IX Ka 937/22 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2022-10-04
Sygn. akt IX Ka 937/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 października 2022 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: Sędzia (del.) Radosław Lenarczyk
Protokolant: sekr. sądowy Paweł Hałasa
przy udziale przedstawiciela oskarżyciela prywatnego (...)
po rozpoznaniu w dniu 20 września 2022 r.
sprawy W. Z.
oskarżonego z art. 212 § 2 k.k. w zb. z art. 216 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela prywatnego
od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie
z dnia 13 maja 2022 r., sygnatura akt IV K 590/18
orzeka:
zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
zasądza od oskarżyciela prywatnego (...) na rzecz Skarbu Państwa opłatę w wysokości 100 (stu) złotych oraz ustala, że pozostałe koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi oskarżyciel prywatny.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IX Ka 937/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie z dnia 13 maja 2022 roku w sprawie o sygn. akt IV K 590/18. |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☒ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
|
|
|
|
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
|
|
|
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|
|
|
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|
|
|
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
|
W złożonej apelacji pełnomocnik oskarżyciela prywatnego zarzucił: - naruszenie przepisów postępowania tj. art. 442 § 3 kpk mające istotny wpływ na wynik sprawy poprzez jego błędne niezastosowanie i poprzez pominięcie zapatrywań prawnych i wskazań sądu II instancji wydanych w postanowieniu z dnia 17.05.2021 r. w sprawie o sygn. akt Kz 392/21; - błąd w ustaleniach faktycznych polegających na błędnym przyjęciu nie znajdującym oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym, że W. Z. jest lub był członkiem (...); - błąd w ustaleniach faktycznych poprzez błędne uznanie, że zamieszczone przez W. Z. komentarze zwierały treści, które pomawiały (...) o takie właściwości, które mogą narazić ją na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania danej działalności oraz błędne zakwalifikowanie wypowiedzi oskarżonego jako „opinii”; - naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 212 § 2 kk poprzez ich błędną wykładnię i w konsekwencji błędne niezastosowanie, w sytuacji gdy opisane w akcie oskarżenia czyny wypełniały znamiona przestępstwa opisanego w tym przepisie; |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Przeprowadzona przez sąd odwoławczy kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku prowadzi do wniosku, iż zaskarżone orzeczenie sądu rejonowego w zakresie ustaleń faktycznych mających wpływ na treść orzeczenia, kwalifikacji prawno-karnej ustalonego stanu faktycznego są w pełni prawidłowe. Sąd rejonowy nie dopuścił się również naruszenia przepisów postępowania. Wywiedziona apelacja jest w sposób oczywisty niezasadna. Ad.1 Sąd w pierwszej kolejności rozpoznał zarzut naruszenia przepisów postępowania, gdyż jest to zarzut najdalej idący. W ocenie sądu nie doszło do naruszenia przepisów postępowania tj. art. 442 § 3 kpk mającego wpływ na wynik sprawy. W związku z tym należało ocenić ten zarzut jako niezasadny. Sąd I instancji, wbrew twierdzeniom oskarżyciela prywatnego wyrażonym w apelacji, zastosował poprawnie, jak również nie pominął zapatrywań prawnych i wskazań sądu II instancji wydanych w postanowieniu z dnia 17.05.2021 r. Sąd I instancji dokonał poprawnej oceny sformułowań użytych przez oskarżonego na stronie internetowej (...) w kontekście możliwości poniżenia (...) w opinii publicznej lub narażenia jej na utratę zaufania potrzebnego dla wykonywanej działalności. Rozważania sądu odwoławczego w przedmiotowym postanowieniu nie były bezwzględnymi wytycznymi oceny zachowania oskarżonego, jako niekorzystającego ze swojego prawa do wolności słowa ze względu na ochronę dobrego imienia i praw innych osób, a jedynie wytycznymi do miarkowania zakresów ochrony wolności słowa oskarżonego, a dobrego imienia osoby prawnej – oskarżyciela prywatnego. Sąd I instancji prawidłowo i szczegółowo rozważył zakres ochrony prawa wolności słowa i jej różnicowanie w zestawieniu z ochroną dobrego imienia osób prawnych, z uwzględnieniem zasady proporcjonalności. Chybione są twierdzenia apelującego, iż sąd I instancji nie odniósł się do dóbr osobistych (...), gdyż w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku znajdują się wyczerpujące wywody dotyczące dóbr osoby prawnej i zakresu ich ochrony względem konstytucyjnych praw osób fizycznych. Sąd I instancji ocenił wypowiedzi oskarżonego jako krytyczne, wyraziste i kontrowersyjne, nie było zatem potrzeby wbrew twierdzeniom apelującego odnoszenia się do definicji słowa „moloch”, gdyż ocena ta była wystarczająca dla dokonania poprawnej analizy wypowiedzi pod kątem prawno-karnym. Ad. 2 Należało uznać, że apelujący ma rację, iż nie znajduje oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym twierdzenie, że W. Z. jest lub był członkiem (...). Jednakże ustalenie to nie ma w ocenie sądu znaczenia dla ustalenia faktów istotnych w sprawie. Nie sposób również przyjąć, iż ten błąd miał wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Oskarżony W. Z. jest członkiem lokalnej społeczności, prezesem Stowarzyszenia (...)i decyzje (...) na niego oddziaływają, co daje mu prawo do ich krytycznej oceny. W związku z tym wywody sądu rejonowego zawarte w pisemnym uzasadnieniu pozostają nadal aktualne i poprawne. Ad. 3 i 4 Wbrew twierdzeniom apelującego sąd I instancji prawidłowo uznał wypowiedzi oskarżonego jako ocenę. W. Z. w sposób dosadny i obrazowy wyraził krytyczny osąd działalności (...). Nieuzasadnionym byłoby uznanie tych wypowiedzi jako czegoś innego, niż sąd o wartości czegoś, czy krytykę (definicja słowa ocena według Słownika Języka Polskiego przywołana w apelacji). Chybione są również twierdzenia, iż wypowiedź ta miała jedynie na celu poniżenie i ośmieszenie oskarżycielki prywatnej. Oskarżony szczegółowo wyjaśnił swoją motywację i okoliczności zamieszczenia wpisu związane z Walnym Zgromadzeniem Spółdzielni oraz jej sytuacją finansową, co znajduje potwierdzenie w materiale dowodowym sprawy. Sąd I instancji szczegółowo odniósł się w swoim uzasadnieniu do tego, iż wypowiedzi oskarżonego nie mogły narazić (...) na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania jej działalności. Sąd odwoławczy w pełni podziela te wywody. Sąd I instancji dokonał prawidłowej wykładni art. 212 § 2 kk i słusznie uznał, iż zachowanie oskarżonego nie wypełniło znamion przestępstwa opisanego w tym przepisie. Słusznie wskazał sąd I instancji, iż przedmiotowe komentarze zostały zamieszczone na (...) stronie Stowarzyszenia (...), a nie na stronie o charakterze ogólnym i dotyczącym działalności całej (...), co wpłynęło znacząco na ograniczenie kręgu odbiorców tych treści. Nie sposób przyjąć, iż przedmiotowe komentarze, wbrew twierdzeniom apelującego narażają na trudności w zakresie pozyskiwania kontrahentów. Również nie sposób uznać, iż wpisy oskarżonego wpłyną na kojarzenie spółdzielni z komunistyczną symboliką. (...) jest jedną z największych i najstarszych spółdzielni, w związku z tym ocena osoby prywatnej nawet krytyczna, kontrowersyjna wyrażona w komentarzu na (...) nie może wpływać na utratę zaufania publicznego, potrzebnego do wykonywania jej działalności. Sąd rejonowy prawidłowo wskazał, iż w przypadku konfliktu pomiędzy prawnie chronionymi dobrami, w tym przypadku dobrym imieniem osoby prawnej, a wolnością słowa osoby fizycznej koniecznym jest rozważenie ad casum, które zasługuje na dalej idącą ochronę. Następnie sąd rejonowy przy uwzględnieniu zasady proporcjonalności prawidłowo ocenił, iż w tej sytuacji karalność wygłaszanej oceny przez oskarżonego stanowiłaby nadmierną ingerencję w sferę wolności wypowiedzi. Sąd odwoławczy w pełni podziela stanowisko sądu rejonowego w tym zakresie i przywołane przez ten sąd w uzasadnieniu orzeczenie Sądu Najwyższego. |
||
Wniosek |
||
Uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Obciążenie oskarżonego kosztami postępowania odwoławczego. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec nieuwzględnienia zarzutów wnioski apelacji należało uznać za niezasadne. |
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
|
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie z dnia 13 maja 2022 roku w sprawie o sygn. akt IV K 590/18. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Przeprowadzona kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku prowadzi do wniosku, iż sąd rejonowy nie dopuścił się żadnej obrazy przepisów postępowania w rozumieniu art. 438 pkt 2 kpk, w tym art. 442 § 3 kpk, błędu w ustaleniach faktycznych w rozumieniu art. 438 pkt 3 kpk. Ustalony zaś stan faktyczny poddany został trafnej ocenie prawno-karnej, sąd pierwszej nie dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego. Wyrok sądu I instancji był w pełni prawidłowy, a zarzuty apelacji okazały się całkowicie niezasadne. W ocenie sądu odwoławczego sąd I instancji nie dopuścił się także żadnych innych uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów określonych w art. 439 kpk. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
|
|||
4.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
|
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
|
|
||
Koszty Procesu |
P unkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|
Sąd na podstawie art. 636 § 1 i 3 kpk w zw. z art. 13 ust. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżyciela prywatnego (...) na rzecz Skarbu Państwa opłatę w wysokości 100 (stu) złotych oraz ustalił, że pozostałe koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi oskarżyciel prywatny. |
PODPIS |
|
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||||
Podmiot wnoszący apelację |
Oskarżyciel prywatny |
||||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego da Warszawy-Żoliborza w Warszawie z dnia 13 maja 2022 roku w sprawie o sygn. akt. IV K 590/18 |
||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||||
☐ |
co do kary |
||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
☐ |
|||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||
1.4. Wnioski |
|||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia () Radosław Lenarczyk
Data wytworzenia informacji: