Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Maria Dudziuk

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2021 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. C., J. M.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda D. C. i powoda J. M.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie

z dnia 17 lutego 2021 r., sygn. akt XVI C 1718/20

orzeka:

1.  zmienia zaskarżony wyrok w całości i zasądza od (...) SA z siedzibą w W. na rzecz D. C. i J. M. kwoty po 400 euro (czterysta) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2019r. do dnia zapłaty oraz kwoty po 1117,00 zł (jeden tysiąc sto siedemnaście) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

2.  zasądza od (...) z siedzibą w W. na rzecz D. C. i J. M. kwoty po 650,00 zł (sześćset pięćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów postępowania w instancji odwoławczej.

V Ca 1535/21

UZASADNIENIE

Pozwem z 22 maja 2020 roku powódki D. C. i J. M. wniosły o zasądzenie na ich rzecz od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty po 400 Euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 maja 2019 r. do dnia zapłaty tytułem zryczałtowanego odszkodowania za opóźniony lot oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. wniósł o odrzucenie pozwu z uwagi na brak jurysdykcji tutejszego Sądu, a w razie nieuwzględnienia tego zarzutu o oddalenie powództwa, zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Jednocześnie wskazał na niewykazanie, aby pasażerki zainicjowały tryb reklamacyjny wskazując, iż samo wezwanie do zapłaty nie wyczerpuje trybu reklamacyjnego. Podniósł też zarzut przedawnienia.

Wyrokiem z dnia 17 lutego 2021 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie oddalił powództwo i zasądził od powódek solidarnie na rzecz pozwanej kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiodły powódki zaskarżając je w całości, zarzucając mu:

1) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a) art. 205c ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze oraz art. 7a ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta poprzez pominięcie okoliczności, że brak udzielenia odpowiedzi na reklamację w terminie 30 dni wiąże się z uznaniem reklamacji przez przewoźnika lotniczego;

b) art. 123 § 1 pkt 2 k.c. poprzez pominięcie okoliczności, że wskutek braku udzielenia odpowiedzi na reklamację i w konsekwencji uznania roszczenia doszło do przerwania biegu przedawnienia;

c) art. 205c ust. 8 ustawy Prawo lotnicze poprzez pominięcie okoliczności, że na okres postępowania reklamacyjnego bieg przedawnienia roszczeń wynikających z przepisów Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 zawiesza się;

2) naruszenie przepisów postępowania, tj.:

a) art. 3271 § 1 k.p.c. poprzez nie odniesienie się merytorycznie przez Sąd I instancji do zarzutu Powoda, że Pozwana nie udzieliła odpowiedzi na reklamację Powoda, co zgodnie z ustawą o prawach konsumenta i ustawą Prawo lotnicze oznacza, iż Pozwana reklamację uznała;

b) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia przez Sąd I instancji materiału dowodowego skutkującego wnioskiem, że w niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki przerwania bądź zawieszenia biegu terminu przedawnienia przedmiotowego roszczenia odszkodowawczego.

W oparciu o ww. zarzuty wniosły o:

1) zmianę wyroku poprzez zasądzenie od Pozwanej na rzecz powodów kwoty po 400 EUR wraz z odsetkami od dnia 11 maja 2019 r. do dnia zapłaty,

2) zasądzenie od Pozwanej na rzecz każdego z powodów zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

3) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z wydruku wiadomości mailowej (...) na okoliczność udzielenia przez Pozwaną odpowiedzi na reklamację w dniu 13.06.2020 r. 

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasadzenie od powódek na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postepowania przed Sadem II instancji wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Z uwagi na to, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym, Sąd II instancji nie prowadził postępowania dowodowego, zatem na podstawie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku obejmować będzie wyjaśnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia z przytoczeniem przepisów prawa. W postępowaniu uproszczonym apelacja może być oparta jedynie na zarzucie naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie oraz zarzucie naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy (art. 505 ⁹ § l pkt l i pkt 2 k.p.c.)

Powódka w apelacji podniosła zarzuty naruszenia zarówno przepisów prawa materialnego, jak i procesowego. Zarzuty prawa materialnego sprowadzają się do zakwestionowania przyjętej przez Sąd Rejonowy oceny prawnej żądania powódki i uznania, iż uległo ono przedawnieniu. Zdaniem Sądu Okręgowego zarzuty te okazały się być zasadne i jako takie odniosły skutek w postaci zmiany zaskarżonego rozstrzygnięcia.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd pierwszej instancji nieprawidłowo uznał, iż powództwo jako przedawnione nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódki w niniejszym postępowaniu dochodzą zryczałtowanego odszkodowania w wysokości po 400 euro za opóźniony lot o numerze (...) na trasie P. – R. dnia 10 maja 2019 r.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd pierwszej instancji prawidłowo przyjął, iż zgodnie z treścią art. 778 k.c. roszczenia z umowy przewozu osób przedawniają się z upływem roku od dnia wykonania przewozu, a gdy przewóz nie został wykonany - od dnia, kiedy miał być wykonany, jednakże odmiennie od twierdzeń Sądu Rejonowego, Sąd odwoławczy stwierdził, iż w niniejszej sprawie powołana regulacja nie będzie miała zastosowania.

W uchwale z dnia 17 marca 2017 r., sygn. akt III CZP 111/16 Sąd Najwyższy stwierdził, iż roszczenie pasażera w przypadku odwołania lotu, jego opóźnienia lub odmowy przyjęcia pasażera na pokład przedawnia się z upływem terminu rocznego zastrzeżonego dla umowy przewozu według art. 778 k.c.

Odpowiedzialność przewoźnika nie zależy od wykazania przez pasażera jego winy ani powstałej szkody, tym bardziej termin roczny znajduje uzasadnienie funkcjonalne. Wobec braku dodatkowych wymagań stawianych dla dochodzenia roszczeń przez uprawnionego należy uznać go za wystarczający dla ich potencjalnego zaspokojenia. Wiąże się to z celem jak najszybszego uzyskania odszkodowania w sprawach standardowych, nie wymagających zindywidualizowanej oceny, w przeciwieństwie do przypadków dochodzenia szkód wynikłych wskutek przewozu.

Jak słusznie zauważył Sąd I Instancji podstawę roszczenia powódki reguluje rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U.UE L z dnia 17 lutego 2004 r.). Wskazane rozporządzenie jak wskazał TSUE nie reguluje terminu przedawnienia roszczeń, odsyłając w tym względzie do ustawodawstw krajowych (wyrok z dnia 22 listopada 2012 r., sprawa C-139/11). Dla konstrukcji przedawnienia podstawowe znacznie ma zatem art. 118 k.c., przy czym wyraźnie zastrzeżone jest, że znajduje on zastosowanie we wszelkich tych sprawach, które nie są uregulowane przepisem szczególnym w sposób odmienny.

Odnosząc się do zarzutów apelacji podkreślenia wymaga, iż strona powodowa upatruje przerwania biegu przedawnienia w fakcie złożenia reklamacji. Wskazania wymaga, że od 01 kwietnia 2019r. obowiązują przepisy ustawy z dnia 03 lipca 2002r. Prawo lotnicze znowelizowane ustawą z dnia 14 grudnia 2018r. o zmianie ustawy- Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019.235). Wskazana nowelizacja wprowadziła nowe regulacje w zakresie dochodzenia przez pasażera roszczeń w postaci obowiązkowego postępowania reklamacyjnego. Rozwiązanie przyjęte w art. 205c ust 1 w/w ustawy zapewnia, że przed wystąpieniem przez pasażera na drogę sądową lub ze skargą do Rzecznika Praw Pasażera inicjującą postępowanie w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporu pasażerskiego przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletów będzie miał możliwość spełnienia świadczenia w wyniku bezpośredniego wezwania go przez pasażera do zaspokojenia roszczenia poprzez złożenie reklamacji. Reklamację składa się zgodnie z art. 205a ust 8 u przewoźnika lotniczego –w przypadku rozporządzenia nr 2111/2005/WE. Przepis art. 205 c ust 2 wymienia konkretne przesłanki, których zaistnienie powoduje wyczerpanie drogi postępowania reklamacyjnego, a także ustalenie momentu, w którym możliwe jest dochodzenie roszczeń przed sądem lub w ramach postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporu pasażerskiego. Postępowanie reklamacyjne powinno być zakończone w terminie 30 dni od dnia złożenia reklamacji. W art. 205 c ust 3 ustalono formę, w jakiej reklamacja może być złożona. W celu uproszczenia rozpatrywania reklamacji wskazano, że reklamację składa się w formie pisemnej albo elektronicznej w rozumieniu przepisów kc o formie czynności prawnej. Zgodnie z powyższym uregulowaniem pasażer powinien najpierw złożyć reklamację, w której wezwie przewoźnika lotniczego do zaspokojenia jego żądania, dając mu tym samym możliwość dobrowolnego spełnienia świadczenia. Dopiero w razie nieuwzględnienia roszczenia w toku postępowania reklamacyjnego pasażer będzie mógł wystąpić na drogę postępowania sądowego. Reklamacja powinna więc być w przypadku powoda pisemnym albo elektronicznym wezwaniem pozwanego do spełnienia ryczałtowego świadczenia należnego powodowi na podstawie Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, z podaniem okoliczności uzasadniających zapłatę. (wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 05 sierpnia 2020r. sygn. akt II Ca 703/20)

Co istotne regulacja zawarta w art. 205 c ust 8 wprost wskazuje, iż bieg przedawnienia roszczeń majątkowych zawiesza się na okres od dnia złożenia reklamacji do dnia udzielenia na nią odpowiedzi albo do dnia, w którym upłynął termin na jej rozpatrzenie. Sąd Rejonowy błędnie zatem uznał, iż strona powodowa nie wykazała żadnych okoliczności z których wynikałoby, iż doszło do przerwania czy też skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Tego rodzaju treść była zawarta w piśmie pełnomocnika powódek z dnia 9 kwietnia 2020 r., które zostało wystosowane do pozwanego. Nie ma zatem również wątpliwości, że pismo to wypełniało wymogi treściowe reklamacji wymaganej w art. 205.

Pozwana udzieliła odpowiedzi na reklamację wiadomością mailową dopiero w dniu 13 czerwca 2020 r., zatem już po wniesieniu powództwa i po upływie terminu na podjęcie postępowania reklamacyjnego przez przewoźnika lotniczego (art. 205c ust. 6 ustawy Prawo lotnicze).

Finalnie, Sąd Okręgowy uznał, iż doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia - na czas postępowania reklamacyjnego – a następnie do przerwania biegu przedawnienia w związku z uznaniem roszczenia - wskutek braku udzielenia odpowiedzi przez pozwanego na złożoną reklamację.

Brak było tym samym podstaw do podzielenia twierdzeń Sądu pierwszej instancji, iż skoro opóźniony lot odbył się w dniu 10 maja 2019 r., to w dniu 10 maja 2020 r. upłynął rok od wykonania przewozu, a wobec złożenia pozwu w dniu 22 maja 2020 r. - doszło do przedawnienia roszczenia powódek.

Z tych względów zaskarżony wyrok został zmieniony w całości na podstawie art. 386 §1 k.p.c. W konsekwencji zmieniono także rozstrzygnięcie o kosztach procesu, których podstawę zasądzenia na rzecz powódek stanowił art. 98 §1 i 3 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego rozstrzygnięto na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.