Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:Sędzia Małgorzata Kanigowska-Wajs

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2024 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa W. W.

przeciwko (...) GmbH z siedzibą w K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. w Warszawie

z dnia 23 lutego 2024 r., sygn. akt I C 1236/23

uchyla zaskarżony wyrok wobec stwierdzenia nieważności postępowania
i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu dla m.st. Warszawy w Warszawie
do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie
o kosztach instancji odwoławczej.

Sygn. akt V Ca 2094/24

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 23 lutego 2024 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I C 1236/23,
Sąd Rejonowy dla m. st. w Warszawie zasądził od pozwanego (...) GmbH z siedzibą w K. na rzecz powoda W. W. kwotę 600 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 15 maja 2023 r. do dnia zapłaty (pkt 1 sentencji) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty postępowania w kwocie 1.117 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2 sentencji).

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany, zaskarżając orzeczenie
w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa w całości.
Ponadto pozwany wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania procesu w I i II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zasługiwała na uwzględnienie, skutkując koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku, gdyż został on wydany w warunkach nieważności postępowania z powodu pozbawienia strony możliwości obrony jej praw
(art. 379 pkt 5 k.p.c.).

Zgodnie z brzmieniem art. 378 § 1 k.p.c. sąd drugiej instancji w granicach zaskarżenia bierze z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Przypadek taki zachodzi w sytuacji, gdy na skutek naruszenia przepisów procedury strona,
wbrew swojej woli, zostaje faktycznie pozbawiona możliwości działania
w postępowaniu lub jego istotnej części, jeżeli skutków tego uchybienia nie można było usunąć przed wydaniem orzeczenia w danej instancji i to bez względu na to,
czy takie działanie strony mogłoby mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia
(vide: wyroki Sądu Najwyższego z 15 lipca 2010 r., IV CSK 84/10, LEX nr 621352;
z 10 grudnia 2009 r., III CSK 86/09, LEX nr 610166; z 4 marca 2009 r., IV CSK 468/08, LEX nr 515415).

Jak już zauważono, jedną spośród przyczyn nieważności postępowania jest wymienione w art. 379 pkt 5 k.p.c. pozbawienie strony możności obrony swych praw. Przyjmuje się, że pozbawienie możności obrony swych praw przez stronę polega
na tym, że strona na skutek wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej
nie mogła brać i nie brała udziału w postępowaniu lub jego istotnej części, jeżeli skutki tych wadliwości nie mogły być usunięte na następnych rozprawach przed wydaniem w danej instancji orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Ocena zaistnienia takiej sytuacji procesowej powinna być dokonywana w kontekście konkretnych okoliczności sprawy. Chodzi jednak tylko o wypadki rzeczywistego pozbawienia możności obrony, którego skutkiem było niedziałanie strony w postępowaniu (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2018 r.,
sygn. IV CSK 590/17, publ. LEX nr 2498003).

W niniejszej sprawie zawodowy pełnomocnik złożył w imieniu powoda pozew, w którym powołał się na pełnomocnictwo udzielone mu przez stronę. W rzeczywistości takiego pełnomocnictwa brakuje jednak w aktach sprawy. Nie dostrzegając tego braku, w protokole rozprawy z 23 lutego 2024 r. Sąd Rejonowy powołał się na pełnomocnictwo udzielone przez powoda, rzekomo znajdujące się w aktach (k. 89). Na tym terminie posiedzenia Sąd I instancji zamknął rozprawę i wydał wyrok (k. 91). W dniu 24 kwietnia 2024 r. pozwany wniósł apelację od ww. wyroku, a akta sprawy zostały następnie przekazane do Sądu Okręgowego w Warszawie. W wykonaniu zarządzenia asystenta sędziego z 11 czerwca 2024 r. Sąd Rejonowy poinformował, że w aktach sprawy brak jest pełnomocnictwa powoda dla jego pełnomocnika, czego nie zauważono w toku postępowania (k.113 i k. 115).

Analiza akt niniejszego postępowania potwierdza ustalenia o niezałączeniu przedmiotowego pełnomocnictwa.

Zdaniem Sądu Okręgowego okoliczności te przemawiają za uznaniem,
że postępowanie jest dotknięte nieważnością stosownie do art. 379 pkt 2 k.p.c.
W tym przepisie jest wprawdzie mowa o nienależytym umocowaniu, to jednak brak pełnomocnictwa tym bardziej powoduje nieważność postępowania. W toku całego postępowania pełnomocnik powoda działał bez umocowania. Wprawdzie w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2009 r., III CZP 118/08 (OSNC 2009, nr 6, poz. 76), wskazano, że brak formalny pisma w postaci nienależytego umocowania pełnomocnika może być usunięty potwierdzeniem
przez stronę dokonanych przez niego czynności, jednak dotyczy to sytuacji,
gdy pełnomocnictwo, choć wadliwe, zostało złożone.

Mając to uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 2 k.p.c.
uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej. W zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zastosowano
art. 108 § 2 k.p.c.

Ocena zarzutów apelacji jest w tej sytuacji przedwczesna
(vide: postanowienie Sądu Najwyższego z 14 kwietnia 2016 r., IV CSK 412/15, LEX nr 2044488).