Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Wiesława Śmich

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2021 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S. A. z siedzibą w W.

przeciwko (...) S. A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 2 czerwca 2020 r., sygn. akt I C 1188/20

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) S. A. z siedzibą w W. na rzecz (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 450,00 zł (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

Sygn. akt. V Ca 1674/20

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 11 stycznia 2021 r.

(...) spółka akcyjna w W., (obecnie (...) spółka akcyjna w W.) domagała się zasądzenia od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. zasądzenia 600 euro z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wydania orzeczenie do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, oraz opłaty od pełnomocnictwa według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że na podstawie umowy cesji wierzytelności z 10 lipca 2018 r. nabył od A. J. wierzytelność przysługującą jej względem pozwanego na podstawie rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lutego 2004 r. dotyczącą opóźnienia 2 lipca 2018 r. lotu na trasie z K. do C. o nr rejsu (...) realizowanego przez pozwanego przewoźnika.

W dniu 11 lipca 2019 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany (...) spółka akcyjna w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W ocenie pozwanego opóźnienie skarżonego lotu (...) wynikało z zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, co wyłącza odpowiedzialność pozwanego na podstawie rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. Wskazał, że lot miał się odbyć samolotem (...), na którym wykonywana była inspekcja ultradźwiękowa drugiego stopnia sprężarki średniego ciśnienia (...) prawego silnika samolotu, zgodnie z dyrektywą producenta, w związku z ujawnioną wadą projektową silników. Podał, że w samolocie mającym wykonywać skarżony lot nie ujawniono uszkodzeń, niemniej próba silników i przedłużająca się boroskopia wygenerowała opóźnienie rejsu.

Wyrokiem z dnia 02 czerwca 2020 r. Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie w punkcie 1 zasądził od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. 600 euro z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 02 czerwca 2020 r. do dnia zapłaty; w punkcie 2 zasądził od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1 017 zł tytułem kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zaskarżając wyrok w całości.

Zarzucił przy tym Sądowi Rejonowemu naruszenie:

- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 5 ust. 1 lit. c) ppkt iii) rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 [dalej: „Rozporządzenie”],

poprzez jego zastosowanie, co w konsekwencji doprowadziło do uznania powództwa i obowiązku wypłaty odszkodowania na rzecz powoda, pomimo, iż w przedmiotowym stanie faktycznym nieregularność powstała w związku z zaistnieniem okoliczności nadzwyczajnych, czyli wady projektowej silników (...) ujawnionej na samolocie pierwotnie planowanym do rejsu powoda (...), a pozwana podjęła racjonalne środki i zapewniła samolot zastępczy (...) poprzez wpisanie rejsu powoda do rotacji tego samolotu i nie odwołała rejsu;

- naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj. art. 233 kodeksu postępowania cywilnego,

poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie, tym samym uznanie, że brak jest związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy opóźnieniem rejsu powoda, skoro samolot (...) nie był dotknięty w tym momencie wadą projektową, podczas gdy pełna analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że gdyby nie ujawnienie wady projektowej na samolocie (...), pozwana nie musiałaby wykonać rejsu innym samolotem, który był sprawny i miał zaplanowaną wcześniej rotację, czyli samolot(...), co w konsekwencji doprowadziło do pominięcia przez Sąd wniosku o przesłuchanie świadka i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego;

- naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj. art. 233 kodeksu postępowania cywilnego,

poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie, tym samym pominięcie opinii biegłego załączonej do akt niniejszego postępowania, który wyraźnie wskazał, że była to wada projektowa, a pozwana podejmowała szereg racjonalnych środków w celu zminimalizowania niedogodności dla pasażerów.

Mając powyższe na uwadze pozwany wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa,

- zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego od powoda na rzecz pozwanej, według norm przepisanych.

Ewentualnie, na wypadek stwierdzenia, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy lub gdy wydanie wyroku wymagałoby przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, wniósł o:

- uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla m. st. Warszawy w Warszawie przy uwzględnieniu kosztów dotychczasowego postępowania.

Z kolei w odpowiedzi na apelację pozwanego powód wniósł o:

1.  oddalenie apelacji w całości

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

3.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego P. K. z dnia 03 września 2020 r. na fakt

I)  Opóźnienia lotu (...) z uwagi na zbyt zacieśnioną siatkę połączeń i błędnie zaplanowaną rotację

II)  Nieistnienie związku pomiędzy opóźnieniem lotu (...) wykonywanym przez samolot (...) a wadami fabrycznymi w samolocie(...)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W związku z faktem, iż przedmiotowa sprawa rozpoznana została według przepisów o postępowaniu uproszczonym, Sąd Okręgowy nie przeprowadził postępowania dowodowego. A zgodnie z treścią art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. Sąd II instancji ograniczył uzasadnienie wyroku do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelację uznać należy za bezzasadną, a podniesione w niej zarzuty nie mogły skutkować zmianą zaskarżonego orzeczenia. Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i prawne na podstawie rzetelnie przeprowadzonego postępowania dowodowego. Stąd, w niniejszej sprawie Sąd II instancji na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął ustalenia faktyczne i wnioski prawne Sądu Rejonowego jako swoje własne.

Jak wynika z akt sprawy kwestią nie budzącą wątpliwości, był fakt, iż poprzednik prawny powoda A. J. zawarła z pozwaną umowę przewozu, na podstawie, której w dniu 02 lipca 2018 r. miał odbyć się przelot z K. do C. o nr rejsu (...) realizowanym przez pozwanego. Kwestią bezsporną była również okoliczność, iż lot ten został jednak opóźniony o ponad 3 godziny.

Natomiast kwestią sporną pozostaje okoliczność, czy wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności w niniejszej sprawie, na które powołuje się strona pozwana w postaci wystąpienia wady projektowej silników (...) w samolotach typu (...) dają podstawy do zwolnienia pozwanej z odpowiedzialności za wypłatę zryczałtowanego odszkodowania na podstawie art. 5 ust. 3 w zw. z art. 14 preambuły WE NR 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91. Według apelującego bowiem przedstawione przez stronę pozwaną dokumenty nie budziły wątpliwości, iż istnieje związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy wystąpienie usterki będącą wadą projektową ujawnioną w samolocie, który planowany był do wykonania rejsu poprzednika prawnego powoda, a opóźnieniem skarżonego rejsu z uwagi na wykonanie rejsu samolotem (...) i zacieśnieniem rotacji, co niewątpliwie zwolnienia pozwaną z odpowiedzialności za wypłatę spornego odszkodowania. Niemniej jednak z powyższym nie sposób się zgodzić.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c., wskazać należy, że jest on całkowicie chybiony. Przepis ten przyznaje sądowi swobodę w ocenie zebranego materiału dowodowego, zaś zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy można uznać za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź doświadczeniem życiowym. Dla skuteczności zarzutu naruszenia ww. przepisu nie wystarcza samo twierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. Jeżeli zaś z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego samego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. wyrok SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00). Z kolei materiał dowodowy został oceniony przez Sąd Rejonowy wszechstronnie, zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Z kolei samo twierdzenie strony pozwanej, że zaistniały nadzwyczajne okoliczności umożliwiające odmowę przyznania odszkodowania powodowi oraz przyjęcie, iż pozwana wypełniła przesłanki powodujących zwolnienie jej od odpowiedzialności odszkodowawczej na rzecz powoda jest niewystarczające do stwierdzenia, iż Sąd Rejonowy naruszył powyższy przepis. Zdaniem Sądu Okręgowego na gruncie niniejszej sprawy stan faktyczny został ustalony przez Sąd Rejonowy prawidłowo, zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, która wymaga, aby sąd oceniał materiał dowodowy w sposób logiczny, spójny i zgodny z zasadami doświadczenia życiowego. Sąd I instancji mając na uwadze całokształt materiału zgromadzonego w aktach sprawy prawidłowo uznał, iż pozwany nie zaoferował żadnych dowodów, z których wynikałoby, iż w dniu skarżonego lotu pozwany przeprowadzał jakiekolwiek próby silnikowe i boroskopię samolotu (...), który wykonywał przedmiotowy lot. Sąd Rejonowy również zasadnie uznał, iż na gruncie niniejszej sprawy dowód z opinii biegłego zmierzałby jedynie do przedłużenia postępowania i nie wniósłby nic co sprawy.

Za całkowicie chybiony uznać należy również zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy treści art. 5 ust. 1 lit. c) pkt iii) rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91.

Mając bowiem na względzie utrwaloną już linię orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powołane przepisy Rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania, pasażerów opóźnionych lotów należy traktować jak pasażerów odwołanych lotów oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania przewidziane w art. 7 tego Rozporządzenia, jeżeli z powodu w/w lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, tzn. jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Niemniej, takie opóźnienie nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego (zob. ETS w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C 432/07).

Zdaniem Sądu Okręgowego z kolei okoliczności sprawy wynika, iż pozwany nie wykazał że przyczyną opóźnienia były nadzwyczajne okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich możliwych środków. Za niewystarczające w tym kontekście należy w ocenie Sądu Okręgowego nie można uznać twierdzenia strony pozwanej, że w samolotach (...)(788) występują wady projektów silników (...)Jak wynika z akt sprawy pozwany miał wiedzę o możliwych wadach silników już co najmniej w kwietniu 2018 r., na co sam wskazuje pozwany, w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty (k.23). W związku z czym dojść należy do przekonania, iż konieczność dokonania przeglądu technicznego pozwany mógł uwzględnić zatem już dużo wcześniej planując siatkę połączeń. Należy przy tym zauważyć, że to na przewoźniku spoczywa obowiązek zaplanowania siatki lotów w taki sposób, aby wykonać rejs zgodnie z ramami czasowymi. Przewoźnik jest zobowiązany do podjęcia wszelkich racjonalnych środków w celu uniknięcia opóźnień, powinien rozsądnie na etapie planowania lotu uwzględnić ryzyko opóźnienia związanego z ewentualnym zaistnieniem takich okoliczności (por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 2011-06-12, C-294/10). Co więcej pozwany w sprzeciwie od nakazu sam wskazuje, iż nie każda inspekcja ujawniła pęknięcie podstawy łopatki (...) i w tym konkretnym przypadku stwierdzono brak uszkodzenia ale próba silników i przedłużająca się boroskopia wygenerowała opóźnienie rejsu poprzednika prawnego powódki. Powyższa sytuacja nie dowodzi bowiem w żadnym razie, że ta konkretna sytuacja mieściła się w granicach nadzwyczajności. Jest to rutynowa kontrola samolotów, na które strona pozwana w pełni świadomie ustala daty i terminy dokonywanych przeglądów technicznych wadliwych maszyn

Według Sądu Okręgowego pozwany chcąc wykazać okoliczności ekskulpujące winien sprostać ciążącemu na nim obowiązkowi przedstawienia dowodów potwierdzających fakt, iż do opóźnienia lotu doszło z przyczyn nadzwyczajnych, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia racjonalnych środków. Natomiast analizując okoliczności niniejszej sprawy wywieść należy wniosek, iż pozwany nie wykazał, aby podjął skuteczne czynności których można wymagać od starannie działającego przewoźnika lotniczego w ramach prowadzonej działalności.

W tym miejscu na aprobatę zasługuje treść wyroku z dnia 4 maja 2017 r., w sprawie C 315/15, w którym to Trybunał Sprawiedliwości doszedł do wniosku, że za nadzwyczajne okoliczności w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 można uznać zdarzenia, które ze względu na swój charakter lub swoje źródło nie wpisują się w ramy normalnego wykonywania działalności danego przewoźnika lotniczego i nie pozwalają na skuteczne nad nim panowanie (zob. podobnie wyroki: z dnia 22 grudnia 2008 r., W., C 549/07, EU:C:2008:771, pkt 23; z dnia 31 stycznia 2013 r., M., C 12/11, EU:C:2013:43, pkt 29; a także z dnia 17 września 2015 r., v., C 257/14, EU:C:2015:618, pkt 36).

Mając powyższe na uwadze orzeczono, jak w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach instancji odwoławczej rozstrzygnięto w pkt 2 wyroku w oparciu o treść art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Na zasądzone koszty w kwocie 450 złotych złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika ustalone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.