VIII K 270/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-01-30

Sygn. akt VIII K 270/24

ORZECZENIE

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2025 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie VIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Iwona Szymańska

Protokolant: sekretarz sądowy Aleksandra Kuczyńska

w obecności oskarżyciela Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego reprezentowanej przez A. F.

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 30 stycznia 2025 roku sprawy

biegłego rewidenta C. Z., syna C. i W., urodzonego
7 listopada 1949 roku w Z. (nr wpisu w rejestrze biegłych rewidentów (...))

obwinionego o to, że:

I.  działając w bliżej nieokreślonym okresie, lecz nie później niż do 04.07.2022 r. w W., działając jako kluczowy biegły rewident (dalej „KBR” lub „Obwiniony”), przeprowadził w imieniu firmy (...) z siedzibą w W. (numer wpisu na listę firm audytorskich (...)) usługę atestacyjną obejmującą badanie sprawozdania finansowego (...) Spółka komandytowa (dawniej (...) Sp. z o.o. Sp. k.) z siedzibą w M. za okres od 01.01.2021 r. do 31.12.2021 r. sporządził 04.07.2022 r. w W. sprawozdanie z tego badania zawierające opinię bez zastrzeżeń, z naruszeniem:

1)  art. 74 ust. 2 u.b.r. poprzez to, że nie podpisał testów i oświadczenia dokumentującego niezależność KBR i FA na początek badania, tym samym brak jest oświadczeń o niezależności KBR i FA złożonych przed przystąpieniem do badania oraz w dokumentacji badania nie zamieścił potwierdzenia niezależności KBR i FA w trakcie i na koniec badania;

2)  art. 80 ust. 2 u.b.r. poprzez to, że w dokumentacji badania nie zawarł dowodów, że kalkulacja pracochłonności została przeprowadzona przed rozpoczęciem badania, a także, iż wynagrodzenie za badanie odzwierciedla pracochłonność oraz złożoność prac wymaganych dla prawidłowego przeprowadzenia procesu badania, jak również - wobec licznych naruszeń w związku z niedostatecznym zaplanowaniem oraz udokumentowaniem procedur badania - nie zawarł uzasadnienia dla przyjętej przez FA pracochłonności dla tego zlecenia badania;

3)  § 8, § 9 oraz § 12 KSB 300 poprzez to, że sporządził plan oraz strategię badania, które nie obejmują wszystkich elementów wymaganych przez KSB 300, w szczególności rodzaju, rozłożenia w czasie i zakresu planowanych procedur oszacowania ryzyka, planowanych dalszych procedur badania na poziomie stwierdzeń oraz ustalenia rodzaju, rozłożenie w czasie i zakresu zasobów niezbędnych do wykonania zlecenia;

4)  § 11-22, § 24, § 26, § 28-30, § 32 lit. b) i lit d) KSB 315(Z), § 8 KSB 230 w zw. z § 5 KSB 230, § 27 KSB 240 w zw. z § 47 KSB 240 poprzez to, że w dokumentacji badania nie zawarł dowodów badania potwierdzających przeprowadzenia procedur w zakresie:

a)  identyfikacji i oszacowania ryzyk istotnego zniekształcenia poprzez zrozumienie jednostki i jej otoczenia w zakresie wymaganym przez KSB 315(Z),

b)  uzasadnienia przyjęcia niskiego poziomu ryzyka istotnego zniekształcenia na poziomie stwierdzeń,

c)  rozpoznania ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem jako ryzyka znaczącego,

d)  zrozumienia odpowiednich kontroli jednostki, w tym czynności kontrolnych odnoszących się do ryzyk znaczących,

e)  uzasadnienia, że ryzyko istotnego zniekształcenia spowodowane oszustwem związane z ujmowaniem przychodów nie ma zastosowania w przypadku danego zlecenia;

5)  § 6 KSB 500, § 5 i § 6 KSB 330 w zw. z § 8 KSB 330, a także § 3 KSB 315(Z) poprzez to, że nie udokumentował przeprowadzenia testów kontroli dotyczących skuteczności działania kontroli wewnętrznej, a zatem zaprojektowane i wdrożone procedury badania polegające na korzystaniu zarówno z testów kontroli jak i procedur wiarygodności nie są odpowiednie w danych okolicznościach, jak również nie udokumentował przeprowadzenia testów kontroli przy jednoczesnym obniżeniu ryzyka kontroli dla obszarów sprawozdania finansowego do poziomu niskiego;

6)  § 14 lit. a) i lit. c) KSB 320 w zw. z § 5 KSB 320 oraz § 5 KSB 450, art. 67 ust. 5 u.b.r. poprzez to, że w dokumentacji badania brak:

a)  odpowiedniego i wystarczającego uzasadnienia w odniesieniu do określenia potrzeb głównych użytkowników sprawozdania finansowego w celu przyjęcia zastosowanego przez KBR wzorca istotności,

b)  odpowiedniego i wystarczającego uzasadnienia przyjętych przez KBR odsetków do wyliczenia istotności wykonawczej oraz nieznaczącego zniekształcenia,

c)  dowodów badania potwierdzających archiwizację dokumentów w zakresie wyboru wzorca oraz odsetków do obliczenia istotności w terminie 60 dni od wydania sprawozdania z badania;

7)  § 6 lit. c) KSB 510 poprzez to, że nie dokonał przeglądu akt badania poprzedniego biegłego rewidenta oraz w dokumentacji badania nie zawarł udokumentowania oceny, czy procedury badania przeprowadzone w bieżącym okresie dostarczają dowodów istotnych dla bilansu otwarcia lub nie zawarł udokumentowania przeprowadzenia określonych procedur badania w celu uzyskania dowodów dotyczących bilansu otwarcia dla istotnych pozycji sprawozdania finansowego;

8)  § 6, § 7 i § 8 KSB 500, § 18 i § 26 KSB 330, § 8 KSB 230, § 15 KSB 200 w zw. z art. 69 ust. 2u.b.r. oraz art. 84 u.b.r. poprzez to, że podczas badania obszaru wartości niematerialnych i prawnych opierał się na wycenie znaków towarowych dokonanej przez eksperta kierownictwa jednostki, w sytuacji gdy wartości niematerialne i prawne stanowiły w bilansie wartość istotną, dla której zidentyfikował ryzyko znaczące związane z wyceną to nie ocenił jednak kompetencji, umiejętności i obiektywizmu eksperta, nie udokumentował zrozumienia pracy eksperta oraz nie udokumentował oceny odpowiedniości pracy eksperta dla celów badania. W dokumentacji badania nie odniósł się do istotnych różnic w wycenie znaków towarowych dokonanych przez eksperta kierownictwa jednostki oraz dokonanych przez samą jednostkę w odstępie jednego roku, co wskazuje, że w trakcie badania tej pozycji sprawozdania finansowego nie zachował zawodowego sceptycyzmu. KBR nie zaprojektował i nie przeprowadził również procedur badania, w celu uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów badania wartości niematerialnych i prawnych, zarówno na dzień bilansowy roku badanego, jak i roku poprzedniego, a także nie udokumentował badania przyczyn zmian ich wartości. Przedstawione do kontroli akta badania nie umożliwiają biegłemu rewidentowi niebiorącemu udziału w badaniu prześledzenie przebiegu badania i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym wyrażonej przez KBR w sprawozdaniu z badania;

9)  § 4 i § 5 KSB 501, § 18 i § 26 KSB 330, § 6 KSB 500, § 8 KSB 230 i art. 84 u.b.r. oraz § 15 KSB 200 w zw. z art. 69 ust. 2 u.b.r. poprzez to, że w dokumentacji badania nie zawarł odpowiednich i wystarczających dowodów badania istotnej pozycji sprawozdania finansowego - zapasów, a przedstawione do kontroli akta badania nie umożliwiają biegłemu rewidentowi niebiorącemu udział w badaniu prześledzenie przebiegu badania i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym wyrażonej przez KBR w sprawozdaniu z badania, ponieważ:

a)  uczestniczył w inwentaryzacji drogą spisu z natury towarów w magazynie głównym, w dacie innej niż dzień bilansowy,

b)  w dokumentacji badania nie zawarł:

-

oceny stosowanych przez jednostkę procedur dotyczących rejestrowania i kontrolowania wyników spisu z natury,

-

informacji o tym, jakie konkretnie towary podlegały inspekcji przez KBR,

-

żadnych kontrolnych przeliczeń dokonanych przez KBR,

-

udokumentowania, że KBR przeprowadził jakiekolwiek procedury w odniesieniu do ostatecznego stanu towarów w magazynie głównym,

-

udokumentowania przeprowadzenia jakichkolwiek procedur zmierzających do uzgodnienia zmiany stanu towarów w magazynie głównym między datą spisu z natury a dniem bilansowym.

c)  nie uczestniczył w spisie z natury towarów w żadnym ze sklepów, pomimo tego, że towary w sklepach stanowiły istotną wartość zapasów na dzień bilansowy,

d)  nie zaprojektował oraz nie przeprowadził innych procedur badania, w celu uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów badania na okoliczność stwierdzenia istnienia towarów w sklepach,

e)  nie przeprowadził procedur badania w celu uzyskania dowodów potwierdzających prawidłową wycenę towarów w trakcie roku, w momencie ich nabycia oraz nie potwierdził, że jednostka wyceniła towary na dzień bilansowy w cenach nie wyższych od cen ich sprzedaży netto,

f)  z dokumentacji badania nie wynika, aby dokonał oceny metody i racjonalności dokonywanych przez jednostkę odpisów aktualizujących wartość towarów, co wskazuje na brak zawodowego sceptycyzmu KBR,

g)  metodą celową objął badaniem 23% wartości bilansowej otrzymanych przez badaną jednostkę zaliczek na towary i usługi, to badaniem nie objął zaliczki o wartości wielokrotnie przewyższającej ustaloną dla badania istotność wykonawczą, co oznacza, że ze względu na metodę dobom pozycji do badania KBR nie był uprawniony do ekstrapolowania wyników badania na całą populację zaliczek na towary i usługi;

10)  § 6 KSB 500 poprzez to, że w dokumentacji badania nie zawarł dowodów badania na potwierdzenie prawidłowej prezentacji długoterminowych aktywów finansowych, które stanowiły w bilansie wartość istotną;

11)  § 18 i § 26 KSB 330, § 6 KSB 500, § 8 KSB 230 i art. 84 u.b.r. nie przeprowadził odpowiednich procedur badania należności z tytułu dostaw i usług, które stanowiły w bilansie wartość istotną, w celu uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów badania, a ponadto przedstawione akta badania nie umożliwiają biegłemu rewidentowi niebiorącemu udziału w badaniu prześledzenie przebiegu badania i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym wyrażonej przez KBR w sprawozdaniu z badania, ponieważ:

a)  z dokumentacji badania wynika, że należności z tytułu dostaw i usług stanowiły w bilansie wartość istotną oraz w zakresie stwierdzenia istnienia dla tej pozycji bilansowej zaplanował badanie kompletne pozycji przekraczających ustalony przez siebie próg wartościowy powyżej 1 min zł, oraz próbkowanie w obszarze pozostałych pozycji;

b)  nie udokumentował:

-

w jaki sposób określił populację do badania,

-

w jaki sposób dokonał wyboru próby do badania,

-

które pozycje (salda) zostały wybrane do kontroli i w jaki sposób była liczna próba;

c)  z dokumentacji badania nie wynika, aby wykonał zaplanowaną procedurę z zastosowaniem próbkowania,

d)  dla pozycji przekraczających ustalony przez KBR próg wartościowy KBR sprawdził wyłącznie obroty Ma po dniu bilansowym, bez szczegółowej analizy poszczególnych operacji, co nie daje wystarczającego potwierdzenia dla stwierdzenia istnienia należności na dzień bilansowy,

e)  w zakresie należności wyrażonych w walucie obcej, przed wydaniem sprawozdania z badania nie uzyskał wystarczających i odpowiednich dowodów badania prawidłowej ich wyceny na dzień bilansowy;

12)  § 18 i § 26 KSB 330, § 6 KSB 500, § 8 KSB 230 i art. 84 u.b.r. poprzez to, że nie przeprowadził procedur badania, które są odpowiednie w danych okolicznościach w celu uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów badania oraz przedstawione akta badania nie umożliwiają biegłemu rewidentowi niebiorącemu udziału w badaniu prześledzenie przebiegu badania i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym wyrażonej przez KBR w sprawozdaniu z badania ponieważ:

a)  rozliczenia międzyokresowe wykazane w pasywach bilansu zarówno na dzień kończący poprzedni rok obrotowy jak i na dzień kończący rok badany, stanowiły istotne wartości oraz dominującą pozycję w rozliczeniach międzyokresowych w pasywach bilansu stanowiła ujemna wartość firmy. KBR zidentyfikował błędy w wycenie jako czynniki ryzyka i dla tej pozycji sprawozdania finansowego zidentyfikował ryzyko wysokie i uznał, że jest to ryzyko znaczące, oraz z dokumentacji badania wynika, że w trakcie badania KBR zakwestionował:

-

podział ujemnej wartości firmy na część podlegającą odniesieniu w przychody w momencie jej powstania i na część ujętą jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i odpisywaną w przychody w czasie,

-

ustalenie okresu odpisywania ujemnej wartości firmy w oparciu o nieprawidłowe stawki amortyzacyjne praw do znaków towarowych,

b)  nieprawidłowo zinterpretował zapisy art. 44 ust. 11 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120, ze zm.), dalej „u.o.r.”, uznając, że do ustalenia limitu, do którego wartość firmy odnosi się na przychody przyszłych okresów i odpisuje w przychody, należy włączyć wyłącznie aktywa trwałe podlegające amortyzacji, gdy tymczasem takie ograniczenie z przywołanego przepisu u.o.r. nie wynika, a powyższe ograniczenie dotyczy wyłącznie sposobu ustalania okresu odpisywania ujemnej wartości firmy w przychody,

c)  błędna interpretacja przepisów u.o.r. doprowadziła do tego, że zgodnie z sugestią KBR jednostka dokonała niesłusznej korekty ustalenia wartości początkowej ujemnej wartości firmy, a zniekształcenie z tego tytułu SF przekraczało istotność ogólną ustaloną dla tego badania,

d)  w wyniku ujęcia w księgach rachunkowych jednostki korekt zaproponowanych przez KBR nastąpiło istotne zmniejszenie wartości bilansowej ujemnej wartości firmy oraz wystąpił błąd podstawowy z lat ubiegłych,

e)  zmiana wartości ujemnej wartości firmy między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia, przewyższała wartość zaproponowanej przez KBR korekty, a z dokumentacji badania nie wynika jednak, aby KBR ostatecznie zweryfikował przedstawioną przez badaną jednostkę wycenę ujemnej wartości firmy na dzień bilansowy;

13)  § 18 i § 26 KSB 330, § 6 KSB 500, § 8 KSB 230 i art. 84 u.b.r. poprzez to, że przed wydaniem sprawozdania z badania, w obszarze przychodów ze sprzedaży nie wykonał odpowiednich procedur badania i nie zgromadził odpowiednich i wystarczających dowodów badania, a ponadto przedstawione akta badania nie umożliwiają biegłemu rewidentowi niebiorącemu udziału w badaniu prześledzenie przebiegu badania i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym wyrażonej przez KBR w sprawozdaniu z badania, ponieważ:

a)  przychody ze sprzedaży stanowiły w rachunku zysków i strat wartość istotną, a z dokumentacji badania wynika, że jedyną procedurą odnośnie badania przychodów ze sprzedaży, jaką KBR wykonał przed wydaniem sprawozdania z badania była procedura analityczna polegająca na porównaniu przychodów ze sprzedaży w roku badanym z ich wartością w roku poprzednim,

b)  KBR błędnie zaprojektował analityczną procedurę wiarygodności w zakresie przychodów ze sprzedaży, ponieważ nie sformułował oczekiwań co do zaewidencjonowanych kwot oraz oceny, czy oczekiwanie to jest wystarczająco precyzyjne dla zidentyfikowania zniekształcenia, które, pojedynczo lub łącznie z innymi zniekształceniami, może spowodować istotne zniekształcenie sprawozdania finansowego oraz nie określił kwoty różnicy pomiędzy zaewidencjonowanymi a oczekiwanymi kwotami, która jest akceptowalna bez dalszej analizy;

14)  § 18 i § 26 KSB 330, § 6 KSB 500, § 8KSB 230 i art. 84 u.b.r poprzez to, że przed wydaniem sprawozdania z badania nie wykonał żadnych testów zgodności (kontroli wewnętrznej) ani żadnych testów wiarygodności i nie zgromadził odpowiednich i wystarczających dowodów badania na potwierdzenie stwierdzeń odnośnie do wartości (kosztu własnego) sprzedanych towarów i materiałów, a ponadto przedstawione akta badania nie umożliwiają biegłemu rewidentowi niebiorącemu udziału w badaniu prześledzenie przebiegu badania i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym wyrażonej przez KBR w sprawozdaniu z badania, ponieważ wartość sprzedanych towarów i materiałów w rachunku zysków i strat stanowiła wartość istotną, a przed wydaniem sprawozdania z badania, w odniesieniu do wartości sprzedanych towarów i materiałów, KBR dokonał jedynie porównania wartości tej pozycji z jej wartością w roku poprzednim;

15)  § 3-5 i § 23-25 KSB 550 w zw. z § 32 lit. c) KSB 240 oraz § 8 KSB 230 poprzez to, że w dokumentacji badania nie zawarł dowodów badania potwierdzających:

a)  czy w przypadku badania tego sprawozdania finansowego występuje ryzyko istotnego zniekształcenia sprawozdania finansowego związanego z powiązaniami i transakcjami ze stronami powiązanymi,

b)  identyfikację, oszacowanie i zaprojektowanie reakcji na ryzyko w odniesieniu do transakcji przeprowadzanych ze spółkami powiązanymi,

c)  prawidłowość ujawnień w sprawozdaniu finansowym w zakresie powiązań i transakcji ze stronami powiązanymi;

16)  § 9 KSB 501, § 6 KSB 500, § 15 KSB 200 w zw. z art. 69 ust. 2 i ust. 3 pkt 2 u.b.r. poprzez to, że nie zaprojektował i nie przeprowadził procedur badania w celu zidentyfikowania sporów prawnych i roszczeń dotyczących jednostki, które mogły powodować ryzyko istotnego zniekształcenia sprawozdania finansowego;

17)  § 6 i § 7 KSB 560(Z) w zw. z § 4 KSB 560(Z), § 8 KSB 230 w zw. z art. 84 u.b.r. poprzez to, że w dokumentacji badania nie zawarł udokumentowania przeprowadzenia procedur badania w zakresie zdarzeń po dacie sprawozdania finansowego, a jedynym dowodem badania w tym zakresie jest końcowe oświadczenie kierownictwa jednostki, przy czym do oświadczenia nie załączono wykazu uchwał organów jednostki;

18)  § 5 i § 15 KSB 450, § 24 KSB 330, § 15 i § 16 KSB 700(Z), § 6 KSB 500, § 8 KSB 230 oraz art. 84 u.b.r. poprzez to, że wydał niezmodyfikowaną opinię o sprawozdaniu finansowym pomimo istotnych zniekształceń prezentacyjnych w Zestawieniu zmian w kapitale własnym w pozycji „Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu” oraz w Bilansie w pozycjach: „Inne długoterminowe aktywa finansowe w pozostałych jednostkach, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale” i „Inne długoterminowe aktywa finansowe w pozostałych jednostkach”, a ponadto, dokumentacja badania nie zawiera wykazu korekt błędów stwierdzonych w sprawozdaniu finansowym, a brak listy zniekształceń powoduje również, że niemożliwe jest prześledzenie przebiegu badania w tym zakresie i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym;

19)  § 8 KSB 230 w ze. z art. 84 u.b.r., § 11, § 22 i § 24 lit. e) KSB 700(Z), § 17 KSB 700(Z) w zw. z § 6 KSB 705(Z) oraz § 26 KSB 330 poprzez to, że sprawozdanie z badania sporządzone przez KBR błędnie wskazuje odbiorcę sprawozdania finansowego, nazwę badanej jednostki oraz nie wskazuje okresu badanego sprawozdania finansowego, w szczególności nie wskazuje za jaki okres sporządzono rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych, a także wobec stwierdzonych w toku kontroli nieprawidłowości i naruszeń KSB niemożliwe jest prześledzenie przebiegu badania i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym, jak również dokumentacja badania przedłożona do kontroli nie zawiera wystarczających i odpowiednich dowodów badania, na podstawie których inny biegły rewident, który nie miał wcześniejszych powiązań z badaniem, może uzyskać racjonalną pewność na temat tego, że sprawozdanie finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem;

20)  art. 67 ust. 5 u.b.r. poprzez to, że w dokumentacji badania zidentyfikowano dokumenty, które zostały utworzone, bądź pozyskane przez KBR od badanej jednostki po upływie 60 dni od daty wydania przez KBR sprawozdania z badania, co dowodzi, że akta badania nie zostały prawidłowo zamknięte i zarchiwizowane w ustawowym terminie;

co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 u.b.r.

II.  w okresie od 09.09.2019 r. do 20.01.2020 r. w W., działając jako biegły rewident (dalej: lub „Obwiniony”), wykonał usługę atestacyjną inną niż czynności rewizji finansowej na rzecz E. K. oraz (...) sp. zo.o. na podstawie „Umowy na wykonanie kompleksowego badania rachunkowości zawartej 09.09.2019 r. z naruszeniem § R113.1 lit. b), § R113.3, § R220.4 lit. b) oraz d) Kodeksu Etyki IESBA poprzez to, że w raporcie z wykonania usługi atestacyjnej innej niż czynności rewizji finansowej, zamieścił sformułowania, zwyczajowo odnoszące się do usługi badania sprawozdania finansowego, mogące prowadzić odbiorców tego raportu do mylnych wniosków co do istoty i zakresu wykonanej usługi oraz konkluzja biegłego rewidenta zamieszczona w raporcie wykracza poza określony w umowie zakres prac, a ponadto ani w umowie o wykonanie zlecenia ani w raporcie nie zostały odbiorcom przedstawione nieodłączne ograniczenia związane z wykonaną usługą, co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 u.b.r.

III.  działając w bliżej nieokreślonym okresie, lecz nie później niż do 24.04.2023 r. w W., jako biegły rewident i jednocześnie właściciel firmy audytorskiej prowadzonej we własnym imieniu i na własny rachunek opracował, wdrożył system wewnętrznej kontroli jakość (dalej „SWKJ”) oraz aktualizował go z naruszeniem przepisów dotyczących prowadzenia działalności w formie firmy audytorskiej, o której mowa w art. 46 pkt 1 u.b.r. w ten sposób, że:

1)  w odniesieniu do SWKJ wdrożonego od 01.01.2023 r. naruszył § 10, § 28, § 29, § 30, § 38, § 19- 1,§ 34-1 KSKJ 1, a także § 19-1 KSKJ 2 poprzez to, że zaprojektował i wdrożył SWKJ nie we wszystkich aspektach dostosowany do specyfiki firmy audytorskiej oraz obowiązujących regulacji, w tym m.in. SWKJ:

a)  zawiera uregulowania dotyczące personelu, którego firma audytorska nie zatrudnia,

a)  nie zawiera uregulowań dotyczących wykonywania przez firmę audytorską usług innych niż badanie sprawozdań finansowych,

b)  nie obejmuje polityk, procedur bądź rozwiązań, czy mechanizmów, o których mowa w art. 64 u.b.r., d) nie zawiera rozłożenia w czasie zaprojektowanych przez firmę audytorską procedur w reakcji na ryzyko jakości,

e)  nie zawiera wszystkich obowiązkowych celów jakości lub wyjaśnienia, dlaczego niektóre obowiązkowe cele pominięto,

f)  niektóre przyjęte przez firmę audytorska cele jakości zostały sformułowane ogólnie, bez odniesienia do celów obowiązkowych zawartych w KSKJ1,

g)  nie opracowano prawidłowego wzoru oświadczenia niezależności firmy audytorskiej i członków zespołu wykonującego badanie, składanego zgodnie z art. 74 ust. 2 u.b.r., przed przystąpieniem do badania,

h)  nieprawidłowo opracowano formularz akceptacji klienta, ponieważ nie odnosi się on do rodzaju i okoliczności zlecenia, takich jak: branża jednostki, dla której odejmowane jest zlecenie oraz stosowne czynniki regulacyjne, rodzaj jednostki, na przykład jej działalność, strukturę organizacyjną, własność i ład korporacyjny, jej model biznesowy i w jaki sposób jest ona finansowana oraz rodzaj zagadnienia będącego przedmiotem zlecenia i mające zastosowanie kryteria,

i)  formularz akceptacji klienta w zakresie kontaktu z poprzednim biegłym zawiera procedurę wglądu C do dokumentacji poprzedniego biegłego rewidenta, podczas gdy na etapie akceptacji zlecenia, firma

audytorska nie ma uprawnień do wglądu w dokumentację poprzedniego biegłego,

j)  w macierzy ryzyk, w obszarach „akceptacja i kontynuacja” oraz „wykonywanie zlecenia” przywołano procedury, które nie zostały przez firmę audytorską opracowane,

k)  nie zawiera uregulowań odnoszących się do rotacji kontrolera jakości,

l)  „Przykładowa procedura korzystania z zasobów technologicznych” nie dostała dostosowana do działalności i rzeczywistych potrzeb firmy audytorskiej,

m)  zawiera nieprecyzyjne zapisy odnoszące się do monitoringu, w szczególności w zakresie bieżących działań monitorujących,

n)  nie zawiera regulacji zasad inspekcji zakończonych zleceń,

2)  w odniesieniu do SWKJ obowiązującego do 31.12.2022 r. naruszył:

a) art. 50 ust. 1 u.b.r. oraz § 11 KSKJ poprzez to, że w latach 2018-2022 nie zaktualizował, przyjętego do stosowania SWKJ stosownie do zmian zapisów u.b.r., przepisów dotyczących etyki zawodowej biegłych rewidentów oraz ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

b)  art. 50 ust. 1 u.b.r. w zw. z art. 74 ust. 2 u.b.r. poprzez to, że nie ustanowił w SWKJ odpowiednich polityk i procedur, które zapewniłyby przestrzeganie przez firmę audytorską i członków zespołów wykonujących badania, wymogu składania przed przystąpieniem do badania oświadczenia o spełnianiu niezależności, zgodnie z zapisami art. 74 ust 2 u.b.r.;

c)  § 35 lit. b) KSKJ poprzez to, że w sposób niejasny i nieprawidłowy ustanowił w SWKJ kryteria obejmowania zleceń kontrolą jakości wykonania zlecenia;

d)  § 11, § 48 lit. a) i § 49-53 KSKJ, a także art. 50 ust. 1-3 u.b.r. poprzez to, że ustalił w SWKJ zasady nadzorowania (monitorowania) funkcjonowania systemu kontroli jakości w sposób niejasny i niespójny, co przełożyło się w konsekwencji, że w latach 2018-2022 nie przeprowadził monitoringu SWKJ i nie sporządził corocznej oceny SWKJ, w tym okresie w firmie audytorskiej nie przeprowadzono również żadnej inspekcji zakończonych zleceń;

e)  art. 50 ust. 1 w zw. z art. 67 ust. 5 i 5au.b.r., poprzez to, że nie opracował procedury zapewnianiającej zamykanie akt badania, akt zleceń usług atestacyjnych innych niż badanie oraz akt zleceń usług pokrewnych w terminie ustawowym 60 dni od daty wydania sprawozdania z badania, sprawozdania z wykonania usługi atestacyjnej innej niż badanie lub usługi pokrewnej

co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 3 u.b.r.

IV.  działając w bliżej nieokreślonym okresie, lecz nie później niż do 24.04.2023 r. w W., działając jako biegły rewident i jednocześnie właściciel firmy audytorskiej prowadzonej we własnym imieniu i na własny rachunek prowadził firmę audytorską z naruszeniem przepisów dotyczących prowadzenia działalności w formie firmy audytorskiej, o której mowa w art. 46 pkt 1 u.b.r. w ten sposób, że:

1)  art. 57 ust. 3 w zw. z art. 57 ust. 2 pkt 6 i pkt 12 u.b.r. poprzez to, że nie zgłosił danych informacyjnych dotyczących współpracujących biegłych rewidentów oraz danych kontaktowych do FA tj. numeru telefonu, adresu mailowego i osoby do kontaktu;

2)  nieprawidłowo sporządził roczne sprawozdanie za 2020 r. oraz zawyżył opłatę z tytułu nadzoru za ten rok, ponieważ naruszył:

a)  art. 51 ust. 1 u.b.r. poprzez to, że nieprawidłowo wypełnił Formularz sprawozdawczy o przychodach firmy audytorskiej oraz usługach wykonanych przez nią na rzecz jednostek innych niż (...) za rok 2020 zamieszczając w nim niezgodne ze stanem faktycznym informacje o wykonaniu przedmiotowej usługi zgodnie z krajowymi standardami usług atestacyjnych, bowiem w zawartej umowie na wykonanie usługi atestacyjnej innej niż czynności rewizji finansowej nie zastrzeżono, że usługa ta winna zostać wykonana zgodnie z krajowymi standardami usług atestacyjnych innych niż badanie i przegląd;

b)  art. 55 ust. 1 u.b.r. poprzez to, że nieprawidłowo wyliczył wysokość opłaty z tytułu nadzoru za 2020 r. uwzględniając w podstawie jej wyliczenia przychód z wykonania przedmiotowej usługi;

co stanowi przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 3 u.b.r.

orzeka

I.  (...) uznaje za winnego zarzucanego mu czynu popełnionego w sposób wyżej opisany w punkcie I wniosku o wydanie wyroku skazującego, tj. przewinienia z art. 139 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym i za to na podstawie art. 159 ust.1 pkt 2 i ust. 5 w związku z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1035 ze zmianami) wymierza mu karę pieniężną w wysokości 3 000 (trzech tysięcy) złotych;

II.  (...) uznaje za winnego zarzucanego mu czynu popełnionego w sposób opisany w punkcie II wniosku o wydanie wyroku skazującego, tj. przewinienia z art. 139 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1035 ze zmianami) i za to na podstawie art. 159 ust. 1 pkt 2 i ust. 5 w związku z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym wymierza mu karę pieniężną w wysokości 1 500 (jednego tysiąca pięciuset) złotych;

III.  (...) uznaje za winnego zarzucanego mu czynu popełnionego w sposób opisany w punkcie III wniosku o wydanie wyroku skazującego, tj. przewinienia z art. 139 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1035 ze zmianami) i za to na podstawie art. 159 ust.1 pkt 2 i ust. 5 w związku z art. 172 ust.3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym wymierza mu karę pieniężną w wysokości 1 500 (jednego tysiąca pięciuset) złotych;

IV.  (...) uznaje za winnego zarzucanego mu czynu popełnionego w sposób opisany w punkcie IV wniosku o wydanie wyroku skazującego, tj. przewinienia z art. 139 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1035 ze zmianami) i za to na podstawie art. 159 ust. 1 pkt 2 i ust. 5 w związku z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym wymierza mu karę pieniężną w wysokości 1 500 (jednego tysiąca pięciuset) złotych;

V.  na podstawie art. 162 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i ust. 3 w związku z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1035 ze zmianami) wymierzone obwinionemu w punktach od I do IV wyroku kary pieniężne łączy i wymierza (...) łączną karę pieniężną w wysokości 5 000 (pięciu tysięcy) złotych;

VI.  na podstawie art. 159 ust. 3 w związku z art. 172 ust. 3 pkt. 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym odstępuje od orzeczenia nakazu podania do publicznej wiadomości imienia i nazwiska obwinionego oraz numeru, pod którym obwiniony jest wpisany do rejestru biegłych rewidentów;

VII.  na podstawie art. 159 ust. 8 w związku z art. 172 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1035 ze zmianami) stwierdza, że: sprawozdanie z badania ustawowego sprawozdania finansowego (...) Spółka Komandytowa (dawniej (...) sp. z o.o. Sp. k.) z siedzibą w M. za okres od 01.01.2021 roku do 31.12.2021 roku nie spełnia wymogów przewidzianych w art. 83 ust. 3 pkt 8 w zw. z art. 84 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym;

VIII.  na podstawie art. 180 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 11 maja 2017 r roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym obciąża obwinionego C. Z. kosztami postępowania dyscyplinarnego w wysokości 2 500 (dwóch tysięcy pięciuset) złotych.

sędzia Iwona Szymańska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Lubańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Iwona Szymańska
Data wytworzenia informacji: