Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia (del.) Renata Jabłońska
Protokolant:	Kamil Reluga

po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko (...) z siedzibą w S. (I.)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

na punkt 2. i 3. wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Mokotowa w Warszawie

z dnia 26 czerwca 2023 r., sygn. akt I C 442/23

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt
złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się
orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt V Ca 3225/23

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy nie przeprowadzając postępowania dowodowego i nie zmieniając ustaleń faktycznych zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie, a podniesione w niej zarzuty nie mogły skutkować zmianą, bądź uchyleniem zaskarżonego wyroku.

Sąd Rejonowy w toku postępowania nie dopuścił się żadnego z zarzucanych mu uchybień, a rozstrzygnięcie – zarówno co do podstawy faktycznej, jak i prawnej – jest w ocenie Sądu Okręgowego słuszne i w pełni odpowiadające przepisom prawa. Sąd I instancji dokonał trafnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego i na tej podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne. Do ustalonego stanu faktycznego zastosowane zostały właściwe przepisy prawa materialnego, które zostały też prawidłowo zinterpretowane. W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy podzielając ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego, przyjmuje je za własne.

Za chybiony należy uznać zarzut apelacji dotyczący naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Do skutecznego podniesienia zarzutu naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów nie jest wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z 6 listopada 1998 r., sygn. akt III CKN 4/98, PiM 1999/3/135). Zgodnie bowiem z treścią art. 233 § 1 k.p.c. ocena dowodów i ustalenia faktyczne sądu mogą być skutecznie podważone jedynie wówczas, gdy w wysuwaniu wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego brak logiki, lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza reguły logiki formalnej, albo jest wbrew zasadom doświadczenia życiowego i nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych. W związku z powyższym, kwestionując ocenę dowodów dokonaną przez Sąd I instancji, strona powinna wykazać, że uchybiono zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego oraz, że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy. W niniejszej sprawie skarżący nie wykazał tego rodzaju okoliczności. Pozwany nie zarzucił bowiem naruszenia konkretnych kryteriów oceny dowodów, zaprezentował tylko swój własny pogląd na zebrany w sprawie materiał dowodowy i wdał się w polemikę z tezami uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji ocenił zebrane w sprawie dowody zgodnie z wiedzą, logiką i doświadczeniem życiowym, nie przekraczając przy tym granic swobodnej oceny dowodów.

Przechodząc do zarzutów naruszenia prawa materialnego należy przywołać, że dochodzone w przedmiotowej sprawie roszczenie oparte zostało na art. 5 ust. 1 lit. c) w zw. z art. 7 ust. 1 lit. b) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) Nr 295/91. Pierwszy z przywołanych przepisów stanowi, iż w przypadku odwołania lotu, pasażerowie, których to odwołanie dotyczy, mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z przywołanym wyżej art. 7 Rozporządzenia, który określa wysokość zryczałtowanego odszkodowania.

Jednocześnie, art. 5 ust. 3 Rozporządzenia, na który w swojej argumentacji powoływał się pozwany, stanowi, że opóźnienie (odwołanie) lotu nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego (zob. ETS w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C 432/07). Zatem, przewoźnik lotniczy jest zwolniony z obowiązku wypłaty pasażerom odszkodowania na podstawie art. 5 ust. 1 lit. c i art. 7 rozporządzenia nr 261/2004, jeżeli dowiedzie, że odwołanie lub opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem za „nadzwyczajne okoliczności” w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 można uznać zdarzenia, które ze względu na swój charakter lub swoje źródło nie wpisują się, jako nieodłączny element, w ramy normalnego wykonywania działalności danego przewoźnika lotniczego i nie pozwalają mu na skuteczne panowanie nad nimi, przy czym te dwie przesłanki muszą być spełnione kumulatywne (wyroki: z dnia 4 kwietnia 2019 r., G., C-501/17, EU:C:2019:288, pkt 20; z dnia 12 marca 2020 r., F., C-832/18, EU:C:2020:204, pkt 38). Nadto należy wskazać, że aby przewoźnik lotniczy mógł ograniczyć swoje zobowiązania wobec pasażerów musi udowodnić nie tylko, że w ogóle zaszła nadzwyczajna okoliczność, ale także związek przyczynowy między tą okolicznością a odwołaniem/dużym opóźnieniem lotu. Musi także udowodnić, że nie można było uniknąć tego zdarzenia, pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

W tym miejscu zasadne jest przywołać za Sądem I instancji, że w związku z motywem 14 ww. rozporządzenia – art. 5 ust. 3 należy interpretować w ten sposób, że w celu uzyskania zwolnienia z obowiązku wypłaty odszkodowania pasażerom w przypadku dużego opóźnienia lub odwołania lotu obsługujący przewoźnik lotniczy może powołać się na „nadzwyczajną okoliczność”, która miała wpływ na poprzedni lot obsługiwany przez tego samego przewoźnika za pośrednictwem tego samego statku powietrznego, pod warunkiem że istnieje bezpośredni związek przyczynowy między wystąpieniem owej okoliczności a opóźnieniem, względnie odwołaniem kolejnego lotu, czego ocena należy do sądu odsyłającego z uwzględnieniem w szczególności sposobu eksploatacji danego statku powietrznego. W konsekwencji w przypadku, gdy dana przyczyna powodująca opóźnienie nastąpiła w jednym z poprzedzających lotów w rotacji, istotne jest to, czy w konkretnym łańcuchu przyczyn i skutków, które wystąpiły w danej sprawie, kolejne elementy składające się na sekwencje tego łańcucha miały charakter nadzwyczajny (nie można było ich uniknąć, pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków). Jeśli odpowiedź będzie pozytywna, to zdarzenia składające się na sekwencje łańcucha przyczynowo - skutkowego należy zakwalifikować jako okoliczność nadzwyczajną, zwalniającą przewoźnika z odpowiedzialności.

Odnosząc powyższe do okoliczności przedmiotowej sprawy wskazać należy, że o ile pozwana wykazała zajście nadzwyczajnej okoliczności w postaci zderzania samolotu przeznaczonego do wykonania spornego lotu z ptakiem, o tyle, jak słusznie ocenił Sąd Rejonowy, brak było podstaw do przyjęcia bezpośredniego związku przyczynowego między tym zdarzeniem a opóźnieniem przedmiotowego lotu. Podkreślenia bowiem wymaga, że do zdarzenia z ptakiem doszło o godzinie 4:28 czasu UTC przy starcie pierwszego lotu w ramach rotacji, podczas gdy odlot samolotu, na który rezerwację miała cesjonariusz miał się odbyć dopiero o godzinie 17:45 (jako czwarty w rotacji). Przewoźnik miał zatem kilkanaście godzin, które były wystarczające na zorganizowanie samolotu zastępczego. Przy założeniu, że zanim samolot miał wystartować z M. na C. miał do odbycia wcześniej trzy inne loty, to pozwana spółka powinna liczyć się z tym, że może dojść do opóźnień w trakcie wykonywania tak długiej rotacji, z uwagi na możliwości awarii, zatorów na lotniskach, czy zderzeń z ptakami. Jakkolwiek rotacja ciągła jest standardowym cyklem eksploatowania statków powietrznych, to nie jest koniecznym. Co do zasady nie ma więc przeszkód ku temu, aby na wypadek awaryjnych sytuacji przewoźnik nie mógł zorganizować pojedynczego przelotu, gdy nie jest w stanie w odpowiednim czasie zorganizować zastępczego samolotu dla całej rotacji. Tymczasem jak wynika z wydruku dotyczącego rotacji samolotu zstępczego złożonego przez pozwanego wraz z odpowiedzią na pozew - dodatkowe opóźnienie zostało wygenerowane na lotnisku w M., oraz lotniskach z rotacji - K./B. i P.. W świetle powyższego należało zatem ocenić, że bezpośrednią przyczyną opóźnienia przedmiotowego lotu nie było zderzenie z ptakiem, ale decyzja przewoźnika by nie organizować samolotu zastępczego dla pojedynczego przelotu na trasie z M. do P.. Zatem zarzut naruszenia art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 należało uznać za bezzasadny.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił wywiedzioną w sprawie apelację uznając ją w całości za nieuzasadnioną.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zw. z art. 108 § 1 k.p.c., przy uwzględnieniu § 10 ust. 1 pkt. 1) w zw. z § 2 pkt 3) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Sygn. akt V Ca 3225/23

ZARZĄDZENIE

1.  (...)