Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 28 lutego 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Beata Gutkowska

Sędziowie: Aleksandra Łączyńska

(del.) D. W.

po rozpoznaniu dnia 28 lutego 2024 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skarg M. R. i S. R.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym dla (...) Warszawy w Warszawie pod sygn. akt I Co 329/20 – nadzór na egzekucją prowadzoną przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) Warszawy w Warszawie – K. R. (wcześniej Komornika Sądowego M. W.)

postanawia:

1.  stwierdzić, że w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym dla (...) Warszawy w Warszawie, sygn. akt I Co 329/20, nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznać skarżącym M. R. oraz S. R. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla (...) Warszawy w Warszawie kwoty po 2.000 zł (dwa tysiące złotych);

3.  zobowiązać Sąd Rejonowy dla (...) Warszawy w Warszawie do niezwłocznego (w terminie do 3 dni) skontaktowania się z Komornikiem Sądowym K. R. celem podjęcia niezbędnych czynności zmierzających do przeprowadzenia pierwszej licytacji;

4.  oddalić skargi w pozostałym zakresie;

5.  zwrócić skarżącym M. R. oraz S. R. kwoty po 200 zł (dwieście złotych) uiszczone tytułem opłat od skarg i polecić ich wypłacenie: M. R. z rachunku Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla (...) Warszawy w Warszawie, zaś S. R. z rachunku Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie;

6.  zasądzić od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla (...) Warszawy w Warszawie na rzecz skarżących M. R. i S. R. kwoty po 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu skargowym.

Sygn. akt V S 15/24

UZASADNIENIE

M. R. i S. R. wnieśli o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla (...) Warszawy w Warszawie pod sygn. akt I Co 329/20, o zobowiązanie Sądu do wyznaczenia terminu licytacji nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w W.w terminie do 31 marca 2024 r., o przyznanie skarżącym od Skarbu Państwa kwot po 2.000 zł oraz o zasadzenie od Skarbu Państwa na rzez skarżących zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargi wskazano, że nie zasługiwały na uwzględnienie.

Oceniając prawidłowość i terminowość podjętych czynności przez Sąd Rejonowy, Sąd Okręgowy ustalił:

W dniu 13 września 2019 r. pod sygn. akt I Co 2594/19 została zarejestrowana sprawa o nadzór z egzekucją z nieruchomości położonej w Warszawie przy ul. (...). Sprawa została zarejestrowana na skutek pisma komornika sądowego, które wpłynęło do sprawy II Co 1030/17. Zarządzeniem z 14 sierpnia 2019 r. pismo to zostało wyłączone ze sprawy, do której wpłynęło.

Zarządzeniem z 7 października 2019 r. Sąd zwrócił się do komornika sądowego o nadesłanie akt spraw egzekucyjnych (...) i (...) celem ich kontroli w ramach nadzoru nad egzekucją z nieruchomości. Jednocześnie polecił zwrócić się o akta sprawy II Co 1030/17 do II Wydziału Cywilnego.

W dniu 30 grudnia 2019 r. sprawa została zakreślona jako omyłkowo założona.

W dniu 23 marca 2020 r. sprawa została ponownie zarejestrowana i wpisana pod nowy numer I Co 329/20.

31 marca zwrócono się do II Wydziału Cywilnego o nadesłanie akt o sygn. II Co 1020/1. 6 maja 2020 ponownie zwrócono się o przedmiotowe akta.

W dniu 2 lipca 2020 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1. Proszę zwrócić się do Komornika Sądowego M. W. o udzielenie informacji, czy w sprawach (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) bądź w innych nie wymienionych wcześniej sprawach, przeciwko dłużnikom A. R. i P. R. prowadzona jest egzekucja z ułamkowej części nieruchomości położonej w Warszawie przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...), a jeśli tak - czy sprawy te zostały objęte nadzorem nad egzekucją z nieruchomości (jeśli nie są objęte nadzorem, należy przesłać akta tych spraw) - w terminie 14 dni, jednocześnie informując o nowej sygnaturze akt sprawy o nadzór nad egzekucją z nieruchomości. 2. Proszę ustalić w II Wydziale Cywilnym tut. Sądu, na jakim etapie znajduje się postępowanie zażaleniowe w sprawie I Co 2680/19 (LCz 50/2020).

11 sierpnia 2020 r. wpłynęły akta ww. spraw egzekucyjnych, przy czym wskazano, że akta sprawy (...)zostały przekazane do Sądu w związku ze skargą dłużnika na opis i oszacowanie nieruchomości.

W dniu 14 grudnia 2020 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1. Proszę pilnie ustalić w II Wydziale Cywilnym tut. Sądu, na jakim etapie znajduje się postępowanie zażaleniowe w sprawie I Co 2680/19 (LCz 25/20) i w przypadku ustalenia, że zażalenie zostało rozpoznane proszę zwrócić się o akta I Co 2680/19 wraz z aktami postępowania egzekucyjnego (...)

2. Proszę zwrócić akta II C 1030/17 oraz IIC 1020/15. 3. Proszę poinformować pełnomocnika Wspólnoty Mieszkaniowej (...) nr (...) przy ul. (...) w W., że w związku ze złożeniem przez dłużnika zażalenia na postanowienie z dnia 15 stycznia 2020 r., w sprawie I Co 2680/19, w przedmiocie odrzucenia skargi dłużnika na opis i oszacowanie zajętej w toku postępowania egzekucyjnego nieruchomości, akta w sprawie I Co 2680/19 przekazane zostały do II Wydziału Cywilnego tut. Sądu celem rozpoznania zażalenia i podjęcie czynności w postępowaniu o nadzór nad egzekucją z nieruchomości możliwe będzie po zakończeniu postępowania zażaleniowego.

W dniu 16 marca 2021 r. wpłynęło postanowienie komornika sądowego o zawieszeniu postępowania w sprawie (...) z wniosku A. R.. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że A. R. zmarła w dniu 23 sierpnia 2020 r.

9 czerwca 2021 r. II Wydział Cywilny przekazał kopie postanowień komornika o zawieszeniu postępowań egzekucyjnych w sprawach: (...)’

W dniu 2 sierpnia 2021 zostało wydane zarządzenie o treści: 1. Proszę ustalić w II Wydziale Cywilnym tut. Sądu, na jakim etapie znajduje się postępowanie zażaleniowe w sprawie I Co 2680/19 (II Cz 25/20) i w przypadku ustalenia, że zażalenie zostało rozpoznane proszę zwrócić się o akta I Co 2680/19 wraz z aktami postępowania egzekucyjnego (...). 2. Proszę zwrócić Komornikowi Sądowemu K. R. akta spraw (...), zobowiązując do udzielenia z upływem 2 miesięcy od dnia doręczenia akt, informacji o podjętych czynnościach mających na celu podjęcie postępowania egzekucyjnego oraz czy postępowanie egzekucyjne w ww. sprawach pozostaje nadal zawieszone.

Zarządzeniem z dnia 17 grudnia 2021 r. polecono dołączyć do akt korespondencję, której wpływ odnotowano w dniu 11 października 2021 r. oraz 13 grudnia 2021 r. oraz zwrócić się do V Wydziału Karnego o zwrot akt sprawy egzekucyjnej (...) wypożyczonych na okres 1 miesiąca.

W dniu 18 lutego 2022 r. zostało wydane zarządzenie o treści: Proszę ustalić na jakim etapie znajduje się postępowanie zażaleniowe w sprawie i Co 2680/19 (II Cz 25/20) i sporządzić notatkę urzędową. Jednocześnie, w przypadku ustalenia, że zażalenie zostało rozpoznane proszę zwrócić się o akta I Co 2680/19 wraz z aktami postępowania egzekucyjnego (...).

W notatce urzędowej z dnia 29 marca 2022 r. poinformowano, że postępowanie zażaleniowe w sprawie I Co 2680/19 zostało zawieszone postanowieniem z dnia 22.12.2021 r.

W dniu 31 marca 2022 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1.Proszę zwrócić się do Komornika Sądowego K. R. o nadesłanie akt egzekucyjnych (...) celem ich kontroli w ramach nadzoru nad egzekucją z nieruchomości - w terminie 14 dni. 2. Proszę ustalić po upływie 1 miesiąca stan postępowania zażaleniowego w sprawie I Co 2680/19 (II Cz 25/20) i sporządzić notatkę urzędową.

W notatce urzędowej z dnia 4 maja 2022 r. poinformowano, iż w postępowaniu zażaleniowym w sprawie I Co 2680/19 w dniu 13 kwietnia 2022 r. wydano zarządzenie o treści: „Wobec braku możliwości podjęcia postepowania, akta sprawy przedstawić po 20 czerwca 2022 roku lub wraz z wpływem korespondencji.

W dniu 9 maja 2022 r. wpłynęły akta sprawy (...).

W dniu 1 lipca 2022 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1. Zwrócić Komornikowi Sądowemu K. R. akta sprawy (...), zobowiązując do udzielenia w terminie 1 miesiąca informacji o czynnościach mających na celu podjęcie postępowania egzekucyjnego w sprawach (...), w szczególności, czy w sprawach (...) wierzyciel podjął czynności w celu ustalenia spadkobierców dłużnika oraz czy postępowanie egzekucyjne w ww, sprawach pozostaje nadał zawieszone. 2. Proszę ustalić po upływie 1 miesiąca stan postępowania zażaleniowego w sprawie I Co 2680/19 (II Cz 25/20) i sporządzić stosowną notatkę urzędową.

W notatce urzędowej z dnia 24 października 2022 r. wskazano, iż w sprawie II Cz 25/20 (I Co 2680/19) postanowiono podjąć postępowanie.

Pismem z dnia 30 września 2022 r., które wpłynęło do Sadu 20 października 2022 r. komornik sądowy zawiadomił, że postępowania egzekucyjne w sprawach: (...) (...), (...), (...) nadal pozostają zawieszone. Do chwili obecnej wierzyciel nie złożył wniosku o podjęcie postępowania z udziałem spadkobierców dłużnika.

Zarządzeniem z 15 listopada 2022 r. polecono ponownie przedstawić akta po upływie 1 miesiąca wraz z informacją o stanie postępowania zażaleniowego w sprawie I Co 2680/19 (II Cz 25/20).

W notatce urzędowej z dnia 23 stycznia 2023 r. wskazano, iż postanowieniem z dnia 28 listopada 2022 r. w sprawie II Cz 25/20 oddalono zażalenie dłużnika P. R. na postanowienie wydane w dniu 15 stycznia 2020 r.

26 stycznia 2023 r. polecono akta sprawy przedstawić ponownie wraz z aktami I Co 2680/19 po ich zwrocie z II Wydziału Cywilnego lub za miesiąc do kontroli.

1 lutego 2023 r. wpłynęły postanowienia komornika o podjęciu postępowań egzekucyjnych z udziałem następców prawnych A. R., tj. M. R. oraz S. R..

Zarządzeniem z dnia 6 lutego 2023 r. polecono akta sprawy przedstawić ponownie jak w zarządzeniu z dnia 26 stycznia 2023 r.

W dniu 17 marca 2023 r. wpłynęło pismo pełnomocnika S. R. o poszukiwanie tytułu wykonawczego w sprawie (...).

W dniu 24 marca 2023 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1. Poinformować adw. M. S., że tytuły wykonawcze wskazane we wniosku o poszukiwanie tytułu wykonawczego znajdują się w aktach sprawy egzekucyjnej (...) (w kopercie na k. 3 dołączonej do karty rozliczeniowej). 2. Proszę ustalić, czy akta sprawy I Co 2680/19 zostały zwrócone z II Wydziału Cywilnego tut. Sądu, a jeśli tak - dołączyć do akt niniejszej sprawy.

W dniu 5 kwietnia 2023 r. wpłynął wniosek pełnomocnika M. R. i S. R. o przesłanie akt spraw egzekucyjnych komornikowi sądowemu oraz zobowiązanie komornika sądowego do wyznaczenia terminu licytacji.

27 kwietnia 2023 r. wpłynęło pismo komornika z prośbą o udzielenie informacji czy skarga dłużnika P. R. na czynność opisu i oszacowania nieruchomości dokonana przez uprzedniego komornika została prawomocnie rozpoznana przez Sąd w celu podjęcia dalszych czynności.

W dniu 9 maja 2023 r. wydano zarządzenie o treści: Zwrócić się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) Warszawy w Warszawie K. R. o przesłanie w terminie 7 dni akt sprawy egzekucyjnej (...) wraz z informacją, czy w sprawach objętych nadzorem nad egzekucją z nieruchomości wierzyciel lub dłużnik zgłosił wniosek o dodatkowy opis i oszacowanie. Jednocześnie poinformować Komornika, że skarga dłużnika P. R. na czynność opisu i oszacowania została prawomocnie rozpoznana w sprawie I Co 2680/19.

W dniu 10 maja 2023 r. wpłynął ponowny wniosek pełnomocnika M. R.
i S. R. o wyznaczenie terminu licytacji. W dniu 30 maja 2023 r, wpłynął ponowny wniosek o wyznaczenie terminu licytacji.

Zarządzeniem z dnia 18 maja 2023 r. polecono przedstawić akta ponownie wraz z wpływem korespondencji od komornika sądowego zgodnie z zarządzeniem z dnia 9 maja 2023 r. lub w dniu 30 maja 2023 r. do kontroli.

W dniu 30 maja 2023 wpłynął ponowny wniosek pełnomocnika M. R.
i S. R. o wyznaczenie terminu licytacji.

W dniu 5 czerwca 2023 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1. Ponownie zwrócić się (również drogą e-mail) do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) Warszawy w Warszawie K. R. o przesłanie w terminie 7 dni akt sprawy egzekucyjnej (...) (bądź wskazanie przyczyn, dla których przesłanie akt nie jest możliwe) wraz z informacją, czy w sprawach objętych nadzorem nad egzekucją z nieruchomości wierzyciel lub dłużnik zgłosił wniosek o dodatkowy opis i oszacowanie. 2. Poinformować adw. M. S., że w celu ustalenia, czy nie istnieją przeszkody do wyznaczenia terminu licytacji i podjęcia ewentualnych czynności nadzorczych w trybie art. 759 § 2 k.p.c., tut. Sąd zwrócił się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) Warszawy w Warszawie K. R. o przesłanie akt sprawy egzekucyjnej (...) wraz z informacją, czy w sprawach objętych nadzorem nad egzekucją z nieruchomości wierzyciel lub dłużnik zgłosił wniosek o dodatkowy opis i oszacowanie.

7 czerwca 2023 r. komornik sądowy poinformował, że nie wpłynął wniosek dłużnika/wierzyciela w przedmiocie dodatkowego opisu i oszacowania oraz przekazał akta spraw egzekucyjnych do sądu w celu uzgodnienia terminu licytacji.

15 czerwca 2023 r. pełnomocnik M. R. i S. R. ponownie wniósł o wyznaczenie terminu licytacji.

Zarządzeniem z 17 czerwca 2023 r. polecono zwrócić komornikowi akta egzekucyjne oraz zwrócić się do komornika z zapytaniem czy dzień 1 lub 13 września 2023 r. będzie dogodnym terminem licytacji.

Zarządzeniem z 23 czerwca 2023 r. termin licytacji został wyznaczony na dzień 13 września 2023 r.

W dniu 1 sierpnia 2023 r. wpłynęła informacja o obwieszczeniu o pierwszej licytacji nieruchomości.

Zarządzeniem z dnia 21 sierpnia 2023 r. polecono przedstawić akta ponownie po wpływie akt egzekucyjnych wraz z dowodami dokonania obwieszczeń w Sądzie lub po dniu 30 sierpnia 2023 r. do kontroli.

29 sierpnia 2023 r. komornik przesłał akta egzekucyjne w związku z wyznaczonym terminem licytacji.

Zarządzeniem z dnia 5 września 2023 r. polecono pilnie zwrócić komornikowi akta egzekucyjne zobowiązując do dołączenia dowodów dokonania obwieszczeń oraz dołączenia potwierdzenia doręczenia obwieszczenia o licytacji pełnomocnikowi wierzyciela Prezydenta (...) W. w sprawie (...).

W dniu 11 września 2023 r. wydano również zarządzenie o treści: 1. Z uwagi na wniesienie przez dłużnika skargi na czynności komornika wraz z wnioskiem o dodatkowy opis i oszacowanie znieść termin I licytacji wyznaczony na 13 września 2023 r. 2. O zniesieniu I terminu licytacji, wyznaczonego na 13 września 2023 r. bezzwłocznie zawiadomić Komornika oraz pełnomocników wierzycieli i dłużnika. 3. Zwrócić akta egzekucyjne Komornikowi, zobowiązując do rozpoznania wniosku dłużnika o dodatkowy opis i oszacowanie nieruchomości lokalowej zgłoszonego wraz ze skargą na czynności komornika z 5 września 2023 r. 4. Przedstawić akta z korespondencją lub za 2 miesiące do dalszych decyzji.

W dniu 14 września 2023 r. wpłynął wniosek o sporządzenie uzasadnienia zarządzenia o zniesieniu terminu licytacji. Postanowieniem z 19 września 2023 r. Sąd odrzucił ww. wniosek.

Zarządzeniem z 25 września 2023 r. Sąd oddalił wniosek o zmianę zarządzenia z 11 września 2023 r.

W dniach 15, 27 września oraz 5 października 2023 r. wpłynęły pisma pełnomocnika dłużników z wnioskami dowodowymi.

W dniu 9 października 2023 r. wpłynął ponowny wniosek o wyznaczenie terminu licytacji.

W dniu 19 października 2023 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1.Wezwać pełnomocnika wierzyciela adw. M. S. do sprecyzowania wniosku z 9 października 2023 r. o wyznaczenie terminu licytacji przez wskazanie, czy wnosi o udzielenie przez sąd zgody na wyznaczenie terminu licytacji w trybie art. 952 (1)§ 4 k.p.c. - w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania pod rygorem przekazania wniosku Komornikowi sądowemu. 2. Zwrócić się do Komornika Sądowego K. R. o nadesłanie w terminie 14 dni akt egzekucyjnych w sprawie (...). 3. Poinformować Referenta w sprawie I Co 2532/23 o prowadzonym pod sygn. akt I Co 329/20 nadzorze nad egzekucją z nieruchomości.

W dniu 25 października 2023 r. wpłynęło pismo pełnomocnika M. R. i S. R. zawierające zastrzeżenie do zarządzenia z 19 października 2023 r.

W dniu 7 grudnia 2023 r. zostało wydane zarządzenie o treści: 1. Wniosek z 9 października 2023 r. o wyznaczenie terminu licytacji wraz z załącznikami (k. 221- 226) wyłączyć z akt (pozostawiając w aktach kserokopię wniosku i załączników), a następnie przekazać Komornikowi Sądowemu K. R. celem rozpoznania jako właściwemu organowi egzekucyjnemu, zobowiązując jednocześnie do wskazania w terminie 14 dni, czy został rozpoznany wniosek z 27 września 2023 r. pełnomocnika M. R. i S. R. o wyznaczenie terminu licytacji. 2. Jednocześnie zwrócić ww. Komornikowi Sądowemu akta egzekucyjne w sprawie (...).

Sąd Okręgowy zważył:

Skargi zasługiwały na uwzględnienie.

Na wstępie podkreślić jednak należy, iż sprawy na przewlekłość postępowania prowadzonego przez Sąd oraz postępowania prowadzonego przez organ egzekucyjny nie mogły zostać rozpoznane łącznie. Strona może bowiem wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, a zatem w konkretnym postępowaniu, a nie w sprawach, które się ze sobą łączą ze względu na stan faktyczny. Sąd uznając skargę za zasadną stwierdza przewlekłość w danej sprawie, po zbadaniu przebiegu określonego postępowania.

Przechodząc do meritum, wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 2 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki z dnia 17 czerwca 2004 r., strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie trwa dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Stosownie do treści art. 2 ust. 2 ustawy dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie (…). Dokonując tej oceny, uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Sąd Okręgowy poddał analizie terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez Sąd Rejonowy, uznając finalnie, że uzasadniony jest zarzut przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ust. 1 przytoczonej ustawy. Jak bowiem wyjaśnił Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 22 marca 2007 r. przewlekłość postępowania zachodzi, gdy jest ono długotrwałe, prowadzone rozwlekle i trwa ponad konieczność wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych niezbędnych do końcowego rozstrzygnięcia, będących w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu (sygn. akt II S 1/07, Lex nr 269383). W tym miejscu przywołać należy również pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie III SPP 23/17, wedle którego warunkiem zasadności skargi na przewlekłość postępowania jest przede wszystkim niezakończenie postępowania w rozsądnym terminie.

W ocenie Sądu Okręgowego przedstawiony wyżej przebieg postępowania daje podstawy do stwierdzenia zaistnienia w niniejszej sprawie przewlekłości postępowania.

Postępowanie prowadzone przez Sąd Rejonowy nosi znamiona zbędnej zwłoki - wystarczy podkreślić, że od chwili zarejestrowania sprawy we wrześniu 2019 r. minęły już ponad cztery lata, a dotychczas nie odbył się nawet termin I licytacji. Już na wstępnym etapie sprawa została zakreślona jako omyłkowo założona, a następnie została ponownie zarejestrowana. Nie sposób zatem stwierdzić, iż postępowanie w sprawie (trwające już w momencie złożenia skargi na przewlekłość ponad cztery lata) ma szansę na zakończenie w rozsądnym terminie, który umożliwi wierzycielom zaspokojenie roszczeń.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, że ETPCz, który ocenia postępowanie jako całość i zwykle stwierdza przewlekłość, jeśli trwało ono w jednej instancji dłużej niż trzy lata (zob. tak np. Wyrok ETPC z dnia 10 lipca 1984 r. w sprawie G. przeciwko P., nr (...) ), a w dwóch instancjach pięć lat (zob. tak np. Wyrok ETPC z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie D. przeciwko (...), nr (...) ), a z udziałem Sądu Najwyższego sześć lat (zob. tak np. wyrok ETPC z dnia 9 stycznia 2007 r. w sprawie G. przeciwko (...), nr (...) ), nawet jeśli w postępowaniu nie było długotrwałych okresów bezczynności sądu, wychodząc z założenia iż sprawnie działający system prawny powinien być w stanie osądzić w zasadzie każdą sprawę we wskazanych terminach.

Za obiektywną należy przy tym uznać okoliczność, iż z uwagi na śmierć A. R. w dniu 23 sierpnia 2020 r. postępowania komornicze pozostawały przez dłuższy czas zawieszone. Niemniej jednak już w dniu 1 lutego 2023 r. wpłynęły postanowienia komornika o podjęciu postępowań egzekucyjnych z udziałem następców prawnych A. R., tj. M. R. oraz S. R., rozpoznano już również zażalenie dłużnika P. R. na postanowienie wydane w dniu 15 stycznia 2020 r. w sprawie I Co 2680/19 w przedmiocie odrzucenia skargi dłużnika na opis i oszacowanie zajętej w toku postępowania egzekucyjnego nieruchomości. Zdaniem Sądu Okręgowego już na tym etapie należało uzgodnić zatem termin I licytacji. Podkreślić przy tym należy, iż mając na uwadze, że postępowanie egzekucyjne powinno toczyć się wartko, jak również biorąc pod uwagę kilkukrotne monity pełnomocnika skarżących o wyznaczenie terminu licytacji, ustalenia z komornikiem można było poczynić wcześniej i sprawniej, choćby w drodze mailowej, co ostatecznie Sąd uczynił.

Z uwagi na wniesienie przez dłużnika skargi na czynności komornika wraz z wnioskiem o dodatkowy opis i oszacowanie, na dwa dni przed planowanym terminem licytacji, Sąd wydał zarządzenie o zniesieniu termin I licytacji wyznaczonego na dzień 13 września 2023 r. Jednocześnie w aktach sprawy nie ma informacji czy wniosek ten został rozpoznany i w jaki sposób. Zauważyć przy tym należy, iż to, że taki wniosek został złożony nie oznacza, że musiał zostać przez organ egzekucyjny i Sąd uwzględniony. Jak wskazano w odpowiedzi na skargę, postępowania egzekucyjne przeciwko P. R. i A. R., a następnie M. R. i S. R. były kilkukrotnie obejmowane nadzorem sądowym. Operaty szacunkowe stanowiące podstawę opisu i oszacowania sporządzane były też już parę razy. Nie może być tak, że postępowanie o egzekucję z nieruchomości nie może się zakończyć od tylu lat, a co więcej nie odbył się nawet termin I licytacji. Sąd sprawując nadzór nad egzekucją powinien dążyć do tego, by mimo podejmowanych przez dłużnika działań zmierzających do jego przewlekania zostało finalnie przeprowadzone. Słusznie zwrócono też uwagę w odpowiedzi na skargę na brak sprawnej komunikacji z II Wydziałem Cywilnym tego samego Sądu oraz z Komornikiem. Zasięganie przez Sąd kolejnych informacji z sąsiedniego Wydziału tego samego Sądu oraz od Komornika powinno następować szybko, a nie w terminach liczonych w tygodniach i miesiącach.

Stwierdzając przewlekłość w niniejszej sprawie Sąd miał również na uwadze znaczenie tej sprawy dla skarżących. Podkreślić należy, iż skarżący stali się dłużnikami na skutek następstwa prawnego po zmarłej A. R.. Jak podnosi pełnomocnik skarżących, brak licytacji przedmiotowej nieruchomości systematycznie powiększa ich dług. Tymczasem nie mają oni żadnej innej możliwości pokrycia zadłużenia niż w trybie licytacji. Nie mogą też korzystać z tego lokalu, bowiem jest on zajmowany przez P. R., który nie podejmuje żadnej inicjatywy w kierunku pokrycia zadłużenia np. poprzez sprzedaż lokalu. Z uwagi na powyższe skarżący dotknięci są narastającym zadłużeniem (odsetki, koszty), a zarazem poprzez wieloletni brak przeprowadzenia licytacji nieruchomości pozbawienia są możliwości jego uregulowania. Rozmiar pokrzywdzenia jest szczególnie dotkliwy w odniesieniu do S. R., który przez wiele lat nie uzyskiwał od ojca P. R. należnych mu alimentów, na skutek czego stał się jego wierzycielem, zaś obecnie jako współwłaściciela mieszkania obciążają go długi alimentacyjne jego ojca. To co S. R. powinien otrzymać od ojca jako należne mu alimenty, traci jako współwłaściciel mieszkania. W rezultacie sam pokrywa swoje zaległe alimenty.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy stwierdził, że w sprawie nastąpiła przewlekłość postępowania i dlatego na podstawie art. 12 ust. 2, 3 i 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznawania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki orzekł jak na wstępie, uznając że okres opóźnienia uzasadnia przyznanie skarżącym żądanych przez nich kwot w wysokości po 2.000 zł. Jednocześnie Sąd Okręgowy zobowiązał Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie do niezwłocznego (w terminie do 3 dni) skontaktowania się z Komornikiem Sądowym K. R. celem podjęcia niezbędnych czynności zmierzających do przeprowadzenia pierwszej licytacji. Jak wynika ze skargi wniosek dłużnika o dodatkowy opis i oszacowanie został oddalony przez Komornika postanowieniem z dnia 13 listopada 2023 r. Wobec tego, iż Sąd nie dysponuje wiedzą odnośnie tego czy postanowienie to nie zostało zaskarżone, nie zobowiązano Sądu do wyznaczenia terminu licytacji nieruchomości w określonym terminie.

O zwrocie opłat sądowych od skarg orzeczono na podstawie art. 17 ust 3 ww. ustawy, zaś o kosztach postępowania rozstrzygnięto stosownie do § 14 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.