Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Dagmara Pusz - Florkiewicz

Protokolant: st.sekret.sąd. Grzegorz Grabowski

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2021 r.

sprawy P. O. ur. (...) w O., syna R. i J.

obwinionego z art. 96 § 3 kw

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie

z dnia 11 sierpnia 2021 r., sygnatura akt V W 63/20

orzeka:

Uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu dla m.st. Warszawy w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IX Ka 1040/21

UZASADNIENIE

P. O. został obwiniony o to, że w dniu 07 lutego 2019 r. j. po upływie siedmiu dni od daty otrzymania wezwania do wskazania użytkownika pojazdu
wysłanego na adres z cepik, będąc właścicielem pojazdu marki M. o nr rej.
(...), wbrew obowiązkowi na żądanie Straży Miejskiej, nie wskazał komu
powierzył pojazd do kierowania lub używania w dniu 08 stycznia 2019 r. ok. godz.
00:35, tj. o wykroczenie z art. 96 § 3 kw w zw. z art. 78 ust. 4 ustawy z dnia 20.06.1997
r. Prawo o ruchu drogowym Dz. U. z 2018 r. poz. 1990 ze zm.

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie wyrokiem z dnia 11 sierpnia
2021 r., sygnatura akt V W 63/20:

1.  uniewinnił obwinionego P. O. od zarzutu popełnienia wyżej
opisanego czynu;

2.  na mocy art. 119 § 2 pkt 1 kpw kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Na niekorzyść obwinionego apelację od wyżej wymienionego wyroku wniosła
Straż Miejska (...) W., zarzucając temu orzeczeniu błąd w interpretacji
przepisów przyjętych za jego podstawę, wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku
i uznanie winy obwinionego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja co do zasady zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, jednak błędnie zinterpretował treść art. 96 § 3 kw oraz art. 78 ust. 4 ustawy Prawo
o ruchu drogowym. Nie ulega wątpliwości, że funkcjonariusz Straży Miejskiej w dniu 8 stycznia 2019 r. przy ul. (...) w W. ujawnił wykroczenie z art. 97 kw popełnione przez kierującego pojazdem marki M. o numerze rej. (...)
polegające na postoju w odległości mniejszej niż 10 metrów od przejścia dla pieszych.
Straż Miejska wezwała właściciela pojazdu – P. O. do wskazania, komu powierzył w/w pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie (sugerując skorzystanie w tym celu z załączonego oświadczenia, zawartego w części B).
Jednocześnie adresata pisma pouczono, że nie dopełniając obowiązku określonego w art. 78 ust. 4, 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym, popełni wykroczenie z art. 96 § 3
kw i wówczas Straż Miejska zakończy prowadzone czynności wyjaśniające poprzez skierowanie wniosku o ukaranie do Sądu Rejonowego. Zaznaczono również, że
zakończenie prowadzonych czynności wyjaśniających może nastąpić także poprzez wyrażenie zgody na przyjęcie mandatu karnego kredytowanego po uprzednim
wypełnieniu, podpisaniu i odesłaniu załączonego druku oświadczenia (zawartego
w części C). Pismo to P. O. odebrał osobiście w dniu 30 stycznia 2019 r. i w zakreślonym terminie nie udzielił odpowiedzi. Takie zaś ustalenia jednoznacznie wskazują, że obwiniony wypełnił ustawowe znamiona zarzucanego mu wykroczenia.

Przedmiotem wykroczenia z art. 96 § 3 kw w zakresie czynności sprawczej jest niewskazanie wbrew obowiązkowi, komu został w oznaczonym czasie
powierzony/użyczony do kierowania pojazd. Niewskazanie jest równoznaczne
z brakiem udzielenia informacji, przy czym ma to miejsce zarówno w sytuacji
zachowania czynnego – udzielenia odpowiedzi negatywnej, jak też w sytuacji braku
reakcji na wezwanie. Przedmiotowe wykroczenie może więc zostać popełnione także
przez zaniechanie. Podkreślić trzeba, że udzielenie informacji to nie tylko informacja pozytywna – wskazanie danych osoby, której właściciel pojazdu go powierzył/użyczył,
ale także informacja negatywna, a więc wskazanie, iż pojazd w oznaczonym czasie nie
został nikomu powierzony lub użyczony (bez potrzeby przyznawania, że był wówczas kierowany przez samego właściciela). Takie ujęcie omawianego wykroczenia wskazuje,
iż dla jego popełnienia nie jest niezbędne – jak przyjmuje Sąd I instancji – czynienie pierwotnych ustaleń czy rzeczywiście pojazd został przez właściciela
użyczony/powierzony innej osobie do kierowania (por. wyrok SO w Białymstoku z dnia
13 czerwca 2013 r., sygn. VIII Ka 278/13, LEX nr 1893582). Dla bytu tego
wykroczenia bez znaczenia pozostaje również forma zadania pytania, w tym rodzaj formularza, który można wypełnić. Istotą jest skuteczne zadanie pytania i brak na nie odpowiedzi.

W przedmiotowej sprawie nie powinno budzić wątpliwości stanowisko, że funkcjonariusze Straży Miejskiej dążyli do ustalenia osoby kierującej w oznaczonym
czasie pojazdem, który w ich ocenie został nieprawidłowo zaparkowany. Twierdzenie,
iż sposób postępowania oskarżyciela publicznego stanowił ewidentne nadużycie
uprawnienia przyznanego strażom miejskim, jest niezrozumiałe. Wszak zdaniem sądu orzekającego, Straż Miejska powinna w pierwszej kolejności ustalić, że doszło do powierzenia pojazdu, a bez takiego ustalenia jego zdaniem brak było faktycznych
powodów, aby kierować do obwinionego korespondencję z żądaniem wskazania, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania. Nie wdając się w ocenę logiczności
takiego rozumowania, które – jak słusznie podnosi apelujący, czyniłaby art. 96 § 3 kw
w zw. z art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym przepisami „martwymi” –
należy stwierdzić, iż obwiniony w wiadomości mejlowej z 13 września 2021 r.
oświadczył, że to nie on prowadził swój samochód (k. 55). W świetle tego oświadczenia
jest więc oczywiste, iż pojazd ten musiał zostać powierzony innej osobie. Skoro zaś na wezwanie uprawnionego organu obwiniony nie zareagował, to postawienie mu zarzutu naruszenia art. 96 § 3 kw jest uzasadnione. Przy okazji warto zauważyć, że Sąd
Rejonowy nigdy nie kwestionował, że Straż Miejska jest organem uprawnionym do wystąpienia z takim żądaniem, na co też jednoznacznie wskazywał (k.43), stąd
poruszanie tego zagadnienia w apelacji było całkowicie zbędne.

Z uwagi jednak na wyrażony w art. 454 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw zakaz, rozważania
sądu odwoławczego nie mogły skutkować skazaniem obwinionego, stąd taki wniosek
zawarty w apelacji jest oczywiście błędny. Sąd Okręgowy w zaistniałej sytuacji
zobligowany był na podstawie art. 437 § 2 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw uchylić
zaskarżony wyrok i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu
dla m.st. Warszawy w Warszawie.