Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

UZASADNIENIE

W dniu 31 maja 2022 r. do Prokuratury Okręgowej w Warszawie za pośrednictwem Prokuratury Krajowej, wpłynął wniosek o międzynarodową pomoc prawną z dnia 2 maja 2022 r. o numerze (...) oraz wniosek władz Stanów Zjednoczonych Ameryki o ekstradycję G. N., nadesłany przy Nocie Ambasady USA w W. (...) z dnia 20 maja 2022 roku.

Z nadesłanych dokumentów wynika, że G. N. podejrzany jest o to, że w dniu lub około 6 stycznia 2021 r. w W., na terenie budynków Kapitolu Stanów Zjednoczonych dopuścił się następujących czynów niedozwolonych:

1.  napaści, stawiania oporu lub utrudniania wykonywania obowiązków służbowych przez niektórych funkcjonariuszy z użyciem niebezpiecznej broni lub powodowania obrażeń ciała, tj. czynu z tytułu 18 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykułu 111 (a)(1) i (b) - zagrożonego maksymalną karą 20 lat pozbawienia wolności, grzywną w wysokości 250 000 USD lub obydwiema tymi karami;

2.  zakłócania pracy funkcjonariuszy ochrony porządku publicznego podczas zamieszek publicznych, tj. czynu z tytułu 18 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykuł 231 (a)(3) - zagrożonego maksymalną karą 5 lat pozbawienia wolności, grzywną w wysokości 250 000 USD lub obydwiema tymi karami;

3.  wejścia i przebywania w zamkniętych budynkach lub na terenie zamkniętym, tj. czynu z tytułu 18 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykuł 1752(a)( 1) - zagrożonego maksymalną karą jednego roku pozbawienia wolności, grzywną w wysokości 100 000 USD lub obydwiema tymi karami;

4.  zakłócania porządku publicznego w zamkniętym budynku lub na terenie zamkniętym, tj. czynu z tytułu 18 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykuł 1752(a)(2) - zagrożonego maksymalną karą jednego roku pozbawienia wolności, grzywną w wysokości 100 000 USD lub obydwiema tymi karami;

5.  dopuszczenia się przemocy fizycznej w zamkniętym budynku lub na terenie zamkniętym, tj. czynu z tytułu 18 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykuł 1752(a)(4) - zagrożonego maksymalną karą jednego roku pozbawienia wolności, grzywną w wysokości 100 000 USD lub obydwiema tymi karami;

6.  naruszenia porządku publicznego w budynku Kapitolu lub na jego terenie, tj. czynu z tytułu 40 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykuł 5104(e)(2)(D) - zagrożonego maksymalną karą 6 miesięcy pozbawienia wolności i karą grzywny w wysokości 5000 USD. lub obydwiema tymi karami;

7.  aktu przemocy fizycznej w budynku lub na terenie Kapitolu, tj. czynu z tytuł 40 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykuł 5104(e)(2)(F) - zagrożonego maksymalną karą 6 miesięcy pozbawienia wolności i karą grzywny w wysokości 5000 USD lub obydwiema tymi karami;

8.  paradowania, demonstracji lub pikietowania w budynku Kapitolu, tj. czynu z tytuł 40 kodeksu Stanów Zjednoczonych artykuł 5104(e)(2)(G) - zagrożonego maksymalną karą 6 miesięcy pozbawienia wolności i karą grzywny w wysokości 5000 USD lub obydwiema tymi karami.

Wyżej wskazane czyny mogą stanowić odpowiednik występków z art. 222 § 1, art. 224 § 2, art. 254 § 1, art. 249 polskiego kodeksu karnego.

G. N. w dniu 08 maja 2023 r. został przesłuchany w Prokuraturze Okręgowej w W.. Nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Oświadczył, iż znaczną część swojego dorosłego życia, przebywa w Polsce. Tutaj mieszka na stałe, założył rodzinę i pracuje. Z Polską łączą go od dawna więzi emocjonalne, osobiste, rodzinne i ekonomiczne. Nie chce, aby został wydany władzom Stanów Zjednoczonych Ameryki. Dodatkowo wyjaśnił, iż jako socjolog i dziennikarz pisze artykuły, także w prasie amerykańskiej i polskiej, na temat różnych zdarzeń, w tym politycznych i osób publicznych działających w polityce. Przykładowa ostatnio napisał (...) artykułów o polityku (...), którego podejrzewa o współpracę z FBI. Pisał także artykuły, jako dziennikarz, na temat zdarzenia na Kapitolu w dniu 6 stycznia 2021 roku. Zaczął pisać do prasy polskiej podziemnej w latach osiemdziesiątych i między innymi z tego powodu został uznany jako jedyny nieposiadający obywatelstwa polskiego za działacza opozycji komunistycznej. W 2022 roku otrzymał decyzję o przyznaniu mu Krzyża Wolności i Solidarności. Dla prasy (...) pracuje od 2008 roku. Wcześniej publikował sporadycznie. Jako dziennikarz stara się być tam. gdzie dzieją się rzeczy, zdarzenia, o których zamierza pisać. Te zarzuty stawiane jego osobie, to zdaniem ściganego czysto polityczna sprawa.

W toku postepowania nie zastosowano wobec G. N. środków zapobiegawczych.

Do Prokuratury Okręgowej w Warszawie wpłynęły kompletne i uzupełnione materiały wniosku ekstradycyjnego, w tym nakaz aresztowania z dnia 09 listopada 2021 roku, wobec czego Prokurator Prokuratury Okręgowej w Warszawie w dni 15 maja 2023 r. zwrócił się do tut. Sądu o wydanie postanowienia w przedmiocie dopuszczalności wydania G. N. władzom Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Sąd zważył, co następuje.

W niniejszej sprawie wystąpiła bezwzględna przesłanka prawnej niedopuszczalności wydania ściganego władzom Stanów Zjednoczonych Ameryki stypizowana w art. 604 § 1 pkt 1 k.p.k., zgodnie z którym wydanie jest niedopuszczalne, jeżeli osoba, której wniosek dotyczy jest obywatelem polskim albo korzysta w Rzeczypospolitej Polskiej z prawa azylu.

Z otrzymanych przez sąd informacji i przedłożonych dokumentów wynika, że G. N. nabył obywatelstwo polskie, a ponadto na stałe zamieszkuje wraz z rodziną w Rzeczypospolitej Polskiej już od kilkudziesięciu lat.

Powyższa okoliczność może stanowić także podstawę odmowy wydania ściganego w oparciu o art. 4 ust. 1 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o ekstradycji sporządzonej w W. dnia 10 lipca 1996 roku, lecz przepis ten zdaniem Sądu nie ma charakteru obligatoryjnego. W konsekwencji ocena przesłanek ,,właściwości i możliwości” wydania własnego obywatela ma charakter fakultatywny i dlatego nie podlega ocenie sądu powszechnego.

Sąd nie stwierdził występowania w sprawie żadnych innych obligatoryjnych przeszkód stwierdzenia prawnej niedopuszczalności wydania ściganego władzom Stanów Zjednoczonych Ameryki i nie podziela żadnych argumentów podniesionych przez Prokuratora oraz obrońcę. Te wszystkie kwestie, o których była mowa w głosach stron, że G. N. jest zasłużony dla Polski, prowadzi działalność, niewątpliwie pozytywną i korzystną z punktu widzenia interesów państwa polskiego, to nie jest to kwestia która może interesować Sąd. Są to kwestie o charakterze politycznym, które w postępowaniu ekstradycyjnym należą do zakresu kompetencji organu politycznego jakim jest Minister Sprawiedliwości. Dlatego Sąd tej argumentacji nie przyjmuje.

Odnosząc się do kwestii prawnych, zadaniem Sądu orzekającego w postępowaniu ekstradycyjnym jest ocena prawnej dopuszczalności lub niedopuszczalności wydania, po zbadaniu, czy nie zachodzą bezwzględne przeszkody ekstradycyjne. Takie przesłanki zostały przede wszystkim skatalogowane wyłącznie, zdaniem Sądu, w przepisach kodeksu postepowania karnego (art. 604 § 1 k.p.k.).

Mając na uwadze powyższe Sąd stoi na stanowisku, że rozważanie możliwości wydania

G. N. do Stanów Zjednoczonych Ameryki, jako (...) obywatela, mogłoby mieć miejsce, gdyby sąd stwierdził prawną dopuszczalność. Sąd tego nie stwierdza, zatem to nie Minister Sprawiedliwości powinien być tutaj ultima instantia by oceniać tę kwestię.

W przypadku uprawomocnienia orzeczenia, zastosowanie może mieć art. 4 ust. 2 ww. Umowy, który brzmi, że jeżeli odmówiono wydania wyłącznie ze względu na obywatelstwo osoby poszukiwanej, a tak się dzieje w tej sprawie, Państwo wezwane, działając na wniosek Państwa wzywającego, czyli władz Stanów Zjednoczonych Ameryki, przekaże sprawę swym właściwym organom w celu podjęcia decyzji co do przeprowadzenia postępowania karnego tutaj w Polsce.

Mając na uwadze wyżej podniesione okoliczności, Sąd orzekł jak na wstępie.