Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IX Ka 868/20 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2021-01-27

Sygn. akt IX Ka 868/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia SO Iwona Konopka (spr.)

Sędziowie: SO Michał Doleżal

SO Beata Wehner

Protokolant: Agata Dłużniewska

przy udziale Prokuratora Marii Syta

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2021r.

sprawy F. P. ur. (...) w W., syna A. i E. oskarżonego z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i przy zastosowaniu art. 31 § 2 kk, art. 244 kk, art. 178a § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

z dnia 24 czerwca 2020 r., sygnatura akt VIII K 521/10

orzeka:

1.  wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy;

2.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Michał Doleżal Beata Wehner Iwona Konopka

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 868/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie z dnia 24 czerwca 2020 r., sygn. akt VIII K 521/10

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Naruszenie prawa procesowego – art. 17 § 1 pkt 6 kpk w zw. z art. 244 kk w zw. z art. 4 § 1 kk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podnoszony przez obrońcę oskarżonego zarzut naruszenia prawa procesowego jest w pełni chybiony, albowiem w rozpoznawanej sprawie nie doszło do przedawnienia karalności czynów przypisanych F. P. kwalifikowanych z art. 244 kk. Czyny te oskarżony miał popełnić odpowiednio w dniach: 9 marca 2009 r., 31 marca 2009 r., 14 sierpnia 2009 r. i 22 sierpnia 2009 r. Po pierwsze, czyn z art. 244 kk zagrożony był do dnia 1 czerwca 2017 r.
(w tym również w dacie w/w czynów) karą pozbawienia wolności do lat trzech, zaś po tej dacie zagrożony jest karą pozbawienia wolności od trzech miesięcy do lat pięciu. Po drugie,
w świetle art. 101 § 1 kk i art. 102 kk okres przedawnienia czynu z art. 244 kk wynosiłby odpowiednio: w dacie czynu oraz do dnia 1 lipca 2015 r. dziesięć lat, po 1 lipca 2015 r. do
2 marca 2016 r. dziesięć lat oraz po 2 marca 2016 r. piętnaście lat. Niemniej, w swoim wywodzie skarżąca pominęła całkowicie brzmienie art. 2 ustawy z dnia 15 stycznia 2016 r.
o zmianie ustawy – Kodeks Karny, zgodnie z którym do czynów popełnionych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy o przedawnieniu w brzmieniu nadanym tą ustawą, chyba że termin przedawnienia już upłynął. W odniesieniu do czynów przypisanych F. P. nie sposób uznać, że termin przedawnienia upłynął przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej Kodeks Karny, gdyż czyny przedawniłyby się w świetle uprzednio obowiązujących przepisów w marcu i sierpniu 2019 roku. W konsekwencji, do ustalenia terminu przedawnienia tych czynów należało brać pod uwagę przepisy obowiązujące po 2 marca 2016 r., a tym samym czyny te przedawnią się dopiero w marcu i sierpniu 2024 roku. Nietrafna jest zatem argumentacja skarżącej
o konieczności umorzenia postępowania z powodu przedawnienia karalności, gdyż
z powyżej wskazywanych przez Sąd Okręgowy powodów karalność ta jeszcze nie ustała.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstaw do przyjęcia, by zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego musiał zostać uchylony a sprawa przekazana temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy nie doszło bowiem do wskazywanego przez skarżącą naruszenia prawa procesowego, wobec czego zaskarżony wyrok uznać należało za w pełni prawidłowy. Szczegółowo zaś w tym zakresie Sąd odwoławczy wypowiedział się w sekcji „zarzut”.

Lp.

Zarzut

Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odpowiadając na zarzut skarżącej wskazać trzeba, że zarzut rażącej niewspółmierności kary może zostać uznany za zasadny jedynie wówczas, gdy z punktu widzenia nie tylko sprawcy danego czynu, ale i ogółu społeczeństwa, wymierzona kara jawi się jako niesprawiedliwa, zbyt drastyczna, przynosząca nadmierną dolegliwość (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego
w K. z dnia 5 listopada 2009 r., sygn. akt II AKa 297/09). Nie każda zatem różnica
w ocenie wymiaru kary uzasadnia w myśl art. 438 pkt 4 kpk zarzut rażącej niewspółmierności kary, ale wyłącznie taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Taka rażąca niewspółmierność kary oznacza znaczną, „bijącą w oczy” różnicę pomiędzy karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2003 r., sygn. akt II AKa 163/03, OSA 2003/11/113). W ocenie Sądu odwoławczego za tak rażącą i niesprawiedliwą nie mogą zostać uznane jednostkowe kary pozbawienia wolności oraz kara łączna jednego roku i trzech miesięcy pozbawienia wolności orzeczona wobec F. P. za przypisane mu czyny
z art. 244 kk i art. 178a § 1 kk. W przekonaniu bowiem Sądu Okręgowego, Sąd meriti rozstrzygając w zakresie orzekanej kary wziął pod uwagę wszystkie okoliczności mające dla wymiaru kary znaczenie w świetle art. 53 kk, zarówno korzystne dla oskarżonego, jak
i działające na jego niekorzyść, czemu w sposób dostateczny dał wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Ze swej istoty kara orzekana za dany czyn ma przynieść skutek
w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej oraz w sposób wychowawczy wpłynąć na oskarżonego, co ma na celu doprowadzenie do pełnej jego resocjalizacji, przy czym rodzaj orzekanej kary ma w sposób faktyczny umożliwić jej wykonanie. Kara musi być także adekwatną oraz sprawiedliwą w odczuciu społecznym odpowiedzią na niezgodne z prawem zachowanie oskarżonego. Jak słusznie zwracał uwagę Sąd Rejonowy, F. P. był już uprzednio kilkukrotnie kary, a mimo to orzekane kary nie przyniosły należytego skutku wychowawczego wobec jego osoby. Co więcej, przypisane mu przestępstwa świadczą już ze swej istoty o lekceważącym stosunku oskarżonego do porządku prawnego a także orzekanych uprzednio zakazów. Dobrem chronionym przez art. 244 kk jest prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w zakresie wykonania orzeczonych przez sądy zakazów, obowiązków lub nakazów, zaś przez art. 178a kk bezpieczeństwo w komunikacji w aspekcie eliminowania
z ruchu osób znajdujących się w stanie nietrzeźwości lub odurzenia. Oba te czyny popełnić można wyłącznie umyślnie, zaś mając na uwadze, że zachowań przestępnych naruszających art. 244 kk było kilka i zostały one popełnione w stosunkowo krótkim czasie, niewątpliwie F. P. swoim postępowaniem oba te dobra prawem chronione w poważnym stopniu naruszył. W konsekwencji zresztą zachowanie oskarżonego nie było jednorazowym incydentem, lecz Sąd Rejonowy uznał, iż działał on w warunkach ciągu przestępstw. W takiej sytuacji, w myśl art. 91 § 1 kk, Sąd orzeka jedną karę określoną w przepisie stanowiącym podstawę jej wymiaru dla każdego z tych przestępstw, w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. W przekonaniu Sądu odwoławczego, mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd I instancji trafnie ocenił zarówno rodzaj kary, jaki F. P. należało wymierzyć, jak również jej wymiar. Tak bowiem ukształtowana kara z jednej strony będzie stanowiła należyte podsumowanie niezgodnego z prawem zachowania oskarżonego, z drugiej zaś strony jej dolegliwość pozwoli oskarżonemu zrozumieć naganność swojego postępowania, a w przyszłości powstrzyma go przed kolejnym popełnieniem czynu zabronionego. Sąd Rejonowy ustalając wymiar kar prawidłowo również zważył kwestię stanu psychicznego oskarżonego. Jak bowiem wynika z opinii sądowo-psychiatrycznej w odniesieniu do czynów z art. 244 kk i art. 178a § 1 kk stan psychiczny F. P. jedynie w nieznacznym stopniu ograniczał zdolność rozpoznania i pokierowania swoim postępowaniem, lecz generalnie oskarżony miał świadomość ciążących zakazów oraz tego, że nie powinien prowadzić samochodu po spożyciu alkoholu. Istotne ograniczenie poczytalności w kontekście możliwości rozpoznania znaczenia zarzucanego oskarżonemu czynu i pokierowania swoim zachowaniem (art. 31 § 2 kk) wystąpiło jedynie co do czynu kwalifikowanego z art. 158 § 1 kk, co do którego postępowanie zostało umorzone. Odnosząc się jeszcze dodatkowo do wymiaru kary łącznej podkreślić trzeba, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Rejonowy mógł ją wymierzyć od jednego roku pozbawienia wolności do dwóch lat
i dziesięciu miesięcy pozbawienia wolności. Przy wymiarze kary łącznej, zarówno zasada pełnej kumulacji, jak i pełnej absorpcji uznawane są za rozstrzygnięcia wyjątkowe, które stosować należy tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach. F. P. wymierzono natomiast karę łączną w wymiarze jednego roku i trzech miesięcy pozbawienia wolości, a więc poniżej połowy całkowitej sumy kar. Kara taka nie może zatem zostać uznana za rażąco niewspółmiernie surową, albowiem – wbrew twierdzeniom skarżącej – w sprawie tej nie zachodzą nadzwyczajne i wyjątkowe okoliczności, mogące uzasadniać obniżenie orzeczonej kary. Nie zachodzą także okoliczności uzasadniające zawieszenie wykonania orzeczonej kary, a to chociażby wobec uprzedniej wielokrotnej karalności oskarżonego.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec powyżej przedstawionej argumentacji Sądu Okręgowego, nie zachodzą podstawy do uznania, że wymierzona F. P. kara łączna pozbawienia wolności jest rażąco niewspółmiernie surowa, a tym samym że zachodzi konieczność zmiany orzeczenia Sądu Rejonowego w tym zakresie czy też uchylenia sprawy i przekazania jej Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok w zaskarżonej części, tj. co do oskarżonego F. P., został w całości utrzymany w mocy przez Sąd Okręgowy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W ocenie Sądu Okręgowego wywiedziona w niniejszej sprawie apelacja była niezasadna
i miała charakter wyłącznie polemiczny względem trafnego rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w zakresie zarówno zastosowanych przez Sąd meriti przepisów postępowania karnego, jak
i orzeczonych wobec oskarżonego kar jednostkowych i kary łącznej pozbawienia wolności. Szczegółowa odpowiedź na podnoszone przez skarżącą zarzuty, a zatem także powody nieuwzględnienia apelacji, została omówiona w sekcji „zarzuty i wnioski”. Sąd Okręgowy nie stwierdził z urzędu istnienia podstaw do uchylenia bądź zmiany wyroku poza zakresem zaskarżenia (tj. przesłanek określonych w wart 439 i 440 kpk).

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd orzekł na podstawie art. 624 § 1 kpk, zwalniając oskarżonego od ich ponoszenia i przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa, co było uzasadnione aktualną sytuacją życiową i majątkową F. P., przebywającego długotrwale w zakładzie karnym.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego F. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Apelacja co do części wyroku Sądu Rejonowego w zakresie oskarżonego F. P. – co całości rozstrzygnięć

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Iwona Konopka,  Michał Doleżal ,  Beata Wehner
Data wytworzenia informacji: