Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2012 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - SSO Piotr Wojtysiak (spr.)

Sędziowie SSO Beata Gutkowska

SSR del. Marcin Borcuch

Protokolant sekr. sądowy Marta Dziekańska

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2012 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa D. S.A. w K.

przeciwko Gminie Miastu P.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Pruszkowie

z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt I C 332/12

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od D. S.A. w K. na rzecz Gminy Miasta P. kwotę
1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Sygn. akt V Ca 2045/12

UZASADNIENIE

W dniu 30 grudnia 2011 r. (data stempla pocztowego) (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. wniosła pozew o zapłatę od Gminy Miasta P. kwoty 49.692,13 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż zawarł z pozwaną umowę o rozbudowę sali gimnastycznej, w której strony ustaliły wysokość wynagrodzenia ryczałtowego w łącznej wysokości na kwotę 6.749.999,55 złotych brutto przy czym kwota 1.217.313,03 złotych stanowiła podatek VAT w wysokości 22%. Powód wskazał, iż na skutek zmiany stawki podatku VAT z 22% na 23% poniósł szkodę, której pozwany nie chce dobrowolnie naprawić, bowiem nie wyraża zgody na wprowadzenie zmian w łączącej strony umowie. Nadto w ocenie powoda, pismo skierowane do pozwanego dotyczące zmiany wynagrodzenia umownego w kwocie brutto należy potraktować, jako zobowiązanie do zawarcia przyrzeczonej umowy. Powód podniósł, iż specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera zapis umożliwiający zamawiającemu zmianę wynagrodzenia w sytuacji zmiany wysokości podatku od towarów i usług i na tej podstawie żądanie jest uzasadnione

Gmina Miasto P. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, a także podniosła zarzut przedawnienia z uwagi na upływ rocznego terminu. Podniosła również, iż ze specyfikacji istotnych warunków umowy oraz z łączącej strony umowy nie wynika zobowiązanie do zawarcia aneksu do umowy, a jedynie możliwość jego zawarcia. Ponadto w budżecie Gminy nie były przewidziane środki finansowe na zwiększenie wynagrodzenia dla firm realizujących zamówienia publiczne, zaś zapis zawarty w specyfikacji istotnych warunków umowy nie spełniał warunków umowy przedwstępnej, bowiem jest ona wyłącznie dokumentem umożliwiającym zamawiającemu przygotowanie dokumentów do złożenia oferty. Powód nie wykazał również, iż poniósł szkodę w wysokości 49.693 zł z winy powoda oraz ani związku przyczynowego między winą a szkodą .

Powód ustosunkowując się do złożonej odpowiedzi na pozew, podniósł, iż podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia jest całkowicie bezpodstawny. Wskazał również, iż w piśmie z dnia 14.02.2011 r. wystąpił do pozwanego o zmianę wynagrodzenia podając, jako podstawę zmianę stawki podatku VAT. Ponadto złożył pozew przed upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała zostać zawarta, zatem bieg terminu przedawnienia został przerwany. Powód wskazał również, iż niniejsze roszczenie opiera się o treść przepisu art. 471 k.c., zatem termin jego przedawnienia wynosi 3 lata. Ponadto powód, podniósł, iż z łączącej strony umowy wynikało zobowiązanie do zawarcia aneksu i zwiększenia wartości brutto tejże umowy, bowiem jego integralną część stanowiła specyfikacja istotnych warunków zamówienia, która taką możliwość przewidywała, zaś zapisy punktu 22.4 w/wym. specyfikacji spełniają cechy umowy przedwstępnej. Powód, zakwestionował również fakt, iż pozwany zapłacił powodowi wynagrodzenie określone w umowie.

Gmina Miasto P. sprzeciwiła się twierdzeniom powoda oraz podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także zakwestionowała wysokość dochodzonego roszczenia.

Wyrokiem z dnia 16 maja 2012 r. Sąd Rejonowy w Pruszkowie oddalił powództwo oraz z zasądził od D. Spółka Akcyjna z siedzibą w K. na rzecz Gminy Miasta P. kwotę 2400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i prawne:

D. Spółką Akcyjną z siedzibą w K. w dniu 21 lipca 2010 r. przygotowało dla Gminy Miasta P. ofertę, której przedmiotem była rozbudowa sali gimnastycznej w Gimnazjum nr (...) znajdującym się przy ulicy (...) w P.. Podstawą przygotowania tejże oferty była specyfikacja istotnych warunków zamówienia z dnia 16 lipca 2010 r., w której w pkt 22.4 zamawiający przewidział możliwość dokonania zmiany postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty na podstawie, której dokonano wyboru wykonawczy w enumeratywnie wskazanych okolicznościach. Ponadto w ust. 2) tego punktu specyfikacji wskazane zostało, iż zmiany postanowień zawartej umowy będą dokonane za zgodą stron, wyłącznie w formie pisemnego aneksu do umowy. W dniu 11 sierpnia 2010 r. Gmina Miasto P. zawarła z D. Spółką Akcyjną z siedzibą w K. umowę, której przedmiotem była rozbudowa powyżej wskazanej sali gimnastycznej. Integralną częścią umowy była oferta wykonawcy oraz specyfikacja istotnych warunków zamówienia z dnia 16 lipca 2010 r. W § 7 w/wym. umowy z dnia 11 sierpnia 2010 r. strony ustaliły wysokość wynagrodzenia ryczałtowego za wykonanie umowy określając je na kwotę 5.532.786,52 złote netto plus podatek VAT, łącznie 6.749.999,55 złotych brutto, z czego kwota 487.560 zł miała być wpłacona z budżetu 2010 r., kwota 6.262.439 zł 55 gr z budżetu 2011 r. Ponadto w § 15 pkt 3. strony zastrzegły, iż zmiana treści umowy, pod rygorem nieważności może nastąpić za zgodą stron w formie pisemnej w postaci aneksu.

W dniu 4 października 2010 r. strony zawarły aneks do powyżej umowy, zmieniając wysokość kwoty wpłacone na rzecz powoda z budżetu pozwanego za rok 2010 r. i 2011 r. - kwota 687.560 złotych miała być płatna z budżetu 2010 r. zaś do kwota 6.062.439,55 zł z budżetu 2011 r.

Z dniem l stycznia 2011 r. zaczęła obowiązywać stawka podatku od towarów i usług VAT w wysokości 23%.

D. S.A. w K. sporządziło aneks nr (...) do łączącej strony umowy, w którym w związku z wejściem w życie zmienionej stawki podatku VAT na roboty budowlano-montażowe z 22% na 23% ustaliło, że wynagrodzenie ryczałtowe wykonawcy za wykonanie przedmiotu umowy wyniesie 5.532.786,52 złotych netto plus podatek VAT co daje 6.799.691,68 złotych brutto. Jako podstawę sporządzania aneksu powodowa spółka wskazała warunki zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia pkt 22.4. Aneks ten został przesłany do Gminy Miasta P. w dniu 17 lutego 2011 r., jednak nie został przez nią zaakceptowany.

D. S.A. w K. wywiązało się z łączących strony warunków umowy w następstwie, czego w dniu 10 grudnia 2010 r. wystawiono na rzecz Gminy M. P. fakturę VAT opiewającą na kwotę 687.560 złotych wraz z podatkiem VAT w wysokości 22%, zaś kolejne faktury wystawione przez powoda obejmowały należności za wykonaną usługę powiększone o podatek VAT w wysokości 23% .

Gmina Miasto P. wypłaciła powodowi należne wynagrodzenie za wykonaną usługę zgodnie z treścią § 7 umowy z dnia 11 sierpnia 2010 r. oraz aneksu nr l do umowy z dnia 11 sierpnia 2010 r.

W ocenie Sądu I Instancji stan faktyczny w sprawie nie był sporny. Sąd Rejonowy oddalił wniosek o przesłuchanie stron na okoliczność ustalenia wysokości szkody doznanej przez powoda, a także wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, bowiem przeprowadzenie tych dowodów pozostałoby bez wpływu na treść zapadłego w sprawie orzeczenia. Z uwagi na to, że stan faktyczny w sprawie, nie był sporny, nie było podstaw do przeprowadzenia w/wym. dowodów.

Zgodnie z treścią art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Sąd Rejonowy wskazał, że przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej ex contractu są: 1) poniesienie szkody przez wierzyciela, 2) niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązaniem przez dłużnika oraz 3) związek przyczynowy między szkodą a nienależytym wykonaniem lub niewykonaniem zobowiązania.

Zgodnie z art. 361 § l i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. i powtórzoną w art. 232 k.p.c., to powód D. S.A. w K. obowiązany był udowodnić powyżej wymienione przesłanki, których w ocenie Sądu Rejonowego nie wykazał.

W niniejszej sprawie Sąd I instancji uznał za bezsporne, iż strony łączyła umowa o roboty budowlane zawarta w dniu 11 sierpnia 2010 r. na podstawie ustawy z dnia z dnia 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. 2010 r., Nr 113, póz. 759 z późn. zm.). W § 7 tejże umowy strony ustaliły należne powodowi wynagrodzenie opiewające na kwotę 5.532.786,52 złotych powiększone o 22% podatek od towarów i usług VAT co łącznie stanowiło kwotę 6.749.999,55 złotych brutto, z czego kwota 487.560 zł miała być wpłacona z budżetu 2010 r., kwota 6.262.439 zł 55 gr z budżetu 2011 r. Aneksem nr l do tejże umowy strony zmieniły kwoty, które miały zostać wypłacone powodowi w 2010 r. i 2011 r. zachowując wysokość łącznej kwoty należnego powodowi wynagrodzenia. Treść wiążącej strony umowy została przez nie ustalona po przedłożeniu pozwanej przez powoda oferty, a także po zaakceptowaniu przez nią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, które następnie stanowiły integralną część umowy z dnia 11 sierpnia 2010 r. Ponadto zarówno w treści umowy jak i w/wym. specyfikacji strony zastrzegły, iż zmiana treści umowy pod rygorem nieważności, może nastąpić za zgodą stron w formie pisemnej w postaci aneksu (§ 15 ust. 3 umowy, pkt 22.4 ust. 2) specyfikacji). Zatem treść tejże umowy została sformułowana przez strony w sposób swobodny, a następnie została przez nie zaakceptowana.

Od dnia l stycznia 2011 r. stawka podatku od towarów i usług wzrosła z 22% do 23% (art. 146a ust. 1) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2011 r., Nr 177, póz. 1054 ze zm.) przez co powodowa spółka jako wykonawca, wystawiając faktury po tej dacie uiszczała należności z podwyższoną stawką podatku. W następstwie powyższego powódka sporządziła aneks nr 2 do umowy, w którym podwyższyła należne wynagrodzenie o różnicę w podatku VAT, jednak pozwana nie wyraziła zgody na jej podpisanie.

Z treści art. 353 ^{( 1)} k.c. wynika, iż strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Ponadto w odniesieniu do umów zawartych w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień publicznych - co ma miejsce w niniejszej sprawie - zastosowanie ma art. 144 ust. l i 2 zgodnie z którym zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. Zmiana umowy dokonana z naruszeniem ust. l podlega unieważnieniu. Przepis ten wyraźnie określa przypadki, w których możliwe jest dokonanie zmiany łączonej strony umowy, a ponadto nie przyznaje wykonawcom jakiegokolwiek roszczenia o zmianę łączącej strony umowy. Jeżeli więc przy zawieraniu umowy uzgodniono cenę obejmującą podatek od towarów i usług według określonej stawki to treść art. 3 ust. l pkt 1. ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. 2001 r., Nr 97, póz. 1050 ze zm.) nie stwarza uprawnienia do podniesienia ceny w razie zmiany stawki podatku od towarów i usług (patrz: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2006 r. III CZP 54/06, zgodnie z którą podwyższenie stawek podatku od towarów i usług za roboty budowlane, nie uzasadnia bez zmiany umowy zawartej przed w/wym. zmianą stawek podatku VAT obowiązku zamawiającego zapłaty wynagrodzenia netto powiększonego o podatek od towarów i usług według podwyższonej stawki). Ponadto z zasady swobody umów wynika, iż strony mogą określić cenę, którą nabywca ma zapłacić sprzedawcy za towar lub usługę. Strony mogą się również swobodnie umówić, co do tego, czy podatek od towarów i usług będzie elementem ceny. Zatem rozstrzygnięcie czy strona zobowiązana jest do zapłacenia kwoty odpowiadającej temu podatkowi czy też nie, zależy od treści łączącej strony umowy. Skoro, strony w umowie oznaczyły kwotowo należne powodowi wynagrodzenie, to nie było podstaw do podwyższania go o kwotę odpowiadającą różnicy w podatku od towarów i usług, jeżeli strona przeciwna nie wyraziła na to zgody. Ponadto jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powyżej zacytowanej uchwały zapobiegliwe strony mogą konsekwencje ewentualnej zmiany stawki podatku uregulować w umowie np. w ten sposób, że wskażą w umowie cenę (wynagrodzenie) netto, zastrzegając, iż do ceny (wynagrodzenia) będzie doliczony podatek od towarów i usług, ale nie określają jego wysokości, z czym nie mamy doczynienia w niniejszym postępowaniu. Nie sposób zgodzić się z twierdzeniami powoda, że podstawą dochodzenia roszczenia był zapis pkt 22.ust. l istotnych warunków zamówienia, gdyż on jedynie przewidywał możliwość zmiany wysokości wynagrodzenia w przypadku zmiany wysokości stawki podatku od towarów i usług, a treść § 7 umowy z dnia 11 sierpnia 2010 r. wprost określała wysokość należnego powodowi wynagrodzenia za wykonane roboty - kwotę netto i brutto. Nadto, należy stwierdzić, iż powód nie wykazał, iż to na skutek działania pozwanej doznał szkody obejmującej rzeczywiste wydatki, bowiem podatek VAT jest świadczeniem publiczno - prawnym, zaś Gmina nie ma wpływu na wysokość jego stawki. Nie ma zatem mowy o zrealizowaniu przesłanki odpowiedzialności określonej w treści art. 471 k.c.. Powód nie wykazał bowiem, iż pozwana nie wykonała bądź nienależycie wykonała swoje zobowiązanie. W świetle łączącej strony umowy pozwana nie miała, bowiem obowiązku podpisywania przedłożonego jej przez powoda aneksu nr 2 do umowy. Toteż nie można mówić o tym, iż odmowa ta była przyczyną powstania u powoda szkody. Zmiana tejże umowy byłaby dopuszczalna, jeżeli byłaby korzystna dla zamawiającego albo wynikałaby z okoliczności, których nie dało się przewidzieć w chwili jej zawarcia, zaś wynagrodzenie uległoby zmianie, jeżeli zaistniałyby materialoprawne przesłanki określone w art. 629 k.c. lub 632 § 2 k.c. (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2011 r. III CSK 143/10, Lex nr 785535) - co nie miało miejsca w niniejszej sprawie.

Sąd I Instancji za chybiony również uznał pogląd powoda, iż przewidzianą przez pozwaną możliwość wprowadzenia zmian w umowie z dnia 11 sierpnia 2010 r. w przypadku zmiany stawki podatku od towarów i usług VAT należy potraktować, jako przedwstępne zobowiązanie pozwanej do zawarcia umowy przyrzeczonej, bowiem jak już zostało powyżej wskazane, wszelkie zmiany umowy wymagały zgody obu stron, co zostało potwierdzone zapisami łączącej strony umowy jak również specyfikacji istotnych warunków umowy. Ponadto zapisy umowne nie spełniały warunków umowy przedwstępnej w rozumieniu art. 389 k.c. Treścią takiej umowy jest, bowiem zobowiązanie do zawarcia w przyszłości oznaczonej umowy. Ponadto umowa przedwstępna winna zawierać także treść istotnych jej postanowień oraz określenie terminu, w którym ma zostać zawarta. Natomiast podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia nie zasługiwał na uwzględnienie. Skoro, bowiem ustalona przez strony w umowie i specyfikacji istotnych warunków umowy możliwość zmiany warunków umowy nie stanowi umowy przedwstępnej nie stosuje się do niej rocznego terminu przedawnienia określonego w treści art. 390 § 3 k.c., a roszczenie powoda przedawnia się, zatem z upływem 3 lat (art. 118 k.c.) przy czym bieg tego terminu został przez powoda przerwany, bowiem wystąpił on na drogę sądową przed jego upływem.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § l i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku Sądu Rejonowego wniósł powód zaskarżając go w całości. Orzeczeniu temu zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, mianowicie:

1. art. 389 kc poprzez jego niezastosowanie i uznanie, iż zapisy umowne nie spełniały warunków umowy przedwstępnej w rozumieniu art. 389 kc, gdyż nie zawierały treści istotnych jej postanowień oraz określenia terminu, w którym umowa ma zostać zawarta, pomimo, iż:

a) w pkt. 22.4 (Warunki zmiany umowy) podpunkt la) specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ), stanowiącej integralną część umowy nr (...) z dnia 11.08.2010, pozwany wprost przewidział zapis dotyczący możliwości wprowadzenia zmian w umowie i zmiany wynagrodzenia w przypadku zmiany stawki podatku od towarów i usług VAT. W konsekwencji niniejszy zapis należy potraktować jako przedwstępne zobowiązanie pozwanego do zawarcia przyrzeczonej umowy i podwyższenia wynagrodzenia powoda w przypadku zmiany stawki podatku VAT.

b) zgodnie z art. 389§2 kc, jeżeli termin w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej, a pismem z dnia 14.02.2011 roku powód wezwał pozwanego do zmiany umowy w przedmiotowym zakresie.

2. art. 471 kc poprzez jego niezastosowanie i uznanie, iż powód nie wykazał, iż na skutek działania pozwanej doznał szkody, pomimo, iż bezspornym w niniejszej sprawie było, iż od dnia 1.01.2011 roku stawka podatku VAT wzrosła z 22% do 23% i powód wystawiając po tej dacie na rzecz pozwanego faktury VAT uiszczał należności z podwyższoną stawką podatku, przez co w związku z nie wykonaniem przez pozwanego zobowiązania w zakresie zmiany umowy nr (...) z dnia 11.08.2010 i zwiększenia wynagrodzenia brutto umowy, pomimo spełnienia się przesłanek, o których mowa w pkt. 22.4 (Warunki zmiany umowy) podpunkt la) SIWZ stanowiącego integralną część umowy, powód nie otrzymał od pozwanego wynagrodzenia netto w pełnej wysokości określonego w § 7 umowy na kwotę 5 532 786,52 zł netto, a otrzymał wynagrodzenie netto w wysokości 5 483 094,39 zł netto, tj. o 49 692,13 zł mniej niż Strony zgodnie ustaliły w umowie, a zgodnie z treścią § 15 ust. 3 umowy, zmiana treści umowy (a zatem także zmniejszenie wynagrodzenia netto określonego umową), pod rygorem nieważności, może nastąpić za zgodą stron w formie pisemnej w postaci aneksu.

Apelujący wskazując na powyższe zarzuty wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w całości, uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych, ewentualnie:

2. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia - przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powoda nie jest uzasadniona i nie może doprowadzić do wzruszenia kwestionowanego orzeczenia.

Sąd Rejonowy poczynił w analizowanej sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego. Z poczynionych ustaleń wyciągnięte zostały prawidłowe wnioski prawne i poprawnie sąd pierwszej instancji zinterpretował treść oraz znaczenie zastosowanych przepisów. Stąd, w niniejszej sprawie sąd drugiej instancji na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął ustalenia faktyczne i wnioski prawne Sądu Rejonowego jako swoje własne. W tej sytuacji rozważeniu podlegały jedynie zarzuty zawarte w apelacji strony powodowej.

Jako pozbawiony podstaw prawnych należy ocenić zarzut naruszenia art. 389 k.c. Zgodnie z powyższym przepisem umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszym przypadku nie może być mowy, iż pkt 22.4 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, stanowiący integralną część umowy z dnia 11 sierpnia 2010 r. stanowi w istocie przedwstępne zobowiązanie pozwanego do zawarcia przyrzeczonej umowy i podwyższenia wynagrodzenia powoda w przypadku zmiany stawki podatku VAT.

Zaznaczyć należy, że w umowie przedwstępnej jedna strona przyrzeka drugiej albo obie strony przyrzekają sobie wzajemnie zawarcie ze sobą w przyszłości innej umowy (umowy przyrzeczonej). W ocenie Sądu Okręgowego pkt. 22.4 SWIZ nie pozostawia żadnych wątpliwości, iż w strony w niniejszym przypadku nie obligują się do zmiany warunków umowy w przypadku zmiany stawki podatku VAT a jedynie przewiduje możliwość dokonania zmiany postanowień umowy w tym zakresie, za zgodą stron, wyłącznie w formie pisemnego aneksu. Treść powyższych warunków zmiany umowy nie może być odmiennie interpretowana, ponieważ jest sformułowana jednoznacznie. W żadnym razie, wobec odmowy jednej ze stron do podpisania aneksu, nie można uznać, że zapis powyższy może ją zobligować do jego podpisania.

Za chybiony należy uznać zarzut naruszenia art. 471 k.c. Sąd Okręgowy w pełni aprobując obszerny wywód w tym względzie Sądu Rejonowego, podzielił ustalenia, że powód na którym ciążył obowiązek wynikający z art. 6 k.c. nie wykazał, że pozwany nie wykonał bądź nienależycie wykonał swoje zobowiązanie, jak również tego, iż to na skutek działania pozwanego doznał szkody. Tym samym nie zachodziły podstawy do uwzględnienia powództwa w oparciu o treść art. 471 k.p.c. Za pozbawione podstaw prawnych należy uznać twierdzenia pozwanego, iż poprzez odmowę podpisania aneksu w związku zmianą stawki podatku VAT z 22 % na 23% powód poniósł szkodę. W szczególności podkreślić należy, że pozwany wykonał ciążące na nim zobowiązanie, bowiem zapłacił powodowi określoną w umowie kwotę brutto zawierającą podatek VAT 22 %. Nie pozostawia wątpliwości, że w umowie określono wynagrodzenie w kwotowo (netto 5532 786,52 zł zaś brutto wraz z podatkiem VAT 6 749 999,55 ) tym samym zapłata przez pozwanego powyższych kwot, bez względu na zmianę stawki podatku VAT w trakcie jej trwania, zwolniła go z odpowiedzialności na podstawie art. 471 k.p.c.

Sąd Okręgowy podzielił w tym zakresie stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w przywołanym przez Sąd I instancji orzeczeniu z dnia 21 lipca 2006 r. (III CZP 54/06) z którego wynika, że obowiązek zapłaty przez zamawiającego zwiększonego wynagrodzenia w wyniku zmiany stawek podatku od towarów i usług, może wynikać jedynie ze zmiany umowy.

Skoro do pozwany nie wyraził zgody na zmianę umowy w tym zakresie należy stwierdzić, że nie zachodziły podstawy do uwzględnienia apelacji wniesionej przez powoda. Podkreślić należy, że powyższa umowa została zawarta przez pomioty, które profesjonalnie zajmują się zamawianiem i wykonywaniem usług tym samym postanowienia łączącej ich umowy, należy rozumieć zgodnie z jej brzmieniem, nie zaś dokonując interpretacji jej postanowień jak tego dokonuje powód w apelacji.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 385 k.p.c.. O kosztach procesu za drugą instancję Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c.