Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Bogusława Jarmołowicz-Łochańska

po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2023 r. r. w W.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.

przeciwko (...) S.A. W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie

z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. akt I C 3480/21 upr

1.oddala apelację;

2.zasądza od (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 1800,00 (tysiąc osiemset ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

Bogusława Jarmołowicz-Łochańska

V Ca 1053/22

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) Banku S.A. z siedzibą w W. kwoty 16213,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 27 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu żądając wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym oraz od kwoty 369 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia na jego rzecz od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W sprawie pod sygn. akt II Nc 1714/21 upr wydano w dniu 22 maja 2021 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pełnomocnik strony pozwanej wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podniósł zarzuty nieważności umowy cesji z uwagi na brak wykazania, iż osoby , które działały w imieniu cesjonariusza były uprawnione do działania w jego imieniu; sprzeczności umowy przelewu wierzytelności z zasadami współżycia społecznego, a tym samym ich nieważności na podstawie art. 58§2k.c.; prawdziwości dokumentów w postaci umów przelewu wierzytelności , a w konsekwencji zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda oraz wysokość wyliczonej prowizji.

Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie: 1. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3415,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty; 2, oddalił powództwo w pozostałym zakresie; 3. ustalił, że powód wygrał proces w 21%pozostawiajac szczegółowe rozliczenie kosztów referendarzowi sądowemu.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła powódka zaskarżając go w części, tj. w punkcie 2 w jakim Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo zarzucając orzeczeniu naruszenie :

a. prawa materialnego

-art.45 ust.1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, poprzez jego niezastosowanie i oddalenie powództwa ;

- art.45 ust.1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim w zw. z art.73§1k.c. w zw. z art.74 § 1k.c.w zw. z art. 99 § 1k.c. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego wymaga zachowania szczególnej formy pełnomocnictwa, podczas gdy wystarczającą formą pełnomocnictwa jest forma dokumentowa;

- art.30 ust. 1 pkt. 7 u.k.k. w zw. z art.5 ust. 6-7 i 12 u.k.k. w zw. z art. 45 ust.1 u.k.k. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że pozwana nie naruszyła obowiązku informacyjnego;

-art. 30 ust.1pkt.10 w zw. z art. 45 ust.1 ustawy o k.k., poprzez jego błędną wykładnię i i uznanie, że zastosowanie instytucji określonej w art.45ust.1 tej ustawy nie jest warunkiem determinującym zmianę kosztów kredytu, podczas gdy zastosowanie instytucji zawartej w art.45ust.1 u.k.k skutkuje zwrotem kredytu bez odsetek i innych koszów;

-art.30 ust1.pkt.15 u.k.k. w zw. z art. 53 ust.1 i 2 tej ustawy , art.30ust.1pkt16 u.k.k. w zw. z art. 30 ust.1pkt.10 u.k.k;

b. prawa procesowego postaci

a.art.233§1k.p.c.w zw. z art.308 k.p.c. w zw. z art. 309 k.p.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego polegający na :

- błędnym przyjęciu, że konsument nie mógł udzielić pełnomocnictwa w dniu 12.04.2021r. do złożenia oświadczenia z art. 45 ust.1 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim z uwagi, iż zbył roszczenie na rzecz powódki, podczas gdy przedmiotem przelewu stanowiły wszystkie wierzytelności pieniężne z wyłączeniem uprawnienia prawnokształtującego przysługującego konsumentowi na podstawie art. 45ust. u.k.k., którego konsument nie zbył umową przedmiotowej cesji

- błędnym przyjęciu , że brak jest możliwości weryfikacji strony składającej podpis pod pełnomocnictwem za pomocą platformy (...), podczas gdy jest to możliwe

-błędnym przyjęciu, że pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego zostało złożone w sposób wadliwy z powodu braku podpisu cedenta, w sytuacji gdy pełnomocnictwo to zostało udzielone w sposób prawidłowy

-błędnym uznaniu, że w umowie kredytowej wskazano elementy określone w art.30 ust1.pkt.7 u.k.k., podczas gdy wskutek faktycznego zaliczenia przez pozwaną odsetek pobieranych od części kredytowanych kosztów umowy tj. prowizji oraz składki ubezpieczeniowej, do całkowitego kosztu kredytu nie wskazano tam prawidłowej, rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania.

b.art.328§ 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W związku z tak przedstawionymi zarzutami pozwany wniósł o zmianę zaskarżanego wyroku i uwzględnienie powództwa w oddalonej części , a w konsekwencji zmianę wyroku w punkcie III i ustalenie, że powódka wygrała proces w 100% oraz zasądzenie na rzecz powódki od pozwanego kosztów postepowania odwoławczego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia - przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na jego rzecz od powódki kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W pierwszej kolejności zaznaczyć trzeba, że niniejsza sprawa rozpoznana została w postępowaniu uproszczonym, to zaś determinuje konieczność zastosowania określonych dla tego rodzaju spraw regulacji szczególnych, zwłaszcza dyspozycji przepisu art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., zgodnie, z którym jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku

z przytoczeniem przepisów prawa. W dalszej kolejności trzeba mieć także na uwadze, że w postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określił zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 ⁹ § 11 i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r. poz. 55). Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

Sąd odwoławczy podziela w całości i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy oraz w większości dokonaną przez ten Sąd ocenę prawną stwierdzając tym samym, ze wydany wyrok odpowiada prawu.

Zdaniem Sądu Okręgowego, sąd pierwszej instancji nie dopuścił się zarzucanych mu uchybień w przepisach prawa, a kwestionowany wyrok - oparty na właściwej analizie materiału dowodowego zebranego w sprawie, poddanej następnie trafnej ocenie prawnej - nie może być skutecznie wzruszony na skutek apelacji.

Apelacja powoda stanowiła zatem nieuzasadnioną polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego. Powód bowiem nie przedstawił zarzutów, które mogłyby doprowadzić do zmiany zapadłego w sprawie wyroku. W apelacji jedynie powiela twierdzenia podniesione w toku postępowania pierwszoinstancyjnego. Na ich poparcie nie powołał żadnych nowych okoliczności związanych z przedmiotową sprawą.

Na wstępie wskazać należy, że niezasadny okazał się zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Przepis ten przyznaje sądowi swobodę w ocenie zebranego materiału dowodowego, zaś zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy można uznać za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź doświadczeniem życiowym. Dla skuteczności zarzutu naruszenia ww. przepisu nie wystarcza samo twierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. Jeżeli zaś z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego samego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. wyrok SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00). W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej analizy zgormadzonego w sprawie materiału dowodowego i wywiódł na jego podstawie prawidłowe, zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego wnioski.

Sąd pierwszej instancji dokonał zatem wszechstronnej i swobodnej, a nie dowolnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego. Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, iż umowa cesji wierzytelności została zawarta na piśmie z podpisami własnoręcznymi, nie budzi wątpliwości i jest ważna i skuteczna.

Sąd Okręgowy podziela także stanowisko Sądu pierwszej instancji , iż konsumenci nie złożyli skutecznie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, chociaż w części z innych przyczyn niż wskazał to sąd pierwszej instancji. Podkreślić należy, iż w niniejszej sprawie pełnomocnictwa udzielone przez cesjonariuszy na rzecz cedenta –powódkę w niniejszej sprawie w dniu 12.04.2021r. za pośrednictwem platformy elektronicznej A. nie mogły wywrzeć zamierzonych skutków prawnych w postaci upoważnienia do złożenia oświadczenia materialnoprawnego o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego chociaż częściowo z innych przyczyn niż przyjął to Sąd Rejonowy.

Bezspornym w sprawie między stronami było, że takie oświadczenie zostało złożone przez powódkę pozwanemu bankowi w dniu 15 kwietnia 2021r. z powołaniem się na udzielone pełnomocnictwo. Treść dokumentu pełnomocnictwa jednoznacznie wskazuje , iż jest to pełnomocnictwo o charakterze ogólnym. Nie została w nim bowiem ani powołana sporna umowa ,ani pozwany jako dłużnik, brak też jednoznacznego odniesienia do zawartej wcześniej umowy cesji , czy konkretnej umowy kredytu. Z treści pełnomocnictw wynika jedynie, że każdy z kredytobiorców upoważnia powódkę do złożenia w jego imieniu oświadczenia w trybie art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim , przewidującego sankcję tzw. kredytu darmowego oraz do jego dalszego wykorzystania w kontaktach z właściwymi podmiotami zarówno w postępowaniu przedsądowym, jak i w postępowaniu sądowym w szczególności poprzez przesłanie złożonego oświadczenia do kredytodawcy. Pełnomocnictwo to nie zostało własnoręcznie podpisane przez kredytobiorcę, a jedynie zostało złożone za pośrednictwem platformy A..com. Sąd Okręgowy rozpoznający niniejszą sprawę podziela pogląd Sądu pierwszej instancji, że taka forma podpisu nie spełnia wymogu podpisu kwalifikowanego oraz nie spełnia wymogu formy zastrzeżonego dla pełnomocnictwa ogólnego. Zgodnie z art. z art. 99 par. 2 k.c. pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie. Zgodnie z art.78 par. 1 k.c. do zachowania zwykłej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Zaś w myśl art. 78.1. par. 1 k.c. do zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia w postaci elektrycznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem złożonym w formie pisemnej. W ocenie Sądu Okręgowego rozpoznającego sprawę nie można zatem zgodzić się ze skarżącym, że pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia w trybie art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim spełnia wymogi co do formy pełnomocnictwa wymogów przewidzianej dla pełnomocnictwa ogólnego, a zatem złożone oświadczenie jest oświadczeniem nieważnym i nie może wywieść oczekiwanego przez skarżącego skutku, zwłaszcza, że jak sam twierdzi nie nabył umową cesji wierzytelności wynikających z zastosowania w stosunku do kredytodawcy sankcji kredytu darmowego. Tym samym uprawnione było stanowisko Sądu pierwszej instancji, że oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego zostało skutecznie złożone. Umowa cesji załączona do akt sprawy, z czym skarżący się zgadza, nie uprawniała cesjonariusza do złożenia oświadczenia o charakterze prawokształtującego. Podmiotem uprawnionym do złożenia oświadczenia pozostawał konsument – kredytobiorca, dlatego do złożenia oświadczenia w jego imieniu potrzebne było pełnomocnictwo, które w niniejszej sprawie zostało wolą stron udzielone jako pełnomocnictwo ogólne, co wbrew twierdzeniom skarżącego wynika z jego treści. Z powyższych względów uwzględnienie powództwa w zakresie roszczeń opartych na sankcji kredytu darmowego nie było możliwe i jako niezasadne słusznie zostało przez Sąd pierwszej instancji oddalone. W tym zakresie Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał brak legitymacji czynnej powoda tj. co do kosztów sankcji kredytu darmowego.

W ocenie Sądu Okręgowego zgodzić natomiast można ze skarżącym, że w stanie faktycznym sprawy umowa cesji wierzytelności z dnia 4 lipca 2019 r. nie obejmowała wierzytelności wynikających z sankcji kredytu darmowego, a wnioski sądu pierwszej instancji w tej kwestii nie zasługują na podzielenie. Z paragrafu pierwszego umowy wynika bowiem, że jej przedmiotem były wszelkie wierzytelności pieniężne przysługujące kredytobiorcom z tytułu umowy nr (...) z 28.03.2017r. zawartej z (...) bank S.A. , ale istniejące w tej dacie i nie zajęte w postępowaniu egzekucyjnym, na co wskazuje treść paragrafu drugiego ust. 1 umowy cesji. W ocenie Sądu drugiej instancji skarżący ma rację , że cesją wierzytelności nie były objęte należności przyszłe , a do takich należałoby zaliczyć hipotetyczne należności wynikające ze skorzystania przez kredytobiorców z sankcji kredytu darmowego. Sąd pierwszej instancji słusznie bowiem wskazał, że zastosowanie sankcji kredytu darmowego uzależniono od określonych zachowań zarówno kredytodawcy, jak i kredytobiorcy. Powódka zaś sama w apelacji twierdzi, że strony umowy cesji nie obejmowały jej przedmiotem wierzytelności przyszłej, wynikającej z zastosowania sankcji kredytu darmowego. Sąd Okręgowy podziela przy tym pogląd Sądu Apelacyjnego w Warszawie, wyrażony w wyroku z dnia 1 lipca 2019 r., sygn. akt V ACa 118/18, w którym stwierdził on, że uruchomienie sankcji kredytu darmowego zależy od wykonania przez konsumenta uprawnienia prawokształtującego, bowiem sformułowanie, jakie zamieszczono w art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim: „po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia", jest typowe dla przypadków, w których w przepisach prawa cywilnego wprowadza się uprawnienie prawokształtujące (np. art. 88 § 1 KC, art. 395 § 1 zd. 2 KC, art. 499 zd. 1 KC). Ponadto pojęcia „oświadczenie", którym posłużono się w art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, ustawodawca używa w przepisach prawa cywilnego zazwyczaj dla oznaczenia oświadczenie woli, a nie oświadczenia wiedzy (informacyjne). Wykonanie uprawnienia prawokształtującego wymaga złożenia właśnie oświadczenia woli. Wykładnia językowa art. 45 ust. 1 powołanej ustawy wskazuje, że skutki związane z sankcją kredytu darmowego powstają – verba legis – „po złożeniu" oświadczenia (opubl. Legalis). Przyjęty w art. 45 ust. 1 ustawy sposób wyliczenia naruszeń przez kredytodawcę przepisów tej ustawy wskazuje, że sankcja kredytu darmowego jest możliwa do zastosowania dopiero po łącznym zaistnieniu wszystkich wymienionych w tym przepisie naruszeń odnoszących się do danego rodzaju umowy o kredyt konsumencki, np. umowy o kredyt wiązany lub umowy o kredyt konsumencki w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym z jednej strony a z drugiej strony od aktywności kredytobiorcy polegającej na złożeniu instytucji kredytowej oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, że zbędnym jest odnoszenie się do pozostałych naruszeń prawa materialnego i na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację .

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażonej w art. 98 k. p. c. § 1 k. p. c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Zważywszy na oddalenie apelacji, powód zobowiązany został do zwrotu poniesionych przez powoda kosztów zastępstwa procesowego.

Bogusława Jarmołowicz-Łochańska

(...)

(...)

Bogusława Jarmołowicz-Łochańska