IX Ka 525/20 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2020-10-22

Sygn. akt IX Ka 525/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia SO Iwona Konopka

Sędziowie: sędzia SO Magdalena Roszkowska - Matusik

sędzia (del.) SR Agnieszka Jaźwińska (spr.)

Protokolant: protokolant sądowy Natalia Turek

przy udziale prokuratora Krzysztofa Stańczuka

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2020 r.

sprawy D. R. ur. (...) w U. (Irlandia)

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie z dnia 27 stycznia 2020 r. sygn. akt X K 55/14

orzeka:

1. zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

2. koszty postępowania odwoławczego przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Iwona Konopka Magdalena Roszkowska – Matusik Agnieszka Jaźwińska

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 525/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z dnia 27 stycznia 2020 r. sygn. X K 55/14

1.2. Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

na niekorzyść

w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów - brak

2.2. Ocena dowodów - brak

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Zarzut 1

Na podstawie art. 438 pkt 1a k.p.k. obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., przy czym orzeczenie nie odpowiada prawu - w postaci błędnego przyjęcia, że wykonanie przez prokurenta samoistnego spółki komandytowej polecenia członka zarządu sp. z o.o., będącej komplementariuszem ww. spółki komandytowej, wyłącza odpowiedzialność karną z art. 296 § 1 k.k. ww. prokurenta

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Okręgowego zarzut ten należy uznać za niezasadny. Sąd I instancji dokonał prawidłowej wykładni przepisów prawa materialnego.

Zgodnie z art. 296 § 1 k.k. odpowiedzialności karnej podlega ten kto, będąc obowiązanym na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową. Przestępstwo określone w art. 296 k.k. jest przestępstwem indywidualnym, a zatem odpowiedzialności z niego wynikającej może podlegać jedynie ściśle określony w tym przepisie krąg podmiotów. Ustawodawca przyjął, że w przypadku art. 296 k.k., tak kwalifikowanymi podmiotami są osoby, które są obowiązane do zajmowania się sprawami majątkowymi określonych osób lub jednostek, rozumianego jako zobowiązanie lub uprawnienie do podejmowania decyzji należących do sfery zarządzania majątkiem. Z językowego punktu widzenia zarządzanie czymś łączyć należy z możliwością nakazywania wykonania czegoś, wydawania poleceń, administrowania i kierowania, a więc określonym władztwem. Nie mieści się w pojęciu zajmowania się wypełnianie czynności ściśle wykonawczych ani też wypełnianie ściśle oznaczonych i precyzyjnych poleceń lub też wykonywanie obowiązków jedynie w zakresie dbałości o to, aby stan mienia powierzonego nie uległ pogorszeniu (postanowienie SN z dnia 27 kwietnia 2001 r., I KZP 7/01; wyrok SA w Łodzi z dnia 6 czerwca 2006 r., II AKa 65/06). "Zajmowanie się" nie jest bowiem wykonywaniem jakichkolwiek czynności związanych ze sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą, lecz jedynie takich, które związane są z kompetencjami władczymi.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób bezsporny wynika, że oskarżony wykonywał polecenie członków zarządu spółki z o.o., będącej komplementariuszem spółki (...) sp. z o.o. sp. k.

Zgodnie z art. 140 § 1 k.s.h. każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Zatem to komplementariusze są zobowiązani i uprawnieni do decydowania o sprawach spółki komandytowej, między innymi o zawieraniu umów najmu. Natomiast stosownie do treści art. 109 1 § 1 k.c. prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Czynności prawne dokonane przez prokurenta w granicach umocowania pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego przedsiębiorcy. Prokurent może zatem podejmować wszelkie czynności sądowe i pozasądowe, które wiążą się z działalnością przedsiębiorcy. Nie oznacza to jednak, że zawsze będzie on podmiotem samodzielnym, który podejmuje decyzje dotyczące podmiotu, którego reprezentuje.

W przedmiotowej sprawie to członkowie zarządu komplementariusza spółki komandytowej podjęli decyzję o zawarciu umowy najmu i jej warunkach. Natomiast oskarżony jako prokurent jedynie działał w imieniu i na rzecz spółki na podstawie polecenia komplementariusza. Nie można zatem uznać, że w tym zakresie zajmował się on sprawami majątkowymi spółki, skoro nie miał żadnego wpływu na podjętą decyzję. Oskarżony wykonał ściśle oznaczone i precyzyjne polecenie swojego mocodawcy, zatem był w rzeczywistości jedynie pośrednikiem. Nie była to czynność władcza.

Ponadto niezależnie od wcześniejszych rozważań warto zaznaczyć, że w przedmiotowej sprawie nie sposób uznać, by oskarżony ,, nadużył udzielonych mu uprawnień” skoro został on upoważniony przez swojego mocodawcę do zawarcia umowy najmu na dokładnie takich warunkach na jakich została ona zawarta. Przeciwnie oskarżony wykonując polecenie mocodawcy skorzystał ze swoich uprawnień w sposób prawidłowy. Nie doszło do przekroczenia zakresu polecenia. Nie można zatem twierdzić, że nadużyciem uprawnień było skorzystanie z uprawnienia zgodnie z jego treścią. Taka interpretacja byłaby bowiem niezgodna z zasadami prawidłowego rozumowania, logiki oraz doświadczenia życiowego.

W konsekwencji należało uznać, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do naruszenia prawa materialnego.

Zarzut 2

Naruszenie art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść orzeczenia, a wyrażający się w błędnym ustaleniu, że wartość szkody wyrządzonej podmiotowi
(...) sp. z o.o.” sp. k. z siedzibą w W. przez oskarżonego jako prokurenta samoistnego ww. spółki komandytowej, na skutek zawarcia w dniu 24 września 2009 r. umowy najmu nieruchomości z podmiotem (...) sp. z o.o., wynosiła 78.469 zł, a nie - 410.400 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut należało uznać za niezasadny. Sąd I instancji dokonał w tym zakresie prawidłowych ustaleń faktycznych. Wartość szkody została ustalona na podstawie uzupełniającej opinii biegłego z zakresu ekonomii i finansów (k. 1328 – 1331). W ocenie Sądu Okręgowego uzupełniająca opinia biegłego jest pełna, spójna i logiczna, zatem w pełni miarodajna. Nie zawiera wewnętrznych sprzeczności. W trakcie postępowania przed sądem I instancji nie była ona podważana przez żadną ze stron. Biegły wyliczył wysokość szkody na podstawie kserokopii deklaracji podatkowych VAT-7 złożonych przez (...) sp. z o.o. Z zeznań świadków wynika, że (...) sp. z o.o. w 2010 – 2011 r. prowadziła działalność jedynie w zakresie podnajmu pomieszczeń w nieruchomości będącej przedmiotem najmu na podstawie umowy z dnia 24 września 2009 r. Zatem wszystkie przychody i wydatki (...) sp. z o.o. związane były z podnajmowaniem lokali zlokalizowanych w wynajmowanej nieruchomości. Ze złożonych przez spółkę deklaracji wynika, że w okresie od lutego 2010 r. do września 2011 r. (...) sp. z o.o. uzyskała dochód z podnajmu w wysokości 78 469 złotych. W ocenie Sądu biegły w sposób prawidłowy wyliczył wysokość osiągniętych przez spółkę dochodów, a sąd I instancji na podstawie opinii prawidłowo ustalił wysokość utraconych korzyści.

Na marginesie należy wskazać, że sąd I instancji błędnie uznał, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie będzie mieć art. 115 § 5 k.k. w brzmieniu z dnia 24 września 2009 r., zgodnie z którym mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza dwustukrotną wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę ilekroć w przepisach prawa jest mowa o "najniższym wynagrodzeniu za pracę pracowników" przez odwołanie się do odrębnych przepisów lub do Kodeksu pracy albo przez wskazanie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, Ministra Pracy i Polityki Społecznej lub ministra właściwego do spraw pracy jako zobowiązanego do ustalania takiego wynagrodzenia na podstawie odrębnych przepisów lub Kodeksu pracy, oznacza to kwotę 760 zł. Zatem w czasie popełnienia czynu dwustukrotna wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia wynosiła 152 000 złotych (200 x 760 zł), a nie 255 200 złotych. Sąd I instancji błędnie przyjął, że pod pojęciem ,,najniższe wynagrodzenie” należy rozumieć ,,minimalne wynagrodzenie” w rozumieniu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu. W konsekwencji względniejsze dla oskarżonego było zastosowanie art. 115 § 7 k.k. w brzmieniu obowiązującym od dnia 8 czerwca 2010 r. zgodnie z którym mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200 000 złotych. Kwestia ta nie ma jednak znaczenia w przedmiotowej sprawie, ponieważ sąd I instancji ustalił, że wysokość szkody wyniosła 78 469 złotych. Kwota ta była zatem niższa zarówno od ustalonej przez sąd I instancji kwoty 255 200 złotych, jak również od kwoty 200 000 złotych.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W konsekwencji stwierdzenia przez Sąd odwoławczy bezzasadności podniesionych w apelacji, a wskazanych wyżej, zarzutów wnioski apelacji w tym zakresie pozostawały bezzasadne.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się też żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych w apelacji zarzutów, zgodnie z wymogami art. 439 k.p.k. czy art. 440 k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Brak

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty podniesione w apelacji okazały się nietrafne, zaś nie wystąpiły inne okoliczności, które podlegałyby uwzględnieniu z urzędu i nakazywałyby zmianę rozstrzygnięcia w tym zakresie.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. Sąd przejął koszty postępowania odwoławczego na rachunek Skarbu Państwa z uwagi na nieuwzględnienie apelacji wniesionej wyłącznie przez oskarżyciela publicznego.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z dnia 27 stycznia 2020 r. sygn. X K 55/14

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

na niekorzyść

w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Iwona Konopka,  sędzia Magdalena Roszkowska-Matusik
Data wytworzenia informacji: