Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodnicząca:	Sędzia Wiesława Śmich
Protokolant:	Norbert Ziółek

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2023 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa O. R., A. G.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 4 października 2022 r., sygn. akt I C 1087/22

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz O. R. i A. G. kwoty po 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w tym zakresie do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

Wiesława Śmich

Sygn. akt V Ca 3824/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 października 2022 r. powodowie O. R. i A. G. wniosły o zasądzenie od pozwanej (...) sp. z o.o. w W. kwoty po 400 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

Pozwany wniosła o oddalenie powództwa w całości wraz z zasądzeniem kosztów procesu.

Wyrokiem z dnia 4 października 2022 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, sygn. akt I C 1087/22, zasądził od pozwanego na rzecz O. R. i A. G. kwoty po 400 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty (pkt 1) oraz zasądził od pozwanego na rzecz O. R. i A. G. kwotę po 1117 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty- tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2).

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wywiodła strona pozwana, zaskarżając orzeczenie w całości. Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił:

I. ustalenie przez Sąd niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, że:

a. Powodowie mieli potwierdzoną rezerwację na sporny lot (...) z dnia 8 maja 2021 r. na trasie M. ( (...)) - W. ( (...)) - dalej także jako „sporny lot",

b. Karty pokładowe dowodzą faktu posiadania przez Powodów potwierdzonej rezerwacji na sporny lot,

c. Skoro Powodowie przeszli odprawę i uzyskali karty pokładowe to musieli posiadać potwierdzoną rezerwację na lot i opłacić przelot tym lotem,

d. Karta pokładowa jest „innym dowodem" niż bilet w rozumieniu art. 2 lit. g rozporządzenia nr 261/2004 potwierdzającym posiadanie przez Powodów potwierdzonej rezerwacji na sporny lot,

e. Model biznesowy Pozwanego wyłączał zaoferowanie przelotu darmowego,

f. Pozwana nie podjęła żadnej polemiki z informacjami zawartymi w piśmie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej,

g. Pozwany skierował do wykonania rejsu Powodów maszynę, która wymagała naprawy i przeglądu technicznego,

h. Sporny lot nie był zaplanowany do wykonania samolotem (...),

II. obrazę przepisów prawa procesowego, która mogła mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

a. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 231 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów z kopii kart pokładowych Powodów i dowolne uznanie na podstawie tylko tych dowodów, że Powodowie posiadali potwierdzoną i opłaconą rezerwację na sporny lot, bowiem skoro Powodowie byli pasażerami spornego lotu, to musieli dysponować biletami, podczas gdy prawidłowo należało uznać, iż karta pokładowa potwierdza jedynie fakt stawienia się pasażerów do odprawy na dany lot, a informacje w niej zawarte czy sam fakt jej wdania pasażerowi w żaden sposób nie wskazują na jakich warunkach dany pasażer odbywa podróż, a zatem w świetle całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy brak było tym samym podstaw do uznania, iż Powodowie wykazali, iż dysponowali potwierdzoną rezerwacją na sporny lot i opłacili przelot tymże lotem, co skutkowało wadliwym ustaleniem faktycznym, że Powodowie miał potwierdzoną rezerwację na sporny lot, karta pokładowa dowodzi faktu posiadania przez Powodów potwierdzonej rezerwacji na ten lot, skoro Powodowie byli pasażerami spornego lotu, to musieli posiadać potwierdzoną rezerwację na ten lot i opłacić przelot tym lotem, które to naruszenie skutkowało wadliwymi ustaleniami faktycznymi w sprawie, mającymi istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia,

b. naruszenie prawa procesowego mające wpływ na wynik postępowania, tj. art. 229 k.p.c. i art. 230 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niezasadne i sprzeczne z treścią w/w przepisów uznanie za przyznane przez Pozwaną informacji podanych przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej (PAŻP) i uznanie, że Pozwany nie podjął żadnej polemiki odnośnie do informacji zawartych w piśmie w/w podmiotu, Pozwany skierował do wykonania rejsu Powodów maszynę, która wymagała naprawy i przeglądu technicznego, podczas gdy w piśmie z dnia 17 sierpnia 2022 r. Pozwany wyraźnie zakwestionował informacje podane przez PAŻP, wprost zaprzeczył, aby skierował do wykonania rejsu Powodów niesprawną maszynę (co także w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego nie powinno budzić wątpliwości Sądu), a zmiany operacyjne wprowadzone przez Pozwanego w planie spornego lotu w tym czasie były wyłącznie wynikiem dynamicznej sytuacji, z którą Pozwana była zmuszona zmierzyć się w związku z kolizją maszyny (...) z ptakiem w trakcie zniżania samolotu do lądowania w M., którego to zdarzenia Pozwana nie mogła przewidzieć ani mu przeciwdziałać, a jego wystąpienie wymagało od Pozwanego zdecydowanych działań polegających na wyplanowaniu maszyny (...) z siatki połączeń do czasu dokonania przeglądu samolotu i jego naprawy, wysłania nowej szyby na wymianę do M. na pokładzie innego samolotu z floty, co skutkowało wadliwymi ustaleniami faktycznymi w sprawie, mającymi istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia,

c. art. 243(2) k.p.c., art. 205 (12) § 2 k.p.c., 2352 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez pominięcie, bez wydania postanowienia o pominięciu, znajdującego się w aktach sprawy dowodu z dokumentu w postaci siatki operacyjnej z dnia 8 maja 2021 r., który 

to dowód miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem dotyczyły kluczowej dla rozstrzygnięcia kwestii, a mianowicie faktu, iż sporny lot był zaplanowany jako drugi w rotacji na samolocie (...),

d. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną i wybiórczą ocenę zgromadzonych w sprawie dowodów, w szczególności dowodu z siatki operacyjnej z dnia 8 maja 2021 r., wiadomości e-mail z dnia 13 maja 2021 r., raportu (...) oraz dokumentacji technicznej i ustalenie, iż sporny lot nie był zaplanowany jako drugi w rotacji na samolocie (...) i nie został opóźniony w skutek zderzenia tej maszyny z ptakiem, podczas gdy przeciwne fakty wynikały ze zgromadzonych w sprawie dowodów, które - poddane ocenie zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego - nie dawały podstawy do uznania, iż Pozwany skierował do wykonania rejsu Powodów maszynę, która wymagała naprawy i przeglądu technicznego, a sporny lot nie był zaplanowany do wykonania samolotem (...),

e. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nielogiczną ocenę dowodu z pisma PAŻP i uznanie w oparciu o ten dowód, z pominięciem innych dowodów zgromadzonych w sprawie, iż Pozwany skierował do wykonania rejsu Powodów maszynę, która wymagała naprawy i przeglądu technicznego, a sporny lot nie był zaplanowany do wykonania samolotem (...), podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstawy do w/w ustaleń,

III. naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

a. art. 3 ust. 2 i 3 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (dalej jako „Rozporządzenie 261/2004") polegające na błędnej wykładni i orzeczenie o odpowiedzialności odszkodowawczej Pozwanej w sytuacji, gdy Powodowie nie wykazali faktu posiadania legitymacji czynnej do dochodzenia odszkodowania od Pozwanej, tj. nie przedstawili potwierdzonej i opłaconej rezerwacji na sporny lot pomimo tego, że zgodnie z ust. 2 w/w przepisu Rozporządzenie 261/2004 ma zastosowanie do pasażerów, którzy posiadają potwierdzoną rezerwację na dany lot oraz stawią się na odprawę pasażerów — zgodnie z wymogami i w czasie określonym uprzednio na piśmie (w tym poprzez środki elektroniczne) przez przewoźnika lotniczego, organizatora wycieczek lub autoryzowane biura podróży, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstawy do przyjęcia, w szczególności w drodze domniemania faktycznego, iż Powodowie dysponowali potwierdzoną i opłaconą rezerwacją na sporny lot,

b. art. 2 lit. g Rozporządzenia nr 261/2004 poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, iż „innym dowodem" potwierdzającym, że rezerwacja została przyjęta i zarejestrowana przez przewoźnika lotniczego lub organizatora wycieczek jest kopia karty pokładowej pasażera, a więc fakt posiadania rezerwacji może być dowiedziony za pomocą innych dowodów, takich jak przykładowo karty pokładowe,

c. art. 7 ust. 1 lit. b) Rozporządzenia 261/2004 poprzez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że Pozwana była zobowiązana do wypłacenia Powodom odszkodowania z tytułu opóźnienia spornego lotu w sytuacji, Pozwana zdołała skutecznie wykazać, iż opóźnienie spornego rejsu było wynikiem zderzenia samolotu z ptakiem na rejsie bezpośrednio poprzedzającym sporny lot, który był zaplanowany jako drugi odcinek rotacji na trasie (...) na samolocie (...) w dniu 8 maja 2021 r.,

Pozwany wniósł o zmianę wyroku poprzez: oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od każdego z Powodów na rzecz Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w I i II instancji.

Powodowie wnieśli o oddalenie apelacji w całości wraz z zasądzeniem kosztów postepowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Z uwagi na to, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym, stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy ograniczył uzasadnienie wyroku do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy oraz akceptuje wnioski wywiedzione z tych ustaleń, wskazując iż kwestionowane rozstrzygnięcie znajduje oparcie w obowiązujących przepisach oraz w wywiedzionych na ich podstawie niewadliwych rozważaniach prawnych, które Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne.

Za chybiony należało również uznać zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Przepis ten przyznaje sądowi swobodę w ocenie zebranego materiału dowodowego, zaś zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy można uznać za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź doświadczeniem życiowym. Dla skuteczności zarzutu naruszenia ww. przepisu nie wystarcza samo twierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. Jeżeli zaś z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego samego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. wyrok SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00). Zwalczanie oceny dowodów nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej, korzystnej dla apelującego wersji ustaleń opartej na jego subiektywnej ocenie, lecz konieczne jest przy posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznymi wykazanie, że określone w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wynik sprawy.

Analizując treść zarzutów podniesionych w apelacji należy dojść do wniosku, iż stanowią one jedynie nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi ustaleniami poczynionymi w toku niniejszej sprawy przez Sąd Rejonowy.

Zdaniem apelującego zgromadzony materiał dowodowy nie pozwalał na uznanie, że dowody przedłożone przez powodów są wystarczające do przyjęcia, iż posiadali oni potwierdzoną rezerwację na lot (...) w dniu 8 maja 2021 r. na trasie M.- W., bowiem fakt posiada karty pokładowej nie dowodzi posiadania przez powodów potwierdzanej rezerwacji. Tym samym powodowie nie wykazali faktu posiadania legitymacji czynnej do dochodzenia odszkodowania od strony pozwanej.

W ocenie Sądu Okręgowego z powyższą argumentacją nie sposób się zgodzić.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż legitymacja procesowa czynna to uprawnienie do poszukiwania ochrony prawnej w konkretnej sprawie. Jest ściśle związana ze strona powodową i oznacza jej uprawnienie do wszczęcia i prowadzenia procesu. To uprawnienie do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu oznaczonemu podmiotowi, wypływające z prawa materialnego. Strona powodowa poszukując ochrony prawnej żądania wskazanego w pozwie odwołała się do przepisów Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, wykazując, ze miała odbyć podróż lotem nr (...) z lotniska w M. do W. w dniu 8 maja 2021 r. r. Stosownie do treści art. 3 ust. 1 lit. a ww. Rozporządzenia ma ono zastosowanie do pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się na terytorium Państwa Członkowskiego, do którego ma zastosowanie Traktat. Z kolei art. 3 ust. 2 lit. a ww. Rozporządzenia stanowi, iż ustęp 1 stosuje się pod warunkiem, że pasażerowie posiadają potwierdzoną rezerwację na dany lot oraz, z wyjątkiem przypadku odwołania, o którym mowa w art. 5, stawią się na odprawę pasażerów, - zgodnie z wymogami i w czasie określonym uprzednio na piśmie (w tym poprzez środki elektroniczne) przez przewoźnika lotniczego, organizatora wycieczek lub autoryzowane biura podróży, lub, jeżeli czas nie został określony - nie później niż 45 minut przed ogłoszoną godziną odlotu.

Wskazać zarazem należy, iż Rozporządzenie nr 261/2004 nie wyjaśnia pojęcia „potwierdzonej rezerwacji”, natomiast pojęcie „rezerwacji” zostało zdefiniowane w art. 2 lit. g tego rozporządzenia jako „fakt posiadania przez pasażera biletu lub innego dowodu potwierdzającego, że rezerwacja została przyjęta i zarejestrowana przez przewoźnika lotniczego lub organizatora wycieczek”. Z definicji tej wynika, że rezerwację może stanowić „inny dowód” wskazujący, że rezerwacja została zaakceptowana i zarejestrowana przez przewoźnika lotniczego albo przez organizatora wycieczek. Powyższe oznacza, że rezerwacja przyjęta i zarejestrowana przez organizatora wycieczek ma tę samą wartość co rezerwacja przyjęta i zarejestrowana przez przewoźnika lotniczego. W konsekwencji, jeżeli pasażer lotniczy dysponuje „innym dowodem” w rozumieniu art. 2 lit. g rozporządzenia nr 261/2004, wydanym przez organizatora wycieczek, to ten inny dowód jest równoznaczny z „rezerwacją” w rozumieniu tego przepisu (por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 21 grudnia 2021 r., C-146/20, C- 88/20, C-196/20 i C-270/20).

Zdaniem Sądu Okręgowego wystarczającym dowodem wykazującym okoliczność odbycia lotu jest karta pokładowa, tzw. boarding pass. Wskazany dokument jest wręczany pasażerowi podczas odprawy. Nie ulega wątpliwości, iż pasażer legitymujący się kartą pokładową otrzymuje ją przed wejściem na pokład samolotu, po dokonaniu uprzedniej kontroli biletu pod kątem ważności rezerwacji i obecności nazwiska pasażera na liście osób mających uczestniczyć w locie. W świetle zasad doświadczenia życiowego oczywistym jest, że karta pokładowa de facto daje uprawnienie do wejścia na pokład, co z kolei wynika z dysponowania biletem, który z kolei jest potwierdzeniem rezerwacji na dany lot.

Sądu Okręgowego nie ma wątpliwości, że karta pokładowa dowodzi tego, że pasażerowie stawili się do odprawy i zarazem kreuje domniemanie faktu odbycia lotu. Biorąc pod uwagę powyższe, w świetle zakwestionowania przez pozwaną faktu posiadania przez powodów potwierdzonych rezerwacji na lot, przyjąć należy, iż powodowie wykazali swą legitymację czynną w sprawie.

Pozwany negował nie tylko legitymację czynną przysługującą powodom, jak również podnosił, iż lot uległ opóźnieniu z przyczyn całkowicie od niego niezależnych. Tym samym, według pozwanego, brak było podstaw do żądania przez powodów odszkodowania na podstawie przepisów rozporządzenia nr 261/2004 z uwagi na zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć mimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

W dalszej kolejności podkreślenia wymaga, iż wbrew zapatrywaniu apelującego Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, iż na gruncie niniejszej sprawy brak było podstaw do wyłączenia stosowania przepisów Rozporządzenia nr 261/2004 w oparciu o art. 3 ust. 3 Rozporządzenia, zgodnie z którym rozporządzenie nie ma zastosowania do pasażerów podróżujących bezpłatnie lub na podstawie taryfy zniżkowej, która nie jest bezpośrednio lub pośrednio dostępna powszechnie. Jednakże ma ono zastosowanie do pasażerów posiadających bilety wydane przez przewoźnika lotniczego lub operatora wycieczki w ramach programu lojalnościowego lub innego programu komercyjnego.

Zdaniem Sądu Okręgowego nie budzi zarazem wątpliwości fakt, iż potwierdzenie rezerwacji dokonane przez organizatora imprezy turystycznej, obejmującej przedmiotowy lot, jest następstwem wykupienia przez powodów w ww. biurze podróży wycieczki, a co za tym idzie powodowie uiścił umówione wynagrodzenie, z którego został również sfinansowany koszt transportu lotniczego. Zasady logiki i doświadczenia życiowego wskazują, że koszt przelotu stanowi dominującą pozycję całości ceny za zorganizowaną przez biuro podróży wycieczkę. Powszechnie wiadomo, że każdorazowo cena imprezy turystycznej jest kalkulowana na podstawie obowiązujących taryf, cen, opłat i kursów walut, natomiast biura podróży zastrzegają sobie prawo do podniesienia ceny imprezy przed datą wyjazdu z tytułu zmian kosztów transportu (np. wzrostu cen paliwa), podatków, opłat (np. opłat lotniskowych, startowych i lądowania). Udział powodów w locie stwarza domniemanie faktyczne, że płacąc za wycieczkę połączoną z przelotem do miejsca wypoczynku i z powrotem, uiścili oni wynagrodzenie za transport lotniczy. Natomiast strona pozwana, nie przedstawiła natomiast żadnych dowodów na potwierdzenie tezy o bezpłatności wykonanego przewozu i w związku z tym nie uwzględniono zarzutów pozwanego poczynionych w tym zakresie.

Z tych też względów za całkowicie chybiony uznać należy zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 3 ust. 2 i 3 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004.

Niezasadny okazał się również zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 7 ust. 1 lit. b) Rozporządzenia 261/2004 w zw. z art. 6 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że pozwana była zobowiązana do wypłacenia powodom odszkodowania z tytułu opóźnienia spornego lotu w sytuacji, gdy opóźnienie spornego lotu było wynikiem zaistnienia okoliczności nadzwyczajnych, pozostających poza kontrolą przewoźnika lotniczego, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Stosownie do art. 5 ust. 3 rozporządzenia 261/2004 obsługujący przewoźnik lotniczy nie jest zobowiązany do wypłaty rekompensaty przewidzianej w art. 7, jeżeli może dowieść, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Przepis art. 7 rozporządzenia stosuje się przy tym również w przypadku, gdy pasażerowie lotów opóźnionych poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, polegającą na przybyciu do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu, co wynika z wykładni art. 7 powołanego rozporządzenia dokonanej przez Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 19 listopada 2009 r. (C-402/07 i C-432/07). Jednocześnie podkreślenia wymaga, że zgodnie z brzmieniem motywów 14 i 15 oraz art. 5 ust. 3 tego rozporządzenia, w świetle ich interpretacji dokonanej przez Trybunał, przewoźnik lotniczy jest zwolniony z obowiązku wypłaty pasażerom odszkodowania na podstawie art. 7 rozporządzenia nr 261/2004, jeżeli może dowieść, że odwołanie lub opóźnienie lotu wynoszące co najmniej trzy godziny w chwili lądowania jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków (por. wyrok z dnia 4 maja 2017 r., C-315/15, pkt 20 i przytoczone tam orzecznictwo) i - w przypadku wystąpienia tego rodzaju okoliczności - że podjął dostosowane do sytuacji środki, przy użyciu wszystkich zasobów ludzkich i materiałowych oraz środków finansowych, jakimi dysponował, w celu uniknięcia odwołania lub znacznego opóźnienia danego lotu, przy czym nie można wymagać od niego poświęceń niemożliwych do przyjęcia z punktu widzenia możliwości jego przedsiębiorstwa w danym momencie (zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 4 kwietnia 2019 r., C-501/17, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo). To przewoźnik musi zatem wykazać, że nawet przy użyciu wszystkich dostępnych mu zasobów osobowych lub materialnych, a także zasobów finansowych, w sposób oczywisty nie mógł - bez poświęceń niemożliwych do przyjęcia z punktu widzenia możliwości jego przedsiębiorstwa w danym czasie - uniknąć sytuacji, w której zaistniałe nadzwyczajne okoliczności doprowadziły do odwołania lotu lub do opóźnienia tego lotu wynoszącego trzy godziny po planowanym przylocie (zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 4 maja 2017 r., C-315/15, pkt 29).

W tym miejscu zauważyć należy, iż lot powodów był opóźniony o 8 godz. 34 min., co według pozwanego było konsekwencją usterki technicznej samolotu po wylądowaniu w ramach poprzedniej rotacji, której nie można było zapobiec- zderzenie z ptakiem oraz następnie zmiany samolotów.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo ocenił dowód z pisma Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, ustalając, iż lot powodów miał być wykonany inną maszyną- (...), zaplanowany na godzinę 7.40 UTC a następnie anulowany oraz iż Przewoźnik do wykonania lotu Powodów przekierował inną maszynę (...), która faktycznie w poprzedniej rotacji zderzyła się z ptakiem. Z tego względu Sąd Rejonowy uznał, iż wprawdzie zderzenie z ptakiem, można zaliczyć do nadzwyczajnych okoliczności, które wyłączają odpowiedzialność odszkodowawczą przewoźnika, jednak w okolicznościach niniejszej sprawy, to arbitralna decyzja Pozwanego, dotycząca zamiany samolotów ostatecznie doprowadziła do tak znacznego opóźnienia w wykonaniu lotu powodów.

W orzecznictwie przyjmie się, iż na przewoźniku lotniczym spoczywa obowiązek zaplanowania siatki lotów w taki sposób, aby wykonać rejs zgodnie z ramami czasowymi. Ryzyko w postaci korzystania z tego samego samolotu na kilku trasach lotniczych, choć tego rodzaju praktyki linii lotniczych mają charakter powszechny, nie może zostać przeniesione na pasażerów. Przewoźnik lotniczy jest zobowiązany do podjęcia wszelkich racjonalnych środków w celu uniknięcia nadzwyczajnych okoliczności, zatem powinien rozsądnie na etapie planowania lotu uwzględnić ryzyko opóźnienia związanego z ewentualnym zaistnieniem tego typu okoliczności, które zmuszają przewoźnika do przeprowadzenia natychmiastowego przeglądu samolotu. Przewoźnik powinien w związku z tym przewidzieć określoną rezerwę czasu pozwalającą mu, w miarę możliwości, na wykonanie całego lotu po ustaniu nadzwyczajnych okoliczności (por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 2011-06-12, C-294/10).

Wobec powyższego stanowisko pozwanego dotyczące możliwości zastosowania wyłączenia odpowiedzialności na podstawie regulacji art. 5 ust. 3 Rozporządzenia, mając na uwadze zabrany w sprawie materiał dowodowy, nie zasługiwało na aprobatę. Strona pozwana nie udowodniła bowiem, iż opóźnienie skarżonego lotu, przekraczające 8 godziny, było spowodowane czynnikami niezależnymi od pozwanej.

W tym stanie rzeczy, na mocy art. 385 k.p.c. orzeczono jak w sentencji (pkt 1.), rozstrzygnięcie o koszach postępowania apelacyjnego (pkt 2.) opierając o wynikającą z art. 98 § 1 i § 1 ¹ k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, przy uwzględnieniu dyspozycji § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.