Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

X Ka 392/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie z dnia 11 grudnia 2024 roku, sygn. akt III K 253/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

K. M.

Oskarżony jest osobą pięciokrotnie karaną za rożne przestępstwa, ostatnio, wyrokiem z dnia 8 maja 2025 r. za czyn z art. 244 k.k. na karę ograniczenia wolności.

Informacja z KRK

212-216

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

Dokument urzędowy. Jego autentyczność oraz treść nie nasuwają wątpliwości, dlatego stanowi wiarygodny dowód faktów, które zostały w nim stwierdzone.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

naruszenia prawa materialnego - art. 59 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez przyjęcie, iż zachowanie oskarżonego wypełnia znamiona typu podstawowego, a nie wypadku mniejszej wagi

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy prawa materialnego nie zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim, należy przypomnieć, iż zarzut naruszenia prawa materialnego ma charakter samoistny. Obraza prawa materialnego ma miejsce wtedy, gdy stan faktyczny został w orzeczeniu ustalony prawidłowo, a nie zastosowano do niego właściwego przepisu prawa materialnego albo nie zastosowano określonego przepisu w sytuacji, gdy jego zastosowanie było obowiązkowe.

W związku z powyższym, podkreślić trzeba, iż przewidziane w ustawach ,,wypadki mniejszej wagi” określonych czynów zabronionych nie mają charakteru norm stanowczych, bowiem okoliczności wyznaczające możliwość uznania w konkretnych okolicznościach określonego przestępnego zachowania za wypadek mniejszej wagi pozostają w granicach swobodnego uznania sądu orzekającego (zob. postanowienie SN z 27.02.2020 r., V KK 29/20, LEX nr 3260336).

Ponieważ obrońca w apelacji nie kwestionuje ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd I instancji, a jedynie podnosi, iż okoliczności wskazane przez ten sąd uprawniały do potraktowania czynu oskarżonego jako wypadku mniejszej wagi, określonego w art. 59 ust. 3 ustawy z 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez niezastosowanie uprzywilejowanej postaci przestępstwa, z formalnego punktu widzenia, jest poprawny.

Odmiennie należy ocenić powyższy zarzut od strony merytorycznej zawartości.

Apelująca powołała ustalone przez Sąd Rejonowy następujące okoliczności, jako – jej zdaniem - pozwalające na uznanie czynu za wypadek mniejszej wagi: krótki czas aktywności przestępczej, ograniczony zakres handlu substancjami psychotropowymi, młodociany status oskarżonego oraz jego aktualną pozytywną postawę (próba utrzymania siebie i dziecka).

Jak wynika z ugruntowanego w tym zakresie orzecznictwa sądów, przy ocenie, czy zachodzi wypadek mniejszej wagi w danej sprawie, należy brać pod uwagę przedmiotowo-podmiotowe znamiona czynu, kładąc akcent na te elementy, które są charakterystyczne dla danego rodzaju przestępstw; wypadek mniejszej wagi jest to bowiem uprzywilejowana postać czynu o znamionach przestępstwa typu podstawowego, charakteryzująca się przewagą łagodzących elementów przedmiotowo-podmiotowych. Elementy przedmiotowe, to przede wszystkim rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo, charakter i rozmiar szkody wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu, a także sposób działania sprawcy, czas i miejsce popełnienia czynu. Elementy podmiotowe stanowią głównie umyślność i jej postaci, np. zamiar przemyślany lub nagły oraz nieumyślność i jej postaci, np. lekkomyślność, czy niedbalstwo, jak też pobudki, motywy i cele sprawcy.

Reasumując, o wypadku mniejszej wagi – w ogólnym ujęciu tej konstrukcji – decyduje całokształt okoliczności przedmiotowo- podmiotowych czynu, charakteryzujących się przewagą elementów łagodzących, które sprawiają, że czyn nie przybiera postaci zwykłej, lecz zasługuje na szczególne potraktowanie. Chodzi więc o okoliczności związane z określonym czynem, nie ma natomiast znaczenia ani osobowość sprawcy, ani jego zachowanie przed i po popełnieniu przestępstwa.

W ramach niekwestionowanych w apelacji ustaleń faktycznych, za całkowicie nietrafny uznać więc należy wniosek o powinności potraktowania czynu oskarżonego za wypadek mniejszej wagi odpłatnego udzielania substancji psychotropowych (art. 59 ust. 3 u.p.n.). W apelacji brak jest zresztą należytego uzasadnienia tego stanowiska. Wprawdzie obrońca stwierdza, że sąd I instancji słusznie ustalił powołane w uzasadnieniu apelacji okoliczności o charakterze działającym łagodząco, jak niezbyt wysoka ilość substancji psychotropowej i krótki czas przestępczej działalności oskarżonego, jednak nie oznacza to jeszcze istnienia przewagi okoliczności łagodzących nad obciążającymi, a wymienione elementy w żadnym razie nie przesądzają o powinności zakwalifikowania czynu jako uprzywilejowanego typu przestępstwa.

Trzeba przede wszystkim wskazać, iż charakteru łagodzącego nie miał sposób działania oskarżonego oraz okoliczności popełnienia czynu.

K. M., kierując się osiągnięciem korzyści majątkowej, ułożył plan, jak tego dokonać poprzez sprzedaż substancji psychotropowych w postaci mefedronu oraz 4-CMC. Dowiedział się, iż możliwe jest nabycie tych substancji przez aplikację (...) i kupował je od nieustalonych osób, trzykrotnie - każdorazowo po 10 gramów tychże substancji, z zamiarem dalszej odsprzedaży po wyższej cenie. Substancje psychotropowe odbierał w ustalonych przez sprzedawców miejscach. Oskarżony, w aplikacji (...) umieszczał ogłoszenia dotyczące sprzedaży nabytych substancji, posługiwał się przy tym fałszywym kontem, założonym na zmyślone imię i nazwisko. Zamówione przez nabywców za pośrednictwem aplikacji substancje (mefedron oraz 4-CMC) dowoził im w uzgodnione miejsca, korzystając w tym celu z samochodu. Organizacja nabywania i zbywania substancji psychotropowych wskazuje zatem na działanie starannie zaplanowane, nastawione na udzielanie ich wielu osobom oraz osiąganie korzyści majątkowej. Nie można bowiem pomijać faktu szerokiego reklamowania swoich ,,usług” przez oskarżonego. Zachęcać do kupna miały slogany, takie jak „najlepsza mefa na rynku”, „gwarancja jakości”, zwracające uwagę emotikony, deklaracja działania „praktycznie 24h” oraz dogodny dla klientów sposób dostarczania substancji psychotropowej - samochodem wprost do kupującego (,,dowozy W. i okolice”).

Powyższe okoliczności świadczą o tym, że działanie oskarżonego nie było ani przypadkowe, ani jednorazowe, lecz polegało na wielokrotnym udzielaniu przez niego różnym, nieznanym mu wcześniej konsumentom mefedronu i klefedronu, łącznie, w ilości prawie 30 gramów. Ilość tę należy jednak oceniać w kontekście krótkiego okresu prowadzenia przestępczego procederu. Prowadzi to z kolei do wniosku, że choć działania te trwały krótko, to były one dość intensywne, nadto zostały przerwane jedynie na skutek reakcji Policji, a nie woli oskarżonego, by proceder zakończyć. Kwota korzyści majątkowej uzyskanej przez oskarżonego w wysokości 1 200 złotych też nie była niska, zważywszy na krótki okres działania. Ponadto, uwzględnić również należy, jakimi substancjami handlował oskarżony, co przekłada się na ocenę wagi godzenia w określone dobro chronione przepisem art. 59 u.p.n. (zdrowie) oraz rozmiar grożącej szkody. Zażywanie mefedronu i klefedronu niesie za sobą poważne, negatywne skutki zdrowotne, a substancje te są silnie uzależniające.

Trafnie więc Sąd Rejonowy uznał stopień społecznej szkodliwości omawianego czynu za znaczny (str. 10 uzasadnienia wyroku), co – w zasadzie – wyklucza możliwość przyjęcia wypadku mniejszej wagi. Sąd odwoławczy w pełni podziela argumentację Sądu Rejonowego co do oceny stopnia społecznej szkodliwości komentowanego czynu.

Od strony podmiotowej czyn również nie cechował się elementami łagodzącymi.

Jak zasadnie ustalił sąd I instancji, oskarżony popełnił ten czyn umyślnie w zamiarze bezpośrednim kierunkowym, nadto przemyślanym. Nie stanowi okoliczności łagodzącej także motywacja działania, skoro oskarżony wielokrotnie udzielał szkodliwej dla zdrowia ludzkiego substancji psychotropowej w celu szybkiego i łatwego uzyskania korzyści majątkowej.

Pozostałe okoliczności podnoszone w apelacji, jak młodociany statusu sprawcy oraz przejawy zmiany jego postawy życiowej, nie mają znaczenia dla oceny, czy należy przyjąć typ podstawowy czy uprzywilejowany przestępstwa. Sąd Rejonowy wziął je jednak pod uwagę przy wymiarze kary, kierując się dyrektywą prymatu wychowawczego oddziaływania kary wobec sprawcy młodocianego, skorzystał bowiem z instytucji przewidzianej w art. 37b k.k. i wymierzył oskarżonemu karę mieszaną, zamiast wyłącznie bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wyższym wymiarze, przewidzianej w art. 59 ust. 1 u.p.n.

Sąd Rejonowy prawidłowo też wziął pod uwagę, iż orzekane uprzednio kary, nie powstrzymały oskarżonego przed ponownym naruszeniem obowiązującego prawa, wobec czego niewystarczające byłoby wymierzenie w tej sprawie kary wyłącznie wolnościowej. Nie jest jednak tak, jak stwierdza obrońca, iż ,,kluczowa dla sądu okazała się uprzednia karalność”. Karalność nie wpływa bowiem na ocenę kwalifikacji prawnej czynu, co powyżej sąd odwoławczy podkreślał.

Konkludując, wszystkie powołane powyżej elementy, składające się na przedmiotowo - podmiotowe znamiona omawianego czynu, nie wykazują przewagi okoliczności o charakterze łagodzącym. Wręcz przeciwnie, istnieje przewaga okoliczności działających na niekorzyść oskarżonego. W konsekwencji, brak jest, zdaniem Sądu Okręgowego, podstaw do uznania rozpatrywanego przestępstwa za wypadek mniejszej wagi. Przeciwne stanowisko obrońcy, nie zostało poparte stosowną argumentacją, zatem nie było żadnych podstaw do jego uwzględnienia.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez przyjęcie kwalifikacji prawnej czynu z art. 59 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i wymierzenie oskarżonemu jedynie kary ograniczenia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nieuwzględnienie wniosku apelacji jest konsekwencją stwierdzenia bezzasadności zarzutu apelacyjnego, o czym powyżej.

Brak podstaw do ingerencji w zakresie wymiaru i rodzaju kary orzeczonej za czyn przypisany oskarżonemu w punkcie II kwestionowanego orzeczenia.

Zarzut

brak rozstrzygnięcia o wynagrodzeniu obrońcy z urzędu za postępowanie w I instancji, mimo stosownego wniosku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest bezprzedmiotowy, bowiem Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 26 marca 2025 roku (k. 179), sprostowanym następnie postanowieniem z dnia 14 maja 2025 roku (k. 203), na skutek złożonego wniosku (k. 178, 198), przyznał już obrońcy wynagrodzenie tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Wniosek

o przyznanie wynagrodzenia za obronę z urzędu przed sądem I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek bezprzedmiotowy wobec wydania postanowienia w przedmiocie wynagrodzenia obrońcy

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W toku kontroli instancyjnej nie stwierdzono błędów w zakresie prawidłowości kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie II zaskarżonego orzeczenia. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się też okoliczności, które należałoby wziąć pod uwagę z urzędu, powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia kwestionowanego wyroku.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd Okręgowy, na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, przyznał od Skarbu Państwa na rzecz adwokat E. B. kwotę 840 złotych wraz z należnym podatkiem VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III

Sąd Okręgowy, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił oskarżonego w całości od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa. Sąd miał na względzie, iż oskarżony osiąga niski dochód, nie ma majątku, posiada na utrzymaniu dwoje dzieci oraz posiada liczne zobowiązania finansowe, wynikające zarówno z wyroku wydanego w tej sprawie, jak i z innych wyroków. Nie bez znaczenia pozostaje też fakt orzeczenia wobec niego kary bezwzględnego pozbawienia wolności, co negatywnie wpływa na możliwości zarobkowe.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt II wyroku co do winy i kary

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana