IX Ka 206/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2017-05-17
Sygn. akt IX Ka 206/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 maja 2017 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny - Odwoławczy w składzie:
Przewodnicząca: SSO Dagmara Pusz- Florkiewicz (spr.)
Sędziowie: SO Marek Sobkowicz
WSO Agnieszka Kobylinska
Protokolant: sekretarz sądowy Łukasz Giera
przy udziale Prokuratora Marcina Kalety
po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2017 r.
sprawy P. W., syna M. i M., urodzonego (...) w W.
oskarżonego o czyny z art.18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zb. z art. 64 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy- Woli w Warszawie
z dnia 28 listopada 2016r., sygnatura akt III K 519/14
orzeka:
I. wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. Z. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem obrony oskarżonego z urzędu w instancji odwoławczej;
III. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt IX Ka 206/17
UZASADNIENIE
P. W. został oskarżony o to, że:
1. w bliżej nieustalonym czasie nie później niż do dnia 30 stycznia 2008 r. w W. działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Bank (...) S.A. w kwocie 20.000 zł w ten sposób, że dostarczył w celu użycia za autentyczne M. K. uprzednio podrobione przez siebie zaświadczenie o zatrudnieniu, z którego to wynikało, że M. K. jest zatrudniony w firmie (...) z/s w W. przy ul. (...), na stanowisku mechanika samochodowego, z miesięcznym wynagrodzeniem z ostatnich trzech miesięcy brutto 2440 zł, w zamian za co od M. K. miał otrzymać pieniądze w kwocie 16.000 zł, przy czym zaświadczenie jako autentyczne zostało złożone przez M. K. wraz z wnioskiem o udzielenie kredytu w Banku (...) S.A. przy Al. (...) w W., wprowadzając tym samym w błąd pracowników ww. Banku co do miejsca zatrudnienia i osiąganych dochodów, zdolności kredytowej i zamiaru spłaty kredytu, zaś celu tego nie osiągnął z uwagi na interwencję funkcjonariuszy Policji, przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu kary co najmniej sześciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne tj. o czyn z art. 13 § l k.k. w zw. z art. 286 § l k.k. w zw. z art. 270 § l k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zb. z art. 64 k.k.,
2.
w okresie od 26 stycznia 2008 r. do 4 marca 2008 r. w W. działając z góry powziętym zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej udzielił pomocy M. K. w ten sposób, że w celu zawarcia przez niego w punkcie sprzedaży autoryzowanego przedstawiciela (...) Sp. z o.o. firmy (...) z/s ul. (...) w W. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...) oraz otrzymania telefonu komórkowego marki (...) dostarczył w celu użycia za autentyczny sfałszowane
zaświadczenie o zatrudnieniu i osiąganych dochodach, z którego to wynikało, że M. K. jest zatrudniony w firmie (...) z/s w W. przy ul. (...), (...)-(...) W. na stanowisku mechanika samochodowego, za miesięcznym wynagrodzeniem z ostatnich trzech miesięcy netto 1740 zł wprowadzając w ten sposób w błąd pracowników ww. firmy co do miejsca zatrudnienia, wysokości osiąganych dochodów oraz zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania, zaś wartość wyrządzonej szkody na rzecz (...) Sp. z o.o. wyniosła 1.368,97 zł. przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu kary co najmniej sześciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne tj. o czyn z art
. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § l k.k. w zw. z art. 270 § l k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zb. z art. 64 k.k.,
3. w okresie od 28 stycznia 2008 r. do 30 stycznia 2008 r. w W. działając z góry powziętym zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej udzielił pomocy M. K. w ten sposób, że w celu zawarcia przez niego w punkcie sprzedaży autoryzowanego przedstawiciela (...) Sp. z o.o. z/s w W. przy ul. (...) umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...) oraz otrzymania dwóch telefonów komórkowych dostarczył w celu użycia za autentyczny uprzednio sfałszowane przez siebie zaświadczenie o zatrudnieniu i osiąganych dochodach, z którego to wynikało, że M. K. jest zatrudniony w firmie (...) z/s w W. przy ul. (...), (...)-(...) W. na stanowisku mechanika samochodowego, za miesięcznym wynagrodzeniem z ostatnich trzech miesięcy netto 1740 zł wprowadzając w ten sposób w błąd pracowników ww. firmy co do miejsca zatrudnienia, wysokości osiąganych dochodów oraz zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania, zaś wartość wyrządzonej szkody na rzecz (...) Sp. z o.o. wyniosła 2270,49 zł. przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu kary co najmniej sześciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne tj. o czyn z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § l k.k. w zw. z art. 270 § l k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., w zb. z art. 64 k.k.
Wyrokiem z dnia 28 listopada 2016 r., sygn. akt III K 519/14, Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie orzekł:
I. oskarżonego P. W. w ramach zarzuconego mu czynu w pkt 1 aktu oskarżenia uznaje za winnego tego, że w okresie od 28 stycznia 2008 roku do 30 stycznia 2008 r., w W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą, usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Bank (...) S.A. w kwocie 20.000 zł, w ten sposób, że podrobił i przekazał innej ustalonej osobie w celu użycia go za autentyczny dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu i dochodach w firmie (...) z/s w W. przy ul. (...), który następnie został przedłożony w celu uzyskania dla niego pożyczki wraz z wnioskiem o jej udzielenie w Banku (...) S.A. wprowadzając tym samym w błąd pracowników ww. banku co do miejsca zatrudnienia i osiąganych dochodów, zdolności kredytowej i zamiaru spłaty kredytu przez kredytobiorcę, jednakże celu tego nie osiągnął z uwagi na interwencję funkcjonariuszy Policji, przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu kary co najmniej sześciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia z dnia 5 września 2001r. sygn. II K 225/01 za umyślne przestępstwo podobne, którą odbywał w okresie od 19.09.2002r. do 02.09.2004r., tj. o czyn z art. 13 § l k.k. w zw. z art. 286 § l k.k. w zb. z art. 270 § l k.k. w zb. z art. 297 § l k.k w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § l k.k i za to na tej podstawie skazuje go, a na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 14 §1 k.k. wymierza mu karę 10 (dziesięć) miesięcy pozbawienia wolności;
II. oskarżonego P. W. w ramach zarzuconego mu czynu w pkt 3 aktu oskarżenia uznaje za winnego tego, że w dniu 28 stycznia 2008 r. w W. działając z góry powziętym zamiarem wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) Sp. z o.o. poprzez zawarcie przez inną ustaloną osobę w punkcie sprzedaży autoryzowanego przedstawiciela (...) Sp. z o.o. z/s w W. przy ul. (...) umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz otrzymania dwóch telefonów komórkowych, w ten sposób, że podrobił, a następnie przekazał w celu użycia jako autentyczne innej ustalonej osobie uprzednio podrobione przez siebie zaświadczenie o zatrudnieniu i osiąganych dochodach w firmie (...) z/s w W. przy ul. (...), (...) w W., które zostało złożone w placówce pokrzywdzonego, czym wprowadził w błąd pracowników ww. firmy co do miejsca zatrudnienia tej osoby, wysokości osiąganych dochodów oraz zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania, zaś wartość wyrządzonej szkody na rzecz (...) Sp. z o.o. wyniosła 2270,49 zł., przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu kary co najmniej sześciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia z dnia 5 września 2001r. sygn. II K 225/01 za umyślne przestępstwo podobne, którą odbywał w okresie od 19.09.2002r. do 02.09.2004r., tj. o czyn z art. 286 § l k.k. w zb. z art. 270 § l k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., w zw. z art. 64 § l k.k. i za to na tej podstawie skazuje go, a na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 1 (jeden) roku pozbawienia wolności;
III. oskarżonego P. W. uniewinnia od zarzuconego mu w pkt 2 aktu oskarżenia czynu;
IV. na podstawie art. 85 § 1 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. orzeczone w pkt I i II sentencji kary pozbawienia wolności łączy i wymierza oskarżonemu P. W. karę łączną 1(jednego) roku i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności;
V. na podstawie art. 63 § 1 i 5 k.k. zalicza oskarżonemu na poczet orzeczonej w pkt IV wobec niego kary łącznej okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 30.01.2008r. godz. 11.15 do 01.02.2008r. do godz. 10.15 przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;
VI. na podstawie art. 618§ 1 pkt 11 k.p.k. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. Z. kwotę 1260 złotych (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt złotych) powiększoną o należny podatek VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu;
VII. na podstawie art. 624§ 1 k.p.k. w zakresie pkt I i II wyroku zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych i określa, że wchodzące w ich skład wydatki ponosi Skarb Państwa, zaś na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. określa, iż koszty procesu w zakresie pkt III ponosi Skarb Państwa.
Apelację od powyższego orzeczenia, w części rozstrzygnięcia o karze w zakresie czynów zarzucanych oskarżonemu w punktach 1 i 3 aktu oskarżenia (tj. w punktach I, II i IV ww. wyroku) wywiódł jego obrońca, zarzucając mu na podstawie art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a polegający na nienadaniu właściwego znaczenia okolicznościom łagodzącym występującym w sprawie, takim jak: przyznanie się oskarżonego do winy i wyrażenie skruchy, złożenie pełnych wyjaśnień w postępowaniu jurysdykcyjnym, trudna sytuacja finansowa i życiowa oskarżonego wpływająca na decyzję oskarżonego o popełnieniu czynu zabronionego oraz znaczny upływ czasu od czasu popełnienia przestępstw, co spowodowało orzeczenie wobec oskarżonego rażąco niewspółmiernych jednostkowych kar pozbawienia wolności, a w konsekwencji rażąco niewspółmiernej kary łącznej w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności, podczas gdy tak wysoka kara stanowi nadmierną dolegliwość dla oskarżonego.
Podnosząc powyższy zarzut, obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze w zakresie czynów z punku 1 i 3 aktu oskarżenia (punktu I, II oraz IV zaskarżonego wyroku) oraz rozstrzygnięcie odmiennie co do istoty sprawy poprzez wymierzenie oskarżonemu jednostkowych kar pozbawienia wolności w niższym wymiarze, a w konsekwencji kary łącznej w niższym wymiarze oraz o zwolnienie oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości w postępowaniu przed sądem II instancji, gdyż ich uiszczenie stanowi zbyt dużą uciążliwość ze względu na sytuację majątkową oskarżonego.
Skarżący wniósł ponadto o zasądzenie na rzecz adwokat J. Z., obrońcy z urzędu oskarżonego, nieopłaconych, ani w całości, ani w części, kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności podnieść należy, iż analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie dostarczyła podstaw do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego wyroku z urzędu. Sąd I instancji w toku przewodu sądowego ujawnił wszystkie dowody, dokonał ich wszechstronnej oceny, uwzględniającej wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego, a w jej następstwie ustalił stan faktyczny niezawierający błędów i pozostający pod ochroną art. 7 k.p.k.
Biorąc pod uwagę zakres zaskarżenia, Sąd Okręgowy dokonał kontroli orzeczenia sądu meriti przede wszystkim w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze, nie znajdując podstaw do jego weryfikacji. Oceniając trafność rozstrzygnięcia w tym zakresie, Sąd miał na uwadze treść art. 438 pkt 4 k.p.k., zgodnie z którym orzeczenie ulega uchyleniu lub zmianie w razie stwierdzenia rażącej niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka. Z rażącą niewspółmiernością kary mamy natomiast do czynienia wówczas, gdy co prawda wymierzona oskarżonemu kara mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, ale nie uwzględnia w sposób właściwy okoliczności dotyczących sądowego jej wymiaru. Ze względu zaś na fakt, iż pojęcie to ma charakter czysto ocenny, uznać należy, że chodzi tu o dysproporcję znacznie odbiegającą od kary, która powinna być wymierzona, aby w odczuciu społecznym była ona sprawiedliwa (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2017 r., sygn. akt V KK 385/16, Legalis nr 1587128; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 4 kwietnia 2016 r., sygn. akt II AKa 370/15, Legalis nr 1501837). Sytuacja taka w sprawie niniejszej nie zachodzi. Z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku wprost wynika, iż orzekając w przedmiocie kary, Sąd Rejonowy miał na względzie wszelkie okoliczności, mające wpływ na kształt rozstrzygnięcia. Jako okoliczności obciążające oskarżonego słusznie wskazane zostały takie elementy jak jego uprzednia, wielokrotna karalność, w tym również działanie w warunkach recydywy (art. 64 § 1 k.k.), zamiar bezpośredni, znaczny stopień społecznej szkodliwości obu czynów oraz wysoki stopień zdemoralizowania P. W.. W stosunku do sprawstwa oskarżonego w zakresie pkt 1 aktu oskarżenia, sąd meriti podkreślił także, że na wymiar kary wpływ miała także wyłącznie stadialna jego forma.
Wymierzając karę jednostkową jednego roku pozbawienia wolności za czyn z pkt 3 aktu oskarżenia Sąd Rejonowy kierował się podobnymi dyrektywami, z tą jednak różnicą, że na niekorzyść oskarżonego potraktowano również brak jakichkolwiek starań w celu naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody. Jednocześnie, w zakresie obu czynów na korzyść sprawcy działał fakt jego przyznania się do winy.
Niewątpliwie jednak postawa oskarżonego świadczy o lekceważeniu przez niego obowiązujących w polskim porządku prawnym norm, w związku z czym podzielając stanowisko sądu I instancji, sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że brak dostatecznie dolegliwej kary, zamiast korygować osobowość oskarżonego, utwierdziłby go w przekonaniu o bezkarności lub pobłażliwości wymiaru sprawiedliwości oraz dopuszczalności podobnych zachowań w przyszłości.
Zgodzić się także trzeba z argumentacją sądu orzekającego, że kara łączna jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności wpłynie także na prawidłowe kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa, zarówno w wymiarze indywidualnym jak i generalnym. Wobec nagminności przestępstw przeciwko mieniu jako konieczne jawi się konsekwentne sankcjonowanie tego typu występków. Karę w zaproponowanym przez sąd I instancji wymiarze uznać należy za sprawiedliwą i odpowiadającą stopniowi winy oskarżonego. Mając przy tym na uwadze, iż oba czyny zakwalifikowane z art. 286 § 1 k.k. przy uwzględnieniu art. 64 § 1 k.k. zagrożone są karą do 12 lat pozbawienia wolności, przedmiotowe rozstrzygnięcie z całą pewnością nie może zostać za nadmiernie surowe lub też rażąco niewspółmierne. Wcześniejsze rozważania sądu II instancji wskazują, iż dla osiągnięcia celu wychowawczego kary wobec P. W. niezbędne jest orzeczenie względem niego bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wymiarze ustalonym przez Sąd Rejonowy. W konsekwencji sąd odwoławczy nie znalazł żadnych podstaw do ingerencji w zaskarżone rozstrzygnięcie, a uznając podniesione w apelacji zarzuty za bezzasadne – utrzymał wyrok w mocy.
O kosztach za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 k.p.k., uznając, że ich poniesienie przez oskarżonego byłoby dla niego zbyt uciążliwe.
Wynagrodzenie obrońcy zasądzono na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2016, poz. 1714).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Dagmara Pusz-Florkiewicz, Marek Sobkowicz
Data wytworzenia informacji: