Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 12 lipca 2024 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Karol Smaga

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Marzena Grajek

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2024 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania D. D. (1)

z udziałem Prezydenta (...) W.

w przedmiocie odwołania od decyzji Prezydenta (...) W. numer (...) z dnia 10 lipca 2024 roku

postanawia:

oddalić odwołanie.

Sygn. akt IV Ns 136/24

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 lipca 2024 roku Prezydent (...) W. zakazał D. D. organizacji zgromadzenia planowanego w dniu 1 sierpnia 2024 roku w godzinach od 2.00 do 23.59.

D. D. (1) złożył odwołanie od powyższej decyzji, zarzucając:

1.  naruszenie art. 57 i art. 31 ust. 3 w zw. z art. 57 Konstytucji RP oraz art. 11 ust. 1 i 2 i art. 14 w zw. z art. 11 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności poprzez nieuzasadnione i nieproporcjonalne ograniczenie wolności zgromadzeń i zakazanie zgromadzenia z uwagi na kolizję planowanego wydarzenia z dwoma zgromadzeniami cyklicznymi, na które decyzję wydal Wojewoda (...), w sytuacji gdy realnie nie dochodzi do kolizji z tymi zgromadzeniami, albowiem przedmiotowe zgromadzenie ma odbyć się tylko ma schodkach (i w bliskim otoczeniu tych schodków) Pomnika Powstania (...),

2.  naruszenia art. 12 ust 1 ustawy prawo o zgromadzeniach poprzez błędne przyjęcie przebieg przedmiotowego zgromadzenia i pozostałych dwóch zgromadzeń cyklicznych może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach, w sytuacji gdy celem wszystkich trzech zgromadzeń są tożsame,

3.  naruszenia art. 14 ust 3 w zw. z art. 12 ust 1 ustawy prawo o zgromadzeniach poprzez błędne zastosowanie przejawiające się na uznaniu, że zagrożenie o charakterze potencjalnym, oparte wyłącznie na przypuszczeniach organu jest wystarczające do zastosowania przedmiotowych przepisów i zakazania zgromadzenia i w konsekwencji ograniczenia wolności zgromadzeń, podczas gdy zagrożenie to musi być realne, wykazane i dopuszczone przez organizatora zgromadzenia;

4.  naruszenia art. 14 ust 3 ustawy prawo o zgromadzeniach poprzez błędne przyjęcie, iż przedmiotowe zgromadzenie oraz zgromadzenia cykliczne odbędą się w tym samym miejscu,

5.  naruszenie art. 107 k.p.a, poprzez niezwarcie w uzasadnieniu faktycznym rozstrzygnięcia co do tego, które fakty organ uznał za udowodnione i na jakich dowodach się oparł, ą jakim dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 1 lipca 2024 roku D. D. (1) złożył zawiadomienie o zgromadzeniu, wskazując w nim, że:

1.  zgromadzenie ma odbywać się od 31 lipca 2024 roku, godziny 21.00 do dnia 1 sierpnia 2024 roku, godziny 23.59, przy placu (...) w W., bez przejścia,

2.  przewidywana liczba uczestników zgromadzenia wynosi 200 osób,

3.  celem zgromadzenia jest upamiętnienie ofiar Powstania (...),

4.  działa w porozumieniu z organizatorem zgromadzenia cyklicznego na Rondzie (...) o godzenie 15.00 dnia 1 sierpnia 2024 roku, czyli Stowarzyszeniem (...), i że organizator tego marszu zgadza się na to zgromadzenie,

5.  zgromadzenie będzie odbywać się na schodkach Pomniku Powstania (...) i bliskim jego otoczeniu (zgłoszenie – k. 8).

Pismem z dnia 2 lipca 2024 roku (...) Centrum Bezpieczeństwa poinformowało D. D. (1), że czas oraz miejsce zgromadzenia jest tożsame z dwoma zgromadzeniami cyklicznymi, na które decyzje wydał Wojewoda (...). Zgromadzeniom cyklicznym przysługuje pierwszeństwo wyboru miejsca i czasu zorganizowania zgromadzenia. W związku z powyższym na podstawie art.12 ust. 2 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach wzywało D. D. (1) do zmiany miejsca lub czasu planowanego zgromadzenia do 5 lipca 2024 roku do godziny 12.00 (pismo – k. 10).

W odpowiedzi na powyższe D. D. (1) w piśmie z dnia 2 lipca 2024 roku wskazał, że

1.  jeśli chodzi o zgromadzenie cykliczne w celu upamiętnienia Powstańców (...) zwołane na obszarze Ronda (...) w W. z przejściem na pi. K. (1 sierpnia od 15:00 do 21:00), działa w porozumieniu z organizatorem ww. zgromadzenia cyklicznego, w momencie dojścia ww. zgromadzenia na Plac (...) dokonam rozwiązania mojego zgromadzenia w taki sposób, aby nie było żadnej kolizji między obydwoma zgromadzeniami,

2.  jeśli chodzi o zgromadzenie cykliczne w celu oddania czci i pamięci dla ówczesnych mieszkańców W. i powstańców (...), rozpoczynające się przy ul. (...) w W. z przejściem do ul. (...) (1 sierpnia od 16:30 do 19:00), jego zgromadzenie zajmie miejsce tylko na schodkach Pomnika Powstania (...) i w bliskim otoczeniu tych schodków, odległość między zgromadzeniem i ww. zgromadzeniem będzie zgodna z przepisami i wyniesie nie mniej niż 100m, gdyby jednak zaszła taka sytuacja, że moje zgromadzenie w jakikolwiek sposób utrudnia ww. zgromadzenie cykliczne, to ustąpi i dokona rozwiązania zgromadzenia (pismo – k. 11).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy, a w szczególności na podstawie dokumentów wskazanych we wcześniejszej części uzasadnienia.

Sąd dał wiarę załączonym do akt sprawy dokumentom, gdyż ich prawdziwość i wiarygodność w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego nie nasuwa żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie nie zasługuj na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach
(t.j. z 2022 r., poz. 1389 ze zm.) organ wydaje decyzję o zakazie zgromadzenia, jeżeli:

1.  jego cel narusza wolność pokojowego zgromadzania się, jego odbycie narusza art. 4 lub zasady organizowania zgromadzeń albo cel zgromadzenia lub jego odbycie naruszają przepisy karne;

2.  jego odbycie może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach, w tym gdy zagrożenia tego nie udało się usunąć w przypadkach, o których mowa w art. 12 lub art. 13;

3.  zgromadzenie ma się odbyć w miejscu i czasie, w których odbywają się zgromadzenia organizowane cyklicznie, o których mowa w art. 26a.

Przepis art. 16 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że odwołanie od decyzji o zakazie zgromadzenia wnosi się bezpośrednio do sądu okręgowego właściwego ze względu na siedzibę organu gminy w terminie 24 godzin od jej udostępnienia w Biuletynie Informacji Publicznej. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji o zakazie zgromadzenia.

D. D. (1) w sposób prawem przewidziany i w terminie wniósł odwołanie od decyzji zakazującej zgromadzenia. Jednakże podniesione w nim zarzuty nie zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 57 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. Ograniczenie tej wolności może określać ustawa. W myśl zaś przepisu art. 31 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.

Przyjmuje się wyłączność prawa o zgromadzeniach, jako regulacji zupełnej dla odbycia zgromadzenia. Na rzecz tego poglądu przemawia to, że określona w art. 57 Konstytucji wolność zgromadzeń ma charakter prawa podstawowego. Może być ona realizowana tylko wówczas, gdy władza publiczna nie ma wpływu na korzystanie z tej wolności, poza sytuacjami wynikającymi wprost z ustawy. Oczywiście wolność zgromadzeń może być ograniczana, co wprost wynika z art. 31 ust. 3 Konstytucji, jednak warunki jej ograniczania muszą odnosić się do Prawa o zgromadzeniach i zawsze mają być interpretowane ścieśniająco (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2022 r., II GSK 259/20).

Zdaniem Sądu zakaz zgromadzeń, gdy pozostają w kolizji ze zgromadzeniami cyklicznymi powyższy wymów spełnia. Nie bez znaczenia w tym zakresie pozostaje to, że Trybunał Konstytucyjny badał zgodność z konstytucją przepisów nowelizujących prawo o zgromadzeniach, wprowadzających instytucję zgromadzeń cyklicznych, uznając je za zgodne z konstytucją (wyrok z dnia 16 marca 2017 r., Kp 1/17).

Stąd za niezasadny należało uznać zarzut naruszenia art. 57 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

Nieuzasadniony jest zarzut naruszenia art. 12 ust. 1 prawa o zgromadzeniach. Przepis ten ma zastosowanie do zgromadzeń cyklicznych jedynie odpowiednio. Ma on zastosowanie jedynie w zakresie dotyczącym trybu ustalenia miejsca i czasu zgromadzenia kolidującego ze zgromadzeniem cyklicznym. Zgromadzeniu cyklicznemu przysługuje bowiem pierwszeństwo wyboru miejsca i czasu zorganizowania zgromadzenia. Gdy organizator zgromadzenia, nie będącego zgromadzeniem cyklicznym, wskaże miejsce i czas zgromadzenia, chociażby tylko częściowo pokrywające z miejscem i czasem zgromadzenia cyklicznego, organ ma obowiązek wezwać organizatora do zmiany miejsca i czasu. Konsekwencją braku zmiany miejsca i czasu jest wydanie decyzji zakazującej zgromadzenia. Nie ma w tym wypadku kompletnie żadnego znaczenia możliwość ich odbycia w taki sposób, aby ich przebieg nie zagrażał życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach. Gdyby tak było, to by ustawowa formułując przepis art. 14 ust. 3 prawa o zgromadzeniach zawarłby dodatkowe zastrzeżenie, uwzględniające kwestię zagrożenia życia i zdrowia, albo poprzestałby na regulacji z art. 14 ust. 2 prawa o zgromadzeniach.

Z tego samego względu nie zasługuje na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 14 ust. 3 w zw. z art.12 ust. 1 prawa o zgromadzeniach. Porównując regulacje zwarte w art. 14 ust. 3 z regulacja z art. 14 ust. 2 prawa o zgromadzeniach, przyjąć należy, że przy przesłance z art. 14 ust. 3 ustawodawca przesądził, że jedyną okolicznością, jaką ma badać organ, a później sąd, jest to, czy w danym miejscu i czasie odbywa się zgromadzenie cykliczne. Bez znaczenia pozostaje tu okoliczność, że organizator jednego ze zgromadzeń cyklicznych wyraził zgodę na zorganizowanie zgromadzenia przez D. D. (1).

Niezasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 14 ust. 3 prawa o zgromadzeniach. Zgromadzenie organizowane przez D. D. (1) ma się odbywać przy Pomniku Powstańców (...), który usytuowany jest na Placu (...). Trasa przemarszu jednego ze zgromadzeń cyklicznych kończy się właśnie przy tym placu. Zachodzi zatem tożsamość co do miejsca. Nie sposób przy tym uznać, że zgromadzenie cykliczne, które jest organizowane dla uczczenia pamięcią powstańców (...), nie podejdzie pod pomnik, który to wydarzenie upamiętnia. Również godziny obydwu zgromadzeń się częściowo pokrywają, czego odwołujący nie kwestionował.

Odnośnie do zarzutu naruszenia art. 107 kpa wskazać należy, że choć organ wydający decyzję, w uzasadnieniu nie wskazał faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, to z treści decyzji i jej uzasadnienia można wywnioskować, że oparł się na całym dostępnym materiale dowodowym (zawiadomienie, korespondencja między organem a zgłaszającym) i żadnemu z tych dowodów nie odmówił waloru wiarygodności czy autentyczności. Z decyzji bowiem wynika, że jedyną przesłanką i okolicznością jaką kierował się organ było zorganizowanie zgromadzeń cyklicznych w tym samym miejscu i czasie. Powyższe było prawidłowe, o czym była mowa we wcześniejszej części uzasadnienia. Nadto wskazać należy, że odwołujący nie wskazał istotnych okoliczności, faktów, czy dowodów, które organ pominął, lub którym niezasadnie odmówił wiarygodności, czy mocy dowodowej. Nawet więcej w ogóle tego zarzutu nie uzasadnił.

Z przytoczonych wyżej względów Sąd orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)