Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Magdalena Majewska

Protokolant: Urszula Widulińska

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2023 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K. i A. H.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie

z dnia 20 lutego 2023 r., sygn. akt II C 619/22

oddala apelację;

zasądza od M. K. i A. H. na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty po 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia 31 października 2023 r. do dnia zapłaty.

Magdalena Majewska

Sygn. akt V Ca 1401/23

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 20 lutego 2023 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie oddalił powództwa M. K. i A. H. oraz zasądził od każdego z powodów na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 908,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, że powodowie oparli swoje roszczenia na regulacji zawartej w Rozporządzeniu (WE) 261/2004 Parlamentu i Rady z 11 lutego 2004 roku ustanawiającym zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów. Istota sporu sprowadzała się do zbadania braku legitymacji czynnej po stronie powodów, co przesądziło o ostatecznym wyniku sprawy. Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 3 tego rozporządzenia, warunkiem zastosowania ochrony wynikającej z przepisów rozporządzenia jest posiadanie przez pasażera rezerwacji na dany lot. Rezerwacja ta musi być potwierdzona, co należy rozumieć jako fakt posiadania przez pasażera biletu lub innego dowodu potwierdzającego, że rezerwacja została przyjęta i zarejestrowana przez przewoźnika lotniczego lub organizatora wycieczek, którą to rezerwację przewoźnik lotniczy potwierdził. W ocenie Sądu Rejonowego przedstawiony przez powodów dokument w postaci umowy o udział w imprezie turystycznej nie był wystarczający na potwierdzenie spełnienia przez powodów wymogów posiadania „potwierdzonej rezerwacji”, od czego zależy nabycie roszczenia o wypłatę zryczałtowanego odszkodowania (art. 7 Rozporządzenia). Powodowie nie przedłożyli dokumentu, z którego wynikałoby przyrzeczenie przewozu powodów jako pasażerów określonym lotem, zidentyfikowanym przez wskazanie miejsca i czasu odlotu i przylotu oraz numeru lotu.

Ponadto, powodowie nie wykazali drugiej koniecznej przesłanki warunkującej przyznanie odszkodowania. Zgodnie z przepisami rozporządzenia, odszkodowanie to przysługuje pasażerowi, który stawił się o czasie na odprawę pasażerów, a w przypadku gdy czas ten nie został określony w umowie przewozu lub w inny sposób w niej wskazany, nie później niż 45 minut przed planowanym odlotem. Pasażer powinien wykazać, że do odprawy zgłosił się o czasie. Może w tym celu posłużyć się wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi. Powodowie w niniejszej sprawie nie wykazali najmniejszej inicjatywy dowodowej, aby ten fakt udowodnić.

Na marginesie Sąd Rejonowy wskazał, że powodowie nie wykazali również, aby przedmiotowy lot był opóźniony o 4 godziny i 25 minut. Powodowie nie wykazali okoliczności towarzyszących zaistniałemu opóźnieniu zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. c Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady. Wobec tego, że powodowie nie podołali ciężarowi udowodnienia faktu, zgodnie z art. 6 k.c., powództwa podlegały oddaleniu.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona powodowa zaskarżając go w całości. Orzeczeniu temu zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego:

art. 2 lit. h), art. 5 ust. 1 lit. c) oraz art. 7 ust. 1 i 2 Rozporządzenia (WE) n r 261/2004 w zw. z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dni 21 grudnia 2021 r. (sprawy z połączone C-146/20, C-188/20, C-196/20 i C 270/20) i w zw. z art. 267 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej interpretacji wskazanych przepisów Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, sprzecznej z prawnie wiążącą wykładnią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, skutkującej twierdzeniem, że planowy czas wylotu i przylotu dla celów wskazanego Rozporządzenia nie może wynikać z dokumentu podróży wydanego przez organizatora wycieczek, a są to wyłącznie godziny planowane przez przewoźnika lotniczego;

art. 2 lit. g) oraz art. 3 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 w zw. z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 21 grudnia 2021 r. (sprawy z połączone C-146/20, C-188/20, C-196/20 i C 270/20) i w zw. z art. 267 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej interpretacji wskazanych przepisów Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, sprzecznej z prawnie wiążącą wykładnią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, skutkującej twierdzeniem, że dokument podróży Powoda nie stanowił potwierdzonej rezerwacji w myśl Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, podczas gdy organizator wycieczek może samodzielnie (niezależnie od wiedzy przewoźnika lotniczego) potwierdzić rezerwację, a rezerwacja Powoda spełniała wymagane przesłanki, tj. zawierała przyrzeczenie przewodu go określonym lotem, zidentyfikowanym poprzez wskazanie miejsca i czasu odlotu i przylotu oraz numeru lotu;

art. 3 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 w zw. z postanowieniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 24 października 2019 r. (C-756/18) w zw. z art. 267 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej poprzez jego nieprawidłową wykładnię, polegającą na przyjęciu, że aby móc się powołać na przepisy owego Rozporządzenia, pasażerowie powinni udowodnić swoje stawienie się na odprawę – co stoi w sprzeczności z prawnie wiążącym orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej;

art. 3 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 poprzez jego nieprawidłową wykładnię, polegającą na przyjęciu, że aby móc się powołać na przepisy owego Rozporządzenia, pasażerowie powinni udowodnić zaistnienie opóźnienia w przylocie przekraczającego 3 godziny – co stoi w sprzeczności z prawnie wiążącymi wytycznymi interpretacyjnymi i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, albowiem w kwestii dowodowej pasażer obowiązany jest jedynie przedstawić potwierdzoną rezerwację na lot;

art. 6 k.c. w zw. art. 5 ust. 3 i 4 w zw. z punktem 1 i 4 preambuły Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 poprzez przyjęcie, że to na pasażerze spoczywa obowiązek wykazania, że do opóźnienia lotu doszło, podczas gdy pasażerom lotu opóźnionego przy przelocie o co najmniej 3 godziny i posiadającym potwierdzoną rezerwację na ten lot nie można odmówić odszkodowania jedynie na tej podstawie, że w chwili wystąpienia o odszkodowanie nie udowodnił opóźnienia, chyba że zostanie wykazane poprzez przewoźnika lotniczego, że do znacznego opóźnienia nie doszło albo było ono wynikiem wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności;

art. 205c ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze poprzez pominięcie okoliczności, że brak udzielnie odpowiedzi na reklamację w terminie 30 dni wiąże się z uznaniem reklamacji przez przewoźnika lotniczego – choćby w kontekście wskazywanego przez Sąd I instancji przerzucenia ciężaru dowodu.

Ponadto strona powodowa zarzuciła naruszenie przepisów postępowania:

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i wyprowadzenie logicznie błędnych wniosków przez Sąd, jakoby Powód, przedstawiając kopię potwierdzonej rezerwacji wystawionej przez organizatora wycieczki, nie udowodnił okoliczności stawienia się do odprawy i uczestnictwa w locie, w konsekwencji nie wykazał legitymacji czynnej, podczas gdy zastosowanie zasad logicznego rozumowania prowadziło do wniosku, iż okoliczności zawarcia przez Powoda umowy na realizację usługi turystycznej i treść tejże umowy zawartej z organizatorem wycieczki (będącym pośrednikiem przy zawieraniu umowy przewodu istniejącej pomiędzy stronami) determinuje udział Powoda w wykupionej imprezie, zatem również w przedmiotowym locie;

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez czynienie ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie wyłącznie w oparciu o wskazania strony pozwanej, jakoby przedmiotowy lot nie doznał opóźnienia rodzącego odpowiedzialność odszkodowawczą na gruncie Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, podczas gdy strona powodowa wskazała, że opóźnienie przedmiotowego lotu wyniosło 4 godziny i 25 minut, zaś Pozwana, na której spoczywa ciężar udowodnienia braku opóźnienia powyżej 3 godzin, nie przedłożyła żadnego miarodajnego dowodu na okoliczność momentu otwarcia drzwi samolotu, czyli momentu faktycznego przylotu z perspektywy Rozporządzenia (WE) nr 261/2004.

Podnosząc powyższe zarzuty powodowie wnieśli o:

zmianę wyroku poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kwoty po 400 Euro wraz z odsetkami od dnia 9 września 2021 r. do dnia zapłaty,

zasądzenie od pozwanej na rzecz każdego z powodów zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Czy Rozporządzenie (WE) nr 261/2004, a w szczególności jego art. 3 ust. 2 lit. a i art. 5 ust. 3 i 4, należy interpretować w ten sposób, że pasażerom lotu opóźnionego przy przylocie o co najmniej trzy godziny i posiadającym potwierdzoną rezerwację na ten lot można odmówić przyznania odszkodowania zgodnie z tym rozporządzeniem jedynie na tej podstawie, że w chwili wystąpienia o odszkodowanie nie udowodnili oni czasu opóźnienia tego lotu?

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji powodów w całości oraz o zasądzenie od każdego z Powodów na rzecz Pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Niniejsza sprawa podlegała rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. Wobec tego uzasadnienie wyroku ograniczono do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy oraz akceptuje wnioski wywiedzione z tych ustaleń, wskazując, że podjęte rozstrzygnięcie znajduje oparcie w obowiązujących przepisach oraz w wywiedzionych na ich podstawie niewadliwych rozważaniach prawnych, które Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne, uznając, że w przedmiotowej sprawie brak było legitymacji czynnej po stronie powodowej.

W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty podniesione w apelacji okazały się chybione.

Sąd Okręgowy zważył, że przyznanie odszkodowania określonego w art. 7 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lutego 2004 r. uzależnione jest od spełnienia przez występującego z roszczeniem przesłanek wynikających z art. 3 ust. 2 lit. a), tj. posiadania potwierdzonej rezerwacji i wykazania stawienia się przez powoda na odprawę pasażerów, czego niewątpliwie powodowie, zgodnie z rozkładem ciężaru dowodów wyrażonym w art. 6 k.c., nie uczynili przed Sądem I instancji.

Zauważenia wymaga, że zgodnie z treścią powołanego przez apelujących wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 21 grudnia 2021 r., sprawa C-146/20, w myśl art. 3 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, pasażer posiada „potwierdzoną rezerwację”, jeżeli organizator wycieczek przekazuje temu pasażerowi, z którym jest związany umową, „inny dowód” w rozumieniu art. 2 lit. g) tego rozporządzenia, który zawiera przyrzeczenie przewozu tego pasażera określonym lotem, zidentyfikowanym poprzez wskazanie miejsca i czasu odlotu i przylotu oraz numeru lotu, nawet jeżeli ten organizator wycieczek nie otrzymał od danego przewoźnika lotniczego potwierdzenia czasu odlotu i przylotu dotyczących tego lotu. Co istotne, jak wskazał w tym samym judykacie Trybunał Sprawiedliwości, w sytuacji, gdy dokument organizatora wycieczki zawiera jedynie dane mające charakter tymczasowych informacji o przelocie, do sądu krajowego należy ustalenie, czy dokument ten stanowi rzeczywiście przyjętą i zarejestrowaną rezerwację w rozumieniu art. 2 lit. g) rozporządzenia. Dodatkowo, zgodnie z wcześniejszym postanowieniem Trybunału Sprawiedliwości wydanym w sprawie C-756/18, rezerwacja w myśl art. 2 lit g) Rozporządzenia, oznacza fakt posiadania przez pasażera biletu lub innego dowodu potwierdzającego, że rezerwacja została przyjęta i zarejestrowana przez przewoźnika lotniczego lub organizatora wycieczek.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy nie wskazywał, że rezerwacja nie może zostać potwierdzona przez organizatora wycieczki, a jedynie, że sama umowa łącząca organizatora i powodów nie stanowi o takim potwierdzeniu, co w ocenie Sądu Okręgowego jest stanowiskiem słusznym. Przedłożona wraz z pozwem umowa o udział w imprezie turystycznej nie jest też, wbrew twierdzeniom powodów, dokumentem podróży. Nie sposób na podstawie samej umowy przedłożonej przez powodów wyprowadzić wniosku, że rezerwacja ich lotu została przyjęta i zarejestrowana. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że wobec nieprzedłożenia dokumentów potwierdzających posiadanie rezerwacji na dany lot przez powodów, nie zaktualizowała się wobec nich możliwość dochodzenia odszkodowania wynikającego z art. 7 ust. 1 lit b) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, rozporządzenie to nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Nie były wobec tego zasadne zarzuty sformułowane w pkt 1 lit. a) i b) apelacji, a dotyczące art. 2 lit. h), art. 5 ust. 1 lit. c), art. 7 ust. 1 i 2, art. 2 lit. g) oraz art. 3 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004.

Wskazać w tym miejscu należy, że przesłanki wynikające z art. 3 ust. 2 lit a) Rozporządzenia, tj. posiadanie rezerwacji na dany lot oraz stawienie się w określonym czasie na odprawie, winny zostać spełnione łącznie. W postanowieniu z dnia 24 października 2019 r., C-756/18, Trybunał podkreślił, że z brzmienia art. 3 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia nr 261/2004 wynika, iż stosuje się ono tylko wtedy, gdy z jednej strony pasażerowie dysponują potwierdzoną rezerwacją na dany lot, a z drugiej strony stawią się na odprawę w terminach określonych w tym przepisie. Wynika z tego - ponieważ obydwa warunki, o których mowa w tym przepisie, mają charakter kumulatywny - że sam brak potwierdzenia rezerwacji determinuje niemożność zastosowania w niniejszej sprawie przytoczonego przepisu. Wobec tego, nie było już zasadne badanie, czy powodowie stawili się na odprawie. Skoro bowiem nie posiadali potwierdzenie rezerwacji na wskazany lot, nie było podstaw do dalszego ustalania, ani czy byli obecni na odprawie na ten lot, ani, czy należy się im wypłata zryczałtowanego odszkodowania zgodnie z art. 7 Rozporządzenia.

Wymagane treścią przepisów okoliczności faktyczne uzasadniające roszczenie winien udowodnić powód, zaś na pozwanym spoczywa ciężar wykazania ewentualnych okoliczności uwalniających go od odpowiedzialności. Nie można akceptować "przerzucania" ciężaru dowodu na pozwanego i dowodzenia przez niego wbrew własnym interesom w sytuacji, gdy notoryjność powszechna uzasadnia konkluzję, że powodowie powinni dysponować miarodajnym dokumentem potwierdzającym rezerwację i odbycie lotu, jak chociażby karty pokładowe. Powinni również przedstawić jakikolwiek dowód na to, że do opóźnienia lotu faktycznie doszło.

Zgodnie z art. 6 k.c., który znajduje zastosowanie w każdym procesie cywilnym, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Reguła dotycząca rozkładu ciężaru dowodu nie może być pojmowana w ten sposób, że ciąży on zawsze na powodzie. W zależności od rozstrzyganych w procesie kwestii faktycznych i prawnych, ciężar dowodu co do pewnych faktów będzie spoczywał na powodzie, co do innych z kolei - na pozwanym. Natomiast zgodnie z art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Jest to związane z zasadą kontradyktoryjności, zgodnie z którą ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one, a nie sąd, są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i one wreszcie ponoszą odpowiedzialność za jego wynik, zwłaszcza w aspekcie dowodowym. Powodowie poza samym twierdzeniem, że przedmiotowy lot nie odbył się o czasie i był opóźniony o 4 godziny i 25 minut nie przedstawili żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że lot był opóźniony co najmniej 3 godziny w stosunku do zaplanowanej godziny przylotu. Na podstawie znikomego materiału dowodowego przedstawionego przez powodów nie sposób nawet ustalić, o której godzinie zgodnie z potwierdzoną rezerwacją lot miał się odbyć, jak również czy się odbył i czy uczestniczyli w nim powodowie. Należy jednak mieć na uwadze, że w niniejszej sprawie okoliczności dotyczące opóźnienia lotu były poboczne, bowiem ustalono, że powodowie nie mieli w niniejszym postępowaniu uprawnienia do wystąpienia z roszczeniem o zapłatę, wobec braku legitymacji czynnej.

W ocenie Sądu Okręgowego w realiach niniejszej sprawy nie można było również przyjąć, by na skutek braku udzielenia odpowiedzi na reklamację powoda przez pozwanego w terminie 30 dni, należało uznać w oparciu o art. 205c ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. prawo lotnicze, że reklamacja została przez przewoźnika uwzględniona, do czego odniósł się Sąd Rejonowy w treści uzasadnienia wyroku, a Sąd Okręgowy podziela wyrażony tam pogląd.

Odnosząc się z kolei do podniesionych zarzutów naruszenia prawa procesowego, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c., wskazać należy, że nie zasługiwał on na uwzględnienie. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. przyznaje sądowi orzekającemu na podstawie całego materiału zgromadzonego w sprawie wysnuć wnioski o prawdziwości faktów, spośród kilku równorzędnych dowodów tylko niektóre uznać za przekonujące, przyznać dowodom pośrednim taką moc dowodową jak dowodom bezpośrednim oraz wysnuć z zebranego materiału procesowego i wyników postępowania dowodowego wnioski, jakich żadna ze stron nie wysnuła. Zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy można uznać za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź doświadczeniem życiowym. Dla skuteczności zarzutu naruszenia tego przepisu nie wystarcza samo twierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego samego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 27 września 2002 r., II CKN 817/00). Zwalczanie oceny dowodów nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej, korzystnej dla apelującego wersji ustaleń opartej na jego subiektywnej ocenie, lecz konieczne jest przy posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznymi wykazanie, że określone w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wynik sprawy.

Wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji, nie sposób zarzucić Sądowi Rejonowemu przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów i wyprowadzenia błędnych wniosków. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, stwierdzając, że jedynym dokumentem załączonym do akt sprawy, jaki mógłby stanowić o odbyciu przedmiotowego lotu przez powodów, jest umowa o udział w imprezie turystycznej. Umowa ta natomiast jest umową o świadczenie usług przez organizatora imprezy na rzecz jej uczestników. Nie budziło wątpliwości Sądu Okręgowego, że dokument ten nie stanowi potwierdzenia rezerwacji lotów, tym bardziej, że dane dotyczące lotu były jedynie przybliżone. Skoro zatem powodowie nie przedłożyli dokumentu, który by ten fakt potwierdzał, nie można było na tej podstawie wyprowadzić wniosku, że Sąd Rejonowy posiadał taki dokumenty i wywnioskował brak udowodnienia okoliczności stawienia się do odprawy i uczestnictwa w locie. Wnioskowanie na podstawie dokumentu, który w ogóle nie znalazł się w aktach niniejszej sprawy nie jest bowiem możliwe.

Co więcej wskazać należy, że błędny jest zarzut poczynienia ustalenia, że przedmiotowy lot nie doznał opóźnienia. Sąd Rejonowy nie wskazał, że do opóźnienia nie doszło, a jedynie, że opóźnienie to nie zostało w żaden sposób wykazane. Twierdzenie to było oparte jedynie na oświadczeniu strony powodowej zawartym w pozwie. Z załączonej do pozwu umowy o świadczenie usług turystycznych wynika wyraźnie, że wskazane tam godziny lotu są jedynie przybliżone i mogą ulec zmianie. Informacje podane przez organizatora imprezy nie są natomiast w żaden sposób wiążące w stosunku do przewoźnika.

Końcowo, odnosząc się do wniosku apelującego o skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wskazać należy, że dzięki kompetencji wynikającej z art. 267 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, sąd krajowy może, w ramach toczącego się przed nim sporu, zwrócić się do TSUE z wnioskiem o dokonanie wykładni aktów prawa unijnego lub o stwierdzenie, czy taki akt prawa jest ważny. Pytanie prejudycjalne jest uprawnieniem sądu krajowego, o ile jego orzeczenia podlegają zaskarżeniu. W przypadku sądu ostatniej instancji, którego orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu, odesłanie prejudycjalne jest obowiązkiem sądu. Zauważyć należy, że skoro przedmiotowa sprawa toczyła się w postępowaniu uproszczonym, skarga kasacyjna jest niedopuszczalna (art. 398 ^{( 2)} § 2 pkt 3) k.p.c.). W takiej sytuacji orzeczenie Sądu Okręgowego jest orzeczeniem sądu ostatniej instancji. Uwzględnić jednak należy fakt, że obowiązek skierowania pytania prejudycjalnego nie aktualizuje się m.in. w przypadku, gdy poruszana w pytaniu prejudycjalnym kwestia nie ma decydującego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a także, gdy istnieje już orzecznictwo TSUE na dany temat. W ocenie Sądu Okręgowego takie okoliczności zachodzą w niniejszej sprawie. Kwestia jaka została poruszona w sformułowanym w apelacji pytaniu nie jest istotna dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem Sąd nie odmówił powodom przyznania odszkodowania jedynie na takiej podstawie, że w chwili wystąpienia o odszkodowanie nie udowodnili oni czasu opóźnienia lotu. Oddalenie powództwa nastąpiło z uwagi na brak legitymacji czynnej powodów, wobec braku wykazania potwierdzenia rezerwacji lotu. Co więcej, sami apelujący powoływali się na orzecznictwo trybunału rozstrzygające kwestie dotyczące odszkodowania na podstawie rozporządzenia nr 261/2004, uznać zatem należy, że problematyka ta była już przedmiotem rozważań TSUE i nie ma podstaw do ponownego zadawania przez sąd pytania prejudycjalnego obejmującego podobny zakres rozważań. Wobec tego, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że wystąpienie do TSUE na podstawie art. 267 TfUE nie było zasadne.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach instancji odwoławczej Sąd orzekł w oparciu o art. 98 § 1, § 1 ¹ i § 3 k.p.c. oraz § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Magdalena Majewska