Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 13 maja 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędziowie

Sędzia Maria Dudziuk Zbigniew Podedworny (spr.) Iwona Lizakowska-Bytof

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2024 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. R.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie w sprawie sygn. akt II Ns 665/19

postanawia:

1.  stwierdzić, że w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie, pod sygn. akt II Ns 665/19 nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznać skarżącemu J. R. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie kwotę 2500 (dwa tysiące pięćset) złotych za okres od 2 grudnia 2019 r. do 13 maja 2024;

3.  zalecić Sądowi Rejonowemu dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie wydanie zarządzenia o doręczeniu uczestnikom opinii uzupełniającej biegłego i zobowiązaniu ich do zajęcia stanowiska w terminie 7 dni od dnia zwrotu akt po rozpoznaniu skargi na przewlekłość postępowania;

4.  zasądzić na rzecz J. R. od Skarbu Państwa –Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

5.  zwrócić J. R. kwotę 200 zł (dwieście złotych) uiszczoną tytułem opłaty sądowej od skargi i polecić jej wypłacenie ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie.

Sygn. akt V S 363/23

UZASADNIENIE

J. R. w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, wniósł o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt II Ns 665/19 toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie, wydanie Sądowi Rejonowemu zalecenia podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności zmierzających do jak najszybszego zakończenia postępowania oraz o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kwoty 2500 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 2 ustawy strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie trwa dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Dokonując tej oceny, uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Nie każda zatem zwłoka w rozpoznaniu sprawy stanowi naruszenie prawa strony do sądu, lecz tylko taka, która nie znajduje uzasadnienia w realiach sprawy.

Sąd Okręgowy poddał analizie terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez Sąd Rejonowy. Doprowadziła ona Sąd Okręgowy do wniosku, iż postępowanie prowadzone było w sposób przewlekły. W toku postępowania Sąd Rejonowy podejmował liczne czynności, niemniej jednak w ocenie Sądu Okręgowego działania te nie były efektywne, bowiem pomimo upływu ponad 4 lat od daty złożenia wniosku o dział spadku w sprawie nie wydano merytorycznego rozstrzygnięcia. W przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że okresy przewlekłości wiążą się przede wszystkim z czasem sporządzania przez biegłego opinii (głównej i uzupełniającej). Pierwszą opinię biegły miał sporządzić w ciągu ośmiu tygodni, faktycznie została ona opracowana w dopiero po sześciu miesiącach (biegły otrzymał akta 15 sierpnia 2021 r. i zwrócił je Sądowi Rejonowemu wraz z opinią 7 lutego 2022 r.). Opinia uzupełniająca miała zostać sporządzona w pięć tygodni, faktycznie zaś biegły dysponował aktami przez półtora roku (biegły otrzymał akta 4 lipca 2022 r. i zwrócił je Sądowi Rejonowemu wraz z opinią 1 lutego 2024 r.). Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy w niedostateczny sposób dyscyplinował biegłego zobowiązanego do sporządzenia opinii.

W związku z tym, Sąd Okręgowy uznał, że w niniejszej sprawie nastąpiła przewlekłość postępowania. Czas jego trwania wydłużył się bowiem nieproporcjonalnie do charakteru sprawy oraz stopnia jej skomplikowania. W tym miejscu wskazać należy na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Krakowie wyrażone w postanowieniu z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt II S 29/16, zgodnie z którym brak jakichkolwiek czynności przez trzy miesiące nie może być kwalifikowany inaczej niż jako przewlekłość.

Sąd Okręgowy ma na uwadze, że przewlekłość w przedmiotowej sprawie nastąpiła z powodu m.in. dużej ilości spraw wpływających do Sądu Rejonowego a także braków kadrowych, nie zaś celowego, opieszałego działania. Niemniej jednak skarżący nie może z tego powodu ponosić ujemnych konsekwencji. To do państwa należy bowiem taka organizacja wymiaru sprawiedliwości, by zapewnić stronom prawo do rozpoznania ich sprawy w rozsądnym terminie.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd Okręgowy uznał skargę za uzasadnioną i na podstawie art. 12 ust. 2 i 4 ustawy orzekł jak w punktach pierwszym i drugim postanowienia przyznając skarżącemu od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie kwotę 2500 zł.

Żądanie zawarte w skardze w przedmiocie zalecenia Sądowi Rejonowemu podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności zmierzających do jak najszybszego zakończenia postępowania należy uznać za zasadne. W konsekwencji w punkcie trzecim Sąd Okręgowy zalecił Sądowi Rejonowemu wydanie zarządzenia o doręczeniu uczestnikom opinii uzupełniającej biegłego i zobowiązaniu ich do zajęcia stanowiska w terminie 7 dni od dnia zwrotu akt po rozpoznaniu skargi na przewlekłość postępowania.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł stosownie do art. 17 ust. 3 powołanej ustawy. O zwrocie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu skargowym Sąd Okręgowy orzekł zaś na podstawie § 14 ust 3. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.