania wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej , przy czym dolegliwości zapowiadane przez szantażystę muszą odnosić się bezpośrednio i wyłącznie do szantażowanego lub jego najbliższych , nie zaś do innych podmiotów , w szczególności do całego miasta.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie można rozpatrywać użytego w wypowiedzi C. R. (1) pojęcia :szantażu politycznego w kategoriach prawa karnego , należy rozpatrywać go w kategoriach potocznego znaczenia. W potocznym znaczeniu szantaż polityczny to skłonienie kogoś z pobudek politycznych do jakiegoś zachowania pod szeroko pojętą groźbą niekorzystnych skutków. Pojęcie „szantaż polityczny „ ma charakter ocenny.

W ocenie C. R. (1) złożona mu na spotkaniu jesienią 2010r. propozycja była szantażem politycznym. Tak również ocenili tę sytuację uczestniczący w tym spotkaniu W. S. (2) i W. M..

Zdaniem Sądu taka ocena tego spotkania była uprawniona .Zapowiedź przez polityka (...) negatywnych skutków w przypadku nieprzyjęcia przez uczestnika propozycji Platformy, dawała uczestnikowi podstawę do oceny tego zachowania jako szantażu politycznego.

Według Europejskiego Trybunału Praw Człowieka „prawdziwość ocen nie podlega udowodnieniu”.

Ponieważ kwestionowanej wypowiedzi uczestnika nie można jednoznacznie uznać za wypowiedź nieprawdziwą , wniosek sformułowany w oparciu o art. 111 § 1 kodeksu wyborczego Sąd oddalił.

O kosztach postępowania orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.