Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 20 lutego 2024 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie X Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Przemysław Dziwański

Sędziowie: SO Urszula Myśliwska

SO Monika Jankowska

po rozpoznaniu skargi wniesionej przez oskarżycielkę prywatną

na przewlekłość postępowania toczącego przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie w sprawie o sygn. akt V K 1448/22

na podstawie art. 12 ust. 2 i 4, art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

postanawia:

1.  stwierdzić, że w postępowaniu przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie w sprawie o sygn. akt V K 1448/22 nastąpiła przewlekłość;

2.  przyznać ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie na rzecz M. H. kwotę 2 000 zł (dwa tysiące) złotych;

3.  zwrócić M. H. opłatę w wysokości 200 zł;

4.  kosztami postępowania skargowego obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Oskarżycielka prywatna M. H. w dniu 23 stycznia 2024 roku (data prezentaty biura podawczego) złożyła skargę na przewlekłość postępowania toczącego się pod sygn. akt V K 1448/22 przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie. Wniosła o:

1.  stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie V K 1448/22, zawisłej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie;

2.  przyznanie ze Skarbu Państwa na jej rzecz sumy pieniężnej w wysokości 20 000 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Wywiedziona skarga zasługiwała na uwzględnienie. Przedmiotem postępowania wywołanego skargą na przewlekłość postępowania, zgodnie z ustawą z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (zwaną dalej „ustawą”), jest badanie podniesionego przez składającego skargę zarzutu, że doszło do naruszenia przysługującego mu prawa do sądu, poprzez przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawie. Za przewlekłość postępowania uważa się te wszystkie te sytuacje, w których pomimo realnych możliwości sprawnego prowadzenia postępowania, postępowanie to, wskutek nieuprawnionych działań lub zaniechań sądu lub organu prowadzącego postępowanie, przewleka się, a stan ten utrzymuje się i trwa przez pewien okres czasu.

Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy zgodnie z treścią art. 2 ust. 2 ustawy ocenić w szczególności terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie albo czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Dokonując tej oceny, uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Wynik analizy postępowania sądowego przy uwzględnieniu kryteriów wymienionych w art. 2 ust. 2 cyt. ustawy wskazuje, że w toku postępowania przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie w sprawie o sygn. akt V K 1448/22 doszło do uchybień, prowadzących do naruszenia prawa skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w rozumieniu art. 2 ust. 1 cyt. ustawy.

Prywatny akt oskarżenia wpłynął do Sądu Rejonowego w dniu 08 grudnia 2022 r. (data prezentaty biura podawczego).

Zarządzeniem z dnia 12 grudnia 2022 r. sprawa została wpisana do Repertorium „K” (k. 1).

Zarządzeniem z dnia 03 stycznia 2023 r. uznano, że braki formalne aktu oskarżenia zostały uzupełnione w terminie i doręczono akt oskarżenia m.in. oskarżonym. Sprawę skierowano na posiedzenie pojednawcze (k. 10).

Zarządzeniem z dnia 23 maja 2023 r. wypożyczono akta II Wydziałowi Karnemu Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie do sprawy o sygn. akt II K 328/23 (k. 87), które to zostały zwrócone 16 czerwca 2023 r. (k. 149).

Zarządzeniem z dnia 04 października 2023 r. ponownie wypożyczono akta sprawy II Wydziałowi Karnemu Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie do sprawy o sygn. akt II K 328/23 (k. 208), które to zostały zwrócone 05 października 2023 r. Przekazano również akta II K 328/23 celem wspólnego rozpoznania sprawy i prowadzenia w dalszym ciągu pod sygn. akt V K 1448/22 (k. 210).

Zarządzeniem z dnia 02 lutego 2024 r. wyznaczono termin posiedzenia w przedmiocie rozważenia umorzenia postępowania na dzień 27 marca 2024 r. (k. 316).

Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Ważne i przesądzające dla stwierdzenia przewlekłości postępowania jest to, czy postępowanie w sprawie traktowane jako całość było, czy nie było prowadzone przewlekle. Innymi słowy, czy sprawa co do istoty została rozpoznana w rozsądnym terminie (tak: J.Skorupka (red.) Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Komentarz, Warszawa 2010, s. 48, 57;post. SN z 22.2.2017 r., III SSP 2/17). Nie można tracić z pola widzenia, że to na Państwie spoczywa obowiązek zorganizowania warunków należytego sprawowania władzy jurysdykcyjnej (tak: postanowienia Sądu Najwyższego z 16 kwietnia 2019 r., I NSP 86/18; z 12 grudnia 2018 r., I NSP 6/18; z 1 marca 2018 r., III 11/18; z 16 marca 2006 r., III SPP 10/06, OSNP 2007 nr 7-8, poz. 120). Sąd Rejonowy, jako jednostka reprezentująca Skarb Państwa, ponosi formalną odpowiedzialność za niewłaściwe wywiązywanie się przez Państwo z powyższego obowiązku.

W ocenie Sądu Okręgowego, okres od wydania zarządzenia uznającego, że braki formalne aktu oskarżenia zostały uzupełnione w terminie i doręczenia aktu oskarżenia m.in. oskarżonym do zarządzenia o wyznaczeniu terminu posiedzenia, tj. od dnia 03 stycznia 2023 r. do dnia 02 lutego 2024 r. uzasadnia twierdzenie, że doszło do przewlekłości postępowania i naruszenia prawa oskarżycielki prywatnej M. H. do rozpoznania jej sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. W ocenie Sądu Okręgowego, w tym okresie powstała sytuacja przewlekłości, w rozumieniu przepisów cytowanej powyższej ustawy. Przez okres ponad roku Sąd nie wykonywał żadnych czynności w sprawie, przy czym stopień jej skomplikowana nie uzasadnia tak długiego okresu bezczynności. Odnosząc się do odpowiedzi na skargę Prezesa Sądu Rejonowego zgodzić się trzeba z tym, że prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki nie oznacza prawa do natychmiastowego rozpoznania sprawy, jednak w sprawie nie podejmowano żadnych merytorycznych czynności przez ponad rok, co zdecydowanie wykracza poza pojęcie „natychmiastowości”. Wypożyczono w tym czasie wprawdzie dwukrotnie akta niniejszej sprawy, jednak były wypożyczone krócej niż miesiąc. Prawdą jest też, że oskarżycielka prywatna składa do akt rozliczne pisma i nadsyła maile, w których nie przedstawia precyzyjnie swoich żądań i powiela te same treści lub zdjęcia co może generować dodatkowy czas konieczny do zapoznania się z treścią tych dokumentów, jednak wciąż nie usprawiedliwia to tak długiego okresu bezczynności jak rok, podczas którego nie wykonano w sprawie ani jednej czynności. Nie można też tracić z pola widzenia, że termin posiedzenia został przez Sąd Rejonowy wyznaczony dopiero po wpłynięciu skargi oskarżycielki prywatnej.

Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że nie zostało naruszone prawo oskarżycielki prywatnej do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym toczącym się przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie, w sprawie o sygn. akt V K 1448/22, bez nieuzasadnionej zwłoki.

Powyższa konkluzja uzasadnia z kolei częściowe uwzględnienie żądania skarżącej i przyznania M. H. kwoty w wysokości 2 000 zł. Wymieniona kwota stanowi wystarczającą rekompensatę za krzywdę wynikającą z naruszenia prawa oskarżycielki prywatnej do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

O zwrocie opłaty od skargi orzeczono zaś na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji.

Z./(...)