Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Zbigniew Podedworny

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2024 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. M., A. P.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 28 marca 2022 r., sygn. akt II C 2347/20

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. na rzecz M. M. i A. P. kwoty po 120 (sto dwadzieścia) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w tym zakresie do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

Zbigniew Podedworny

Sygn. akt V 2159/22

UZASADNIENIE

Z uwagi na to, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym, stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy ograniczył uzasadnienie wyroku do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy podziela w całości stanowisko Sądu Rejonowego, iż zgłoszone w pozwie roszczenie nie uległo przedawnieniu, co – wskutek spełnienia świadczenia bez odsetek - doprowadziło do umorzenia postępowania oraz zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie z wyrokiem 28 marca 2022 r. Zarzuty apelacji nie mogły doprowadzić do wzruszenia zaskarżonego orzeczenia.

W sprawie niniejszej przyjąć należy, iż zgodnie z treścią art. 778 k.c. roszczenia z umowy przewozu osób przedawniają się z upływem roku od dnia wykonania przewozu, a gdy przewóz nie został wykonany - od dnia, kiedy miał być wykonany, jednakże odmiennie od twierdzeń Sądu Rejonowego , Sąd odwoławczy stwierdził, iż w niniejszej sprawie powołana regulacja nie będzie miała zastosowania.

W uchwale z dnia 17 marca 2017 r., sygn. akt III CZP 111/16 Sąd Najwyższy stwierdził, iż roszczenie pasażera w przypadku odwołania lotu, jego opóźnienia lub odmowy przyjęcia pasażera na pokład przedawnia się z upływem terminu rocznego zastrzeżonego dla umowy przewozu według art. 778 k.c.

Odpowiedzialność przewoźnika nie zależy od wykazania przez pasażera jego winy ani powstałej szkody, tym bardziej termin roczny znajduje uzasadnienie funkcjonalne. Wobec braku dodatkowych wymagań stawianych dla dochodzenia roszczeń przez uprawnionego należy uznać go za wystarczający dla ich potencjalnego zaspokojenia. Wiąże się to z celem jak najszybszego uzyskania odszkodowania w sprawach standardowych, nie wymagających zindywidualizowanej oceny, w przeciwieństwie do przypadków dochodzenia szkód wynikłych wskutek przewozu.

Podstawę roszczenia powódki reguluje rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U.UE L z dnia 17 lutego 2004 r.). Wskazane rozporządzenie jednakże jak wskazał TSUE nie reguluje terminu przedawnienia roszczeń, odsyłając w tym względzie do ustawodawstw krajowych (wyrok z dnia 22 listopada 2012 r., sprawa C-139/11). Dla konstrukcji przedawnienia podstawowe znacznie ma zatem art. 118 k.c., przy czym wyraźnie zastrzeżone jest, że znajduje on zastosowanie we wszelkich tych sprawach, które nie są uregulowane przepisem szczególnym w sposób odmienny.

Odnosząc się do zarzutów apelacji podkreślenia wymaga, iż strona pozwana upatruje żądanie oddalenia powództwa w przedawnieniu roszczenia i nawiązuje do okoliczności złożenia odpowiedzi co do reklamacji powodów.

Z treści złożonego pozwu, jak i przede wszystkim z oznaczenia strony pozwanej, jako przewoźnika lotniczego, wynika, że powodowie dochodzili odszkodowania za opóźnienie lotu. Przewóz lotniczy miał miejsce w dniu 1 lutego 2019 r. Natomiast z powództwem o zasądzenie odszkodowania powodowie wystąpili 19 sierpnia 2020 roku. Skoro zatem roszczenie o odszkodowanie przewidziane w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, przedawnia się w terminie rocznym, określonym w art. 778 k.c., to roszczenie strony powodowej zasadniczo nie mogło zostać uwzględnione.

Zauważenia jednak wymaga i co jest kluczowe dla rozstrzygnięcia sprawy w dniu 22 stycznia 2020 r. powodowie wystąpili do strony pozwanej z reklamacją, która w istocie została uwzględniona, gdyż w piśmie z 3 marca 2020 r. (k 18) pozwany precyzyjnie zakomunikował, że odszkodowanie na rzecz powodów wypłaci. W ocenie Sadu Okręgowego przesądziło to, iż ewentualnego przedawnienia się zrzekają. Dodatkowo, w toku postępowania przed Sądem I instancji pozwany uiścił na rzecz powodów kwotę żądania głównego jednak bez stosownych odsetek.

Uznanie niewłaściwe długu jest jedynie oświadczeniem wiedzy dłużnika o istnieniu długu (bycia przez niego dłużnikiem) i nie musi towarzyszyć mu zamiar ani nawet świadomość wywołania jakichkolwiek skutków prawnych, związanych np. z przerwą biegu przedawnienia roszczenia. Powszechnie przyjmuje się, że wszelkie prośby kierowane do wierzyciela, np. o rozłożenie należności na raty, odroczenie terminu płatności, umorzenie odsetek, czy też częściowa spłata długu stanowią uznanie niewłaściwe długu, chociażby nie doszło do porozumienia pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem. Sens instytucji uznania roszczenia polega na tym, że dłużnik zapewnia wierzyciela o wykonaniu zobowiązania, w związku z czym wierzyciel nie musi obawiać się upływu przedawnienia roszczenia, gdyż uznanie powoduje przerwanie jego biegu (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.), na skutek którego przedawnienie zaczyna biec na nowo (art. 124 § 1 k.c.). Podkreślić zatem trzeba, że uznanie niewłaściwe stanowi przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu, przy czym nie ma ono charakteru czynności prawnej, a jedynie przyznaniem obowiązku świadczenia wynikającego z innego źródła. Chodzi zatem o taką aktywność dłużnika, która z jednej strony stanowi potwierdzenie długu, dzięki czemu powstaje dowód jego istnienia, a z drugiej - rodzi po stronie wierzyciela uzasadnione oczekiwanie na dobrowolne spełnienie świadczenia, co z kolei usprawiedliwia jego bezczynność. W ocenie Sądu Odwoławczego zapłata części długu oraz wszelkie wnioski skierowane do wierzyciela jako niewłaściwe uznanie roszczenia stanowią okoliczności przerywające bieg przedawnienia.

W tych warunkach Sąd Okręgowy uznał, że kierowana przez stronę pozwaną do do powodów korespondencja wyrażająca deklarację spłaty zadłużenia wynikającego z przedmiotowego roszczenia, jak również następczo zapłata kwoty głównej jest zachowaniem dłużnika, które - choćby nie wyrażało zamiaru wywołania takiego skutku - dowodzi świadomości istnienia długu po jego stronie i tym samym uzasadnia przekonanie wierzyciela, że zostanie on zaspokojony.

Wskutek spełnienia świadczenia głównego, powodowie prawidłowo wnieśli o umorzenie postępowanie i w zakresie kwot głównych cofnęli powództwo. Kwota zaś odsetek za opóźnienia stanowiła implikacją dochodzenia roszczenia i oparta została na przepisie art. 481 k.c. po myśli którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W konsekwencji, skoro pozwany spełnił jedynie roszczenie w zakresie kwoty dochodzonej pozwem bez odsetek, to w dalszym ciągu po stronie powodowej istaniała podstawa do domagania się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie. Słusznie zatem Sąd Rejonowy odsetki te zasądził za okres od 25 lutego 2020 r.. do dnia 27 kwietnia 2021 r.

Stwierdzając zatem prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego i bezzasadność zarzutów apelacyjnych, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym na datę wniesienia apelacji.

Zbigniew Podedworny

Zarządzenie: (...)