Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Marcin Semeniuk

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2022 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. S. (1), L. S. i K. S. (2)

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów od wyroku Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie z dnia 15 lipca 2022 r., sygn. akt II C 892/22

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od każdego z powodów na rzecz strony pozwanej kwoty po 208,16 zł (dwieście osiem złotych szesnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt V Ca 3004/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 13 października 2021 r. K. K. — S., L. S., K. S. (2) wnieśli o zasądzenie od (...) Spółki z o.o. z siedzibą w W. kwoty po 300 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 września 2021 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wyjaśnili, że w niniejszym postępowaniu dochodzą odszkodowania, o którym mowa w art. 7 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwoła­nia lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (dalej jako „Rozporządzenie nr 261/2004”) – w związku z opóźnieniem o ponad 3 godziny lotu, który odbyli w dniu 13 sierpnia 2021 r. na trasie A. A. (T.) – K. (...) (P.).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym w dniu 23 lutego 2022 r. pod sygn. I Nc 4037/21 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana Spółka wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powodów na jej rzecz zwrotu kosztów procesu - wskazując, że powodowie zawarli z nią ugody, na podstawie których otrzymali po 100 euro na rzecz każdego z nich, zrzekając się wobec pozwanej jakichkolwiek roszczeń z jakichkolwiek tytułów, w szczególności odszkodowania, zadośćuczynienia czy zwrotu jakichkolwiek poniesionych kosztów.

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty powodowie podtrzymali dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wyrokiem z dnia 15 lipca 2022 r., sygn. akt II C 892/22, Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie oddalił powództwo.

Apelację od ww. wyroku wniosła strona powodowa zaskarżając orzeczenie
w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi powodowie zarzucili naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

-

art. 7 Rozporządzenia (WE) nr 261 /2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwoła­nia lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, poprzez brak zapłaty zryczałto­wanego odszkodowania w pełnej wysokości,

-

art. 15 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustana­wiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, poprzez pominięcie przez Sąd l instancji, iż w niniejszej sprawie zastosowano klauzule ograniczającą odpowiedzialność przewoźnika.

Wobec powyższego powodowie wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz każdego z nich kwoty 300 euro wraz z odsetkami od dnia 28 września 2021 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, za obie instancje.

Względnie, z ostrożności procesowej, powodowie wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania odwoławczego, w tym kosztach zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od każdego z powodów ma rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego w instancji odwoławczej, według norm przepisanych oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd II instancji nie prowadził postępowania dowodowego, zatem na podstawie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku obejmować będzie wyjaśnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia z przytoczeniem przepisów prawa.

Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy zgromadził w sprawie materiał dowodowy i w dalszej kolejności dokonał właściwej jego oceny. W konsekwencji ustalił stan faktyczny odpowiadający treści tych dowodów. Dokonane przez ten Sąd ustalenia faktyczne zawarte w uzasadnieniu i rozważania w zakresie oceny materiału dowodowego oraz podstawy prawnej rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własne, czyniąc je równocześnie integralną częścią poniższych wywodów.

Kluczową dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest kwestia dalszej możliwości dochodzenia przez powodów odszkodowania wynikającego z Rozporządzenia nr 261/2004, pomimo zawarcia w dniu 13 sierpnia 2021 r. przez powodów ugody pozasądowej, na podstawie której pozwana Spółka wypłaciła na rzecz każdego z nich kwoty po 100 euro, zaś powodowie zrzekli się wobec niej wszelkich roszczeń związanych z opóźnieniem lotu.

W ocenie Sądu Okręgowego w realiach niniejszej sprawy nie można było, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego uznać, aby powodowie nie zostali należycie poinformowani o swoich prawach zawierając ugodę pozasądową w przedmiocie odszkodowania z tytułu opóźnienia lotu. Podkreślić należy, że § 1 ust. 2 ugody wskazuje, iż powodowie składając podpisy pod ugodą oświadczyli. że zostali poinformowani o przysługujących im prawach i są świadomi treści przepisów Rozporządzenia nr 261/2004, w szczególności art. 7 tegoż Rozporządzenia. Ponadto § 2 ust. 2 i 3 zawartej ugody wskazują na fakt, że powodowie zaakceptowali wypłaconą im kwotę po 100 euro oraz zrzekli się jakichkolwiek roszczeń, w szczególności odszkodowania, zadośćuczynienia, zwrotu jakichkolwiek poniesionych kosztów.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zawarcie ugód pomiędzy stronami nie budziło żadnych wątpliwości Sądu Rejonowego, fakt ten nie był także kwestionowany przez strony. Dopiero w apelacji powodowie podnieśli, że podpisany przez nich dokument zatytułowany „Umowa o wypłatę natychmiastowej rekompensaty” nie był ugodą. Jednakże biorąc pod uwagę fakt, iż na etapie niniejszego postępowania powodowie nie kwestionowali zawartych ugód, należy zgodzić się z Sądem Rejonowym, że zawarcie ugody pozasądowej w niniejszej sprawie, kreuje stan powagi rzeczy ugodzonej, zaś jej wykonanie prowadzi do wygaśnięcia stosunku prawnego, w zakresie którego zawarto ugodę.

Ugodę należy uznać za dwustronne oświadczenie woli, czyli umowę. Kończy ona spór w sposób kompromisowy, wyjaśniając niepewność w odniesieniu do stosunku prawnego istniejącego między skonfliktowanymi stronami. Tym samym ugoda może zostać zawarta tylko wtedy, gdy między stronami istnieje już stosunek prawny. Jej celem jest uchylenie niepewności, zapewnienie ich wykonania albo uchylenie wynikającego ze stosunku prawnego sporu, który już zaistniał bądź może zaistnieć w przyszłości. Ugoda jest czynnością prawną, której podstawę materialnoprawną stanowią przepisy art. 917 i 918 k.c. Ugoda taka nie korzysta z powagi rzeczy osądzonej, gdyż ta przynależna jest tylko prawomocnym orzeczeniom stanowiącym osądzenie sprawy (np. wyrokom), natomiast kształtuje stan prawny wyrażający się w rzeczy ugodzonej. Stąd też w razie wytoczenia powództwa o roszczenie objęte treścią ugody pozwany może podnieść zarzut rzeczy ugodzonej, co też uczynił w niniejszej sprawie.

Należy podkreślić, że nie można zniweczyć ugody bez uzasadnionych przyczyn. Przyczyny takie są sformalizowane i wymagają wystąpienia określonych przepisami przesłanek. Ugoda nie może być instytucją prowizoryczną, niepewną ze względu na możliwość łatwego jej wzruszenia przez strony lub jedną z nich (por. wyrok SN z dnia 11 września 1990 r., II CR 420/90, LEX nr 9036).

Powodowie wskazują, iż brak zapłaty zryczałtowanego odszkodowania w pełnej wysokości stoi w sprzeczności z art. 7 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004. Apelujący wskazują także na zastosowanie w niniejszej sprawie klauzuli ograniczającej odpowiedzialność przewoźnika w rozumieniu art. 15 ust. 2 Rozporządzenia nr 261/2004.

Stosownie do art. 7 ust. 1 Rozporządzenia: "W przypadku odwołania do niniejszego artykułu, pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości:1) 400 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1.500 kilometrów; 2) 400 EUR dla wszystkich lotów wewnątrz wspólnotowych dłuższych niż 1.500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1.500 do 3.500 kilometrów; 3) 600 EUR dla wszystkich innych lotów niż loty określone w lit. a) lub b). Przy określaniu odległości, podstawą jest ostatni cel lotu, do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład lub odwołaniem lotu".

Jednakże powodowie decydując się w niniejszej sprawie na zawarcie ugody pozasądowej z pozwaną uregulowali swoje wzajemne stosunki. Powodowie złożyli jasne i czytelne oświadczenie, że przyznana im kwota w wysokości po 100 euro zaspakaja całkowicie ich roszczenia związane z opóźnieniem lotu oraz, że zrzekają się wszelkich dalszych roszczeń obecnych i przyszłych. Przy takim ujęciu przyjąć więc należało, że wykonanie tej ugody doprowadziło do wygaśnięcia stosunku prawnego łączącego obie strony przedmiotowej czynności prawnej, czyli stanu, w którym dochodzone roszczenie nie istnieje.

Zdaniem Sądu Okręgowego z uwagi na to, że w § 1 ust. 2 ugody powodowie oświadczyli, że zostali poinformowani o przysługujących im prawach i są świadomi treści przepisów Rozporządzenia nr 261/2004, w szczególności jego art. 7, chybiony jest zarzut zastosowania klauzul ograniczających odpowiedzialność przewoźnika. Zgodnie z art. 15 ust. 2 Rozporządzenia nr 261/2004 powodowie zostali prawidłowo poinformowani o swoich prawach, mimo tego zgodzili się na odszkodowanie niższe od przewidzianego w tym Rozporządzeniu, zatem nie są już uprawnieni do podjęcia niezbędnych kroków przed sądami lub właściwymi organami w celu uzyskania odszkodowania uzupełniającego. Powodowie podpisując ugodę pozasądową oświadczyli, że są świadomi treści przepisów Rozporządzenia nr 261/2004 a ich ewentualne niedbalstwo polegające na faktycznym niezapoznaniu się z tymi przepisami nie podlega ochronie.

Reasumując wskazać należy, iż strony niniejszego procesu skutecznie zawarły ugodę, a literalna wykładania treści zawartego w niej oświadczenia powodów wskazuje, że powodowie świadomie zrzekli się dochodzenia wszelkich roszczeń związanych z opóźnieniem lotu w dniu 13 sierpnia 2021 r. W związku z tym podniesiony przez pozwanego zarzut powagi rzeczy ugodzonej należało uznać za skuteczny.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że podniesione w apelacji zarzuty okazały się niezasadne. Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że powodom nie przysługuje dalsza możliwość dochodzenia zryczałtowanego odszkodowanie przewidzianego w art. 7 ust. 1 lit. rozporządzenia nr 261/2004 z uwagi na powagę rzeczy ugodzonej.

Z tych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powodów jako bezzasadną.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzoną od każdego z powodów na rzecz strony pozwanej tytułem tych kosztów kwotę 208,16 zł składają się: wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej, będącego radcą prawnym, który nie prowadził sprawy w pierwszej instancji – 202,50 zł (§ 2 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), powiększone o kwotę 5,66 zł, stanowiącą przypadającą na każdego z powodów część (1/3) opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.