X Ka 1082/19 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2020-01-09
1Sygn. akt X Ka 1082/19
1.1WYROK
1.2W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 9 stycznia 2020 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie X Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: sędzia Leszek Parzyszek spr.
sędziowie: Grażyna Puchalska
Piotr Bojarczuk
Protokolant: sekretarz sądowy Maria Szymańczyk
przy udziale prokuratora Roberta Makowskiego
po rozpoznaniu w dniach 19 grudnia 2019 r. i 9 stycznia 2020 r.
sprawy K. T. (1)
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2019 r. sygn. akt VIII K 172/19
orzeka:
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
a) w pkt I z węzła łączności usuwa wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z dnia 29 marca 2017 r. sygn. akt II K 70/17 (pkt 4 komparycji) i obniża wymierzoną karę łączną do 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,
b) w pkt III na podstawie art. 85 §1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 §1, 3 i 4 k.k. łączy kary ograniczenia wolności wymierzone wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 26 września 2016 r. sygn. akt VIII K 471/16 oraz wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2019 r. sygn. akt XIV K 798/19 i wymierza skazanej K. T. (1) karę łączną 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie,
c) na podstawie art. 63 §1 k.k. na poczet orzeczonej w pkt I.b) wyroku kary łącznej ograniczenia wolności zalicza skazanej okres zatrzymania w dniu 25 września 2015 r. zaokrąglając w górę do pełnego dnia, oraz od 18 sierpnia 2015 r. do 19 sierpnia 2015 r.,
d) w pozostałym zakresie wyroki połączone w pkt I.b) podlegają odrębnemu wykonaniu;
II. na podstawie art. 572 k.p.k. umarza postępowanie co do wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z dnia 29 marca 2017 r. sygn. akt II K 70/17;
III. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
IV. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. J. kwotę 144 (sto czterdzieści cztery) złote plus podatek VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
V. zwalnia skazanego od kosztów postępowania odwoławczego i obciąża nimi Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
X Ka 1082/19 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1CZĘŚĆ WSTĘPNA |
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok łączny Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2019 r. sygn. akt VII K 172/19 |
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
0.11.3. Granice zaskarżenia |
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
0.11.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
0.12.1. Ustalenie faktów |
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
K. T. (1) |
Ocena zachowania skazanej |
Opinia o skazanej |
k. 375 |
||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
0.12.2. Ocena dowodów |
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. na podstawie art. 438 pkt 3 Kpk, błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na niewłaściwym zastosowaniu w sprawie zasady asperacji w sytuacji, gdy występujące w sprawie okoliczności, związek przedmiotowy pomiędzy przestępstwami, prewencja indywidualna, prognoza penitencjarna i społeczno-kryminologiczna, a przede wszystkim postanowienie poprawy skazanego i chęć powrotu do społeczeństwa powinny skutkować zastosowaniem zasady pełnej absorpcji; 2. na podstawie art. 438 pkt 4 kpk orzeczenie wobec skazanej K. T. (1) kary rażąco niewspółmiernie surowej tj. kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 10 miesięcy, która to kara nie uwzględnia istotnych w sprawie okoliczności, tj. faktu, że wszystkie czyny objęte węzłem kary łącznej wykazują bardzo bliską więź przedmiotową, a nadto celów zapobiegawczych i wychowawczych kary, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia rażąco surowej kary, która nie spełnia dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 kk |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Żaden z podniesionych przez obrońcę zarzutów nie zasługiwał na uwzględnienie. W ocenie sądu ad quem oceniana przez pryzmat rozważań sądu rejonowego, oraz dowodów zgromadzonych w sprawie (danych o karalności, opinii o skazanej) argumentacja obrońcy nie przekonuje. Niezasadnie domaga się autor apelacji modyfikacji orzeczenia w zakresie wymiaru kary łącznej orzeczonej wobec K. T., w szczególności postulując ustalenie jej wysokości w oparciu o zasadę całkowitej absorpcji. Stawiając taki wniosek obrońca uzasadnia go po pierwsze bliską więzią przedmiotową, jaka zachodzić ma między zbiegającymi się przestępstwami, po wtóre celami prewencyjnymi orzeczonej kary łącznej, w szczególności deklarowanym przez skazaną „postanowieniem poprawy i powrotu do społeczeństwa”. Dodatkowo skarżący w uzasadnieniu środka odwoławczego odwołał się do opinii o skazanej, która w jego ocenie wskazuje na pozytywną prognozę kryminologiczną wobec skazanej. Rozważania sądu rejonowego poświęcone temu zagadnieniu zawarte są na str. 3-5 uzasadnienia wyroku łącznego. Sąd odwoławczy kontrolując zaskarżony wyrok łączny także w tym zakresie nie dostrzegł błędów mogących podważyć prawidłowość rozstrzygnięcia o ukształtowaniu kary łącznej. Odnosząc się w pierwszej kolejności do eksponowanej w apelacji oceny zachowania skazanej w warunkach pozbawienia wolności dostrzec trzeba, że według aktualnej opinii nadesłanej przez Areszt Śledczy G. w dniu 25 listopada 2019 r. a wbrew sugestiom skarżącego zachowanie skazanej w warunkach pozbawienia wolności oceniane jest, jedynie jako stabilne (k.375). Co prawda z opinii wynika, że skazana stara się przestrzegać obowiązujących zasad panujących w Areszcie Śledczym oraz stara się przyjmować wobec przełożonych postawy regulaminowe to jednak w ocenie sądu odwoławczego takie postępowanie skazanej nie jest niczym szczególnym, przeciwnie świadczy jedynie o zwyczajnej poprawności zachowania. Ponadto przyjęcie proponowanej przez skarżącego metody łączenia kar, jako rozwiązania skrajnego, powinno mieć miejsce jedynie wyjątkowo i to, co do tych skazanych, których postawa jawi się obecnie, jako wzorowa. Wydając wyrok łączny, sąd orzekający powinien rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono te kary, istnieje ścisły związek czasowy, podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak, a ponadto winien rozważyć okoliczności, które już po wydaniu poprzednich wyroków zaistniały i przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej. Nadmiernie też obrońca skupia swą uwagę na bliskiej więzi czasowo – przedmiotowej, jaka zachodzić ma między zbiegającymi się przestępstwami. Sąd I instancji zbieżność tę dostrzegł i trafnie zwrócił uwagę na tę okoliczność. Rzecz jednak w tym, że wspominany związek nie jest wyłącznym prognostykiem determinującym zastosowanie zasady pełnej absorpcji. Istotne znaczenie w procesie miarkowania kary łącznej ma przecież także określona w art. 85 a k.k. szczególna dyrektywa prewencyjna. Zgodnie z tym przepisem orzekając karę łączną pozbawienia wolności sąd I instancji, poza granicami kary, winien przede wszystkim uwzględnić cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kolejnym z determinantów wyboru zasady określenia wysokości kary łącznej jest także dotychczasowa, wielokrotna karalność skazanej. W realiach tej sprawy, sąd odwoławczy nie dostrzegł, a skarżący nie wskazał, aby istniał powód, by orzec karę łączną w dolnych granicach, to jest w wysokości najsurowszej ze zbiegających się kar. Wszak popełnienie więcej jak jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstępstwa od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie, bowiem takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. |
||
Wniosek |
||
Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku łącznego i orzeczenie kary łącznej na zasadzie całkowitej absorpcji nie zasługiwał na uwzględnienie wobec niezasadności zarzutów podniesionych w apelacji, z kolei uwzględnieniu alternatywnego wniosku skarżącego o wydanie wyroku kasatoryjnego, w tym układzie faktycznym sprzeciwiała się treść art. 437 § 2 k.p.k. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Z powodów wskazanych powyżej. |
1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
1. prawomocny wyrok skazujący Sądu Rejonowego dla Warszawy- Mokotowa z dnia 2 sierpnia 2019 r. sygn. akt XIV K 798/19; 2.wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 29 marca 2017 r. sygn. akt II K 70/17 |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
1. W myśl uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2018 r. I KZP 3/2018 LEX nr 2509691 dopuszczalnym jest orzeczenie przez sąd odwoławczy kary łącznej w oparciu o skazania, które nie były podstawą orzeczenia kary łącznej przez sąd pierwszej instancji. 2. Zgodnie aktualnym brzmieniem art. 85 § 2 k.k., w sprawach dotyczących wydania wyroku łącznego sąd odwoławczy jest zobowiązany do badania z urzędu, czy w czasie po wydaniu wyroku przez sąd pierwszej instancji nie doszło do zmiany układu faktycznego na skutek wykonania w całości choćby jednej z kar podlegających łączeniu, a jeżeli taką zmianę stwierdzi, zobowiązany jest ją uwzględnić. |
|
1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
Przedmiot i zakres zmiany |
|
0.0.1a) w pkt I z węzła łączności usunięto wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy- Śródmieścia w Warszawie z dnia 29 marca 2017 r. sygn. akt II K 70/17 (pkt 4 komparycji) i obniżono wymierzoną karę łączną do 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, 0.0.2b) w pkt III na podstawie art. 85 §1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 §1, 3 i 4 k.k. połączono kary ograniczenia wolności wymierzone wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 26 września 2016 r. sygn. akt VIII K 471/16 oraz wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego dla Warszawy- Mokotowa w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2019 r. sygn. akt XIV K 798/19 i wymierzono skazanej K. T. (1) karę łączną 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie, |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
W toku kontroli odwoławczej po przeprowadzeniu przez sąd II instancji z urzędu badania aktualności układu faktycznego, w szczególności po przeanalizowaniu aktualnych danych o karalności oraz o odbyciu poszczególnych kar pozbawienia wolności, sąd odwoławczy zobligowany był do zmiany zaskarżonego wyroku. Modyfikacja zaskarżonego wyroku, jakiej z urzędu dokonał sąd odwoławczy wynikała ze zmiany stanu faktycznego, po pierwsze na skutek wykonania w całości podlegającej łączeniu kary 4 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 29 marca 2017 r. sygn. akt II K 70/17., czego konsekwencją była konieczność obniżenia wymierzonej skazanej zaskarżonym wyrokiem kary łącznej odpowiednio o wymiar jednostkowej kary pozbawienia wolności orzeczonej wyeliminowanym wyrokiem (pkt 4 części wstępnej wyroku łącznego), a zatem z roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności do roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Po drugie wobec ujawnienia się w toku postępowania odwoławczego nowego prawomocnego skazania K. T. (wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa z dnia 2 sierpnia 2019 r. sygn. .akt XIV K 798/19- prawomocny z dniem 3 września 2019 r.) na karę ( przy zastosowaniu art. 37 a k.k.) roku ograniczenia wolności połączonej z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym, a zatem karę tego samego rodzaju co kara łączna orzeczona wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa z dnia 26 września 2016 r. sygn. akt VIII K 471/16 (postępowanie umorzone w tym zakresie- patrz. pkt III wyroku łącznego), sąd odwoławczy zobligowany był (wobec aktualnej treści art. 437 § 2 k.p.k.) do zmiany rozstrzygnięcia sądu meriti wydanego w tym zakresie i wobec spełnienia przesłanek z art. 85 § 2 k.k., orzeczenia o połączeniu kar ograniczenia wolności orzeczonych wyrokami nakazowymi Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w sprawach VIII K 471/16 i XIV K 798/19. Nową karę łączną pozbawienia wolności ustalono według tej samej zasady co w zaskarżonym wyroku, bacząc na kierunek środka odwoławczego. Orzekając o karze łącznej ograniczenia wolności poza okolicznościami determinującymi wymiar kary łącznej wskazanymi uprzednio przez sąd I instancji sąd odwoławczy nie mógł też pominąć i tej okoliczności, że składowymi obecnie ustalonej kary łącznej ograniczenia wolności, była już inna kara łączna (wyrok nakazowy Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z dnia 26 września 2016 r. sygn. akt VIII K 471/16 – opisany w pkt.1 części wstępnej zaskarżonego wyroku,). Ustalając karę łączną ograniczenia wolności sąd określił jej wymiar według reguły asperacji, ale w proporcji korzystniejszej dla skazanej niż to przyjęto w zaskarżonym wyroku, zgodnie z kierunkiem środka odwoławczego. |
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
Ic i d II III |
Zaliczenie na poczet orzeczonej wobec skazanej kary łącznej okresu zatrzymania w dniu 25 września 2015 r. z zaokrągleniem w górę do pełnego dnia, oraz od 18 sierpnia 2015 r. do 19 sierpnia 2015 r., oraz pozostawienie w pozostałym zakresie wyroków połączonych w pkt I.b) odrębnemu wykonaniu; na podstawie art. 572 k.p.k.-umorzenie postępowania, co do wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dna 29 marca 2017 r. sygn. akt II K 70/17 utrzymanie w mocy w pozostałym zakresie zaskarżonego wyroku. |
||
1Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
IV V |
Wysokość wynagrodzenia obrońcy z urzędu ustalono na podstawie § 17 ust. 5 oraz i § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (DzU.2019.18.t.j.). Orzekając w przedmiocie kosztów sądowych postępowania odwoławczego, sąd na podstawie art. 624 §1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolnił skazaną od ich ponoszenia, uznając, iż ich uiszczenie byłoby dla niej zbyt uciążliwe ze względu na jej aktualną sytuację majątkową |
1PODPIS |
6.1. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
pkt 1) wyroku co do kary |
||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☒ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.11.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Leszek Parzyszek, Grażyna Puchalska
Data wytworzenia informacji: